بصیرت: با اوج گیری تنشها در تایلند میان نیروهای پلیس و معترضان دولت حاکم این کشور حوادث این کشور
منطقه آسیای جنوب شرقی که قرار بود در همین ایام میزبان نشست سران اتحادیه آ، سه، آن باشد در صدر اخبار جهان قرار دارد.
مخالفان دولت اتیهیست واجاجیوا در روزهای اخیر در اعتراض به آنچه کودتا علیه دولت شیناواترا می خوانند با تظاهرات گسترده و هجوم به ساختمان وزارت کشور تایلند و هتل محل برگزاری اجلاس آ،سه،ان با نیروهای پلیس این کشور درگیر شده اند که این درگیریها به کشته و مجروح شدن بیش از هفتاد تن انجامیده است.خبرنگار گروه سیاسی قدس برای واکاوی ابعاد و ریشه های منازعات اخیر در این کشور مهم در منطقه آسیای جنوب شرقی با دکتر نوذر شفیعی کارشناس مسایل بین الملل گفتگو کرده است.
* عامل اصلی و محرک تنشهای اخیر تایلند پس از گذشت چهار ماه از استقرار دولت آقای واجا جیوا چیست؟
** ریشه منازعات سیاسی اخیر در تایلند که منجر به درگیریهای خیابانی میان پلیس و مخالفان دولت حاکم در روزهای اخیر شده جنگ چندین ساله قدرت میان دو گروه موسوم به لباس قرمزها و لباس زردها است.
آنچه در این کشور اتفاق افتاد و زمینه ساز تنشهای روزهای اخیر شده این بود که در سال 2006 ارتش تایلند علیه دولت شیناواترا دست به کودتایی زد که بهانه آن اتهام فساد مالی علیه نخست وزیر شیناواترا بود.
اما علت اصلی این کودتا در حقیقت نگرانی ارتش و پادشاه یا به عبارتی نیروهای سلطنت طلب نسبت به افزایش روزافزون قدرت و نفوذ سیاسی شیناواترا در سراسر تایلند بود.
جالب آنکه پس از کودتای 2006 در انتخابات طرفداران شیناواترا با توجه به پایگاه و محبوبیت عمومی که داشتند در قالب حزب قدرت مردم قدرت را بدست گرفتند و زمینه بازگشت طرفداران وی به صحنه فراهم شد.در پی این اتفاق توطئه ها به گونه ای دیگر علیه وی شکل گرفت و با سازماندهی اعتراضهای خیابانی گروه مخالف وی موسوم به لباس زردها و اشغال برخی از مراکز مهم و اعمال فشارهای سیاسی با حمایت مستقیم ارتش در کودتایی دیگر حزب مردم منحل و شیناواترا به انگلستان تبعید شد تا اتهیسیت واجاوایا قدرت را در اختیار بگیرد.
آنچه امروز در حال رخ دادن است اعمال همان شیوه اقدام نیروهای وابسته به ارتش و سلطنت طلبان علیه دولت آقای شیناواترا از سوی طرفداران وی در مقابل دولت حاکم است. به بیان دیگر، طرفداران شیناواترا همان شیوه گروه لباس زردها را علیه خود آنها بکار گرفته اند.
در این تحولات کماکان ارتش، پادشاه و دادگاه قانون اساسی تایلند که حزب مقتدر مردم را منحل کرد از دولت واجاجیوا حمایت می کند و به نظر می رسد با افزایش اعتراضها در نهایت ارتش در مقام قدرتی که ارکان حکومت را چون ابزاری در دست دارد و جریانهای سیاسی مختلفی را از پشت پرده حمایت می کند اگر ببیند حمایت از دولت کنونی نتیجه بخش نیست با ناامن جلوه دادن شرایط کشور دست به کودتایی نظامی بزند.
* کشورهای مختلفی در مقابل تحولات تایلند در آستانه اجلاس اتحادیه آ،سه،آن موضع گیری کرده اند مشخصاً آمریکایی ها نیز به حمایت از دولت حاکم کنونی موضع گیری کرده اند آیا ترکیب این مواضع هم در این تحولات قابل توجه است؟
** سخت است که تصور کنیم نیروهایی از بیرون بر تحولات تایلند نظارت دارند یا آن را هدایت می کنند.
اما تایلند به دلیل حساسیت موقعیتی که دارد برای کشورهای منطقه و حتی آمریکا مهم است زیرا از کشورهای مهم آسیای جنوب شرقی است که گردش مالی بالایی داشته و رشد اقتصادی آن هم بالا بوده و در شرایط بحران مالی بزرگ اخیر تداوم وضع موجود می تواند اقتصاد تایلند را تا مرز ورشکستگی پیش ببرد که این مسأله به دلیل پیوستگی اقتصاد آن با منطقه یعنی اتحادیه آ،سه،آن و همینطور آمریکا می تواند به بحران اقتصادی جهانی دامن بزند
بنابراین کشورهای دیگر بیشتر نگران اوضاع اقتصادی تایلند هستند به علاوه اینکه با بدتر شدن شرایط نگرانی کودتای ارتش هم هست که با شرایط امروز جهان چندان سنخیتی ندارد.
* بخت نیروهای طرفدار شیناواترا همان لباس قرمزها برای باز پس گیری قدرت را چقدر باید محاسبه کرد؟
** به نظر من حداقل مسأله این است آنها همان شیوه ای را تجربه می کنند که نیروهای وابسته به ارتش علیه شناواترابکار گرفتند و می کوشند با تداوم فشارهای سیاسی و مردمی قدرت را باز پس گیرند.
موضع و عملکرد ارتش در این زمینه بسیار تعیین کننده خواهد بود که به حمایت از پلیس دولتی وارد عمل خواهد شد یا در صورت احساس خطر جدی اقدامی کودتا گونه صورت خواهد داد یا نه!
نباید فراموش کنیم که شیناواترا از پایگاه مردمی و ائتلافهای حزبی مختلفی بهره مند است که ائتلاف مردمی برای احیای دموکراسی نام گرفته و یک بار با اتکا به همین پایگاه اجتماعی نیروهای او پس از کودتا قدرت را باز یافتند.