نشریه اخبار و تحلیل‌های سه‌شنبه، ۲۰ مهرماه

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز       

مهم‌ترین دستور کار پارلمان آینده عراق

انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق در حالی پایان پذیرفت که میزان مشارکت ۴۱ درصد، یعنی حدود ۳ درصد بیشتر از انتخابات سال ۲۰۱۸ بود. نتایج اولیه انتخابات نشان می‌دهد که احزاب و گروه‌های وابسته به جریان مقتدی صدر که از مخالفان حضور نیروهای آمریکایی در عراق است، سهم بیشتری از کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص داده‌اند.

نکات تحلیلی: 1- ۱۶۷ حزب در انتخابات پارلمانی عراق رقابت داشتند و ۲5 ائتلاف حزبی در این انتخابات به رقابت پرداختند. از این میان، ۹ ائتلاف متعلق به شیعیان بود و ۱۶ ائتلاف تازه تأسیس بودند. سنی‌ها هم در قالب دو ائتلاف تقدم و عزم به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس کنونی مجلس عراق و خمیس الخنجر، سیاستمدار و ثروتمند معروف عراقی در میدان رقابت حضور داشتند. در میان کردها هم تنها ائتلاف موجود، ائتلاف اتحادیه میهنی کردستان و جنبش تغییر (گوران) بود و حزب دمکرات کردستان به رهبری بارزانی رأساً و بدون ائتلاف در انتخابات شرکت داشت. 2- بااینکه حدود ۶۰ درصد از واجدین شرایطی که دارای کارت‌های انتخاباتی بیومتریک بلندمدت و کوتاه‌مدت بودند، در این انتخابات شرکت نکردند؛ اما با در نظر گرفتن شرایط خاصی که انتخابات در آن برگزار شد؛ ازجمله، تهدیدات گروه‌های تروریستی، مشکلات عدیده و انباشته اقتصادی، تحریم انتخابات توسط بخش بزرگی از جوانان و مداخلات خارجی برای کم‌رنگ کردن انتخابات، مشارکت ۴۱ درصدی مردم عراق در انتخابات، یک مشارکت «قابل‌قبول» و «منطقی» به نظر می‌رسد؛ لیکن این مشارکت نسبتاً پایین در حکومت دموکراتیک عراق که عمر زیادی از براندازی حکومت دیکتاتوری و خفقان صدامی نمی‌گذراند، یک «تلنگر جدی» برای دولتمردان عراقی است که توجه ویژه‌ای به علل و عوامل مؤثر در نارضایتی مردم که عمدتاً اقتصادی است و پیامدهای خود را در روندهای سیاسی نشان داده است، داشته باشند.

نکته راهبردی: بااینکه هیچ‌یک از جریان‌های سیاسی نتوانستند کرسی‌های لازم برای تشکیل فراکسیون بزرگ در پارلمان آتی را به دست آورند، لذا روند معرفی دولت جدید قدری دشوار و طولانی خواهد شد؛ اما نتیجه انتخابات اخیر عراق آثار و پیامدهای مهم داخلی، منطقه‌ای و حتی بین‌المللی خواهد داشت؛ پارلمان جدید که به‌زودی تشکیل خواهد شد، قرار است در خصوص مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی عراق که منشأ بسیاری از مشکلات داخلی این کشور نیز به شمار می‌رود، تصمیم‌گیری کند و آن «تعیین وضعیت نیروهای آمریکایی» در عراق است. (نویسنده: حمید خوش‌آیند)

▼گزارش روز                                       

رئیسی دوم!

بعد از حضور و انتخاب حجت‌الاسلام رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری 1400، برخی دلسوزان نظام نگران مدیریت آینده قوه قضائیه و ادامه روند مبارزه با فساد شدند. اکنون‌که بیش از صد روز از انتصاب حجت‌الاسلام اژه‌ای بر ریاست این قوه می‌گذرد، می‌توان عملکرد صدروزه وی در این قوه را مورد بررسی قرار داد.

