کیهان**
اوراسیا ریویو: اقتصاد مقاومتی ایران تحریم‌ها را از کار انداخته است
ایران در همکاری با کشورهای مختلف، اقتصادی ضدتحریمی ایجاد کرده و به همین دلیل، تحریم‌های آمریکا بیش از هر زمان دیگری بی اثر شده است.
پایگاه تحلیلی «اوراسیا ریویو» در این باره نوشت: تحریم‌های آمریکا علیه ایران، بیش از هر زمان دیگر تاثیر خود را از دست داده‌اند و علت عمده آن این است که ایران عملا اقتصاد مقاوم و ضدتحریم را بواسطه تقویت ارتباطات خود با کشورهایی مانند چین و ونزوئلا و تضمین جریان فروش نفت خود ایجاد کرده است.
ایران در سال‌های اخیر به واسطه اجرایی کردن برخی شگرد‌های ویژه توانسته آسیب‌پذیری در برابر تحریم‌ها را به شکل قابل توجهی کاهش دهد. همین موضوع، نگرانی‌ها را در میان کشورهای غربی و مخالفان ایران، به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش داده است.
برخی ناظران و تحلیلگران می‌گویند تحریم‌های آمریکا علیه ایران، زمانی در گذشته موثر بود. اما تحولات اخیر حاکی از این هستند که از میزان موفقیت و تاثیرگذاری تحریم‌های آمریکا علیه ایران، کاسته شده و تحریم‌ها دیگر قادر نیستند موانع جدی را در مقابل ایران ایجاد کنند.
پیش از سال 2015، که توافق هسته‌ای به امضا رسید، تحلیلگران معتقد بودند تحریم‌ها تاثیر زیادی روی اقتصاد ایران داشتند. این مسئله چند دلیل عمده داشت. اول اینکه آمریکا تا حدی در تعامل با روسیه و چین توانسته بود آنها را قانع کند که در تشدید فشارها علیه تهران، همراهی کرده و یا مانعی ایجاد نکنند. در این دوره شاهد بودیم، در چندین نوبت قطعنامه‌هایی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب رسید و راه جهت وضعِ تحریم‌های گسترده علیه ایران هموار شد. در چهارچوب قطعنامه 1696 شورای امنیت در سال 2006 میلادی، از ایران خواسته شد که کلیه فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری خود نظیر تحقیق و توسعه را تعلیق کند. آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز موظف بود تا میزان تعهد ایران را به این مساله بسنجد. پنج عضو دائم شورای امنیت همچنین به صورت متفق‌القول از تمامی کشورها درخواست کردند تا دارایی‌های مالی ایران که به نوعی با برنامه اتمی این کشور مرتبط هستند را بلوکه کنند و هرگونه فروش تجهیزات به ایران را که قابلیت استفاده در صنعت و فناوری هسته‌ای را دارند هم متوقف کنند. قطعنامه 1803 شورای امنیت در سال 2008 نیز محدودیت‌های گسترده‌ای را بر مبادلات بانکی ایران تحمیل می‌کرد و از کشورهای مختلف جهان می‌خواست تا کشتی‌ها و هواپیماهای باری ایران را هدفِ بازرسی قرار دهند.
اما در شرایط فعلی جهان، شکافی بزرگ میان قدرت‌های جهانی در مواجهه با مسئله ایران دیده می‌شود. از یک سو، آمریکا، انگلستان و فرانسه هستند و در سوی دیگر، روسیه و چین قرار دارند. آمریکا در سال 2020 تلاش کرد تا مانع از منقضی شدنِ تحریم‌های 13 ساله مرتبط با خرید و فروش تسلیحات علیه ایران شود. اما شورای امنیت، عملا راه را برای منقضی شدن این تحریم‌ها هموار کرد. چین و روسیه از حق وتوی خود استفاده کردند و 11 عضو دیگر شورای امنیت نیز رای ممتنع دادند. آمریکا همچنین نتوانست حمایت‌های کافی جهت بازگرداندنِ تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران را هم به دست آورد.
