طرح‌واره اقتصاد در بیانیه گام دوم
انقلاب
خراسان: بیانیه رهبری در آستانه ورود به چله
دوم انقلاب را می‌توان قرائتی اصیل از انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره)دانست
که بعد از سال ها، از زبان رهبر آن به جامعیت و تمامیت بیان می‌شود. این پیام که در
دو بخش تجربه نگاری 40 ساله انقلاب کم نظیر اسلامی و نیز هفت توصیه آسیب شناسانه در
ابعاد مختلف ارائه شده، توانسته است با خیلی از سلایق مختلف ارتباط برقرار و از
معبر هویت دینی و ملی، راه کامیابی ملت ایران را برای آینده ترسیم کند. در این
زمینه و از منظر اقتصادی، می‌توان به پنج برداشت از این بیانیه اشاره کرد. «هدف»
اقتصاد و «هدف نبودن» آن: در این بیانیه با بیان این که اقتصاد، هدف جامعه اسلامی
نیست، آن صرفاً وسیله‌ای برای رسیدن به هدف‌های جامعه اسلامی بیان شده است.
جامعه‌ای که آرمان بزرگش ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت
عظمای امام معصوم (ع) معنا پیدا می‌کند. همین نگاه تمدنی به اقتصاد است که آن را
ملازم و غیر قابل انفکاک با مولفه‌هایی همچون استقلال، عدالت، سبک زندگی، معنویت و
اخلاق، علم و پژوهش می‌سازد.اهمیت علم و اقتصاد در حصول قدرت و سلطه ناپذیری: رهبر
انقلاب، این نکته را که علم و پژوهش وسیله عزت و قدرت و اقتصاد، عامل سلطه و نفوذ
ناپذیری است، مورد تاکید قرار داده‌اند. در این زمینه شاهد این هستیم که در
سال‌های اخیر و به رغم نیاز مبرم اقتصاد کشور کاربست دانش و فناوری بومی در صنعت و
اقتصاد، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اقتصاد ایران از سال 2010 تا 2015، در
رتبه‌هایی بین 96 و 116 درجا زده است. آفت سردرگمی اقتصادی: رهبر انقلاب در این
بیانیه مهم در بیان مهم‌ترین عیوب در عرصه اقتصاد، به مواردی همچون تزلزل
سیاست‌های اجرایی اقتصاد و رعایت نکردن اولویت بندی‌ها اشاره کرده‌اند. مواردی که
به نظر می‌رسد همگی آنها از یک آشفتگی برنامه‌ای و ضعف در ساختارسازی‌های اقتصادی
نشئت می‌گیرند. در این زمینه، شاهد این هستیم که پس از هفت طرح تحول اقتصادی در
مدیریت اجرایی قبلی کشور، مدیریت جدید، بارها و بارها ابرچالش ها، پروژه ها،
ابرپروژه‌ها و. .. را مطرح کرد. اما هیچ گاه به معنی واقعی کلمه به این پروژه‌ها
نپرداخت.
سفر بشار اسد به ایران، تیرخلاص به طرح سلطه‌جویان
کیهان: قریب به هشت سال پیش آمریکا، اروپا و
مزدوران منطقه‌ای سلطه‌جویان از تنها راه ممکن یعنی رفتن اسد سخن می‌گفتند اما
اکنون تصویر او با لبخند پیروزی در کنار رهبرانقلاب در تمام خبرگزاری‌های مهم دنیا
مخابره می‌شد.
«بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه روز دوشنبه در تهران با حضرت آیت‌الله‌العظمی
خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران دیدار کرد. با انتشار خبر این دیدار،
رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در خبرهای فوری این دیدار را مخابره کردند.
قریب به هشت سال پیش و در هیجانی که به تبع بهار عربی در منطقه ایجاد شده بود،
آمریکا و اروپا و مزدوران منطقه‌ای آنها خیال خام ایجاد گسست در زنجیر پیوسته و
محکم مقاومت را در سر می‌پروراندند، آن هم با ایجاد جنگ‌های نیابتی در سوریه علیه
دولت قانونی این کشور و سپس ساقط کردن و در ادامه تجزیه سوریه، آنها چنان به نتیجه
توهمات خود ایمان داشتند که جز به رفتن رئیس‌جمهور قانونی سوریه به هیچ چیز دیگر
راضی نبودند. سالها گذشت تا آنکه در آستانه بهار 1398 (دوشنبه 6 اسفند) ناگهان
تصاویری از دیدار بشار اسد با رهبر انقلاب منتشر شد، لبخند پیروزی بر لبان دو متحد
قدیمی، میوه درخت مقاومت بود. اسد برای تشکر و قدردانی از رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور
و ملت ایران و تبریک این پیروزی به رهبری به ایران آمد، سفری که می‌توان آن را در
کوتاه‌ترین حالت این‌گونه توصیف کرد: تیر خلاص به طرح سلطه‌جویان!دویچه وله آلمان
در پایگاه خبری خود نوشت که رهبر ایران در دیدار با رئیس‌جمهور سوریه اشاره کرد که
ایران حمایت از سوریه را حمایت از مقاومت می‌داند. العربیه نوشت که رهبر ایران در
این دیدار تاکید کرد که باید در مقابله با توطئه‌های آتی بسیار هوشیار بود و تلاش
آمریکایی‌ها برای ایجاد منطقه حائل در سوریه یکی از این توطئه‌های خطرناکی است که
باید با آن با قدرت مقابله کرد.رویترز نیز نوشت که بشار اسد روز دوشنبه به ایران
که نزدیک‌ترین متحد خود است سفر کرد و با رهبر ایران و حسن روحانی رئیس‌جمهور این
کشور دیدار کرد. این خبرگزاری نوشت که رهبر ایران و بشار اسد توافق کردند که
همکاری‌ها در تمامی سطوح در راستای منافع دو ملت دوست ادامه یابد.
