پیامدهای حمله موشکی ایران به پایگاه عینالاسد پس از گذشت دو هفته تازه میان آمریکاییها احساس میشوند و هرچقدر زمان میگذرد ابعاد تازهای از واقعیت آشکار میشود.
دولت آمریکا رسماً اعلام کرده عدهای از نظامیان خود را بهدلیل آنچه «ضربه مغزی» توصیف کرده به مراکز پزشکی پیشرفته در آلمان منتقل کرده است. هرچند «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا روز جمعه (4 بهمن) از اعلام دقیق آمار مصدومان عین الاسد خودداری کرد و همزمان رسانههای آمریکایی گزارش دادند پنتاگون تصمیم گرفته درباره مصدومان عین الاسد دیگر اطلاعرسانی نکند اما روز شنبه واشنگتن اعلام کرد تاکنون 34 نظامی به مراکز پزشکی منتقل شدهاند.
نکته قابل توجه در اعتراف جدید پنتاگون که بهجهت تدریجی بودن آن به «اعترافات قطرهچکانی» معروف شده این است که پنتاگون علاوه بر پذیرفتن افزایش شمار تلفات، به جدیتر بودن نوع جراحت جنگی مصدومان نسبت به آنچه در ابتدا اعلام شده بود هم اعتراف کرده است، بنابراین، اصلاً بعید نیست که وزارت دفاع آمریکا با همین رویه در آینده کشته شدن نظامیان خود در انتقام موشکی ایران را نیز بپذیرد.
اینکه آمار دقیق مصدومان «عین الاسد» چیست و مقامات آمریکایی چهچیز دیگری را پنهان میکنند، مدنظر این نوشتار نیست بلکه هدف، نگاهی به توصیفاتی است که در متون پزشکی از این نوع جراحت جنگی صورت گرفته است.
با توجه به این واقعیت که این نوع جراحت در مواردی به مرگ مستقیم یا غیرمستقیم نظامیان آمریکایی منجر شده، این احتمال دور از واقعیت بهنظر نمیرسد که پنتاگون با استناد به این توصیفات پزشکی بهدنبال اعلام تدریجی مرگ نظامیان آمریکایی در آینده باشد.
«ضربه مغزی » (Traumatic brain injury) عنوانی است که مقامات آمریکایی برای توصیف مجروحان حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عین الاسد واقع در غرب عراق بهکار بردهاند. اگر این واژه را در اینترنت جستوجو کنید انبوهی از مؤسسات نظامی، پزشکی و تحقیقاتی آمریکایی مشاهده خواهید کرد که بهصورت تخصصی وقت و انرژی خود را صرف توضیح درباره عوارض این بیماری و مقابله با آن کردهاند. دکتر «سونا بهسکر» و «روی بران» در مقالهای با عنوان «ضربه مغزی درون ارتش» این بیماری را اینگونه توصیف میکنند : «گیجی یا ضربه مغزی با اختلالات بلندمدت در افراد نظامی ارتباط دارد و تشخیص شرایط آن از نظر پزشکی چالشبرانگیز است.»
این نوع مجروحیت از زمان لشکرکشی آمریکا به افغانستان و عراق به یک نگرانی جدی میان مقامات نظامی آمریکا تبدیل شده است. بنابر گزارش «آکادمی ملی علوم» آمریکا که در سال گذشته میلادی منتشر شد، بین سالهای 2000 تا 2018 میلادی بیش از 375 هزار مورد مصدومیت مغزی مشاهده شده است.
همچنین «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری» که از مراکز پزشکی پیشروی آمریکا محسوب میشود، طی گزارشی خاطرنشان میکند: «عواقب مصدومیت مغزی به شدت مصدومیت بستگی دارد که از عوارض کوتاهمدت تا ناتوانی بلندمدت عملکردهای شناختی، حرکتی و رفتاری از جمله تغییرات مهم در نوع تفکر و رفتار، افسردگی، یأس و خشم را شامل میشود.»، بر اساس این گزارش، تنها در سال 2014، حدود 288 هزار نفر بر اثر مصدومیت مغزی در بیمارستان بستری شدند که از این میان 57 هزار نفر جان خود را از دست دادند.