برای درک بهتر این نکته که شکاف جهانی چگونه به ایران کمک کرده تا اقتصاد ضدتحریم را توسعه بخشد، مهم است که بدانیم بخش زیادی از درآمدهای ایران از چه منبعی حاصل می‌شوند. ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است و در عین حال، دارنده چهارمین ذخایر شناخته شدن نفت جهانی است. در این میان، فروش نفت چیزی قریب به 60 درصد از درآمدهای کلی دولت ایران و حدودا 80 درصد از درآمدهای صادراتی این کشور را تشکیل می‌دهد. در این راستا، فروش نفت بخش قابل ملاحظه‌ای از درآمدهای ایران را تشکیل می‌دهد.
ایران در شرایط فعلی به خوبی از شکاف ایجاد شده در مناسبات جهانی بهره می‌برد. ایران قراردادهای بلند مدتی را با مشتریان نفتی خود به امضا می‌رساند تا مانع از وارد آمدن ضربات جدی از ناحیه تحریم‌های گسترده غرب علیه خود به‌ویژه در بحث فروش نفت شود. ایران و چین در ماه ژانویه گذشته از اجرایی شدنِ توافق مشارکت راهبردی 25 ساله میان یکدیگر خبر دادند. بر اساس این توافق راهبردی، چینی‌ها مبلغی بالغ بر 400 میلیارد دلار را در صنایعِ نفت، گاز و پتروشیمی ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند. از این منظر، چینی‌ها در هر پروژه‌ای که مربوط به حوزه‌های مذکور باشد، از اولویت برخوردار هستند.
چنین توافقاتی به وضوح به ایران کمک می‌کنند تا به راحتی تحریم‌های آمریکا و مجموعه غرب را علیه خود دور بزند و دسترسی قابل ملاحظه‌ای را به منافع مالی پیدا کند و عملا توان نظامی، اقتصادی و هسته‌ای خود را نیز بیش از پیش تقویت کند.
باید توجه داشت که ایران در شرایط کنونی روزانه بیش از یک میلیون بشکه صادرات نفت دارد که از این میزان، چیزی در حدود 800 هزار بشکه به مقصد چین انجام می گیرد. این روند که به ویژه در دولت رئیسی سرعت بیشتری نیز به خود گرفته، این پیام را می‌رساند که ایران در فروش نفت، تا حد زیادی موانع را کنار زده است. رئیسی اخیرا اعلام کرد «فروش نفت ایران دو برابر شده و ایران هیچ نگرانی در رابطه با فروش نفتش ندارد».
ایران اخیرا هم یک توافق مرتبط با همکاری‌های راهبردی 20 ساله را با ونزوئلا به امضا رساند که در قالب آن، روابط ایران و ونزوئلا در حوزه صنایع نفت و پتروشیمی گسترش می‌یابد و در عین حال، روابط دو کشور در دیگر حوزه‌ها نیز توسعه قابل توجهی پیدا می‌کند.
اکنون تحریم‌های آمریکا علیه ایران، بیش از هر زمانِ دیگر کارایی خود را از دست داده است و دلیل اصلی این مسئله نیز این است که ایران عملا یک اقتصاد مقاوم و ضدتحریم را ایجاد کرده است.
بالاترین نرخ تورم در اروپاظرف 25 سال گذشته
شاخص تورم در کشورهای منطقه یورو به بالاترین حد در بیش از دو دهه گذشته رسید.
به گزارش رادیو فرانسه و بر اساس داده‌های یورواستات، شاخص تورم در کشورهای منطقه یورو، به رکورد جدید ۸.۶ درصد در ماه ژوئن رسیده که بالاترین آمار ثبت شده توسط اداره آمار اروپا از زمان تشکیل منطقه یورو و جایگزینی پول‌های ملی با این واحد، می‌باشد.
طبق داده‌های اولیه اداره آمار اتحادیه اروپا، یورواستات، که دیروز، جمعه منتشر شد، شاخص تورم در کشورهایی که از واحد پولی یورو استفاده می‌کنند، با ۰.۵ درصد افزایش نسبت به ماه قبل، به رکورد جدید ۸.۶ درصد در ماه ژوئن رسیده است. بدین‌ترتیب نرخ تورم در منطقه یورو از سال ۱۹۹۷ تاکنون در بالاترین سطح خود قرار گرفته است.
این در حالی است که شاخص تورم ١٩ کشور منطقه یورو، در ماه آوریل، ٧.٤ درصد و در ماه مه، ٨.١ درصد بوده است.
بر اساس داده‌های یورواستات، بهای انرژی، با افزایش تقریبا ۴۲ درصدی نسبت به ژوئن سال گذشته، بیشترین تأثیر را بر افزایش نرخ تورم داشته و پس از آن مواد غذایی، نوشیدنی‌ها و دخانیات با ۸.۹ درصد بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند.
