دست پر قدرت آفرینش، گوهر گرانبها و صادقی را در درون آدمی تعبیه کرده که از آن به «وجدان» و «نفس لوامه» تعبیر می‌شود. «وجدان» در لغت به معنای «یافتن حق، شعور باطن، قوه‌ای در باطن که انسان را از نیک و بد اعمال آگاهی می‌دهد» است. وجدان، نیرویی ناشناخته در درون انسان، اما محسوس است و مکتب‌های گوناگون بشری و الهی در تعریف، شناسایی و کاربرد آن سخن‌ها گفته و کتاب‌ها نوشته‌اند و جملگی بر وجود، صداقت و کارآیی آن اتفاق نظر دارند. یکی از موضوعاتی که باید در جامعه اسلامی تبیین شود، اهمیت وجدان کاری و نظم اجتماعی در جامعه است. از جلوه‌های وجدان، داشتن وجدان کاری است؛ یعنی گوهر انسانیت آدمی ایجاب می‌کند که هر فعالیت و وظایفی را که انسان به عهده می‌گیرد، به نیکوترین وجه ممکن به پایان رساند و از هر گونه سهل‌انگاری و مسامحه کاری بپرهیزد. داشتن وجدان کاری به فعالیت‌های اجتماعی ارزش و اعتبار می‌بخشد و کسانی که همواره در زندگی کاهلی و کم‌کاری می‌کنند، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به‌خود و اجتماع وارد می‌کنند. از بُعد فردی، لقمه‌های خود را به حرام می‌آلایند و از بُعد اجتماعی، چرخه کار جمعی را از حرکت می‌اندازند. سال‌ها لازم است که یک عادت زشت برطرف شود و یک عادت خوب در جان یک ملت ریشه دواند. این کارِ یک ماه و دو ماه و چند ماه و یک سال نیست. رهبر معظم انقلاب درباره تبیین این امر مهم در پیام روز اول سال 1374 فرمودند: «بنابراین عرض می‌کنم آن دو شعار را که عبارت بود از تلاش برای به وجود آمدن وجدان کاری و تلاش برای پدید آمدن انضباط اجتماعی در مردم، در داخل جامعه، در مسئولان، در کارگزاران کشور و در هر کسی که به کاری مشغول است، باید ادامه دهیم. باید کسانی که منادی و محافظ مسائل فرهنگی هستند، آن مسائل را ترویج کنند؛ مسائل را درست برای مردم بشکافند و تبیین نمایند. کسانی که اهل برنامه‌ریزی هستند، برای دمیدن دو روحیه وجدان کاری و انضباط اجتماعی در مردم برنامه‌ریزی کنند. کسانی که اهل کار و تلاشند این دو روحیه را در خودشان به وجود آورند. هر کسی این کار و تلاش را برای خود بکند. آن کسانی هم که به مردم تذکر می‌دهند و برای مردم تبلیغ می‌کنند، در این باره برای مردم حرف بزنند. کاری کنیم که کار و عمل سازنده؛ چه عمل فرهنگی و چه عمل اقتصادی و چه عمل اجتماعی و چه عمل سیاسی، برای کسی که کننده آن است یک عمل مقدّس به حساب آید.»