این مرکز در ادامه گزارش خود خاطرنشان کرده: «هر سال ضربه ملایم مغزی منجر به مرگ تعداد قابل توجهی میشود و باعث ناتوانی بلندمدت در ایالات متحده میشود...، عواقب ضربه مغزی شدید میتواند تمامی ابعاد زندگی یک فرد را از جمله روابط با خانواده و دوستان، توانایی پیشرفت در دانشگاه و کار، انجام وظایف خانه، رانندگی و مشارکت در سایر فعالیتهای روزانه تحت تأثیر قرار دهد.»
در همین حال آمارهای رسمی آمریکا نشان میدهد تعداد نظامیان این کشور که بر اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند تقریباً دو برابر کسانی هستند که در میادین جنگی و نظامی کشته میشوند. تحقیقات زیادی در آمریکا صورت گرفته تا به این سؤال پاسخ داده شود: چهنسبتی بین «ضربه مغزی» و «خودکشی» میان نظامیان این کشور وجود دارد؟
یک گزارش تحقیقی از سربازان آسیبدیده مغزی در جنگ عراق و افغانستان توسط «مرکز پزشکی و تحقیقاتی بیماریهای مغزی» میگوید مصدومان مغزی نسبت به سایر مصدومان بیشتر در معرض خودکشی قرار دارند. در این گزارش که در سال 2018 منتشر شد، آمده است: «محققان به این نتیجه رسیدند نظامیان جنگ عراق و افغانستان که دچار مصدومیت مغزی شدهاند دو برابر کسانی که دچار این نوع مصدومیت نشدهاند، به خودکشی فکر میکنند.»
آنچه این مشکل را دوچندان میکند نامرئی و غیرفیزیکی بودن مجروحیت است، از همین رو است که سخنان ترامپ مبنی بر ناچیز انگاشتن این نوع جراحتها در مقایسه با کسانی که دست و پای خودشان را از دست دادهاند انتقادات شدیدی را در آمریکا بههمراه داشته، تا جایی که «بیل پسرل» نماینده دموکرات و معاون «کارگروه جراحتهای مغزی» در کنگره آمریکا در نامهای به مقامهای پنتاگون، سخنان ترامپ را نشاندهنده عمق بیاطلاعی او از این نوع جراحتها دانسته است. او در این نامه نوشته است: «بهعنوان مؤسس و معاون کارگروه جراحت مغزی کنگره سخنان فرماندهکل قوا را نگرانکننده میدانم. این اظهارات، نشاندهنده عدم درک ایشان از اثرات زیانبار صدمات مغزی است».
علاوه بر این، «پال ریجحوف» بنیانگذار کارگروه «کهنهسربازان آمریکایی جنگ افغانستان و عراق» در کنگره آمریکا در واکنش به اظهارات ترامپ توییت کرد: «بزرگترین چالش در رابطه با مصدومیتهای مغزی این است که دیده نمیشوند. جهل او (ترامپ) همانند جهل همه در یک دهه قبل است، اما حالا میدانیم برای فرماندهکل قوای ما بهصورت فاجعهباری غیرسازنده بود که عواقب نامرئی و نابودگر این نوع مصدومیت را کماهمیت نشان دهد.»
میتوان بر اساس آمار، تحلیلها و مواضع موجود در مؤسسهها و مراکز دولتی و غیردولتی آمریکا و مقامات این کشور به این نتیجه رسید که بخشی از عواقب حملات موشکی به عین الاسد بهصورت مادی و فیزیکی نبوده بلکه روانی و نامرئی است که به کابوسی شبانه برای نظامیان و مقامات آمریکا تبدیل شده و هر چقدر زمان بگذرد آثار آن شدیدتر میشود و چهبسا بعضی از سربازان آمریکایی حاضر در عین الاسد بهدست خود، خود را از بین ببرند.