با افزایش شاخص تورم کشورهای منطقه یورو به بالاترین حد خود، قیمت مواد غذایی، اجاره، مسکن، انرژی، سوخت و حمل‌ونقل، هنوز هم در حال افزایش است.
شاخص تورم در استونی و لیتوانی با حدود ۲۰ درصد، بالاترین افزایش را به ثبت رسانده و فرانسه و مالت، با کمتر از ۷ درصد، پایین‌ترین میزان تورم را در منطقه یورو تجربه کرده‌اند. در فرانسه شاخص تورم در ماه ژوئن ۵.۶ درصد و برای ماه می
۵.۲ درصد اعلام شده است.
افزایش شدید هزینه‌ها و قیمت جهانی حامل‌های انرژی، بیشترین تأثیر را بر افزایش نرخ تورم کشورهای منطقه یورو گذاشته است.
رهبران اتحادیه اروپا، اخیرا بر سر ممنوعیت بخش عمده‌ای از واردات نفت روسیه
تا پایان سال جاری میلادی به توافق رسیده بودند. روسیه نیز میزان صادرات گاز طبیعی مورد استفاده در صنعت و تولید برق را به چندین کشور اتحادیه اروپا کاهش داده و صدور گاز به فرانسه، لهستان، بلغارستان و چند کشور دیگر را به کلی قطع کرد.
به گزارش رادیو فرانسه، گزارش کامل یورواستات نوزدهم جولای منتشر خواهد شد. منطقه یورو شامل کشورهای بلژیک، آلمان، استونی، ایرلند، یونان، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، قبرس، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، اتریش، پرتغال، اسلوونی، اسلواکی و فنلاند می‌شود.
بی‌تدبیری‌های دولت روحانی کسری بودجه را 8 برابر کرد
دولت رئیسی در حالی کشور را ظرف 8 ماه بدون استقراض اداره کرد که کسری بودجه در دولت روحانی، 8 برابر شد.
عدم استقراض دولت از بانک مرکزی و پولی نشدن کسری بودجه در 8 ماهه اخیر که توسط رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام شد، یکی از اقدامات کم‌سابقه در مدیریت کلان کشور طی سال‌های اخیر است. با وجود تورم ایجادشده از اصلاحات ارز ترجیحی و یارانه‌ای، تورم ناشی از کسری بودجه و چاپ پول در ماه‌های اخیر تا حدود بسیار بالایی کنترل شده است.
به گزارش روزنامه ایران، براساس بودجه سال 1400 بیش از 480 هزار میلیارد تومان
کسری بودجه شناسایی شده است. البته از آغاز دهه 1350، ساختار اقتصادی ایران همواره با رشد قیمت‌ها، تورم و تغییر ارقام بودجه عمومی دولت همراه بوده و تقریبا در این مدت کسری بودجه یکی از شاخص‌های همیشگی بودجه دولت بوده، اما آن چیزی که روند سال‌های اخیر به‌خصوص سال 97 به بعد را متمایز می‌کند، حجم عظیم کسری بودجه و میزان رشد سالانه آن است.
بر اساس آمارها میانگین رشد سالانه کسری بودجه دولت در چهارساله دولت یازدهم در حدود 17 درصد بوده و طی این سال‌ها کسری بودجه از 48 هزار میلیارد تومان در سال 1392 در نهایت به 56 هزار میلیارد تومان در سال 1395 رسیده است. اما روند نگران‌کننده از سال 1395 آغاز می‌شود که عمده اتکای دولت قبل به توافق با غرب و باز شدن مسیر فروش نفت بود و بدین ترتیب اتکای بودجه به نفت را پررنگ‌تر و درآمد دولت از مالیات و... را کم‌رنگ‌تر می‌کرد.
به دنبال رکوردشکنی‌های دولت قبل در کسری بودجه، ترمز رشد بی‌حساب کسری بودجه در سال 1401 تا حدودی کشیده شد و دولت سیزدهم با ارائه بودجه‌ای منقبض رشد کسری بودجه را در حدود 50 درصد متوقف کرد. با همه اینها نکته قابل توجه در مورد کسری بودجه روند رو به رشد آن نیست چرا که بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته نیز وضعیت مشابهی دارند، اما این کشورها دو قید بزرگ را در نظر می‌گیرند؛ اول اینکه کسری بودجه را از مسیر استقراض از بانک مرکزی یا همان مسیرهای تورمی تامین نمی‌کنند و دوم، افزایش بودجه آنها بیشتر صرف عمران، توسعه و... می‌شود تا امور جاری که صرفا به جیب دستگاه‌های دولتی می‌رود.
