تلاش جهت حضور فعال ایران در بازسازی موصل و دیگر شهرهای جنگ زده عراق و صادرات خدمات فنی-مهندسی ایران و دیگر کالاهای مورد نیاز به عراق، امری مهم و ضروری است که هم برای ایران و هم عراق یک رابطه و معادله بُرد-بُرد به حساب می آید.
موصل پرجمعیت‌ترین شهر كشورعراق پس از بغداد است و به عنوان مركز اقتصادي شمال اين كشور به شمار مي آيد. اين شهر كه در تابستان ۲۰۱۴ به اشغال گروه تروريستي داعش درآمد، درحال حاضر با پیروزی نیروهای عراقی به طور كامل آزاد شده و جنایات تروریست های داعش آن را به ويرانه اي بزرگ تبديل کرده است، از این رو مهم ترین اقدام دولت عراق بعد از آزادی موصل، بازسازی ان و فراهم کردن شرایط زندگی مردم این شهر است.
جمهوری اسلامی ایران که در جبهه دفاعی ارتش عراق، نقش بی بدیلی در کمک مستشاری به نیروهای نظامی و بسیج مردمی این کشور داشته و دارد، اکنون با آزادی موصل می تواند در زمینه سازندگی موصل و صدرو خدمات فنی-مهندسی و دیگر کالاهای مورد نیاز نیز نقش ایفا کند.
شهر موصل با وجود داشتن رودخانه دجله، منابع انر‍‍‍ژي، موقعيت استرات‍ژيك و داشتن فاصله مرزي 256 كيلومتري با ايران و برخورداري از روابط حسنه دولت ها، مي تواند فرصتی مناسب برای شرکت های پیمانکاری، فنی مهندسی و کارخانه های تولید مصالح ساختمانی و صنعت ساختمان ایران باشد و در شرایط کنونی امکان مذاکرات جدی برای حضور شرکت های ایرانی در پروژه بازسازی شهر موصل را مي توان فراهم كرد.
برخي از تحليلگران اقتصادي بر اين باورند كه حضور شرکت های پیمانکاری ایران، خدمات فنی و مهندسی و صنعت ساختمان و همچنین صادرات مصالح ساختمانی به عراق و به صورت مشخص شهر موصل می تواند درحال حاضر تاحدودی گره از رکود کنونی این صنایع، که در داخل کشور به دلیل نبود بازار با آن رو به رو هستند، باز کند و بازاری مهم را پیش روی ایران قرار دهد؛ برای مثال هم اکنون چندین میلیون تن سیمان وكاشي و ديگر مصالح ساختمانی دیگر روی زمین مانده است و ماه ها است که مشتری ندارند و حالا بازار عراق و موصل می توانند، مشتری بالقوه باشند که البته باید با مدیریت درست و برنامه ریزی دقیق کار دنبال شود.
از این رو خبرنگار اقتصادی بصیرت گفتگویی را با نمایندگان مجلس در این زمینه انجام داده است.
اقبال محمديان عضو كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه با ورود به بازسازي موصل مي توان اشتغال و گردش چرخ هاي صنعتي را سرعت بخشيد، به خبرنگارپارلماني بصيرت، گفت: خبر آزادسازي موصل از دست گروه هاي تروريستي داعش، خيلي مسرت بخش و خوشحال كننده است و بايد به مردم و مسئولان عراقي تبريك گفت، بهتر است تلاشي صورت گيرد تا تهديد هايي كه امروزه ويرانه هايي از آن باقي مانده است را به فرصت تبديل كنيم. موصل يكي از اين ويرانه هايي است كه به دست گروه هاي تروريستي داعش نابود شده است. بازسازي آن نيازمند نيروها و تجهيزات زيادي است كه بخش هاي صنعتي و ساختماني ما مي تواند با ايجاد روابطي كه از سوي وزارت خارجه كشورمان صورت مي گيرد، روند بازسازي موصل را دنبال كنند و دانش و قابليت هاي كاري خود را نشان دهند.
عضو كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي با بيان اين كه قبل از اينكه كشوري ديگر از ظرفيت اقتصادي و عمراني موجود در موصل استفاده كند بايد حضور يابيم، افزود: براي بازسازي موصل از توان بخش خصوصي و شركت هاي سازندگي استفاده كنيم. موصل به دليل همجواري و فاصله نزديكش با ايران مي تواند كاهش هزينه هاي سرمايه گذاري را براي صنعتگران ما در بر داشته باشد و با مشاركت در طرح هاي عمراني عراق به ميزان افزايش اشتغال كشور هم كمك كنند.
