پرواز موفقیت آمیز جت آموزشی یاسین گام بلندی است که صنعت دفاعی ایران تحت شدیدترین تحریم‌های ضدبشری و با تکیه بر دانش بومی و متخصصان جوان ایرانی برداشته است.
روز پنجشنبه جت آموزشی «یاسین» که در داخل طراحی و ساخته شده است، پرواز موفقیت آمیز خود را در پایگاه شهید نوژه همدان انجام داد. به گفته امیر سرتیپ عبدالکریم بنی طرفی رئیس سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، طراحی این هواپیما در کشور سبک جدیدی را در حوزه ساخت هواپیما برای جمهوری اسلامی به ارمغان آورده است.
رئیس سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع با بیان اینکه با پرواز «یاسین» می‌توانیم بگوییم از امروز صنعت ساخت هواپیماسازی کشور به طور کامل شروع بکار کرد، اظهارداشت: «این جت مطابق با نیازهای نیروی هوایی ارتش و با مشارکت چند ساله بین سازمان صنایع هوایی و نیروی هوایی ساخته شد و در نظر داریم هر چه سریعتر به مرحله تولید انبوه رسانده و در اختیار نیروی هوایی قرار دهیم.»
یاسین؛ نماد بارز شکست تحریم‌ها
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در مراسم رونمایی از جت آموزش پیشرفته بومی یاسین در پایگاه شهید نوژه همدان با بیان اینکه تجهیز ناوگان هوایی کشور به هواپیمای جت آموزش پیشرفته بومی یاسین، چرخه تولید قدرت هوایی ایران در بعد صنعتی را به شکلی منسجم تسریع می‌دهد، افزود: «هواپیمای یاسین، نه تنها ماهیت راهبردی علمی و فناورانه دارد و بر ارتقاء قدرت ملی تاثیرگذار خواهد بود بلکه به عنوان نماد بارز و افتخارآمیز شکست تحریم‌هاست که پیام بسیار روشنی را به نظام استکبار منعکس خواهد کرد.»
این جت آموزشی آن طور که امیر حاتمی گفته قرار است نیاز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حوزه آموزش خلبانان در مرحله پیشرفته پس از گذراندن دوره‌های آموزشی مقدماتی و متوسط با هواپیماهای ملخی را برآورده کند و با تولید این جت وابستگی به سایر کشورها در تکمیل دوره آموزشی خلبانان هم رفع خواهد شد.
طراحی، ساخت و تست‌های موفق متعدد هواپیما در این کلاس نیازمند دانش بومی طراحی و تکنولوژی بالاست. معمولاً در دنیا، مجموعه‌ای از چند کشور صاحب تکنولوژی و دانش فنی، به صورت مشترک، اقدام به طراحی و ساخت یک هواپیما در این رده و کلاس می‌کنند چرا که امکانات و زیرساخت‌هایی نظیر آزمایشگاه تونل باد، تست سازه و تست‌های استندی و سایر تجهیزات دقیق به علت پیچیدگی محصول نیاز به دانش بالا و سرمایه گذاری سنگین دارد.
با این وجود به گفته وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران جزو معدود کشورهایی است که باوجود تحریم‌های همه جانبه با تکیه بر توان علمی متخصصین جوان و مجرب با ایجاد زیرساخت های لازم و بهره گیری از توان و پتانسیل نیروهای مسلح اعم از نیروی هوایی و وزارت دفاع، دانشگاه‌ها، شرکت های دانش بنیان و بخش خصوصی موفق به طراحی و ساخت هواپیمای جت آموزشی پیشرفته یاسین شده است.
از پرستو تا یاسین
نیروی هوایی کشورهای مختلف برای آموزش خلبانی، علاوه بر ارائه دروس تئوری و کار با شبیه سازها، در مرحله پیشرفته آموزشی به هواپیماهای ملخی ساده و پیشرفته و هواپیماهای جت ساده و پیشرفته نیاز دارند.