همان‌طور که روند درآمد و هزینه‌های عمومی از سال 1390 نشان می‌دهد؛ روند افزایش اعتبارات هزینه‌ای در طول این مدت به صورت تصاعدی بوده و روند رشد درآمدها علاوه بر نوسانی بودن، تقریبا روند خطی را تجربه کرده است. علاوه بر این، با توجه به سهم پایین مالیات از درآمدهای دولت که درحد فاصل سال‌های 1394 تا 1400 روند کاهشی داشته است، نشان می‌دهد که کسری تراز عملیاتی یا به نوعی همان کسری بودجه که باید از طریق افزایش درآمدهای پایدار یا کاهش و صرفه‌جویی در اعتبارات هزینه‌ای مدیریت شود، در دولت دوازدهم تامین این کسری تنها معطوف به درآمدهای نفتی و استقراض به شکل مستقیم و غیرمستقیم از بانک مرکزی بوده که همگی این روش‌ها در نهایت با افزایش تورم به دست کردن دولت در جیب مردم منتج شده است.
******************
خراسان**
******************
جوان**
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و کنشگر سیاسی اصلاح‌طلب گفته که اصلاح‌طلبان به پیشنهاد او برای حضور در مناطق محروم و ویزیت رایگان مردم خندیده‌اند! او همچنین گفته برخی گروه‌ها در جامعه ایران نه تنها دیگر نسبت به برخورد یا زندانی شدن اصلاح‌طلبان حساس نخواهند شد، بلکه ممکن است خوشحال هم بشوند.
زیدآبادی که با نشریه صدا گفتگو می‌کرد، در بخشی از صحبت‌هایش که به دوری اصلاح‌طلبان از مردم می‌پرداخت، گفته: «در شرایط فعلی، درگیر شدن اصلاح‌طلبان با سیستم حاصلی ندارد. چون، اولاً اصلاح‌طلبان آن اعتبار و سرمایه اجتماعی قبلی را ندارند که جامعه نسبت به برخورد یا زندانی شدن آنان حساس شود (شاید برخی گروه‌ها خوشحال هم بشوند). ثانیاً درگیر شدن اصلاح‌طلبان، فضا و بهانه را برای فعال شدن بیشتر آن طیف تندرو اصولگرا فراهم می‌کند که به ضرر حل مسائل است و خود اصلاح‌طلبان هم در این‌میان، بی‌دلیل قربانی می‌شوند.»
این سخنان زیدآبادی نشان می‌دهد آنچه آن را درگیر شدن با سیستم می‌نامند، به خودی خود برای اصلاح‌طلبان موضوعیت ندارد، بلکه برای جلب نظر مردم چنین می‌کنند. در حالی که اگر انتقاد، سیاسی نیست و واقعاً ایرادی در سیستم وجود دارد، باید بیان شود، حتی اگر مردم - به هر دلیلی، از جمله بی اطلاعی یا تفاوت نظر- آن را نپسندند.
زیدآبادی در ادامه گفته: «فعالیت مردمی در قالب خیریه‌ها کار دیگری است که می‌توان انجام داد. مثلاً من به دکتر رضا خاتمی و دکتر شکوری‌راد پیشنهاد کردم یک روز به مناطق حاشیه شهر بروند و مریض‌ها را رایگان ویزیت کنند. خیلی‌ها به این پیشنهاد من خندیدند؛ در حالی که اگر به آنجا بروند با آدم‌های زیادی آشنا می‌شوند، عمق مشکلات و مناسبات را می‌توانند درک کنند، مردم به آنها اعتماد می‌کنند و آنان را دلسوز خود می‌شناسند. چرا این کار‌ها را نمی‌کنند؟ با مدام در جمع محدود خود نشستن و توئیت زدن که سرمایه اجتماعی احیا نمی‌شود.»
