اوکراین در باتلاق

توافق واشنگتن با مسکو بر سر اتمام جنگ در اوکراین با شرط اینکه متصرفات روسیه از اوکراین که شامل حدود ۲۰ درصد از خاک این کشور می‌شود و تعهد به اینکه کی‌یف عضوی از پیمان آتلانتیک شمالی یا همان ناتو نشود بدون اینکه هیچ یک از مقامات اوکراینی در جلسه حضور داشته باشند از سویی و توافق واشنگتن و کی‎یف برای دادن معادن استراتژیک اوکراین به آمریکا که ارزش آنها بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار می‌شود، به ازای کمک‌های مالی و اقتصادی واشنگتن به کی‎یف در دوران جنگ اوکراین با روسیه بار دیگر نشان داد که اتکا به غرب برای خرید امنیت و تصور اینکه در صورت بروز تهدید آمریکا و کشور‌های اروپایی برای کمک خواهند آمد، سرابی بیش نبوده و غرب برای رسیدن به اهداف خود از کشور‌های ضعیف و ناتوان برای پیش‌برد اهداف خود استفاده می‌کند.

«محسن احدی» کارشناس مسائل اروپا درباره مواضع آمریکا در قبال اوکراین گفت: «اعتماد و تکیه کی‎یف به غرب توهمی بود که حالا سبب شده است اوکراین در باتلاق جنگ گرفتار شود.»

محسن احدی در گفت‌و‌گو با هفته‎نامه «صبح صادق» گفت: «در این هفته شاهد دیدار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در واشنگتن بودیم، جلسه‌ای که در خصوص مسائل مختلفی ازجمله جنگ اوکراین، چالش دو سوی آتلانتیک و شکاف میان واشنگتن و اروپا را بیش از پیش نمایان کرد. وقتی ترامپ درباره کمک‌های مالی اروپایی‌ها به اوکراین اعلام کرد که این مبالغ تحت عنوان وام بوده و کی‎یف ملزم به بازگرداندن آن به کشور‌های اروپایی است، با عصبانیت با مکرون برخورد و اعلام کرد باید اوکراین پول‌های آمریکا را بازگرداند، زنگ خطر برای کی‎یف به صدا درآمد.»

وی با اشاره به اینکه «ولودیمیر زلنسکی» اوکراین را در باتلاق سقوط گرفتار کرد، اظهار داشت: «رئیس‌جمهور اوکراین پیش از تکیه زدن بر مسند رئیس‌جمهوری این کشور هیچ گونه سابقه سیاسی نداشت و تنها فعالیت سیاسی وی ایفای نقش کمدی در یک فیلم سینمایی به‌عنوان رئیس‌جمهور اوکراین بوده است وی کنترل این کشور را برعهده گرفت و این موضوع سبب شد تا بدون آگاهی از واقعیت‌های سیاسی روی زمین و همچنین مناسبات بین‌المللی و تنها با خیال خام حمایت غرب و تقابل مسکو با کشور‌های اروپایی و آمریکا، اوکراین در باتلاق جنگ گرفتار شده و در ورطه نابودی قرار گیرد.»

این کارشناس مسائل اروپا تأکید کرد: «اوکراین پس از آمریکا و روسیه (اتحاد جماهیر شوروی)، سومین قدرت هسته‌ای جهان بود؛ اما کی‎یف تنها به‌واسطه اعتماد کورکورانه از آمریکا، در دسامبر ۱۹۹۴ میلادی (آذر ۱۳۷۳ شمسی) با امضای معاهده بوداپست متعهد شد تا دست به خلأ سلاح هسته‌ای خود بزند و در مقابل این اقدام، آمریکا و انگلیس تعهد کردند تا از امنیت و تمامیت ارضی اوکراین در مقابل تجاوز حمایت کنند. اوکراین به تعهدات خود به‌طور کامل عمل کرد و در نهایت و از سال ۲۰۱۴ تاکنون شاهد آن هستیم که این کشور به یک کشور حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر تبدیل شد.»

وی با اشاره به وعده‌های مکرر اروپا و آمریکا به اوکراین در زمینه پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپا خاطر نشان کرد: «بار‌ها با وعده‌هایی که کشور‌های غربی مطرح کردند، اوکراینی‌ها فریفته شده و تصور کردند که کشور‌های عضو ناتو برای حمایت و دفاع از آنها وارد گود رقابت و تقابل با روسیه خواهند شد؛ ولی آنچه تجربه سه سال جنگ در اوکراین و همچنین بحران کریمه نشان داد، تصدیق مهمی روی این موضوع است که وعده‌هایی، چون عضویت در ناتو یا اتحادیه اروپا یک سراب بوده است و حالا این توهم اوکراین را در باتلاقی قرار داده که از سویی نزدیک به ۲۰ درصد از خاک این کشور به اشغال روسیه درآمده، از سویی تمامی زیرساخت‌های اوکراین نابود شده و این کشور به یک کشور جنگ زده تبدیل شده است که بدون حمایت سایر کشور‌ها توانایی سرپا شدن ندارد و از سویی دیگر با زیاده‌خواهی‌های آمریکا، معادن مهم و استراتژیک اوکراین قرار است به راحتی تحویل واشنگتن شود.»

