باگذشت بیش از روز ۷۰ از حماسه طوفان‌الاقصی که ارکان رژیم صهیونیستی را متزلزل کرد و سبب شد که امریکا و متحدانش تمامی تلاش خود را برای جلوگیری از فروپاشی این رژیم مجعول به کار بگیرند، حملات انتقام‌جویانه صهیونیست‌ها به غزه و کرانه باختری که با حمایت امریکا و متحدان غربی‌اش همراه بود، سبب شکست نیرو‌های مقاومت نشد. اکنون ایستادگی فلسطینی‌ها و عدم تسلیم در برابر فشار صهیونیست‌ها و امریکایی‌ها برای خروج از این منطقه، حماسه‌های دیگری را آفریده است که تحسین و حمایت جهانیان را برانگیخته و سبب شده است که حمایت جهانی از آرمان‌های قدس و آزادی فلسطین در طول ۸۰ سال گذشته، به اوج خود برسد. جلوه‌های این حماسه‌آفرینی‌ها را در چند بعد می‌توان موردتوجه قرارداد.
الف:حماسه مردم غزه و ایستادگی در زیر بمباران‌ها و موشک‌باران وعدم ترک غزه: تقدیم نزدیک به ۸۰ هزار شهید و مجروح که عمدتاً از میان کودکان وزنان هستند و عدم ترک شهر به‌رغم عدم دسترسی به حداقل امکانات بهداشتی و غذایی را باید مهم‌ترین جلوه این حماسه دانست. مقاومتی که در عین خنثی‌سازی جنگ روانی صهیونیست‌ها برای همتا‌سازی نیرو‌های مقاومت با داعش، به‌سرعت نه‌تن‌ها افکار عمومی جهانیان را به سمت خود جلب کرد، بلکه همگان و به‌ویژه جوانان در اروپا و امریکا را به سمت درک چرایی این ایستادگی و مقاومت که همانا ارزش‌های دینی و الهی و آمادگی شهادت بود، واداشت. دیدن صحنه‌ها‌یی مانند اینکه پدر یا مادر کودکان نام فرزندشان را روی دست‌ها و پا‌های آن‌ها می‌نوشتند تا در صورت شهادت و حتی قطعه‌قطعه شدن، جنازه آن‌ها قابل‌شناسایی باشد در قاموس فرهنگ مادی‌گرایانه غرب معنایی ندارد. این مقاومت مردمی تمامی محاسبات حامیان غربی صهیونیست‌ها را به هم‌ریخت، به‌گونه‌ای که به‌رغم اینکه امریکایی‌ها در آغاز دست صهیونیست‌ها را برای هرگونه جنایت به تصور پیروزی سریع‌السیر باز گذاشته بودند، اکنون ایستادگی مردم در کنار نیرو‌های مقاومت، سبب بروز اختلاف میان بایدن و نتانیاهو شده، به‌گونه‌ای که دموکرات‌ها به دلیل تأثیر این مقاومت روی افکار عمومی جامعه امریکا شکست خود را در انتخابات آتی محتمل می‌بینند. نظرسنجی اخیر دانشگاه هاروارد –هریس از جوانان امریکایی بیانگر آن است که ۵۱ درصد از جوانان بین ۱۸ تا ۲۴ ساله امریکایی معتقدند که راه‌حل نهایی خاتمه دادن به درگیری رژیم صهیونیستی و فلسطین این است که حاکمیت صهیونیستی پایان یابد و اراضی فلسطینی اشغال‌شده به حماس داده شود تا یک کشور واحد فلسطینی در آن تأسیس کند و در بین ۴۹ درصد باقی‌مانده ۳۲ درصد معتقد به راه‌حل دو دولتی و تنها ۱۷ درصد معتقد به دولت واحد صهیونیستی هستند.
افزایش محبوبیت نیرو‌های مقاومت در میان خود فلسطینی‌ها نیز به‌رغم تحمل سختی‌ها نیز متأثر از همین روند است. نتایج یک نظرسنجی که در میان فلسطینی‌ها در جنگ غزه که روز چهارشنبه ۱۳ دسامبر (۲۲ آذر) منتشرشده، حاکی از افزایش حمایت فلسطینی‌ها از سازمان حماس در کرانه باختری و غزه است. در این نظرسنجی که توسط موسسه معتبر نظرسنجی فلسطینی PSR صورت گرفته و شبکه دویچه وله آلمان آن را منتشر کرده است، اکثریت قاطع پرسش‌شوندگان، نزدیک به ۹۰درصد، رهبری محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان موردحمایت غرب را رد کرده و گفته‌اند باید استعفا دهد. بر اساس این