انتخابات چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی در فضای متفاوتی از مجلس سوم برگزار شد. پایان جنگ تحمیلی، ارتحال امام خمینی(ره) و برگزیده شدن آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری انقلاب، آغاز دوران سازندگی با ریاست‌جمهوری مرحوم هاشمی‌رفسنجانی، رویدادهای بزرگ و تأثیرگذاری بودند که این انتخابات را تحت‌الشعاع خود قرار داده بود.
پیش از آغار انتخابات، شورای نگهبان در پاسخ به استفساریه‌ای، نظارت این شورا بر انتخابات را مطابق با اصل 99 قانون اساسی، «نظارتی استصوابی» دانست که شامل تمام مراحل اجرایی انتخابات از جمله تأیید و ردّ صلاحیت كاندیداها می‌شود.
این دوره از انتخابات را می‌توان یکی از رقابت‌های سنگین بین جریان چپ با محوریت مجمع روحانیون مبارز و جریان راست با محوریت جامعه روحانیت مبارز دانست. به واقع، این انتخابات آخرین تلاش جناح چپ برای باقی ماندن در عرصه قدرت پس از از دست دادن قوه مجریه، قوه قضائیه و مجلس خبرگان رهبری بود که با پیروزی کاندیداهای جناح مقابل در انتخابات این تلاش نیز بی‌ثمر ماند.
در جریان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان نمایندگی انتخابات مجلس، حدود هشتاد نفر از نامزدهای طیف چپ ردّ صلاحیت شدند. این وضعیت به آنجا رسید که مجمع روحانیون قصد داشت تا از رقابت در انتخابات کناره‌گیری کند، اما با وساطت رهبر معظم انقلاب اسلامی، از این اقدام صرف نظر کرد. در كنار مجمع روحانیون مبارز در این دوره، ائتلاف خط امام(ره) شامل دفتر تحكیم وحدت، انجمن اسلامی معلمان ایران، انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، انجمن اسلامی مهندسین و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی قرار داشتند.
جناح راست در سطح گسترده‌ای با شعار پیروی از خط امام(ره)، اطاعت از رهبری و حمایت از هاشمی به صحنه انتخابات آمد. در مقابل، جریان چپ قرار داشت که افکار عمومی عملکرد این طیف را در مجلس سوم در مخالفت با دولت هاشمی و تا حدی اطاعت نکردن از رهبری ارزیابی می‌کرد و در نتیجه پایگاه خود را از دست داد. ردّصلاحیت برخی از نامزدهای جریان چپ نیز موجب اوج‌گیری مناقشات این جریان با شورای نگهبان شد.
انتخابات در روز 1371/1/21 برگزار شد که از میان ٣٢ میلیون و ۴۶۵ هزار نفر واجد شرایط، ۱۸ میلیون و ۷۶۷ هزار و ۴۲ نفر، (58 درصد) به پای صندوق‌های رأی رفتند و این جریان راست بود که توانست اکثریت آرا را مال خود کرده و ریاست مجلس را نیز در اختیار بگیرد.