در رابطه با تشکیل طالبان منابع موثق و قابل اطمینانی وجود ندارد؛ اما در این رابطه دو دیدگاه یا روایت عمده وجود دارد:
1. در روایت اول، عده‌ای ظهور طالبان را خودجوش تلقی کرده و ظهور آنها را واکنشی در برابر هرج و مرج، نبود امنیت و فقدان یک دولت مرکزی مقتدر دانسته‌اند که برای جلوگیری از چپاول و غارت اموال عمومی قیام کرده‌اند.
2. برخی دیگر شکل‌گیری طالبان را ناشی از سیاست‌های منطقه‌ای کشورهایی؛ چون پاکستان، عربستان سعودی، امارات و آمریکا می‌دانند. بنابراین، تشکیل این گروه را یک پدیده کاملاً جاسوسی و اطلاعاتی تلقی کرده و معتقدند طالبان مستقیماً از سوی سازمان اطلاعات نظامی پاکستان(ISI) و به صورت غیرمستقیم از سوی سازمان جاسوسی آمریکا و انگلیس به وجود آمده است.
به نظر می‌رسد تلفیق این دو نظر دقیق‌تر باشد. بنابراین، تشکیل طالبان را باید متأثر از عوامل داخلی(خلأ امنیتی، جنگ داخلی و...) در کنار عوامل خارجی(حمایت سایر کشورها از این گروه) دانست.