نظرسنجی محبوبیت حماس در میان مردم کرانه باختری در ماه آذر نسبت ماه مهر چهار برابر شده است. همچنین در نوار غزه، جایی که در زمان نظرسنجی بیش از ۱۸ هزار و ۶۰۰ نفر جان‌باخته و حدود ۵۰ هزار نفر مجروح شده‌اند و در اثر حمله نظامی رژیم برای نابودی حماس ویرانی‌های عظیمی به بار آمده، محبوبیت حماس، بیش از ۴ درصد افزایش‌یافته است. در همین حال، محبوبیت محمود عباس، رئیس‌جمهور ساخته‌وپرداخته غربی‌ها برای فلسطین همچنان رو به کاهش است. بر اساس این نظرسنجی ۸۸درصد از پرسش‌شوندگان در نوار غزه خواستار استعفای او هستند.
ب:حماسه‌آفرینی مقاومت در جنگ زمینی در برابر صهیونیست‌ها:آنچه این روز‌ها در جنگ زمینی در خرابه‌های غزه در حال وقوع است و ماشین نظامی ارتش صهیونیستی را به‌زانو درآورده و سبب شده که بیشترین تلفات را از میان افسران صهیونیست بگیرد، همان اعتقادات و باور‌های مذهبی و روحیه شهادت‌طلبانه آن‌هاست. این امر حتی سران ارتش این رژیم را به مقابله با نتانیاهو واداشته است.
مردخای کدار یک مقام سابق امنیتی رژیم صهیونیستی در اظهاراتی در یکی از شبکه‌های تلویزیونی رژیم صهیونیستی با اشاره به انگیزه‌های دینی مقاومت فلسطین در جنگ با اسرائیل، سعی کرده به اسرائیلی‌ها بفهماند وارد جنگی شده‌اند که در آن پیروزی ممکن نیست چراکه نه با مجاهدان در غزه بلکه باخدای آن‌ها می‌جنگند. او می‌افزاید:آیه‌ای در قرآن وجود دارد که می‌گوید: ان الله مع الصابرین. خداوند با کسانی است که ظرفیت تحمل رنج برای مدتی طولانی را دارند. سعی کنید بفهمید: صبر؛ ما در عبری چنین کلمه‌ای نداریم. صبر زمانی است که یکی از اعضای حماس دو سه ماه در تونل است و روشنایی روز را نمی‌بیند. خیلی کم‌غذا می‌خورد. بعد با کلاشینکف بیرون می‌آید و یک یهودی را می‌کشد. چرا؟ او ظرفیت تحمل کردن دارد و این برای من قابل‌درک نیست. شما در داخل حباب اسرائیلی زندگی می‌کنید. آن‌ها به خاطر الله زنده هستند. الله با آن‌هاست. آن‌ها جهادگر هستند. ما مبارزان راه آزادی هستیم. او سپس می‌افزاید: روزی با زیپی لیونی بحث می‌کردم. به او گفتم ساختار مذهبی آن‌ها در اینجا غالب است. برای آن‌ها الله بازیگر اصلی است، اگر تنها بازیگر نباشد. برای آن‌ها خداوند حتی در میدان نبرد حاضر است. او بازیگری جایگزین است؛ و این تفاوتی عظیم درزمینه ظرفیت روانی و ظرفیت کلی و همچنین ظرفیت جسمی است، زیرا ایمان با عواقب جسمی همراه نیست.
ج: متزلزل کردن بنیان‌های تمدن غربی: اسحاق هرتزوک رئیس رژیم صهیونیستی روز سه‌شنبه ۱۳ آذر در شرایطی که موجودیت رژیم صهیونیستی به خطر افتاده، این جنگ را فراتر از تلاش برای بقای این رژیم دانسته: «جنگ در غزه فقط جنگ بین اسرائیل و حماس نیست، بلکه جنگی برای نجات تمدن غرب است» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز در هفته گذشته می‌گوید: «درنبردی علیه موجودیت خود هستیم و باید تا پایان آن را ادامه دهیم.» این سخنان اعتراف به این واقعیت است که اساس تشکیل این رژیم در منطقه غرب آسیا و در دل کشور‌های اسلامی برای حفظ تمدن غرب در برابر روند رو به رشد اسلام در جهان بود تا از این طریق مانعی در برابر خیزش مسلمانان برای تجدید بنای تمدن اسلامی باشند؛ و اکنون این جنگ علاوه بر رسوایی تمدن غرب به دلیل نگاه نژادپرستانه، موجودیت و اعتبار آن را نیز به خطر انداخته است

