ازجمله الزامات انتخابات وجود رقابت میان دیدگاهها و جریانهای مختلف است. لذا اگر قرار است که رقابت سیاسی منجر به انتخاب گزینههای اصلح برای اداره امور کشور و تحصیل نتایج مطلوب شود، بایستی باید و نبایدها و الزاماتی بر آن حاکم باشد. از اینرو، در ارتباط با برگزاری انتخابات و رقابت سیاسی در کشور میتوان الزامات رقابت سیاسی را برشمرد.
انتخابات و مردمسالاری دینی مستلزم وجود رقابت میان احزاب و جریانهای مختلف سیاسی برای تصدی مناصب و مسئولیتهای مختلف سیاسی است. به بیانی، ازجمله شاخصهای وجود مردمسالاری دینی در کشور، برگزاری انتخابات بوده و ازجمله الزامات انتخابات نیز وجود رقابت میان دیدگاهها و جریانهای مختلف است. با این حال، اگر قرار است که رقابت سیاسی منجر به انتخاب گزینههای اصلح برای اداره امور کشور و تحصیل نتایج مطلوب شود، بایستی باید و نبایدها و الزاماتی بر آن حاکم باشد. از اینرو، در ارتباط با برگزاری انتخابات و رقابت سیاسی در کشور میتوان از موارد زیر به عنوان مهمترین الزامات رقابت سیاسی نام برد:
1- مهمترین نکته درباره رقابتهای سیاسی این است که اصل اساسی حاکم بر این رقابتها، ایجاد فرصت برای مردم جهت انجام انتخاب صحیح و دقیق است. بنابراین، هریک از کاندیداها و جریانها در درجه اول باید همِّ خود را بر ارائه برنامههای دقیق برای اداره امور متمرکز کند تا مردم بتوانند از بین کاندیداهای مختلف، گزینه اصلح را انتخاب کنند. در همین زمینه قابل توجه است که یک الزام مهم در رقابتهای سیاسی، تلاش برای معرفی خود، ارائه برنامهها و... است و نه آنکه در رقابت سیاسی به دنبال تخریب رقیب باشیم.
2- هدف نهایی از رقابت سیاسی باید تقویت نظام و کشور باشد. از این رو، به بهانهی رقابت، هیچ گروه، فرد و جریانی نمیتواند خطوط قرمز سیاسی - اعتقادی و آرمانهای مردم و نظام را زیرسؤال ببرد. درواقع، در رقابتهای انتخاباتی معمولاً برخی افراد و جریانهایی که از ضعف پایگاه اجتماعی رنج میبرند، میکوشند تا با طرح موضوعاتی نه چندان مهم که بعضاً با خدشه به آرمانهای انقلابی مردم همراه است، آرای برخی اقشار را به خود معطوف کنند.
3- یک نکته دیگر که در ارتباط با مورد دوم قرار دارد این است که در رقابتهای سیاسی نباید مرزهای ما با دشمن کمرنگ شود. به عبارت دیگر، رفتار کاندیداها و جریانها در عرصه رقابتهای انتخاباتی نباید به گونهای باشد که سبب امیدواری دشمن شود، بلکه بالعکس با پایبندی به مواضع انقلابی باید دشمن را ناامید کند.
4- با عنایت به اینکه عرصه رقابتهای انتخاباتی یکی از مهمترین عرصهها برای آموزش سیاسی، انتقال فرهنگ سیاسی به نسل جوان، شکلدهی به ایستارهای سیاسی تودههای مردم و... است، نحوه رقابت باید به گونهای باشد که اولاً ذهنیت مردم نسبت به نظام و نخبگان سیاسی کشور را مشوش نکند و ثانیاً سبب امیدآفرینی در میان مردم شده و نویدبخش آیندهای درخشان و رو به بهبود برای مردم باشد.
5- از آنجا که مردم از کاندیداها انتظار دارند که پس از آنکه متصدی انجام امور شدند به تحقق وعدههایی که در دوران رقابتهای انتخاباتی دادهاند، پایبند باشند و در راستای تحقق آنها تلاش کنند، یک الزام مهم در رقابتهای انتخاباتی، پرهیز کردن از دادن وعدههای غیرواقعی است که توان عملیاتی شدن آنها وجود ندارد، پرهیز از دادن وعدههای خارج از حیطههای قانونی وظایف و پرهیز از دادن وعدههای غیرقانونی و یا وعدههایی که با ارزشها و آرمانهای مردم در تعارض است، یک الزام اساسی در رقابتهای سیاسی است. ضرورت این موضوع نیز از اینجا ناشی میشود که معمولاً در عرصه رقابتهای انتخاباتی طرفین رقابت برای آنکه از رقیب جانمانده و بتواند آرای بیشتری جذب کنند، به دادن وعدههایی به مردم روی میآورند.
درمجموع باید گفت که طرفین رقابتهای سیاسی باید بدانند که رقابت آنها در چارچوب چه نظامی و کشوری انجام میگیرد. بنابراین، رقابت آنها باید به گونهای باشد که معرف ارزشهای والای نظام و مملکت باشد. آنچه گفته شد حالت حصر نداشته و بر این موارد میتوان نکات دیگری نیز اضافه کرد. نکته پایانی اینکه از الزامات مذکور میتوان به عنوان معیارها و شاخصهایی برای انتخاب اصلح نیز بهره برد؛ بدین معنا که با تجزیه و تحلیل رفتارهای کاندیداها و جریانهای مختلف میتوان درباره صدق و یا عدمصدق این شاخصها در رفتارهای رقابتی آنها قضاوت کرد و چنانچه آنها این معیارها را درنظر بگیرند، میتوان اطمینان داشت که گزینههای مناسب و اصلحی برای انتخاب هستند. در ادامه به عنوان حسن ختام برخی از اصول رقابت سیاسی از نظر رهبر معظم انقلاب به صورت تیتر وار بیان می گردد: