معاون دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی به ارزیابی برجام از منظر میزان رعایت خطوط قرمز مورد تأکید رهبر انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: در برجام ۱۰۰ حق ایران ضایع شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، علی باقری معاون دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی در نشست «چراغ قرمز برجام به خطوط قرمز نظام» در دانشگاه امام صادق علیه السلام با اشاره به این که یکی از خطوط قرمزی که رهبر انقلاب اسلامی بر تیم مذاکره کننده تکلیف نمودند، تدوین متنی بدون ابهام، صریح و روشن بود، اظهار داشت: «از اشکال های مهم و اصولی برجام وجود ابهام در بخش های مختلف این توافق است که استفاده از واژه های غیرمصطلح در معاهدات بین المللی درباره ی حقوق هسته ای ایران و نیز عدم استفاده از عبارت های صریح و روشن درباره ی تعهدات طرف مقابل به ویژه در زمینه ی برداشتن تحریم ها از جمله مهم ترین کاستی های متن توافق وین است».
باقری معاون دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی افزود: «بر اساس برجام که "حقوق هسته ای ایران" پس از "اجرای موفقیت آمیز برجام" و با رعایت دو شرط منجر خواهد شد، واژه های مورد استفاده در معاهده ی ان پی تی به ویژه مفاد ماده ی چهار این معاهده در متن برجام مشاهده نمی شود. از این رو بستر مناسبی برای دبه کردن طرف مقابل در آینده فراهم شده است».
وی در ادامه تصریح کرد: «خسارت بزرگ و نابخشودنی در این موضوع، اقرار طرف ایرانی به عدم برخورداری ایران از حقوق ان پی تی تا زمان احراز «اجرای موفقیت آمیز برجام» توسط طرف مقابل و منوط به رعایت چند ملاحظه ی دیگر از سوی ایران است که عملاً برخورداری ایران از حقوق هسته ای مانند سایر اعضای معاهده ی ان پی تی از نظر زمان و از نظر شرایط را موکول به قیودی مبهم از نظر کیفی و نامعلوم از نظر زمانی کرده است.»
باقری با اشاره به این که یکی از خطوط قرمز مورد نظر رهبری انقلاب اسلامی، "تثبیت حقوق ملت ایران" بوده و معظم له تأکید داشته اند که "از حقوق ملت ایران حتی یک قدم هم نباید عقب‌نشینی بشود" اظهار داشت: «متأسفانه مروری بر متن توافق وین این واقعیت تأسف بار را نشان می‌دهد که در برجام ۱۰۰ حق ملت ایران ضایع‌شده و ملت ایران از برخورداری از این حقوق که دیگر ملت های عضو معاهده ی ان پی تی از آن برخوردارند، محروم گردیده اند».
وی افزود: «در این میان ۲۰ مورد از حقوق ملت ایران تا ابد از آنها سلب شده، ۱۸ مورد از حقوق ملت ایران بدون سقف زمانی از آنها سلب گردیده است و در۴۰ مورد ملت ایران به مدت ۱۵ سال و در ۱۶ مورد به مدت ۱۰ سال از حقوق طبیعی یک عضو عادی معاهده ی ان پی تی محروم شده است.»
عضو تیم مذاکره کننده سابقه هسته ای کشورمان با اشاره به مفاد بند دوم دیباچه ی برجام، گفت: «طرف ایرانی اذعان می کند که برجام به ایران "اجازه" داده تا از یک برنامه ی بومی و منحصراً صلح آمیز با هدف اعتمادسازی برخوردار باشد».
باقری در تبیین این مهم تصریح کرد: «در آغاز برجام و توسط طرف ایرانی، حقوق هسته ای ایران نفی شده و هیأت ایرانی به نمایندگی از سوی ملت ایران تصریح کرده که فعالیت هسته ای ایران ناشی از "حق" نبوده، بلکه ناشی از "اجازه"ی (allow) چند قدرت جهانی است.»