ادامه بحران در خاورمیانه

عبدالرضا فرجی راد

به نظر می رسد کشورهای غربی بعد از حادثه ۷  اکتبر در صدد جمع کردن و یا به عبارتی بی اثر کردن جریان مقاومت هستند.

ابتدا بحث نابودی تشکیلات حماس و ایجاد منطقه حائل در غزه مطرح شد که اسراییل مدعی بود در مراحل پایانی این نبرد است. حالا بحث دور نگهداشتن حزب الله از مرز بر اساس قطعنامه ۱۷۰۱ را مطرح می کنند که در نظر دارند که ابتدا از در مذاکره وارد شده و اگر نشد اسراییل این منطقه ۴۰ کیلومتری را بعد از اتمام کار غزه زیر بمباران بگیرد تا حزب الله مجبور به پذیرش آن شود.

بر همین اساس به نظر می رسد دیگر سیاستمداران لبنانی به ویژه جامعه سنی و مسیحی با این استدلال که لبنان می تواند به ثبات برسد با آن موافق باشند. به ویژه آن که این فاصله را نیروهای کلاه آبی سازمان ملل و ارتش لبنان پر می کنند.

در صورت عدم موافقت حزب الله با این طرح احتمال حمله مستمر اسراییل به جنوب لبنان و در محدوده ۴۰ کیلومتری بسیار بالاست و بهانه مصوبه شورای امنیت بعد از جنگ ۳۳ روزه را هم در دست دارد.

طبیعی است که کشورهای غربی، دولت های عربی و حتی چین و روسیه هم نه تنها مخالفتی نخواهند کرد بلکه بر اجرای آن تاکید می کنند زیرا که خود به قطعنامه ۱۷۰۱ مهر تایید زده اند.

بنابراین اگر حماس و حزب الله را مغز و قلب مقاومت بدانیم دو گروه دورتر از جغرافیای فلسطین یعنی گروه های عراقی و حوثی یمن بازو و شاید انگشتان آن ها باشند که بدون کارکرد درست مغز و قلب، بازوان و یا انگشتان حرکتی نخواهند داشت.

با این وجود و با توجه به معادلات شکل گرفته به نظر می رسد بحران خاورمیانه ادامه دار خواهد بود مگر این کهدر این میان اتفاق غیرقابل پیش بینی دیگری رخ دهد و یا به نحوی اسرائیل از ایجاد تنش بیشتر در منطقه باز داشته شود. این گوشه ای از اتفاقات خاورمیانه است و باید منتظر سایر معادلات نیز بود.

مصائب محیط‌زیستی صدور اسناد بستر رودخانه‌ها

صالح نقره‌کار

چندی است که فعالان محیط زیست درباره صدور اسناد مالکیت کرانه و بستر رودخانه‌ها برای شرکت‌های آب منطقه‌ای یا وزارت نیرو واکنش نشان داده و با مغایردانستن این اقدام با حقوق محیط زیست، اعتراض خود را در عرصه عمومی مطرح می‌کنند. با نگاه خیر عمومی و اولویت‌دانستن حفظ محیط زیست در این زمینه ملاحظاتی متصور است:

1- همه ما درباره محیط زیست مسئولیم. حقوق محیط زیست در زمره حقوق بین‌نسلی-فرانسلی است؛ یعنی فقط متعلق به نسل حاضر نیست. احتیاط‌ها و احتجاج‌ها نسبت به آن از آن روی است که عمل و تصمیم امروز ما روی نسل‌های آتی هم اثر می‌گذارد و باید با وسواس و دور‌اندیشی تمام نسبت به آن نقش حمایتگر و حفظ‌کننده ایفا کنیم. هر تصمیم و اقدامی که مخرب باشد یا زمینه یک تعرض یا فساد و تخریب و تغییر کاربری را ایجاد کند، باید با حساسیت مضاعف مورد پایش و مراقبت قرار گیرد. حق عمومی و حق اساسی جز شناسایی، نیازمند پایش و تضمین و استیفا و مطالبه هم هست.

2- رودخانه‌ها و بستر و کرانه آن متعلق به مردم است، نه مایملک دولت. این مال در مفهوم حقوقی نظامات و قواعد متمایزی دارد. اصولا اراضی به دو بخش تقسیم می‌شوند؛ یا خصوصی‌اند یا عمومی؛ اراضی خصوصی می‌توانند ملک اشخاص باشند که طبق ماده 22 قانون ثبت هر‌کس مالکیت داشته باشد، می‌تواند تقاضای سند کند و قانون او را مالک مسلط بر ملک خویش می‌داند. زیرا ‌ماده 30 قانون مدنی نیز اشعار دارد «هر مالکی درباره مایملک خود حق همه‌گونه تصرف و انتفاع را دارد...». همچنین می‌تواند موقوفات باشد که به موقوفه خاص و عام تقسیم می‌شود و قانون مختص به خود را دارد.

3- اما بخش دوم مربوط به اراضی-اموال عمومی است که چهار قسم است. یا اراضی «عمومی–موات» است. اراضی بی‌کار افتاده و معطل که در حوزه مباحات قرار می‌گیرد و نه تملک آن؛ بلکه حفاظت و مراقبت آن در اختیار مقام عمومی است. دوم اراضی «عمومی-دولتی» که ملک متعلق به دولت است که معد برای مصالح و انتفاعات عمومی است و ماده 26 قانون مدنی به آن دلالت دارد. مثل موزه‌ها و بیمارستان‌ها که اکیدا قابل تملک خصوصی نیست؛ هرچند گاهی به‌عنوان ضرورت و به قاعده «الضرورات تبیح المحظورات» در قالب‌هایی مثل طرح مولدسازی ساز فروش نواخته می‌شود و از کف دولت می‌رود.

4- سوم اراضی «عمومی – ملی» است که متعلق مردم و نه حکمرانی است. مثل پل‌ها و معابر و شوارع عامه که طبق ماده 24 قانون مدنی قابل تملک خصوصی نیست. این اموال باید در سیطره مالکیت مردم و نه دولت باشد. جاده‌ها و مسیر‌ها و دیگر اموال ملی به نظر با اموال متعلق دولت دو ساحت متفاوت دارند.

5- اراضی عمومی –انفال است که اصل 45 قانون اساسی به آن اشعار داشته و شامل دریاها و دریاچه‌ها و کوه‌ها و جنگل‌ها می‌‌شود و حریم و بستر رودخانه‌ها را نیز در بر می‌گیرد.

این اموال در تملک دولت نیست، بلکه در اختیار دولت‌هاست و باید بر طبق «مصالح عامه» درباره آنها عمل شود. قانون اساسی اینجا انتفاع و اداره و حمایت از این اموال را ملازمه با تملک آنها ندانسته و به نظر حکمت مقنن بوده که نگذارد این اموال ملک طلق دولت‌ها تلقی شود تا مبادا با هر پیامد و کسری بودجه و کفگیر ته دیگی بروند سراغ مولدسازی اراضی ملی و منابع طبیعی و با اموال عمومی هم سوداگری کنند!

6- سابقه بد تصرفات و تملکات دولتی آن‌قدر برای فعالان و مدافعان محیط زیست تلخ است که این بار نیز با تفاهم‌نامه وزارت نیرو و اداره ثبت، نخواهند سرنوشت بیش از 84 درصد مساحت کشور که اموال عمومی‌–انفال هستند، به چالش کشیده شود.

 رودخانه‌ها و بستر‌ها نباید تملک شوند. اداره و حمایت از آنها هیچ ملازمه‌ای با تملک ندارد. مگر دولت هر کجا باید حمایت و مدیریت کند، لزوما باید مالکیت داشته باشد؟! وزارت نیرو و هیچ نهادی نباید برای جلوگیری از تجاوز به حریم و بستر به سراغ استیلای مالکانه بروند. همه اراضی کشور، اموال عمومی‌اند مگر خلاف آن ثابت شود. اموال عمومی مردم اکیدا نباید دچار قلب مالکیت شوند.

7- اینکه یک نهاد صرفا باید متولی باشد و پاسخ‌گوسازی آن منوط به تملک قلمداد شود، یک مغالطه است. اصل تخصص و اصل رجوع به خبره از یک طرف و اصل مصلحت عمومی و منافع عمومی از طرف دیگر ایجاب می‌کند که سراغ تملک اراضی نرویم. به جای حفظ آبخانه‌ها و رودخانه‌ها دست به کشتن رودخانه‌ها نزنیم. آب کشور حساس است. بهترین اراضی حاصلخیز در بستر رودخانه‌هاست و تملک آن محتمل است بستر تغییر کاربری‌ها و تملک‌ها را هموار کند. دولت برای اداره الزامی برای سند‌گرفتن ندارد.