احدی ادامه داد: «واشنگتن در توافق پیشنهادی خود به کی‎یف به دنبال دستیابی به ذخایر منابع طبیعی اوکراین برای جبران کمکی است که ادعا می‌کند بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار در جریان سه سال جنگ اوکراین و روسیه به صورت نظامی و مالی به کی‌یف داده است. این در حالی است که مقامات اوکراینی با رد این رقم اصرار دارند که واشنگتن تنها ۱۰۰ میلیارد دلار به کی‎یف کمک کرده است. پیشنهادی که پیش از این در دیدار وزیر خزانه‎داری آمریکا با رئیس‌جمهور اوکراین ارائه شده و قرار است در دیدار رؤسای‌جمهور دو کشور مورد بحث قرار گرفته و مراسم امضای توافق‎نامه انجام پذیرد. این نکته نیز خالی از لطف نیست که بدانیم بیشتر کمک‌های آمریکا به اوکراین در قالب پرداختی به شرکت‌های تسلیحاتی آمریکایی برای ارائه سلاح و مهمات به اوکراین بوده است و عملاً ادعای کمک بلاعوض واشنگتن به کی‎یف در جیب خود یانکی‌ها رفته است.»

وی با اشاره به اینکه ترامپ عاشق گرفتن جایزه صلح نوبل است، گفت: «دونالد ترامپ دوست دارد که یک نمایش صلح‌طلبی از خود نشان دهد؛ به گونه‎ای که ادعا می‌کند هیچ جنگی را شروع نخواهد کرد، جان هیچ سرباز آمریکایی را به خطر نخواهد انداخت و به تمامی جنگ‌ها خاتمه خواهد داد. وی همچنین مدعی است که می‌تواند با مذاکره و گفت‌و‌گو با تمامی دشمنان آمریکا، به اختلافات پایان داده و با آنها معامله کند. البته این نکته را نباید فراموش کرد معامله‌ای که مدنظر ترامپ است، به معنای پیروزی مطلق وی بوده و به هیچ وجه وی به دنبال بده و بستان یا معامله برد ـ برد نیست. همچنین ترامپ بیشتر به دنبال ایجاد بازی روانی و نمایش شو‌های تبلیغاتی است، به طوری که در دوره قبلی ریاست‌جمهوری وی شاهد دیدار‌های نمایشی وی با «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی و حتی اولین سفر رئیس‌جمهور آمریکا به خاک کره شمالی بودیم. (البته سفر نمایشی و در حد یک قدم).»

این کارشناس مسائل اروپا با اشاره به رأی منفی آمریکا به قطعنامه محکومیت حمله روسیه به اوکراین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گفت: «شتاب ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین و نزدیکی بیشتر او به مسکو باعث نگرانی‌هایی شده است که ممکن است آمریکا امتیازات گسترده‌ای به ولادیمیر پوتین دهد. موضوعی که رویترز در گزارشی به آن پرداخته و مدعی شده است که این امتیازات می‌توانند امنیت اوکراین و اروپا را تضعیف کرده و توازن ژئوپلیتیکی منطقه شرق اروپا را تغییر دهد.»

احدی با تأکید بر اینکه گفت‌و‌گو‌های میان روسیه و آمریکا به میزبانی عربستان سعودی شبیه کنفرانس تهران در سال ۱۳۲۰ است، عنوان کرد: «از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ (۲۸ نوامبر تا ۱ دسامبر ۱۹۴۳) به صورت سرّی و محرمانه در سفارت شوروی در تهران و با شرکت وینستون چرچیل، فرانکلین دلانو روزولت و ژوزف استالین کنفرانس تهران برگزار شد که به نوعی سرنوشت جنگ جهانی دوم را مشخص کرد و این اتفاق در حالی افتاد که هیچ یک از مقامات سیاسی ایرانی از آن مطلع نبودند. حالا سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، یوری اوشاکوف دستیار ارشد سیاست خارجی ولادیمیر پوتین، کریل دیمیتریف مدیر عامل صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه، مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا، مایک والتز مشاور امنیت ملی ایالات متحده و استیو ویتکاف فرستاده ویژه برای امور غرب آسیا در ۳۰ بهمن سال جاری در ریاض با یکدیگر دیدار کردند تا در خصوص آینده جنگ اوکراین تصمیم بگیرند و نکته جالب اینجاست که هیچ نماینده‌ای از سوی اوکراین در این نشست دعوت نبود.»

احدی تأکید کرد: «اوکراین حالا پس از سه سال از آغاز جنگ با روسیه با تنی زخم خورده از ویرانی‌های جنگ، باید هم زمین بدهد، هم منابع زیرزمینی خودش را تحویل آمریکایی‌ها داده و برای بازسازی کشور نیز بار دیگر باید از غربی‌ها طلب مساعده، کمک و وام کند که در مقابل بیشتر زیر دین آنها خواهد رفت و به نحوی استقلال سیاسی، امنیتی و اقتصادی کی‎یف را از بین خواهد برد. در مورد شخص زلنسکی نیز باید این نکته را دانست که وی هرچند در ابتدای جنگ در قالب یک قهرمان ظاهر شد؛ ولی با رد میانجی‌گری‌های مکرر و ادامه جنگ نه‌تنها خسارت بیشتری به اوکراین زد، بلکه خود وی نیز در چارچوبی غیردموکراتیک تلاش کرد تا با ادامه جنگ و سوءاستفاده از شرایط خود را در مسند ریاست‌جمهوری نگه دارد؛ موضوعی که سبب شده است ترامپ وی را یک دیکتاتور خطاب کند.»