وی با اشاره به این که بر اساس برجام، در سال هشتم طرف مقابل موظف به لغو تحریم‌هایی است که در چارچوب برجام در "روز اجرا" آنها را تعلیق کرده و در مقابل نیز طرف ایرانی موظف به تصویب پروتکل الحاقی در مجلس شورای اسلامی است، اظهار داشت: «چنانچه به هر دلیلی از جمله تخلفات و نقض عهدهای طرف مقابل، مجلس پروتکل الحاقی را تصویب نکند، جمهوری اسلامی ایران موظف به استمرار اجرای پروتکل الحاقی خواهد بود، چرا که در برجام آمده است که "اجرای موقت پروتکل الحاقی توسط ایران باید تا زمان "تصویب" و نه "بررسی" این پروتکل توسط مجلس ادامه یابد"».
باقری افزود: «چنین وضعیتی به معنای آن است که بر اساس برجام، مجلس شورای اسلامی عملاً از حق تصمیم گیری درباره ی پروتکل الحاقی محروم شده است.»
معاون دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی با اشاره به این که تنها کشوری در جهان که توسط یک سند رسمی ایالات متحده ی امریکا (سند NPR یا آرایش هسته‌ای آمریکا در سال ۲۰۱۰) مورد تهدید حمله ی هسته‌ای قرار گرفته است، جمهوری اسلامی ایران است، گفت: «برجام پیشاپیش حق ایران برای استفاده از ظرفیت بالقوه ی ماده ی دهم معاهده ان پی تی را از ملت ایران سلب نموده و عملاً شمشیر بالفعل و بالقوه ی کینه توزی و خصومت دشمنان ملت ایران را برنده تر از قبل کرده است، چرا که بر اساس برجام، ایران متعهد شده تا "تحت هیچ شرایطی" و "هرگز" از ظرفیت بالقوه ی مفاد این ماده از معاهده ان پی تی استفاده نخواهد کرد».
وی با اشاره به این که برخی با این توجیه که مذاکرات زیر نظر رهبری بوده و یا ایشان تصمیم گیر هستند، از خود در قبال واقعیت های تأسف بار برجام سلب مسئولیت می کنند، اظهار داشت: «این عده مانند مردم زمان حضرت موسی هستند که انتظار داشتند موسی و یا خدای موسی همه ی کارها را انجام دهد و آنها با راحت طلبی و عافیت جویی فقط خوشه چین دستاوردهای حاصل از تدابیر و اقدام های موسی و خدای موسی باشند. این در حالی است که رهبری در حکومت دینی، حرکت نظام را بر اساس اقناع افکار عمومی تنظیم می کند تا در جامعه در مسیر حوادث گوناگون حق را از باطل تمییز داده و از مسئولیت و تکلیف خود آگاهی یابد».
باقری افزود: «این نقش رهبری در نظام دینی از یک سو نشان دهنده ی مسئولیت سخت و سنگین حاکم اسلامی است و از سوی دیگر بیانگر عمق جایگاه و رفعت نقش مردم در نظام دینی است، اما این امر رافع مسئولیت نخبگان و توده های مردم نسبت به وظایف ملی و تکالیف شرعی خود در قبال نظام و انقلاب اسلامی نیست.»
معاون دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی باقری ادامه داد: «چنانچه مسیر مذاکرات هسته ای و موضوع برجام را از این منظر بررسی کنیم، رهبر انقلاب اسلامی بهترین، دقیق ترین، هوشمندانه ترین و مؤثرترین راهبردها و تاکتیک ها را برای هدایت جامعه انتخاب کردند تا مردم بهترین گزینه ها را برگزینند، چرا که خطوط قرمزی را که باید توسط دست اندرکاران امر رعایت شود، در جلسه های عمومی بیان فرمودند تا نخبگان و مردم، ضمن آگاهی از روند موضوع، رعایت آنها را از مسئولان مربوط مطالبه نمایند.»