گزاره‌های خبری: 1- ابراهیم اصغرزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، ریاست حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای در مدت ۱۰۰ روزه بر دستگاه قضا را مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است: «طی این مدت شاهد اقدامات اصلاحی آقای محسنی اژه‌ای در قوه قضائیه در مسیر تحول و تعالی این قوه بودیم. مجموعه برنامه‌های آقای محسنی اژه‌ای مانند بازدید از زندان‌ها، تأکید بر مبارزه با فساد و نگاه به رونق تولید در این مدت کوتاه که از ریاستشان در قوه قضائیه می‌گذرد، سازنده و مثبت بوده است». 2- روح‌الله نجابت، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به عملکرد دستگاه قضا در 100 روز اول دوره «تحول و تعالی»، اظهار داشت: «به جهت عملکرد مثبت آیت‌الله رئیسی در دوران تصدی‌شان بر ریاست قوه قضاییه، عملکرد حجت‌الاسلام اژه‌ای محل دقت نظر کارشناسان و دردمندان انقلاب بود که تداوم فعالیت‌های قوه قضاییه به چه صورت پیش خواهد رفت. بحمدالله با درایتی که حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در قوه قضاییه و در صد روز گذشته از خود نشان دادند، به نظر می‌رسد نه‌تنها روند گذشته کند نشده بلکه به یک معنی، شتاب و سرعت گرفته است».

گزاره تحلیلی: قوه قضائیه مسئولیت سنگینی در گام دوم انقلاب بر عهده دارد؛ مردمی بودن، اجرای عدالت، فسادستیزی، احیای اعتماد مردم تنها بخشی از مطالبات مقام معظم رهبری از قوه قضائیه انقلابی است که منصوبین قضایی برای تحقق آن باید تلاش کنند. بااین‌وجود بررسی عملکرد آقای اژه‌ای در این مدت کوتاه نشان از اثرگذاری، راهگشا و تحول‌آفرین بودن این قوه در مسیر ترسیم شده پیش رو دارد. اژه‌ای در این مدت بیش از نه دستورالعمل اجرایی مختلف ابلاغ کرده است؛ ارائه خدمت قضائی ارزان‌تر، توصیه به بانک‌ها برای حمایت از تولید، اشاره به شفاف‌سازی مراکز مربوط به وزارت رفاه، اهتمام ویژه به رفع مشکلات مراجعان به دستگاه قضایی، اعلام عدم ممنوع‌الورود بودن ایرانیان خارج و شرکت فعال در عرصه میدان ازجمله دیگر دستاوردهای صدروزه رئیس قوه قضائیه می‌باشد. ادامه این روند و فعالیت‌ها می‌تواند نویدبخش دورانی درخشان برای اجرای عدالت در عرصه قضایی باشد. (نویسنده: فرهاد کوچک‌زاده)

▼خبر ویژه               

طعنه سیدحسن نصرالله به غرب‎گرایانِ لبنانی

سید مقاومت در خصوص لزوم حل مشکل انرژی توسط دولت لبنان، گفت: «پیشنهادهایی از شرق و غرب برای حل مشکل و تأمین برق لبنان داده‌شده و موضوع باید حل شود. اگر آمریکا مانع شده و وتوی آمریکایی در میان است، اعلام کنید تا بر اساس آن تصمیم لازم گرفته شود. ایران هم از قدیم پیشنهاد داده و در سفر اخیر وزیر امور خارجه ایران نیز دوباره مطرح شد و باید پاسخ این پیشنهاد را داد. از آمریکا بخواهید که لبنان را [از تحریم ایران] مستثنی کند، مثل برخی کشورهای دیگر. آمریکا که دشمن است؛ اما برای شما که دوست است، برای شما که آمریکا دوست و حبیب و مونس است. چرا از آمریکا نمی‌خواهید که لبنان را [از تحریم مرتبط با ایران] مستثنی کند؟ ایران دیگر بیشتر از این چه کند؟ سوخت داده و گفته آماده ساخت دو نیروگاه یا احداث مترو است. از دولت می‌خواهم این پیشنهاد را بپذیرد. شما سیاسیون و دولت لبنان هستید که کاری نمی‌کنید. بیم آن می‌رود که عامدانه کاری برای شبکه برق لبنان نمی‌کنید تا فروبپاشد و بهانه‌ای برای خصوصی‌سازی آن شود».

▼ اخبار

تعریف مخربانه ابطحی از دولت رئیسی؟!