8- در گذشته اراضی خالصه در نظام حقوقی کشور داشتیم؛ اموال غیر‌منقول از قبیل زمین‌ها و مراتع و املاک تحت تملک دولت که شأن دولت در مالکیت و اداره آنها مانند یک مالک خصوصی بوده است. به این تعبیر خالص‌جات در برابر مشترکات عمومی و اموال عمومی نظیر میادین، خیابان‌ها و... قرار می‌گرفتند؛ اما امروزه ما اراضی مربوط به بستر رودخانه‌ها را جزء انفال می‌دانیم و باید دید در چه وضعیت حقوقی قرار دارند.

9- بدترین اقدام آن است که بهترین اراضی را در کمینگاه سوء‌استفاده قرار دهیم. اجازه ندهیم تجاوز مقدر و محتمل کلید بخورد. ما در نظام حقوقی فعلی درباره وضعیت مالکیت چند قاعده حقوقی در قانون توزیع عادلانه آب و قانون ملی‌شدن اراضی و موازینی برای تمشیت آب‌ها و حریم رودخانه‌ها ذیل اصل انفال داریم. اکنون نیز در قانون جنگل‌ها و مراتع درباره مستثنیات آن شبهه‌هایی وجود دارد. ما نباید تصمیمی بگیریم که در آتیه مخاطرات تعرض به محیط زیست و تغییر کاربری و واگذاری به تعاونی‌ها و مولدسازی‌ها تداعی تخریب ویرانگر منابع طبیعی را رقم بزند.

10- اصل هدف شایسته مقام عمومی ایجاب می‌کند دست به تجاوز از حدود اختیارات نزده و حفظ محیط زیست را در زمره اعمال حاکمیتی قلمداد کند. نباید با کم‌توجهی به آن زمینه تعرض را فراهم کنیم. مسئله زمین و آب در کشور همیشه مورد توجه دولت‌ها و شهروندان بوده و اکنون که با خطرات اقلیمی و خشک‌سالی‌ها مواجیهم، باید تمرکز پایشی و مراقبتی مضاعفی را داشته باشیم تا ضمن پرهیز از نگاه تصدی‌گرانه و سوداگرانه، منابع طبیعی کشور حفظ شود و با نگاه‌های مقطعی دولت‌ها، خیر عمومی و منافع جمعی و ملی به محاق نرود.

انتخاب فلسطین، همچنان «مقاومت»

مهدی بختیاری

 ۷۳ روز از آغاز عملیات توفان الاقصی و 2 ماه از آغاز عملیات زمینی ارتش اسرائیل در نوار غزه می‌گذرد. تاکنون حدود ۲۰ هزار نفر از مردم بی‌دفاع غزه در جریان بمباران‌های هوایی و توپخانه‌ای ارتش اسرائیل به شهادت رسیده‌اند که تقریبا 70 درصد آنها را زنان و کودکان بی‌گناه تشکیل می‌دهند.

بسیاری از خانه‌ها، مساجد، بیمارستان‌ها، مدارس و زیرساخت‌ها در غزه از بین رفته، آب و برق در بسیاری از مناطق قطع است و غزه علاوه بر اینکه امروز یکی از خطرناک‌ترین مناطق دنیا شناخته می‌شود، برای اهالی ساکن آن - که عمدتاً از شمال این منطقه به سمت جنوب آواره شده‌اند - در بدترین شرایط زندگی قرار دارد.

با این حال، سوال بزرگی که در طول این چند هفته بارها پرسیده شده این است: آیا مردم غزه عملکرد حماس به عنوان مهم‌ترین گروه فلسطینی حاضر در این جنگ را قبول دارند؟ آیا آنها حاضرند از حماس به عنوان حاکم غزه حمایت کنند؟ آیا این اقدام (ضربه حماس به اسرائیل در 7 اکتبر) ارزشش را داشت؟

هرچند پاسخ به این سوالات برای هرکس غیر از مردم فلسطین – بویژه کسانی که در سرزمین فلسطین زندگی می‌کنند - که نمی‌توانند خود را در موقعیت آنها قرار دهند چندان منطقی نیست اما برای تحلیل رفتار مردم فلسطین بویژه کسانی که در غزه زندگی می‌کنند باید به چند مساله مهم توجه کرد:

اول و مهم‌تر از همه این است که تحلیل جنگ اخیر به صورت مستقل درست نیست. یعنی نمی‌توان این اتفاقات را از روز 7 اکتبر 2023 تحلیل کرد، بلکه باید این مساله را در یک نگاه کلان‌تر و لااقل 100 ساله - سال‌ها پیش از تشکیل دولت اسرائیل - مورد توجه قرار داد.

