این روز‌ها ماجرای افشای اسناد محرمانه وزارت دفاع آمریکا، به یک موضوع داغ رسانه‌ای در غرب تبدیل شده است. سوال اصلی اینجاست که این اسناد چگونه به شبکه‌های اجتماعی درز پیدا کرده و چه تاثیری بر روی معادلات جاری در جنگ اوکراین خواهد گذاشت! وزارت دفاع آمریکا از افشای اسناد طبقه‌بندی‌شده این وزارتخانه که بخشی از آن‌ها به جنگ بین روسیه و اوکراین برمی‌گردد به عنوان «خطری بسیار جدی» برای امنیت ملی ایالات متحده یاد کرده است. پنتاگون افزوده که در حال ارزیابی خطرات مرتبط با افشای این اسناد طبقه‌بندی‌شده است. این اسناد محرمانه هفته‌های گذشته در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. در این مطلب افشای این اسناد که منبع درز آن‌ها نیز نامشخص است مورد بررسی گرفته است.
تاثیر اسناد افشا شده بر جنگ اوکراین
بسیاری از اسناد طبقه‌بندی‌شده پنتاگون که اخیرا افشا شده است به موضوع جنگ اوکراین بر می‌گردد. در یکی از این سند‌ها وضعیت جنگ بین دو طرف در ابتدای ماه مارس ارزیابی شده است. در این سند طبقه‌بندی‌شده میزان تلفات هر دو طرف روس و اوکراینی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این در حالی است که در برخی دیگر از این مدارک طبقه‌بندی‌شده وضعیت جبهه‌های نبرد در شرق اوکراین مانند درگیری‌ها بر سر شهر باهموت بررسی شده است.
از جمله مسائلی که درباره جنگ اوکراین به آن‌ها اشاره شده است می‌توان از کمک‌های بین‌المللی به کی‌یف یا دفاع ضدهوایی اوکراین یاد کرد. یکی از موضوعات چالشی، به میزان تلفات نیرو‌های اوکراینی در جنگ بازمی‌گردد. در سند افشا شده، آمده است که تلفات نیرو‌های اوکراینی از روسی بیشتر بوده است، موضوعی که با اصل ادعای مقامات ناتو مبنی بر بیشتر بودن تلفات نیرو‌های روسی در تعارض بوده و نشان‌دهنده اطلاعات نادرستی است که توسط سران پیمان آتلانتیک شمالی به افکار عمومی مخابره می‌شود.
ادامه جاسوسی آمریکا از متحدان
این اسناد همچنین نشان می‌دهد که واشنگتن از برخی متحدان خود جاسوسی می‌کند. به عنوان مثال در یکی از این مدارک آمده است که موساد از تظاهرات علیه اصلاحات قضایی رژیم اشغالگر قدس دفاع می‌کند هر چند مقامات رژیم صهیونیستی (و در راس آن مقامات کابینه نتانیاهو) از کاخ سفید در خصوص افشای این سند توضیح خواسته‌اند، اما به جز یک تکذیبیه عادی و غیرقابل باور، مقامات آمریکایی اقدام دیگری دراین خصوص صورت نداده‌اند. وزارت دفاع آمریکا گفته که در حال ارزیابی صحت اسنادی است که تصویر آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی پخش شده است. با این حال پنتاگون افزوده است که به نظر می‌رسد این مدارک شامل «اطلاعات حساس و با درجه طبقه‌بندی بالا» باشد. رسانه‌های آمریکا گزارش داده‌اند که مسئولان این کشور بر این باور هستند که بسیاری از اسناد افشاشده واقعی هستند. وزارت دادگستری آمریکا تحقیق درباره افشای اسناد طبقه‌بندی‌شده متعلق به پنتاگون را آغاز کرده است. این در حالی است که وزارت دفاع ایالات متحده در حال ارزیابی خطرات احتمالی افشای این اسناد برای امنیت ملی این کشور است. از سوی دیگر مقام‌های آمریکا در پی افشای این مدارک با همتایان خود در کشور‌های دیگر در تماس بوده‌اند. به گفته پنتاگون کمیسیون‌های مرتبط با اطلاعات افشا شده در مجالس نمایندگان و سنای آمریکا در جریان این ماجرا قرار گرفته‌اند.
خطری امنیتی برای واشنگتن
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا گفت که افشای اسناد طبقه‌بندی‌شده این وزارتخانه در شبکه اینترنت «خطری بسیار جدی» برای امنیت ملی ایالات متحده است و می‌تواند به پخش اخبار جعلی نیز کمک کند. از سوی دیگر درز اطلاعات محرمانه می‌تواند منابع اطلاعاتی ایالات متحده را در معرض خطر قرار دهد. این در حالی است که مسکو با بررسی این اطلاعات محرمانه احتمالا تصویری روشن‌تر از وضعیت نیرو‌های اوکراینی به دست خواهد آورد.
اشاره‌های موجود به متحدان واشنگتن در این اسناد طبقه‌بندی‌شده می‌تواند به دلیل جاسوسی به روابط آمریکا با کشور‌های متحد خود آسیب بزند. اسناد محرمانه وزارت دفاع ایالات متحده در شبکه‌های اجتماعی مختلف از جمله «توئیتر»، «۴چن» و «دیسکورد» منتشر شده است. با این حال بسیاری از این مدارک اکنون دیگر بر روی وبسایت‌هایی که اولین بار در آنجا منتشر شدند در دسترس نیستند. واشنگتن در تلاش است تا این اسناد از همه شبکه‌های اجتماعی حذف شوند. «دیسکورد» یک شبکه اجتماعی محبوب در میان علاقمندان به بازی‌های ویدئویی است.
آشفتگی اطلاعاتی آمریکا
اگرچه حجم اسناد محرمانه افشا شده، با آنچه در ماجرای ادوارد اسنودن یا آسانژ مشاهده کردیم قابل قیاس نیست، اما همین مسئله بیانگر عمق آسیب‌پذیری دستگاه‌های امنیتی و دفاعی آمریکاست. این چندمین بار طی سال‌های اخیر است که حجم گسترده‌ای از اطلاعات محرمانه و فوق محرمانه از منابع امنیتی سیا و پنتاگون هک شده یا درز پیدا می‌کند. نکته بسیار مهمی که در اسناد افشا شده قابل ارزیابی می‌باشد، به خیانت و جاسوسی آمریکا از متحدانش باز می‌گردد. قبلا در پرونده‌هایی مانند شنود تلفن همراه آنگلا مرکل صدراعظم سابق آلمان این موضوع افشا شده بود، اما اکنون این روند (جاسوسی آمریکا از متحدان کاخ سفید) شدت بیشتری به خود گرفته است. اکنون اصلی‌ترین نگرانی آمریکا، مربوط به افشای جزئیات بیشتری از این جاسوسی هاست. موضوعی که در خلال جنگ اوکراین می‌تواند به اتحاد و ارتباطات اعضای پیمان آتلانتیک شمالی با یکدیگر شکاف ایجاد کند. فراتر از آن، افشای اطلاعات جاری می‌تواند تصویرسازی روسیه از میدان نبرد با اوکراین را خصوصا در مناطق شرقی (دونتسک، لوهانسک، زاپورژِیا و خرسون) شفاف‌تر سازد. فراموش نکنیم که این درز اطلاعات دقیقاً در آستانه تصرف شهر راهبردی باخموت توسط روسیه رخ داده و همین مسئله، قدرت مانور مسکو را در جنگ اوکراین افزایش خواهد داد.
آیا اسناد بیشتری افشا می‌شود؟!
اصلی‌ترین نگرانی مقامات آمریکایی، ناظر بر افشای اسناد دیگری است که هر یک می‌تواند در مناسبات واشنگتن و دیگر اعضای ناتو تاثیر سلبی بگذارد. اگرچه مقامات آمریکایی در صدد حذف اسناد افشا شده از شبکه‌های اجتماعی هستند، اما این اقدام قطعا نمی‌تواند از اصل خروج اسناد از پنتاگون و احتمال انتشار آن در بستر‌ها یا شبکه‌های اجتماعی دیگر جلوگیری کند.. در چنین شرایطی باید گفت که آمریکا با نوعی بحران فراگیر و تمام عیار روبه روست که تبعات آن در مناسبات امنیتی و سیاست خارجی واشنگتن بیش از پیش به چشم خواهد آمد