«سید محمدعلی ابطحی» در فضای مجازی نوشت:  «شرایط بی‌نظیری برای رئیس‌جمهور محترم و دولت سیزدهم فراهم است. صداوسیما به‌طور بی‌سابقه‌ای نیم‌ساعته اول اخبار را به خدمات دولت اختصاص داده است. بلندگوهای قدرتمندی مثل کیهان که بیش از ترامپ علیه دولت سابق مطلب می‌نوشتند، یک سر در حال تمجید دولت و نقد مخالفان دولت است. قدرت‌های سایه همه به درون آفتاب دولت ریخته‌اند و کمک می‌کنند. خودمانی‌ها همه مدیریت‌ها را گرفته‌اند. نگذارید مجموعه یک دستتان مثل همیشه تقسیم به دو شود. برای حل مشکلات، مردم خیلی از شما توقع دارند. شرایط آماده است و امید که بتوانید. اصلاح‌طلبانه‌ترین کار در این شرایط کمک به موفقیت جهت حل مشکلات مردم است. مهم این نیست که چه کسی می‌خواهد حل کند. مهم این است که نمی‌گذارندی در کار نیست. منتظر موفقیت‌ها و پاسخگویی در مورد عدم توفیق‌هاتان می‌مانیم!». این چهره فعال اصلاح‌طلب، با گوشه و کنایه رفتن به عملکرد کوتاه دولت رئیسی در کشور، به‌جای نقد، ترجیح داده است تا خود را با اقدامات مثبت دولت همراه نشان دهد و آن را به‌ظاهر تحسین کند؛ اما این همراهی بدون توجه به منافع حزبی اصلاحات نیست، بلکه ملغمه‌ای است از تعریف مخربانه دولت که در وضعیت مثبت عملکردی دولت، اصلاحات چاره‌ای جز این روش برای زدن حریف ندارد. واقعیت آن است که اصلاحات هرزمانی که سکان قدرت را در دست داشته است، برای ناکارآمدی‌ها و سوء مدیریت‌هایش مدام از بهانه‌هایی همچون دولت سایه، نمی‌گذارند و تحریم هستیم استفاده می‌کند و برای تخریب عملکرد مناسب رقیب نیز دوباره چنگ به همان بهانه‌های گذشته می‌زند تا خود را از ناکارآمدی تبرئه کند!

قربانی توهم!

«عطاالله مهاجرانی»، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت اصلاحات، در واکنش به گزارش اخیر بی‌بی‌سی فارسی در خصوص رأی عدم کفایت سیاسی مجلس اول به بنی‌صدر و عزل وی از ریاست جمهوری که آن را «کودتا علیه بنی‌صدر» تعبیر کرده بود، تعبیر و تفسیری باطل و بی‌اعتبار دانست و گفت: «مجلس اول در حقیقت مجلسی ملی و مردمی و انقلابی بود. مطابق قانون اساسی، مجلس چنین اختیاری داشت و استفاده کرد. قضیه کاملاً برعکس بود. بنی‌صدر گمان می‌کرد با سازمان‌دهی تظاهرات میلیونی و دوقطبی سازی جامعه، به اتکای برخی گروه‌های ملی و مذهبی، به‌ویژه مجاهدین خلق، می‌تواند مرکزیت قدرت را در اختیار بگیرد. توهم بود،  در یک خط امام او را از فرماندهی کل قوا برکنار کرد و کودتا شکست خورد. ‏بنی‌صدر در گفتگوی مفصل با علی لیمونادی به این نکات توجه کرده است. می‌گوید: اشتباه استراتژیک او، عدم محاسبه واکنش امام خمینی بود. در یک کلام او که قدرتمندترین رئیس‌جمهور تاریخ ایران بود، بازهم بیشتر خواست و قربانی توهم شد».

روزنامه اصلاح‌طلب: دغدغه مردم نان است، آزادی نیست!

«علی سرزعیم» استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی در گفتگو با روزنامه اصلاح‌طلب آرمان گفته است: «واقعیت این است که امروز اولویت مردم آزادی نیست و بلکه نان است. به همین دلیل اگر قرار است مشکلات معیشتی مردم حل شود یک اجماع نظر و قدرت عمل لازم است. در دولت روحانی تصمیمات دیر گرفته می‌شد و برخی از تصمیمات نیز امکان اجرایی شدن پیدا نمی‌کرد. در این موضوع ضعف دولت وجود داشت و برخــی نهــادهای حاکمیتی نیز همراهی نمــی‌کردند. در شــرایط کنونی مردم به دنبال یک سازوکار منسجم تصمیم‌گیری هستند کــه قابلیت اجرایــی نیز داشته باشد. این‌یک مزیت برای دولت آقای رئیسی است که بتواند از آن استفاده کند و نباید به سمتی حرکت کند که این فرصت را از دست بدهد». این اظهارات در حالی توسط یک روزنامه اصلاح‌طلب و حامی روحانی منتشر می‌شود که این طیف سیاسی، هشت سال پیش با شعارهایی نظیر آزادی، عزت پاسپورت و بی‌نیازی مردم به یارانه و... بر کرسی نشستند و امروز که دو ماه از دولت هشت‌ساله آن‌ها می‌گذرد، بدون هیچ خجالتی و یا حتی عذرخواهی از ملت بابت کوتاهی‌ها، سوء‌مدیریت‌ها و وعده‌های پوچ، می‌گویند دغدغه مردم «نان» است!