یعنی ما با یک نزاع و جنگ و درگیری چندده ساله مواجهیم که در آن یک اقلیت اشغالگر، با تکیه بر زور و جنایت، اقدام به تصرف سرزمین دیگران کرد و در این چند دهه، بارها نبردهای بزرگ و کوچک رخ داده که «توفان الاقصی» هم یکی از آنهاست.

پس این گزاره که اتفاقات فعلی نتیجه عملکرد گروه‌های فلسطینی است که از 7 اکتبر آغاز شد، تحلیل‌ها را به مسیری اشتباه خواهد برد.

از طرف دیگر، باید دید کدام راه‌حل و گزینه دیگر پیش روی مردم فلسطین قرار داشت (دارد)؟

مردم فلسطین در طول این چند دهه، از مبارزه و جنگ و درگیری تا مذاکره و سازش را تجربه کرده‌اند. در دهه 90، گروه فتح (سازمان آزادی‌بخش فلسطین) مهم‌ترین خط قرمز گروه‌های فلسطینی یعنی به رسمیت شناختن اسرائیل را زیر پا گذاشت به امید اینکه با گرفتن امتیازاتی، وضعیت زندگی مردم فلسطین را بهبود بخشد اما کلاهی که صهیونیست‌ها بر سر یاسر عرفات گذاشتند آنقدر بزرگ بود که در نهایت به شروع انتفاضه دوم در سال 2000 انجامید و دست آخر باز این صهیونیست‌ها بودند که با ترور بیولوژیک، یاسر عرفات را هم از سر راه برداشتند.

در همان مقطع بعد از پیمان اسلو نیز بنا بر آمارها و گزارش‌ها، وضعیت مردم فلسطین به لحاظ اقتصادی، امنیتی و سیاسی روزبه‌روز بدتر شده بود.

برای همین، از سال 2007 - بعد از اختلافات زیاد حماس با فتح و تشکیلات خودگردان در نوار غزه - این گروه توانست با تکیه بر کادرهای جوان‌تر و البته پشتیبانی گسترده مردم غزه، حاکم آنجا شود و این روند تا امروز هم ادامه دارد به طوری که طبق آنچه در نظرسنجی اخیر «مرکز نظرسنجی و مطالعات سیاسی فلسطین» آمده، اکثریت مردم فلسطین (چه در نوار غزه و چه در کرانه باختری) در دوگانه «سازش/ مقاومت»، بیشترین حمایت را از مقاومت دارند.

در حال حاضر 54 درصد مردم، حماس را شایسته‌ترین گروه برای نمایندگی و رهبری ملت فلسطین می‌دانند (این میزان ۳ ماه قبل، 27 درصد بوده است و میزان حمایت از جنبش فتح (تشکیلات خودگردان) نیز در حال حاضر تنها 24 درصد است).

در این نظرسنجی که در بازه 22 نوامبر تا 2 دسامبر (مقطع آتش‌بس یک هفته‌ای) صورت گرفته، 72 درصد شرکت‌کنندگان از تصمیم حماس برای حمله به اسرائیل در 7 اکتبر حمایت کرده و 92 درصد هم گفته‌اند اسرائیل توان از بین بردن حماس را نخواهد داشت.

از بین بردن حماس و آزادی اسرای اسرائیلی بدون مذاکره با حماس از مهم‌ترین اهداف اعلامی ارتش اسرائیل برای شروع حمله زمینی به غزه بود که بعد از گذشت 2 ماه و نیم، نه‌تنها هیچ کدام از آنها محقق نشده، بلکه تعداد معدود اسرای آزادشده هم به خواست حماس آزاد شدند.

یعنی صهیونیست‌ها مجبور شدند با حماسی که به دنبال نابودی‌اش هستند برای آزادی اسرای‌شان مذاکره کنند!