عدم تعامل با دهک‌های اقتصادی پایین جامعه از نقاط ضعف اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود. آنها حتی در جریان انتخابات سال ۸۸، این دهک‌های پایین را به دلیل رأی دادن به محمود احمدی‌نژاد مورد تمسخر قرار دادند. صف مرگ موش، لشکر قابلمه به‌دست‌ها یا لبوفروش‌های هسته‌ای بخشی از مصادیق تمسخر مردم محروم جامعه از سوی اصلاح‌طلبان است.
اسفند ۹۵ و چند ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری، عبدالله نوری، وزیر کشور دولت اصلاحات در گفتگو با روزنامه شرق گفته بود: «تکیه کلام همیشگی من این بوده که ارتباط اصلاح‌طلبان با اقشار مردم ضعیف است. اگر معنای اصلاح‌طلبی این باشد که فقط دنبال چند مقوله خاص، مانند آزادی بیان و مطبوعات و تجمعات و احزاب باشیم که البته در جای خود بسیار با‌اهمیت هستند و به مسائل حاد زندگی روزمره آنها دقت لازم و کافی را نداشته باشیم. این خود ظلم به جریان اصلاح‌طلبی است. اصلاح‌طلبی باید جامع باشد.»
پاسخ آرمین به زحمات جهانگیری برای دولت اصلاح‌طلبان
محسن آرمین، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با طعنه به اسحاق جهانگیری، تلویحاً گفته که او در دولت روحانی نسبت به شرایط حساسی که دولت داشت، احساس مسئولیت نمی‌کرد. اختلافات اصلاح‌طلبان تندرو با جهانگیری از همان زمان دولت روحانی آغاز شد و تاکنون هم به صلح نینجامیده است.
آرمین که در جلسه هم‌اندیشی رؤسای استانی حزب توسعه ملی ایران اسلامی صحبت می‌کرده، گفته: «می‌توان گفت که دولت دوم آقای روحانی دولت نابختیار بود و تیر بلا از هر سمتش می‌بارید. البته عدم درک صحیح همکاران آقای روحانی از حساسیت شرایط هم مزید بر علت می‌شد؛ چنانکه در این دولت، کابینه احساس نمی‌کرد که در برابر شرایط باید مقاومت کند یا مقداری جسارت به خرج دهد. تنها خود آقای روحانی بود که گاهی حرفی می‌زد و وزرا و حلقه اول مشورتی او، عموماً همراهی خاصی با آقای روحانی نمی‌کردند یا درکی از حساسیت شرایط نداشتند یا در قبال آن شرایط چندان احساس مسئولیت نمی‌کردند. مثلاً مسئله معاون اول ایشان در اوج بحران و مشکلات، این بود که علیه اصلاح‌طلبان که تنها متحدان دولت در آن شرایط بودند موضع بگیرد و نقش و تأثیر معدود اصلاح‌طلبان حاضر در دولت را هر چه بیشتر محدود کند.»
آرمین گرچه ضمن کلام خود به جهانگیری هم حمله کرده، اما مضمون دیگری از سخنانش هم جالب توجه است و آن سهم قائل نشدن برای اصلاح‌طلبان در پذیرش مسئولیت دولتی است که با حمایت همه‌جانبه آنان بر سر کار آمد و از عبارت «معدود اصلاح‌طلبان حاضر در دولت» استفاده می‌کند. اما اولاً روحانی از هر کسی در کابینه‌اش استفاده کرده باشد، در هر حال دولت او مورد قبل و بعد انتخابات مورد حمایت تمام قد اصلاح‌طلبان بود. ثانیاً نه تنها خود اسحاق جهانگیری از اصلاح‌طلبان محسوب می‌شد و می‌شود، بلکه نوبخت و زنگنه و ربیعی و آشنا و کلانتری و ترکان و... که در دولت روحانی نقش‌های کلیدی داشتند هم خارج از جریان اصلاحات نبودند. جهانگیری برای دولت اصلاح‌طلبان، خود را بی اعتبار کرد و حالا اینگونه پاسخ می‌گیرد.
******************
وطن امروز**
**************
شرق**
رئیس‌جمهور از تهیه پیش‌نویس سند جامع صنعت کشور از سوی دولت پس از تأکید مقام معظم رهبری خبر داد و گفت: با مشورت کارشناسان پیش‌نویس خوبی در این زمینه تهیه شده و در حال طی مراحل نهایی‌شدن است.
