چند ماهی است که از تصدی سردار محمدحسین سپهر در پست فرمانده قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیروهای مسلح میگذرد. با درخواست وی در خصوص اطلاعرسانی موضوع مهارت‌افزایی راهی این قرارگاه شدیم تا شما خوانندگان گرامی را با چند و چون مسائل این قرارگاه آشنا کنیم، مباحثی که میتواند خدمت سربازی را در کشور متحول کند و کمکی به اقتصاد ملی و اشتغال‌زایی در کشور باشد.
درباره چرایی تشکیل قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه بگویید.
اهداف تشکیل این قرارگاه را به صورت خلاصه عرض میکنم؛ اما ابتدا باید بگویم این یکی از دغدغههای مهم رهبر معظم انقلاب است که همواره به فرماندهان نیروهای مسلح تأکید کردند؛ اما اهداف: 1ـ اجرایی‌سازی تدابیر معظم‌له در امر ارتقای خدمت وظیفه عمومی؛ ۲ـ تأمین نیازهای نیروهای مسلح در به کارگیری سربازان ماهر و متخصص در مشاغل سازمانی؛ 3ـ تمرکز بر ارتقای جذابیت و نشاط و سربازی در بین آحاد جامعه و به ویژه جوانان؛ ۴ـ افزایش توانمندی سربازان برای خدمت مؤثر و ورود به بازار کار از طریق مهارت‌آموزی و مهارت‌ورزی؛ ۵ـ کمک به دستگاه‌های دولتی به ویژه وزارتخانهها و سازمان‌هایی که مسئولیت مهارت‌آموزی و اشتغال‌پذیری جوانان کشور را دارند.
مهارت‌افزایی نیروهای وظیفه چه میزان از زمان خدمت سربازی را به خود اختصاص میدهد؟
برنامه مهارت‌افزایی سربازان به سه بخش تقسیم شده است:
بخش اول: مهارتهای عمومی و اجتماعی در بدو خدمت در پادگان‌های آموزشی رزم مقدماتی، شامل پنج مهارت مالی، کسب و کار، فضای مجازی، زندگی و امدادگری؛ بخش دوم: مهارتهای تخصصی است که هر فرد بسته به میزان توانمندی، علاقهمندی و منطقه جغرافیایی زندگی خود میتواند از بین مهارتهای مشخص شده بر اساس آمایش منطقهای، مهارتهای تخصصی را از طریق سازمان فنی و حرفهای، جهاد کشاورزی، وزارت ورزش و جوانان و وزارت ارتباطات انتخاب شود و در داخل یگان خدمتی یا مراکز آموزشی منتخب دوره آموزش مهارت تخصصی را بگذراند. زمان این دورهها بسته به نوع دوره آموزش از 70 ساعت تا 200 ساعت متغیر است و تمام این آموزشها از طریق یگان خدمتی برگزار میشود. بخش سوم: مهارتهای تخصصی فوق برنامه است که بر اساس هماهنگی انجام شده با جهاد دانشگاهی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علمی و کاربردی و شرکت بیمه ایران، سربازان میتوانند در اوقات فراغت و با 50 درصد تخفیف دورههای مورد علاقه خود را در این مراکز آموزشی بگذرانند. در ضمن در طول خدمت این عزیزان بنا به سطح‌بندی مشخص شده از دورههای عقیدتی و سیاسی بهرهمند میشوند.
علاوه بر مهارت‌افزایی آیا برنامهای هم برای به کارگیری سربازان در مهارتهای خود که پیش از خدمت دریافت کردهاند، وجود دارد؟
جوانانی که پیش از ورود به خدمت سربازی دورههای مهارتی مورد تأیید قرارگاه را (با مراجعه به سامانه سرباز ماهر) گذرانده باشند و مدرک آن مهارت را از مرکز معتبر دریافت کرده و اطلاعات آن را در سامانه مذکور ثبت کنند، میتوانند از مشوقهای خدمتی نظیر انتخاب شهر محل خدمت، انتخاب یگان خدمتی، انتخاب نوع خدمت، درخواست دریافت یک درجه بالاتر را متناسب با امتیاز کسب شده از سطح توانمندی و مهارتی خود که در سامانه سرباز ماهر تعیین میشود، کسب کنند.
خدمات قرارگاه صرفاً آموزشی است یا برنامه حمایتی هم در این حوزه دارد؟
خدمات قرارگاه برای سربازان در چهار حوزه است. اول: امور مهارتی. دوم: فعالیتهای فرهنگی، فرهنگسازی و مستندسازی اقدامات صورت گرفته در حوزه توانمندسازی و رسیدن به اشتغال، سوم: رصد شغلی و مشاوره شغلی برای سربازان ترخیص شده با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و جهاد دانشگاهی از طریق سامانه ماهرسان پس از خدمت که از طریق پیامک دعوت به عضویت در سامانه ماهرسان ارسال میشوند و با اعلام وضعیت مشاوره و هدایت آنها صورت می‌گیرد. چهارم: تسهیلگری شغلی نظیر اولویت در اخذ مجوز کسب و کار، اولویت در اعطای وام و همکاری دستگاه‌های اجرایی است که از طریق سامانه ماهرسان قابل انجام است. البته تاکنون مهارت‌آموزی اجباری نبوده، اما برای سالهای آینده شرط صدور کارت پایان خدمت خواهد شد.
آیا قبل از دوره مقدس سربازی هم همانند دوره آموزش دفاعی در دبیرستان برنامه مهارت‌آموزی وجود دارد؟
دوره قبل از خدمت تنها معطوف به دوره دبیرستان نیست؛ زیرا بسیاری از عزیزانی که در حال حاضر وارد خدمت مقدس سربازی میشوند، تحصیلات دانشگاهی دارند؛ اما برای آشنایی جوانان دبیرستانی، دو صفحه آشنایی با مهارت‌آموزی و اقدامات قرارگاه در کتاب آمادگی دفاعی کلاس دهم گنجانده شده است؛ به گونه ای که میتوانند از 15 سالگی به سامانه سرباز ماهر (مربوط به قبل از خدمت) مراجعه کرده و با نوع مهارتها، مراکز آموزشی مورد تأیید، نحوه اقدامات و امتیازات مهارتی و سایر امور قرارگاه آشنا شوند تا بتوانند با دید باز و روشن وارد خدمت وظیفه عمومی شوند.
آیا برای دوره های مهارت‌آموزی گواهینامه معتبر صادر می شود؟
تمامی دورههای مهارتی که برادران وظیفه در حین خدمت میآموزند، همراه با گذراندن آزمون و اخذ گواهینامه معتبر است و گواهینامهای به افراد داده میشود که بر اساس آن میتوانند از مرجع (دستگاه) اعطاکننده مدرک مهارتی، مجوز کسب و کار اخذ کنند و بر اساس این مدرک از اولویت تسهیلگری و حمایتهای مالی برای اشتغال برخوردار شوند.