در این نظرسنجی، 52 درصد شرکت‌کنندگان، اسرائیل، 26 درصد آمریکا، 9 درصد تشکیلات خودگردان و 11 درصد حماس را مسؤول وضعیت امروز مردم غزه معرفی کردند.

 70 درصد آرا در این نظرسنجی، حماس را پیروز نهایی جنگ عنوان کردند و یک درصد هم گفته‌اند اسرائیل پیروز خواهد شد. همچنین 64 درصد شرکت‌کنندگان می‌گویند با پایان جنگ، باز هم این حماس است که بر غزه حکومت خواهد کرد.

در بخش دیگری از این نظرسنجی، یک سوال مشخص از افراد پرسیده شده: در صورت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در فلسطین با تنها ۲ نامزد (محمود عباس و اسماعیل هنیه)، به کدام رای خواهند داد که نظر شرکت‌کنندگان جالب است؛ 16 درصد آرا در این نظرسنجی برای محمود عباس و 78 درصد برای اسماعیل هنیه عنوان شده است. جالب‌تر اینکه همین نظرسنجی یک ماه قبل از توفان الاقصی، 37 درصد برای عباس و 58 درصد برای هنیه بوده است.

این نظرسنجی البته به شکل مفصل، با سوالات بیشتر و به صورت تفکیکی (آرای کرانه باختری و غزه) انجام شده که بررسی آن به صورت کامل می‌تواند نگاه دقیق‌تری از آنچه در فلسطین می‌گذرد به مخاطب بدهد که در این یادداشت تنها به مواردی از آن اشاره شد.

در نهایت، شاید یکی از مهم‌ترین نتایج این نظرسنجی که نقشه راه آینده فلسطین را برای مقابله با اشغالگری مشخص خواهد کرد، این است: اکثریت شرکت‌کنندگان همچنان مقاومت را به عنوان بهترین راهکار برای پایان دادن به اشغالگری و تشکیل کشور مستقل فلسطین انتخاب کرده‌اند

 

زنی برای همیشه تاریخ

محمدعلی بهرامی

اگرچه زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها تنها هجده بهار داشت اما اگر نگاهی به حیات فردی، اجتماعی و سیاسی این بزرگ بانوی جهان اسلام بیندازیم در خواهیم یافت همین زندگی کوتاه‌مدت درس‌های بزرگی را برای تاریخ بشریت به همراه داشته است. آن حضرت تا لحظه‌ای که در خانه پدر بود علیرغم اینکه در سنین کودکی بود به خوبی امورات زندگی رسول خدا را رتق و فتق کرده و در فراز و نشیب‌ها و ناملایمات و دشمنی مشرکان و جاهلان در امر رسالت و در سخت‌ترین شرایط تبلیغ دین اسلام به‌خصوص در تنگناهای اقتصادی و اجتماعی در شعب ابی طالب همواره همدم و مونس پدر بود. به طوری که پیامبر عظیم‌الشأن اسلام ، فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها را ام‌ابیها ( مادر پدرش ) خطاب فرمود. جایگاه اجتماعی آن حضرت رفیع و ممتاز بود به‌طوری که بزرگان جامعه برای رسیدگی به امورات اجتماعی به ایشان مراجعه می‌کردند. فاطمه سلام‌الله علیها در سه جنگ در کنار پدر حضور داشت و از طرف ایشان ماموریت داشت تا به امورات و نیازهای خانواده شهدا رسیدگی و تلاش جدی برای رفع مشکلات آن‌ها فرماید. پیوند با امیرمومنان زندگی حضرت فاطمه را وارد مرحله جدیدی می‌کند. ازدواج ایشان در اوج سادگی و به دور از تشریفات بود. تعیین مهریه کم و آسان گرفتن امر ازدواج و تشکیل خانواده بر مبنای اخلاق و معنویات، از آن حضرت الگویی بی‌نظیر ساخته است بطوری که حتی هنگام اظهار احتیاج زن سائلی ، پیراهن روز عروسی خود را نیز  انفاق می کند. 