شبکه خبری المیادین نیز در پایگاه اینترنتی خود نوشت که برای نخستین بار پس از آغاز
بحران سوریه، اسد به تهران سفر کرد و با رهبر ایران و حسن روحانی، رئیس‌جمهور دیدار
کرد.
شبکه الجدید لبنان نیز نوشت بشار اسد به صورت اعلام نشده به تهران سفر کرد و با
رهبر و رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد. شبکه ال‌بی‌سی لبنان نیز در پایگاه خبری خود
نوشت بشار اسد در تهران با رئیس‌جمهور ایران دیدار کرده و دو طرف درباره ادامه
هماهنگی دوجانبه تاکید کردند.اسپوتنیک روسیه نیز نوشت که بشار اسد برای نخستین بار
پس از سال 2011 به ایران سفر و با مقامات این کشور دیدار کرد. اسپوتنیک نوشت که
بشار اسد با رئیس‌جمهور ایران نیز دیدار کرد و روحانی در این دیدار گفت که تهران
همچنان به فراهم کردن هر آنچه که سوریه برای تکمیل مبارزه با تروریسم نیاز دارد
ادامه خواهد داد.شبکه خبری اسکای‌نیوز نیز خبر داد که بشار اسد با سفر به تهران با
رهبر ایران و رئیس‌جمهور روحانی دیدار و گفت‌وگو کرد.شبکه المسیره یمن نیز در
پایگاه اینترنتی خود نوشت: رهبر ایران در دیدار با بشار اسد گفت که راز پیروزی
سوریه و شکست آمریکا و مزدوران در منطقه، پایداری رئیس‌جمهور و ملت سوریه
است.المسیره نوشت که رهبر ایران گفت که حمایت از سوریه را حمایت از مقاومت می‌دانیم
و به آن افتخار می‌کنیم.
استعفای ظريف؛ قدرت عينی يا گفتمانی
صبح نو: ظریف نه قهرمان است و نه خائن. برخی
او را در حد یک قدیس بالا می‌برند و برجام را به اندازه یک متن مقدس ستایش می‌کنند.
برخی دیگر هم او را خائن می‌دانند و متن برجام را خیانت‌آمیز توصیف می‌کنند. این در
حالی است که ظریف یک دیپلمات قدیمی است که در دیپلماسی عمومی تبحر دارد و شاید هر
فرد دیگری هم بود،می‌توانست متنی در همین حدود امضا کند. او البته اشتباه‌های زیادی
هم داشته که از جمله آن اعتماد بیش از حد به غرب و آمریکاست. اما استعفای ظریف را
باید واکنش او به رویکرد نظام در مقابل غرب و در سطح منطقه دانست. چندی قبل حسین
موسویان پس از خروج ترامپ از برجام پیشنهاد استعفا به روحانی داده بود. حالا انگار
ظریف پیشنهاد او را دنبال می‌کند و بر عکس روحانی ذهن را به عین ترجیح داده است.
ظریف یک بوروکرات غرب‌گراست که اکنون ماندن در قدرت را مماشات با اندیشه مخالف خودش
می‌داند و سعی می‌کند راهی خلاف روحانی و واعظی بپیماید. ظریف احساس می‌کند که دیگر
ثمری برای نظام سیاسی ندارد. اگر روحانی استعفای او را بپذیرد، به معنای تشخیص درست
شرایط از جانب ظریف است، در غیر این صورت قرار روحانی و ظریف برای ادامه حیات در
سطح قدرت عینی سر جایش باقی است. رفتن ظریف قدرت گفتمانی را برای او حفظ می‌کند و
ماندنش در راستای حفظ قدرت عینی است.
