شکل گیری انقلاب اسلامی و سقوط رژیم 2500 ساله شاهنشاهی درکشورمان باعث شد تا نهادها و سازمان های انقلابی متعددی باهدف کمک به مردم محروم و حفظ انقلاب اسلامی تاسیس شود. یکی از این نهادهای مردمی و انقلابی که هسته های اولیه آن توسط جوانان پرشور، انقلابی و با ایمان کشورمان پایه ریزی شد، سپاه پاسداران است. این نهاد مردمی تشکیل شد تا انقلاب و دستاوردهای آن را در برابر انواع تهاجمات داخلی و خارجی مصون و ایمن سازد هرچند برای حفاظت و حراست از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن راه سختی را، همچون اهدای هزاران شهید و ایثارگر پیمود ولی تاکنون توانسته تمام مسیر را باموفقیت طی نماید. با این مقدمه و به بهانه سالروز تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوم اردیبهشت ماه سال 1358 ،گفت وگوی کوتاهی را با سردار دکتر حسین علایی از فرماندهان ارشد سپاه در دوران دفاع مقدس و رئیس سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام داده ایم تا نظرات وی را درباره این نهاد مردمی جویا شویم. آنچه در پی می آید گزیده ای از این گفتگوی اختصاصی است. چه شرایطی موجب شد تا حضرت امام (ره) فرمان تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را صادر نمایند؟ در زمان رژیم گذشته، مردم بواسطه مقابله برخی از پرسنل ارتش آن زمان با جریان انقلاب اسلامی، پس از پیروزی انقلاب ارتش را حامی استقلال و تمامیت ارضی کشور نمی دانستند و اصلاح این موضوع نیز احتیاج به گذشت زمان داشت و از سوی دیگر مردم در سالهای 1330 تا 1332 موفق شده بودند نهضت را بوجود آورده و بخش هایی از حکومت یا حاکمیت را در اختیار بگیرند به دلیل اینکه نتوانسته بودند نیروی مسلحی تشکیل دهند تا از خواسته هایشان حمایت کند. مجبور به بکارگیری مجدد نیروهای وابسته به بیگانگان شدند که در نتیجه با بازگشت این نیروها وکودتای آنها موفقیت های حاصله باشکست مواجه شد. این تجربه باعث شد تا جوانانی که در دوران شکل گیری نهضت اسلامی از طریق مساجد برای سرنگون کردن رژیم شاهنشاهی و برای تشکیل حکومت اسلامی تشکل هایی را ایجاد کرده بودند، در روزهای اولیه بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی این تشکل ها را با هدف حفظ انقلاب و ارزشهای آن گسترش دهند. بنابراین آنهایی که کار انقلابی می کردند اسم کمیته را برای خود انتخاب کردند و آنهایی هم که به فکر دفاع از انقلاب و ارزشهای آن بودند نام سپاه را برخود نهادند. به این ترتیب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که توسط مردم به صورت خودجوش درمساجد بوجود آمده بود با اعطای حکم مسئولیت از سوی حضرت امام (ره) برای مسئولان وقت سپاه فعالیت خود را به طور رسمی از دوم اردیبهشت 1358 آغاز کرد. ایده اولیه تشکیل سپاه را چه کسی مطرح کرد؟ ایده اولیه تشکیل سپاه را شخص خاصی مطرح نکرد زیرا این ایده ای بود که در بین مسئولان آن زمان و افراد انقلابی به صورت طبیعی بوجود آمده بود. یعنی همه به این احساس نیاز رسیده بودند که چنین تشکلی مورد نیاز است. البته افراد مختلفی هرکدام مدعی هستند این نظریه را برای اولین بار، آنها مطرح کرده اند. اما به نظر می رسد این اتفاق به طور خودجوش توسط آحاد مردم انقلابی بوجود آمد و به همین علت فرد خاصی را به غیر از حضرت امام (ره) نمی توان به عنوان بنیانگذار اولیه سپاه مطرح کرد. سپاه مورد نظر حضرت امام (ره) چه سپاهی بود؟ حضرت امام (ره) از زمان صدور فرمان تاسیس سپاه تازمانی که رحلت کردند نظرشان نسبت به سپاه دایم وسیعتر و گسترده تر می شد تاجایی که ایشان فرمودند:«اگر سپاه نبود، کشور هم نبود.» اما از نظر اینکه ساختار و سازمان سپاه چگونه باید باشد، اگر به مطالب بیان شده از سوی ایشان مراجعه کنیم متوجه می شویم امام از سپاه پاسداران انتظار یک نیروی مسلح مکتبی را داشتند که ماموریت های افرادش براساس عقیده اسلامی شکل بگیرد. یعنی عناصر و افراد سپاه پاسداران را به عنوان مجاهدان در راه خدا و کسانی که الگویشان مجاهدین صدراسلام است به شمار می آوردند. حضرت امام(ره) پاسداران را دارای بصیرت دینی، سیاسی و فرهنگی و دارای یک عقلانیتی می دیدند که با آگاهی کامل برای دفاع از انقلاب اسحله به دوش می گیرند و با دشمنان اسلام و انقلاب مبارزه می کنند آیا در مسیر تشکیل سپاه کارشکنی هایی صورت می گرفت؟ در روزهای اولیه انقلاب اسلامی هرچند شاهد بودیم در بخش هایی از کشور گروه هایی تحت عنوان سپاه پاسداران زیر نظر بخش هایی مانند شورای انقلاب، دولت موقت و برخی گروه های دیگر راه اندازی شده بودند اما تمامی این گروه ها چون معتقد بودند باید تحت فرمان حضرت امام (ره) فعالیت کنند و بواسطه ارتباطی که با یکدیگر داشتند، به سرعت تمامی اختلاف نظرها را تبدیل به وحدت نظر کردند. بنابراین دیدگاههای متفاوت درجریان شکل گیری سپاه پاسداران وجود داشت ولی کارشکنی های خاص برسر راه وحدت تشکل های سپاه پاسداران بوجود نیامد. براساس قانون اساسی سپاه پاسداران عهده دار چه اموری در کشور است؟ درقانون اساسی، سپاه پاسداران پسوند ایران ندارد چراکه براساس نظر حضرت امام(ره) سپاه پاسداران باید پاسدار انقلاب اسلامی باشد نه فقط جمهوری اسلامی ایران به همین علت ایشان در زمان حیات پربرکت خود ماموریت های مختلفی مانند مقابله باضد انقلاب و اشرار، حفاظت از شخصیت ها، ایستادگی در برابر انواع تهاجم های بیگانگان، حفاظت از پروازها و غیره را به سپاه پاسداران محول کردند که مجموعه این وظایف از جمله ماموریت های سپاه تلقی می شود. البته در کنار این ماموریت ها، اکنون وظایف گوناگون دیگری نیز مانند شرکت فعال در سازندگی کشور به ماموریت های قبلی سپاه پاسداران اضافه شده است. پس با توجه به این موضوع، سپاه پاسداران برای اینکه فرهنگی را که حضرت امام (ره) در بین مردم ایجاد کردند و بواسطه این فرهنگ، نهضت اسلامی بوجود آمد و سپس با شکست رژیم 2500 ساله شاهنشاهی، انقلاب اسلامی جایگزین آن شد را حفاظت و حراست کند ماموریت های دفاع از کشور وانقلاب اسلامی را بر عهده دارد. سپاه پاسداران سال 1358 با سپاه پاسداران سال 1386 چه تفاوت هایی دارد؟ سپاه پاسداران سال 1386 از نظر تسلیحاتی و انسجام سازمانی گسترده تر، وسیع تر، متشکل تر وقوی تر از سپاه پاسداران سال 1358 است یعنی از نظر سخت افزاری مانند بودجه، امکانات، ساختمان و نیرو بسیار توسعه یافته و نسبت به سال های اولیه تشکیل این نهاد مردمی قدرتمندتر است. این نهاد مردمی امروز با ایمان و اراده پاسداران انقلاب اسلامی به همراه آخرین دستاوردهای نظامی به عنوان یک نیروی نظامی مقتدر آماده دفاع از انقلاب اسلامی، ملت و کشور ایران است.