 

آیین خانه داری و همسرداری آن حضرت در خانه شوهر نیز الگویی بی بدیل برای زنان تاریخ بوده است . امیرالمومنین علیه‌السلام درباره‌ فاطمه‌ زهرا (س)  فرمود: «ما اغضبنی و لا خرج من امری.» یک‌بار این زن در طول دوران زناشویی، مرا به خشم نیاورد. روزی که علی(ع) غذایی از همسر عزیز خود خواست تا بدان گرسنگی خود را برطرف سازد، فاطمه( س) در جواب گفت: سوگند به خدایی که پدرم را به نبوت و شما را به امامت برگزید، دو روز است که در منزل غذای کافی نداریم لذا حضرت با تأسف بسیار فرمود: فاطمه جان! چرا مرا آگاه نکردی تا به دنبال تهیه غذا بروم؟ و آن بانو در جواب عرض کرد: «ای اباالحسن! من از پروردگار خود حیا می کنم چیزی را که تو بر آن توان و قدرت نداری درخواست نمایم.»  کرامات اخلاقی و شیوه زندگی زناشویی آن حضرت را باید فرهنگ سازی و در قالب همسرداری فاطمی  به نسل های فعلی و آینده آموزش داد .   فقر و تنگدستی در فضایی آکنده از محبت و همدلی که در بین خانواده موج می زد اصلا به چشم نمی آمد و این محصول عشقی بود که بانوی منزل به همسر و فرزندان خود هدیه می داد . مدیریت عواطف حضرت زهرا (س )مثال زدنی است؛ محبت ایشان به پیامبر( ص) طوری است که او را «ام ابیها» می کند؛ محبت به فرزندان، او را مادری دلسوز و محبتش به امیرالمومنین( ع) او را به یک انسان عاشق تبدیل کرده است. در واقع همه اطرافیان نزدیک و همسایگان ، از عواطف او بهره مند می شدند.  

 

فاطمه زهرا (س )به شکل های مختلف با جامعه ارتباط داشت. خانه اش محل رفت و آمد بخشی از بدنه اجتماعی بود . گاهی کسانی پیش پیامبر می آمدند و درخواست کمک می کردند که ایشان، آن افراد را به منزل دخترش ارجاع می داد . در موارد زیادی زوجین از پایگاه های متفاوت اجتماعی، اختلافات خود را پیش حضرت زهرا( س) مطرح و حضرت،  عادلانه نقش قاضی را ایفا و اختلافات آن ها را داوری می کرد. حل و فصل نیازمندی های علمی و پاسخ گویی به سوالات علمی و دینی و فقهی گروه های مختلف جامعه به ویژه زنان از دیگر فعالیت های اجتماعی بانوی اول اسلام است . زندگی سیاسی حضرت زهرا( س) ، با آغاز انحرافات سیاسی پس از رحلت پیامبر عظیم الشان اسلام( ص) و از نشست سقیفه بنی ساعده و گرفتن ولایت برحق امیر مومنان علی( ع) و سپردن آن به دیگری آغاز گردید . اقدامات حضرت زهرا( س) در این زمینه هوشمندانه و مدبرانه و با حکمت بود .  ایشان برای کسب توان سیاسی در جهت رسیدن به آرمان های پیامبر در صدد گرفتن حق مسلم باغ فدک برآمده و پس از حضور در دارالعماره و با استدلال و منطق آن را پس گرفت . در ثانی با خانواده های انصار و مهاجر دیدار و ضمن یادآوری پیمان غدیر و دو امانت پیامبر بر امت ، آنان را به توجه در این زمینه دعوت نمود.

 آگاهی بخشی و ایراد خطبه های آتشین در تبیین شرایط روز و هدایت مردم که مهمترین آن در مسجدالنبی) ص) و در استیضاح خلیفه اول و اصلاح مدیریت جامعه اسلامی بود محور دیگر مبارزه سیاسی آن حضرت را تشکیل می داد . حضرت زهرا( س) همواره در کنار امام و مولای خود بوده و مرهم درد ها و غم های مولا بودند  و هرگز در دفاع از کیان ولایت و امامت کم نگذاشته و در حالی که بسیاری از خواص و صحابه پیامبر در سکوت مطلق بودند ، یک تنه ایستاده و در هجوم به منزل امیر المومنین مجروح شد و به بستر بیماری افتاد. در شرایطی که مردم جاهل و بی بصیرت اسیر جوسازی ها و شانتاژ های تبلیغاتی بودند فاطمه (س )با وصیت خود ، اجازه نداد عهد شکنان بر پیکرش حاضر شده و  نماز بخوانند تا بدین وسیله ضمن مبارزه با فریبکاران و غاصبان حق امیرالمؤمنین، زمینه بیداری حق‌طلبان را در طول تاریخ فراهم ساخت.