تحلیل رسانه‌های بین‌المللی از سفر اسد
فرهنگیان: عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه
فرامنطقه‌ای «رای‌الیوم» در سایت این روزنامه نوشت: «اسد در این سفر کوتاه با «حسن
روحانی» دیدار و وی، اسد را در جریان فحوای نشست سه‌جانبه؛ ایران، ترکیه و روسیه در
سوچی قرار داد. این نشست از نشست‌های دیگر اهمیت بیشتری داشت و رخدادهای پس از آن
این مساله را تایید می‌کند، به‌خصوص حمله سخت و بی‌سابقه‌ای که رئیس‌جمهوری سوریه
به «رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهوری ترکیه داشت و بی‌شک از مهم‌ترین اختلاف‌ها
درباره منطقه امن در شمال سوریه و آینده ادلب بود.» روزنامه «الاخبار» لبنان نیز در
گزارشی تحت عنوان«اسد در تهران؛ اول ائتلاف‌مان» نوشت: «اشاره رهبری ایران به
«مزدوران آمریکا در منطقه» با توجه به شرایط کنونی منطقه و سوریه، بعد مهمی را
دربردارد، زیرا برخی کشورهای عربی منطقه تلاش کرده‌اند با از سرگیری روابط با دمشق
این کشور را از تهران دور کنند اما این سفر اسد به تهران بر این مساله تاکید داشت
که دمشق برای از سرگیری روابط خود با کشورهای عربی حاضر نیست از ائتلافش با کشورهای
دوست از جمله ایران دست بردارد.» روزنامه لبنانی «البناء» نیز در یادداشتی با عنوان
«اسد قهرمان جهان عرب» که آن را از بخشی از سخنان مقام معظم رهبری به عاریه گرفته
بود این دیدار را پیام مهمی برای رژیم صهیونیستی دانست. شبکه تلویزیونی روسی «رن.
ت. و» نیز در تحلیلی نوشت: «چنین به نظر می‌رسد انزوای آمریکایی که در مورد ایران و
سوریه اعمال شده موثر نیست و سفر رئیس‌جمهوری سوریه به ایران این مهم را نشان
می‌دهد.» «رن. ت. و» نوشت: «بشار اسد در دیدار با رهبر انقلاب اسلامی و رئیس‌جمهوری
ایران درباره توطئه‌هایی که ثبات خاورمیانه را برهم می‌زند و چگونگی مقابله با آنها
تبادل‌نظر کرد.»
دولت صندوق توسعه ملی را از معنا تهی کرد
شرق: با عملکرد دولت، ماهیت صندوق توسعه ملی
از معنا تهی و ورودی‌های صندوق به صفر رسیده است. روزنامه شرق به نقل از هشدار مرکز
پژوهش‌های مجلس نوشت: بررسی ارقام و تبصره‌های لایحه بودجه نشان می‌دهد به‌واسطه
کسر سهم ۱۴درصدی صندوق توسعه ملی و اعمال تکالیفی مانند ۴۰۰هزار میلیارد ریال سقف
دوم و دیگر تکالیف تبصره‌های «۴»، «۱۸»، «۱۹» و «۲۰» از محل منابع صندوق، در سال
آینده عملا منبع جدیدی وارد صندوق نخواهد شد. این درحالی است که با توجه به شرایط
پیش‌رو لازم بود در حد امکان منابع صندوق برای مصارف ضروری در سال‌های آتی پس‌انداز
شود. صندوق توسعه ملی قرار بود سهم ارزی نسل آینده از منابع طبیعی باشد، اما با
دست‌اندازی‌ها به منابع این صندوق عملا به مخزنی برای جبران کسری درآمدی دولت تبدیل
شده است.روند فزاینده برداشت‌ها بیشتر از پیش تقویت شده است و دولت در ۳ سال اخیر
بیش از دو‌برابر کل تسهیلات ریالی دریافتی از صندوق از ابتدای تأسیس تا پایان سال
۹۳ برداشت کرده و در لایحه بودجه سال آینده با کاهش ۱۴ درصدی سهم صندوق توسعه از
فروش نفت، در چندین محل برای تأمین مالی بر منابع صندوق توسعه تکیه کرده است.هرچند
در اساس‌نامه صندوق بر مستقل‌بودن صندوق توسعه ملی از مصارف بودجه‌ای تأکید شده،
اما در سال‌های اخیر و به‌ویژه در لایحه بودجه ۹۸، این اصل نقض شده و دولت و مجلس
منابع آن را برای تکالیف بودجه‌ای و تأمین مالی هزینه‌های جاری اختصاص داده‌اند.
دولت یک قدم هم پیش‌تر رفته و برای تأمین مالی بخشی از مصارف لایحه بودجه ۹۸ حساب
ویژه‌ای روی صندوق توسعه ملی باز کرده است. در لایحه بودجه ۹۸ سهم صندوق توسعه ملی
از فروش نفت خام و میعانات گازی ۱۴ درصد کاهش داشته است.