جمهوری اسلامی ایران با توجه به تحریم‌ها، در دو دهه اول انقلاب، تلاش کرد تا با ساخت هواپیماهای آموزشی ملخی «پرستو» و «S-۶۸» و در مراحل بعد، هواپیمای «سیمرغ» به عنوان نمونه آموزشی پیشرفته فراصوت، این نیاز دانشجویان رشته‌های خلبانی را برطرف کند.
این در حالی است که در زمینه ساخت هواپیماهای فروصوت، نیز جمهوری اسلامی، هواپیماهای «دُرنا» و «تذرو-۱ و ۲» را ساخت.
نیروی هوایی ارتش در تلاش برای ساخت یک هواپیمای جت آموزشی فروصوت در همکاری با پژوهشکده سازمان صنایع هوایی، پروژه تولید کوثر ۸۸ را در سال ۱۳۸۸ آغاز کرد. معاون وزیر دفاع ۳۱ مرداد امسال، از پرواز نمونه جدید هواپیمای کوثر در آینده نزدیک خبر داد. جت یاسین به عنوان نمونه به روز شده جت کوثر بالاخره روز پنج شنبه به پرواز درآمد تا نویدبخش آینده ای بهتر برای صنعت هوایی کشور باشد.
مشخصات فنی
جت آموزش پیشرفته تمام ایرانی یاسین، دارای ۱۲ متر طول، چهار مترارتفاع و پنج و نیم تن وزن بدون بار در شرایط برخاست عملیاتی است و می‌تواند تا سقف ۱۲ کیلومتر پرواز کند.
بال این هواپیما با بیش از ۱۰ متر طول و ۲۴ مترمربع مساحت به شکلی طراحی شده است تا این هواپیما بتواند با حداقل سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت در دسته بهترین هواپیماهای آموزشی دنیا در نشست و برخاست قرار گیرد و سرعت خود را در سطح دریا به سرعت زیر صوت برساند.
وجود یک باله افقی کاملاً چرخان در دم این هواپیما محدودیت خلبان را برای انجام مانورهای مختلف و به خصوص خروج از حالت «اسپین» یا سقوط دورانی برطرف می‌کند.
جت آموزشی پیشرفته یاسین از دوموتور توربو جت با قدرت رانش هفت هزار پوند بهره می‌برد که از نظر قدرت در رده موتور هواپیماهای جنگنده دنیاست.
علاوه بر این کابین این هواپیما با چینش پشت سر هم و غیر هم سطح به گونه ای طراحی شده است تا میدان دید راحت و وسیعی را برای شاگرد در کابین جلو و به ویژه استاد خلبان در کابین عقب فراهم کند.
صندلی پران این هواپیما نسبت به نمونه‌های خارجی خود قادر است در سرعت صفر یعنی روی باند و در هر شرایطی فعال شده و سرنشین‌ها را در کسری از ثانیه تا ۱۰۰ متر به بیرون از هواپیما پرتاب کند.
میزان مسافت باندی که این هواپیما برای فرود احتیاج دارد تنها ۷۰۰ متر است بنابراین هواپیمای «یاسین» حتی قابلیت فرود بر روی باندهای کوتاه را داراست.
طراحی و ساخت جت‌آموزشی یاسین گام بلند ایران در صنعت هوایی و آموزش خلبانان به شمار می‌رود. این اقدام در شرایطی انجام شده است که ایران تحت شدیدترین تحریم‌های ضد بشری قرار دارد و هرگونه انتقال دانش و فناوری با محدودیت‌های فراوان مواجه است با این حال تکیه بر توان فنی و دانشمندان جوان توانست این موفقیت را برای کشور به ارمغان بیاورد. می‌توان انتظار داشت در سال‌های نه چندان دور از دستاوردهای جدیدتر و پیشرفته تر دانشمندان و متخصصان ایرانی در صنعت دفاعی کشور رونمایی شود. به جرات می‌توان گفت صنعت دفاعی ایران با تکیه بر دانش بومی و متخصصان جوان از مزیتهای مهم ایران در منطقه و حتی عرصه بین الملل محسوب می‌شود.