* سپاه پاسداران از زمان تشکیل تا به امروز با چه هدفی تشکیل شده و تا کنون چه کارکردهای سیاسی، علمی، نظامی و به ویژه امنیتی داشته است؟
هستههای اولیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را جوانانی در راستای دفاع از انقلاب و احتمال اقدامات ضد انقلابی از ناحیه باقی ماندههای رژیم طاغوت پهلوی تشکیل دادند.
از میان این چند مجموعه با فرمان امام به شورای انقلاب اسلامی در سال 1357 و بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سپاه شکل گرفت و در سال 1358 سامان گرفت و رسمیت یافت.
اگر بخواهیم فلسفه وجودی تشکیل سپاه را خلاصه کنیم، باید بگوییم همانطور که در قانون هم به آن اشاره شده، نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن مهمترین دغدغه تشکیل سپاه است که اگر بگویند بزرگترین دستاورد انقلاب چیست، میگوییم نظام جمهوری اسلامی. لذا نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن فلسفه وجودی سپاه است که برای پیشبرد آن به تناسب تهدیدات تغییراتی هم در سپاه اتفاق افتاده است.
شاید در مراحل اولیه تصور این بود که یک سازمان موقت نظامی و انقلابی برای دفاع از انقلاب کفایت کند و باقی به سایر سازمانهای نظامی واگذار شود؛ اما ناآرامیهایی در سراسر کشور از سیستان تا کردستان رخ داد و سپس جنگ تحمیلی آغاز شد.
این اگرچه در ویترین قرار داشت، اما اربابان فرامنطقهای او اعم از شرق و غرب و کشورهای منطقهای که نگران صدور انقلاب بودند و وابستگی به قدرتها تحت تأثیر تحریک قدرتهای فرامنطقهای جنگ هشت سالهای علیه ما شکل گرفت، سپاه هم به تناسب تهدیدات جدید توسعه پیدا کرد؛ به گونهای که از یک نیروی انقلابی برای جنگ شهری و دفاع در مقابل شورشهای احتمالی ضد انقلاب ما شاهد شکلگیری نیروهای سهگانه سپاه در زمان جنگ هستیم که با ورود سپاه به عملیات آبی و دریایی موضوعیت پیدا کرد و سپس نیروی هوایی سپاه برای پاسخگویی به تهدیدات هوایی دشمن آن را توسعه داد. در پی جنگ شهرها و نفتکشها و ضرورت پاسخگویی به حملات موشکی سپاه تشکیل شد که امروز توسعه پیدا کرده و یکی از ارکان بازدارندگی نظام به حساب میآید و اینها نشان از تغییر در وضعیت نبرد و شکلگیری تهدیدات جدید است.
همانطور که بعد از جنگ با پذیرش قطعنامه 598 و خروج از جنگ واحد مهندسی سپاه پایه تشکیل قرارگاههای سازندگی برای رفع محرومیتها و جبران خرابیهای ناشی از جنگ بود. کما اینکه با شروع نوع جدیدی از تهدید، یعنی تهاجم فرهنگی سپاه به این عرصه ورود پیدا کرد و با جنگ اطلاعاتی و امنیتی که سرویسهای جاسوسی علیه نظام و برای نفوذ راهاندازی کردند، سازمان اطلاعات سپاه راهاندازی شد. لذا امروز سپاه یک نیروی چند بعدی است که هم بعد نظامی دارد و هم بعد اطلاعاتی، هم فرهنگی و هم عمرانی و سازندگی و در پاسخگویی به تهدیدات و همچنین برآوردن میراثهای راهبردی کشور و ارتقای سطح توسعه شکل گرفته است.
در واقع سپاه امروز پشتوانهای است برای نظام در پاسخگویی به نوع نیاز راهبردی و پاسخگویی به هر نوع تهدید بالفعل و بالقوه.
* مهمترین کارکرد سپاه را هم توضیح بدهید.
سپاه در واقع یک بازو برای نظام است که پاسخگوی نیازهاست و برای مقابله با انواع تهدیدات آمادگی دارد.
نیروهای این نهاد از درجه بالایی از اخلاص و تعهد مکتبی و ولایتمداری یا به عبارتی هویت مکتبی و ایدئولوژی برخوردارند. این نهاد از همان شروع از مردم برخاسته و در عین حال میان قشری که دارای تخصص و تحصیلاتی بودند و دارای ابتکار و خطرپذیری و در واقع یک هویت جهادی هوشمند و مقتدر که در ابعاد مختلف دارای کارکردهایی است برای پاسخگویی به نیازهاست. همانطور که عرض کردم اگرچه در مراحل اولیه کارکردهای نظامی پررنگتر بود؛ اما به موازات آن امروز توان اطلاعاتی و فرهنگی و عمرانی به گونهای است که میتوان ادعا کرد برای پاسخگویی به نیازهای راهبردی و حتی در حوادث طبیعی، مانند سیل در چند سال گذشته و زلزله، سپاه ثابت کرد که یک نیروی چند بعدی است و توان طراحی و ورود به صحنه را در شرایط دشوار و حل مسئله با عملیات هوشمندانه و خروج از آن را با بیشترین بهرهوری و کمترین هزینه دارد.
* چرا امروز سپاه در مرکز هجوم و هدف دشمن است؟
دلیل اینکه این روزها سپاه آماج تهاجم ترکیبی سنگین دشمن است و در عرصه جنگ روانی و رسانهای به دنبال بیاعتبارسازی سپاه هستند، قدرت سپاه و ترس سپاه از جایگاه و توان سپاه است. همانطور که ترور فیزیکی سردار سلیمانی را برای ضربه به این توان دنبال میکنند، امروز دنبال ترور شخصیت سپاه و فرماندههای سپاه هستند. در واقع، استیصال دشمنان در صحنه مواجهه مستقیم، آنها را به صحنه استفاده از شیوههای کثیف جنگ روانی علیه سپاه سوق میدهد که به ناتوانی آنها در مقابله با سپاه و ترس آنها از این بازوی مقتدر نظام جمهوری اسلامی ایران برمیگردد.
* در حوزههای علمی و نظامی هم سپاه ورود داشته است؛ دستاوردهایش در این زمینهها چیست؟
سپاه در اولین فرصت توسعه علمی خودش را با توسعه دانشگاه امام حسین(ع) و پژوهشکدهها و مجموعههای پژوهشی و تحقیقاتی مختلف از جمله در عرصه نظامی دنبال کرد و امروز اگر در فناوری نظامی ما شاهد پیشرفت توان پهپادی، موشکی و شناورهای سپاه هستیم، این حاصل سرمایهگذاری سپاه در عرصه علمی و استفاده از فناوری پیشرفته و نیروهای جوان و تحصیل کرده است؛ به گونهای که حتی ما شاهد نوعی مزیت در این عرصه برای سپاه هستیم و در واقع رقابتپذیری ما در این عرصهها را نشان میدهد که این سرمایهگذاری مؤثر و نتیجهبخش بوده است.