شهرام كوسه غراوي عضو كميسيون عمران مجلس هم با بيان اينكه همه ظرفيت هاي لازم براي بازسازي موصل در ايران وجود دارد به بصيرت، گفت: نظام مهندسي ايران از قدرت بالقوه خوبي برخوردار است و با بالفعل در آوردن آن در بازسازي موصل مي توان فناوري و دانش نوين ايران را در سيماي جديد اين شهر به دنيا نشان داد.
عضو كميسيون عمران مجلس، تصريح كرد: داشتن نيروي انساني، مهندسي و تكنولو‍ژي نوين، طراحي و اجرا، مشتركات فرهنگي و همجواري مرزها مي تواند شرايط حضور ايران در بازسازي موصل را به دنبال داشته باشد و شاهد افزايش تعاملات طرفين در ساير بخش ها بود.
مجيد كيان پور ديگر عضو كميسيون عمران مجلس هم با اشاره به اين كه ايران با حضور در بازسازي موصل مي تواند به اشتغال پايدار دست يابد، گفت: در هر بازاري كه مي خواهيم ورود كنيم بهتر است به كيفيت كارهم بينديشيم، چرا كه اين امر مي تواند به اشتغال پايداردر آن منطقه تبديل شود. شهر موصل يكي از آن ها است كه امروزه نيازمند بازسازي و نوسازي است. برخورداري يك شهر از همه امكانات و تاسيسات زيرساختي بايد لحاظ شود، آب، برق، گاز، تلفن، معماري فرهنگي، گارانتي و كيفيت از مهمترين شاخصه هايي است كه بايد در توسعه شهري ديده شود و براي موفقيت بيشتر در اين زمينه از توان جامعه مهندسين، پيمانكاران، سازندگان، انبوه سازان و كنسرسيوم ها استفاده شود.
كيان پوربا بيان اينكه حضور بخش خصوصي در بازسازي موصل مي تواند به تقويت بيشتر اقتصادي ايران كمك كند، افزود: تلاش و معيار ما بايد فراهم كردن استانداردهاي لازم در بازسازي دوباره موصل باشد، ديده شدن طرح هاي آموزشي، فرهنگي، صنعتي، كارگاهي، ورزشي، درماني و رعايت استانداردهاي لازم در ساختن دوباره يك شهر، مي تواند اعتماد و اطمينان بازار عمراني و مهندسي جهان را به سوي ايران متوجه سازد و صنعت عمراني ايران درخشان تر گردد.
بنابر اين گزارشف نبايد فراموش كرد شاکر عبدالرزاق الدعمی رایزن بازرگانی عراق در ایران در خصوص بازسازي موصل مي گويد: زیرساخت های عراق طی سال های گذشته به شدت تخریب شده که این فرصتی را برای پیمانکاران ایرانی فراهم ساخته تا حضور جدی در بازار این کشور داشته باشند. کشور عراق در حال حاضر به ایجاد ساختمان های مسکونی، خدمات فنی و مهندسی و سایر مواردی که به ایجاد زیرساخت ها کمک کند، نیاز دارد.
همچنين عبدالزهره الهنداوی، سخنگوی وزارت برنامه ریزی عراق هم در اين باره مي افزايد: خسارت و نابودی زیرساخت ها و اموال دولتی عراق به دست داعش، میلیاردها دلار هزینه تعمیرات روی دوش دولت گذاشته است. از ژوئن 2014 این خسارات بالغ بر 38 میلیارد دلار برآورد شده است.
بنابراین تلاش جهت حضور فعال ایران در بازسازی موصل و دیگر شهرهای جنگ زده عراق و صادرات خدمات فنی-مهندسی ایران و دیگر کالاهای مورد نیاز به عراق، امری مهم و ضروری است که هم برای ایران و هم عراق یک رابطه و معادله بُرد-بُرد به حساب می آید. نیازی به گفتن نیست که بازسازی مناطق آسیب دیده عراق و کمک به رفاه مردم این کشور، نقش انکارنکردنی در کاهش زمینه نفوذ تروریسم و خشک شدن ریشه های ترور دارد و این کمک و بازسازی البته برای ایران منافع اقتصادی و همچنین امنیتی در بر دارد. بنابراین ضروت دارد دولت ایران مقدمات این کار را فراهم کند و با دیپلماسی اقتصادی فعال با عراق، اجازه ندهد فرصت اقتصادی که بعد از شکست داعش در عراق فراهم شده است را کشورهایی همچون آمریکا و عربستان ببرند که خود در ایجاد داعش در عراق نقش داشته و یا همانند ترکیه بر دامنه این بحران در عراق افزوده اند./