پایگاه خبری "میدل ایست مانیتور" در گزارشی با اشاره به طرح گمانه زنی های مختلف در مدت اخیر با محوریت عادی سازی قریب الوقوع روابط رژیم اشغالگر قدس و عربستان سعودی، به طور خاص سعی کرده به این سوال پاسخ دهد که آیا صورت مساله از نگاه عربستان سعودی نیز به همین سادگی است و آیا اساسا سعودیها می توانند بدون در نظر گرفتن متغیرهای مختلف، اقدام به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی کنند؟
پایگاه خبری میدل ایست مانیتور در گزارش خود می نویسد:
«اسرائیل به دنبال عادی سازی روابط خود با عربستان سعودی است. البته که اسرائیلی ها جهت پیشبرد این دستورکار، انگیزه های مختلفی نیز دارند. آن ها در این رابطه تحت تاثیر محرک های اقتصادی و ژئوپلیتیکی هستند و نگاهی ویژه نیز به مساله فلسطین دارند. شاید یکی از مهمترین محرک های اسرائیلی ها از عادی سازی روابط با عربستان، معطوف به دلارهای نفتی این کشور است.
"بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل به تازگی در گفتگو با خبرگزاری بلومبرگ، نسبت به عادی سازی روابط با عربستان سعودی بسیار ابراز خوش بینی کرده است. وی از ایجاد یک کریدور اقتصادی به اروپا از مبدا عرستان سعودی و با همکاری اسرائیل خبر داده است. این کریدور دربرگیرنده بخش هایی نظیر انرژی، حمل و نقل، و ارتباطات می شود و می تواند تجارت و رشد اقتصادی را میان طرف های درگیر و مشارکت کننده در قالب آن، تقویت کند.
با این حال، قبل از توافق عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان، یک موضوع مهم باید مد نظر قرار گیرد و آن هم چیزی جز مساله فلسطین نیست. منتقدان استدلال می کنند که هرگونه پیشرفت در قالب روابط اسرائیل و عربستان صرفا باید از رهگذر ایجاد گشایش های ملموس در قالب منازعه فلسطین و اسرائیل، ماهیت عینی به خود بگیرد. با این حال، نخست وزیر کنونی اسرائیل دیدگاه متفاوتی دارد. وی اخیرا در مصاحبه ای این دیدگاه که مساله فلسطین در نوع خود می تواند در رابطه با عادی سازی روابط تل آویو با ریاض ایجاد مشکل کند را به کل رد کرده است.
در عین حال، اینطور به نظر می رسد که آمریکا در این زمینه دیدگاه متفاوتی دارد. دولت آمریکا می داند که نمیتوان بدون در نظر گرفتن مساله فلسطین، اسرائیل و عربستان را به هم نزدیک کرد. با این همه، آمریکا شدیدا روی عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان سرمایه گذاری کرده است.
مساله ای که تا حد زیادی تحت نگرانی های واشینگتن در مورد ثبات دلار و به خطر افتادن هژمونی جهانی این کشور است. اگر محمد بن سلمان در شرایطی اعلام کند که می خواهد نفت را با دیگر ارزهای رایج بین المللی بفروشد، این مساله می تواند یک دومینوی مرگبار را برای واشینگتن ایجاد کند و هژمونی دلار را به شدت تضعیف کند.
درست به همین دلیل است که آمریکا به شدت مشتاق است تا پیوندهای اقتصادی خود را با عربستان سعودی تقویت کند و از منابع مالی گسترده سعودی ها جهت تقویت بنیان های اقتصادی خود استفاده کند. عربستان سعودی می تواند پول زیادی را به اقتصاد آمریکا پمپاژ کند و آمریکایی ها بیش از هر زمان دیگری به دنبال تحقق این مساله هستند. با این حال، واشینگتن به خوبی می داند که برای تحقق این مساله، آمریکا باید تصویری خوب و مناسب را نزد عربستان داشته باشد. البته که در این رابطه نظر محمد بن سلمان برای آمریکا بسیار مهم است زیرا وی عملا حاکم غیررسمی عربستان سعودی(در شرایط کنونی) است.
در این فضا، دولت عربستان نیز با موانع و چالش های جدی در صورت بی توجهی به مساله فلسطین رو به رو است. از این رو هیچ عجیب نیست که می بینیم عربستان سعودی با دقت روند تحولات در اراضی اشغالی را دنبال می کند. بن سلمان به خوبی می داند که نمی تواند بدون توجه به مساله فلسطین، اقدام به عادی سازی روابط کشورش با اسرائیل کند.
البته نباید از ایران نیز به عنوان یک بازیگر مهم در قالب محاسبات راهبردی رژیم اسرائیل غافل شویم. ایران مخالف اصلی اسرائیل است و البته عربستان سعودی نیز رقابت های جدی با این کشور دارد. با این حال، اکنون تهران و ریاض با تنش زدایی از روابط دوجانبه خود، به سمت اتحاد بیشتر حرکت می کنند. در این چهارچوب، عربستان سعودی نمی تواند از تبعات منفی اقدام احتمالی خود در عادی سازی روابط با اسرائیل بر روابطش با ایران غافل باشد.
حتی اگر سعودی ها بخواهند نسبت به وحشی گری های اسرائیلی ها نسبت به ملت فلسطین بی توجهی کنند، ایران می تواند در برهه های زمانی مختلف این اشتباه راهبردی سعودی ها را به آن ها یادآوری کند و از تقویت پیوندها میان اسرائیل و عربستان جلوگیری کند.
از این رو، طرفِ اسرائیلی کاملا خود را آماده درخواست های مختلف طرفِ عربستانی کرده است. اسرائیل به قدری در مورد عادی سازی روابط با عربستان حساس است و این مساله برای آن مهم است که حتی رهبران این رژیم به فکر نشان دادن انعطاف در سیاست های خود در رابطه با ملت فلسطین هستند.
در این چهارچوب، شاهد آن بودیم که اخیرا نتانیاهو در مصاحبه با خبرگزاری بلومبرگ از روند توسعه شهرکسازیها در اراضی اشغالی حمایت نکرد! و یا جالب اینکه از تشکیل دولت فلسطینی که تحت نظارت اسرائیل باشد سخن گفت. موضع گیریهایی که همه و همه صرفا با هدفی نرم کردن موضع طرف سعودی جهت پیشبرد پروژه عادی سازی روابط آن با اسرائیل انجام می شوند.
اکنون توپ در زمین عربستان سعودی است. اینکه سعودی ها چه کاری انجام خواهند داد تحت تاثیر مولفه های مختلفی است و درست به همین دلیل، تصویر آینده چندان روشن نیست. با این همه، صرفا یک چیز کاملا واضح است: روابطِ در حال تحول میان اسرائیل و عربستان سعودی از آن چیزی که در ظاهر به نظر می رسد، به مراتب پیچیده تر است.»