‌اخبار کوتاه

◄ کاهش پایه پولی در دولت یک‌ماهه رئیسی/ بر اساس آمار بانک مرکزی، در پایان مردادماه امسال حجم پایه پولی نسبت به تیرماه کاهش یافت. درحالی‌که دولت روحانی در ۴ ماه نخست امسال نزدیک به ۵۹ هزار میلیارد تومان پول تورم‌زا چاپ کرده بود، دولت رئیسی در ماه اول فعالیت خود نه‌تنها پول جدیدی چاپ نکرد، بلکه مقداری از حجم پایه پولی را نیز از بازار جمع کرد. حجم پایه پولی در پایان تیرماه ۵۱۷۵ هزار میلیارد ریال بود که در مردادماه به ۵۱۵۹ هزار میلیارد ریال کاهش یافت. افزایش پایه پولی در دولت سابق، عامل تشدید تورم در کشور شد و بی‌سابقه‌ترین بی‌انضباطی مالی را در کشور رقم زد.

◄ افسر نرم‌افزاری آمریکا: هیچ شانسی در برابر چین نداریم!/ «نیکلاس چیلن» افسر ارشد نرم‌افزاری سابق وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در گفتگو با روزنامه فایننشال تایمز گفت، آمریکا مدت‌هاست که رقابت با چین در زمینه قابلیت‌های سایبری و هوش مصنوعی را واگذار کرده است. وی در این رابطه افزود: «ما در ۱۵ تا ۲۰ سال آینده، هیچ شانس رقابت با چین نداریم». چیلن با پیش‌بینی تسلط چین بر جهان با هوش مصنوعی و قابلیت‌های سایبری، قابلیت‌های دفاع سایبری آمریکا در برخی از ادارات دولتی این کشور را در سطح «مهدکودک» ارزیابی کرد.

◄ سفر سرلشکر باقری به پاکستان/ رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به دعوت فرمانده ارتش پاکستان و در راستای گسترش دیپلماسی نظامی-دفاعی جمهوری اسلامی ایران قرار است امروز سفری رسمی به این کشور همسایه انجام دهد.

◄ موضع ایران در قبال میلیون‌ها مهاجر افغان/ باوجود برادرانه و دلسوزانه بودن موضع جمهوری اسلامی در خصوص حضور چندساله میلیون‌ها مهاجر افغانی در ایران، وزیر بهداشت اظهار داشت: «ما از مهاجرین افغان پذیرایی می‌کنیم؛ اما خواهش ما این است که در کشور خود بمانند، چراکه امکان پذیرش ما نیز کم است؛ اما به‌هرحال نیروی انتظامی و استانداری‌ها زمینه را برای برگشت آن‌ها فراهم می‌کنند».

◄ مایکروسافت: ایران شرکت‌های دفاعی آمریکا را هک کرد/ مایکروسافت مدعی شده هکرهای ایران توانسته‌اند شرکت‌های فناوری دفاعی آمریکا و رژیم صهیونیستی را هک کنند.

◄ اتحادیه اروپا در مسیر مترسک شدن!/ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «امروز اروپایی‌ها به‌طور فزاینده‌ای با خطر تبدیل‌شدن به یک ابزار به‌جای بازیگر در امور بین‌المللی مواجه بوده و به‌جای شکل‌دهی حوادث، به واکنش به تصمیمات دیگران می‌پردازند».

◄ رویگردانی جامعه ترکیه از حزب اردوغان!/ موسسه نظرسنجی «متروپل» اعلام کرد که در نظرسنجی اخیر 53.7 درصد از رأی‌دهندگان ترکیه عنوان کردند که حزب حاکم عدالت و توسعه در انتخابات 2023 شکست خواهد خورد.