سید ابراهیم رئیسی، صبح دیروز در مراسم روز ملی صنعت و معدن با قدردانی از همه فعالان عرصه صنعت و معدن کشور گفت: ۱۲ سال است که رهبر معظم انقلاب اقتصاد را محور نام‌گذاری سال‌ها قرار داده‌اند و در شش سال اخیر بر توجه به تولید تأکید ویژه داشته‌اند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه تولید یکی از محورهای اصلی خلق قدرت برای کشور است، افزود: دولت مردمی به تبعیت از تأکیدات مقام معظم رهبری و ضرورت‌های توسعه اقتصاد کشور، حمایت از تولید، تلاش برای رفع موانع پیش‌روی تولید و تأکید بر توسعه صادرات را وظیفه خود می‌داند. رئیسی فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را «افسران میدان تولید و خلق قدرت ملی» دانست و اظهار کرد: دشمن برای عقب‌‌نگه‌داشتن کشور و ضعیف‌کردن مؤلفه‌های خلق قدرت که تولید جزء مهم‌ترین آنهاست، تلاش می‌کند روند تولید را مختل و ضعیف کند. وظیفه ما در برابر این تلاش‌ها حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به عنوان افسران این میدان است. رئیس‌جمهور تصریح کرد: فعالیت در هر میدانی به طور طبیعی مشکلات و سختی‌هایی دارد و فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان باید بدانند که موفقیت در مسیر تولید به عزم و اراده پولادین، برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر نیاز دارد. رئیسی با تأکید بر ضرورت توجه بیشتر به گسترش فعالیت‌های دانش‌بنیان با هدف ایجاد مشاغل و محصولات دانش‌پایه خاطرنشان کرد: تولیدات دانش‌بنیان توانایی و ظرفیت رقابت‌پذیری بالاتری در بازارهای جهانی و داخلی دارند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه روز ملی صنعت و معدن فرصت مناسبی است تا علاوه بر قدردانی از زحمات و تلاش‌های تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، مرور و بازنگری نیز به فعالیت‌ها و دستاوردهای این حوزه داشته باشیم، گفت: این جمع بهترین محل برای تشریح و تبیین آسیب‌ها و مشکلات و نیز ارائه راهکارهای برون‌رفت از مشکلات و غلبه بر موانع است.
رئیس‌جمهور در ادامه تنقیح قوانین و پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه را از جمله اقدامات برای هموارشدن مسیر تولید عنوان کرد و گفت: آینده باید برای فعالان اقتصادی و صنعتی قابل پیش‌بینی باشد تا بتوانند برای آن برنامه‌ریزی کنند و ضرورت این پیش‌بینی‌پذیری پرهیز از اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه است. رئیسی در ادامه با بیان اینکه قویا مدافع و موافق نظریه دولت چابک هستم، تصریح کرد: دولت باید تصدی‌گری‌های خود را در اقتصاد رها کرده و در جایگاه هدایت، حمایت و نظارت قرار گیرد. البته آقای فاطمی‌امین تشخیص اولویت‌ها را نیز از مسئولیت‌های دولت عنوان کردند که نکته صحیحی است.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: میدان فعالیت باید به بخش خصوصی واگذار شود و دولت از تصدی‌گری‌های خود کاسته و وزن نظارتی و حمایتی خود را افزایش دهد. چابک‌سازی دولت و جلوگیری از فربه‌شدن و افزایش هزینه‌های دولت باید مدنظر همه نهادها و دستگاه‌ها به ویژه دولت و مجلس شورای اسلامی باشد. رئیسی تلاش برای نیل فعالیت‌های تولیدی به بهره‌گیری هرچه بیشتر از دانش‌ها و دستاوردهای نوین علمی را از دیگر ضرورت‌های رونق تولید دانست و اظهار کرد: دانش اگر ضمیمه تولید و صنعت نشود، به شکل پایان‌نامه در دانشگاه باقی می‌ماند. دانشگاه باید کنار بازار، صنعت و معدن بیاید و در این زمینه صنایع بزرگ و سنگین باید بیش از دیگر صنایع و فعالیت‌های تولیدی مورد توجه باشند. رئیس‌جمهور در ادامه با تأکید بر اهمیت افزایش کیفیت و بهره‌وری تولیدات داخلی افزود: هر تولیدکننده باید با بازتعریف مسئله افزایش بهره‌وری در عین حال راهکارهای کاهش قیمت تولید را نیز پیدا کند.
****************************************************************