اگر انقلاب را پديدهاي به معناي تغيير، تحول و دگرگوني شديد در حوزههاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي بدانيم، انقلاب اسلامي بيش از هر چيزي يك انقلاب فرهنگي است كه سبب يك حركت فرهنگي از صفر تا صد شد. انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 در وضعيتي به وقوع پيوست كه كشور ايران از نظر فرهنگي راه خود را گم كرده و در مسيري غلط قرار داشت كه كشورهاي غربي ترسيم كرده بودند. غافل از اينكه توسعه و پيشرفت تنها با تكيه بر فرهنگي بومي محقق ميشود. رژيم سابق، با تقليد مضحك از پوسته مدرنيته و بيتوجهي به هسته اصلي پيشرفت كه همان علم و دانش است، فرهنگ ملي و اسلامي ايران را ناديده گرفته و در هر دو دوره اول و دوم پهلوي به اين فرهنگ ناب و اصيل حملهور شدند.
رهبر معظم انقلاب(مدظلهالعالي) در بيانيه گام دوم با يادآوري اين وضعيت و تحولي كه انقلاب اسلامي در حوزه فرهنگ ايجاد كرده است، ميفرمايند: «هرچند دست تطاول تبليغات مروّج فساد و بيبندوباري در طول دوران پهلويها به آن ضربههاي سخت زده و لجنزاري از آلودگي اخلاقي غربي را به درون زندگي مردم متوسّط و به خصوص جوانان كشانده بود، ولي رويكرد ديني و اخلاقي در جمهوري اسلامي، دلهاي مستعد و نوراني به ويژه جوانان را مجذوب كرد و فضا به سود دين و اخلاق دگرگون شد.»
بنابراين انقلاب اسلامي در درجه اول سبب متوقف شدن مصادره فرهنگ ملي و اسلامي شد. اين انقلاب با بازگشت به فرهنگ ديني و ملي ايران اسلامي نه تنها فرهنگ ماديگرايانه و اومانيستي را شكست داد؛ بلكه مروج نوعي فرهنگ مبتني بر ارزشهاي بومي شد كه در سالهاي بعدي الگوي رفتاري و كنشي ملتهاي منطقه شده است. اين الگوي رفتاري همان فرهنگ انقلابي است.
انقلاب اسلامي با دگرگوني فرهنگي و تحول و تغييرات لازم در حوزه فرهنگي سبب شد تا يك فرهنگ انقلابي جايگزين يك فرهنگ ماديگرايانه و وابسته به غرب شود. اولين نكته مهم در زمينه فرهنگ انقلابي تكيه بر ارزشها و اعتقادات بومي است و اين فرهنگ در ايران اسلامي به استفاده از ارزشهاي ايرانيـ اسلامي در مسير پيشرفت و توسعه اعتقاد دارد. فرهنگ انقلابي بهكارگيري بدون بررسي ارزشهاي بيگانه را نميپذيرد و نسخههاي از قبل تهيه شده سازمانهاي بينالمللي، مانند سند 2030 را زير سؤال ميبرد.
نكته دوم درباره فرهنگ انقلابي اين است كه اين فرهنگ مردم را در مقابل هرگونه استبداد و استكباري واكسينه كرده و از اين رو هميشه مردم آماده دفاع از اعتقادات و ارزشهاي ديني و ملي خود هستند. وجه اصلي فرهنگ انقلابي در اين زمينه آزاديخواهي و استقلال است و در اين چهار دهه از انقلاب اسلامي، عامل مصونيتبخش و حافظ نظام اسلامي و ملت ايران همين فرهنگ انقلابي است.
نكته سوم اين است كه موتور محرك و پيشبرنده جمهوري اسلامي ايران در كوران حوادث و چالشهاي پشت سرگذاشته شده، فرهنگ انقلابي است. پيروزي در جنگ تحميلي، مقاومت در مقابل تحريمها و شكست انواع و اقسام تهديدات و فشارهاي خارجي با همين فرهنگ انقلابي مقدور شده و يك فرهنگ وابسته و بيتوجه به ارزشهاي بومي تاب و توان مقابله با اين هجمه گسترده از فشارها و تهديدات را ندارد.
در حال حاضر ناتوي فرهنگي يا تهاجم فهرهنگي كه رهبر معظم انقلاب(مدظلهالعالي) بارها ذكر كردهاند، برنامهاي است كه دشمن در تقابل با فرهنگ انقلابي در نظر گرفته است. كشورهاي غربي و همپيمانان داخلي و منطقهاي آنها به خوبي درك كردهاند، راه اصلي غلبه بر جمهوري اسلامي ايران، تضعيف فرهنگ انقلابي است كه در حوزههاي مختلف داخل ايران ريشه دوانده است. اين فرهنگ انقلابي ضمن تأكيد بر استقلال كشور، دفاع از مستضعفان و مديريت جهادي در همه حوزههاي مديريتي در تقابل با غرب و به ويژه آمريكا، نه تنها معتقد به عقبنشيني نيست؛ بلكه مقاومت در زمينههاي اقتصادي و امنيتي را تنها گزينه پيش روي جمهوري اسلامي ايران ميداند.
به طور كلي جمهوري اسلامي ايران در بدو تأسيس با يك انقلاب فرهنگي عليه فرهنگ سستعنصر و مبتذلپرور دوران پهلوي به پاخاست و سبب دگرگوني فرهنگي در جامعه ايران و سپس منطقه غرب آسيا و به تدريج در اقصي نقاط جهان شد و پس از آن بود كه مروج و شكلدهنده يك فرهنگ انقلابي شد. از درون همين فرهنگ انقلابي است كه گروههاي مقاومت در منطقه، همچون سپاه قدس، حزبالله، حشدالشعبي، انصارالله و... شكل گرفته و درصدد پياده كردن و ترويج اين فرهنگ انقلابي در كشورهاي اسلامي هستند.
آنچه بيان شد، يعني انقلاب فرهنگي سال 1357 و ترويج فرهنگ انقلابي در چهل سال پس از انقلاب اسلامي نيازمند گسترش آن در گام دوم انقلاب اسلامي است. در گام دوم انقلاب اسلامي فرهنگ انقلابي نه تنها بايد مسير قبلي خود را ادامه دهد؛ بلكه در حوزههايي كه كمتر مورد توجه قرار گرفته يا اين فرهنگ هنوز نهادينه نشده است، بايد برنامهريزي و تبليغات بيشتري صورت پذيرد. جوانان نسل جديد انقلاب اسلامي وظيفه دارند فرهنگ انقلابي را در حوزههايي مانند اقتصاد و به ويژه در زمينه مصرفكنندهها و توليدكنندهها ترويج كنند و با عمل به اين فرهنگ الگوي رفتاري براي كساني باشند كه در مقابل جمهوري اسلامي ايران صفآرايي كردهاند.