▼ حرف روز
اروپا و تهدید توخالی
همزمان با برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌ای ایران، فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیه‌ای اعلام کردند ممکن است تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران بازگردد. این سه کشور در بیانیه‌ای بدون اشاره به ناتوانی خود در انجام تعهدات‌شان طبق برجام، از ایران خواستند تا آنچه را که آنها روند نقض توافق هسته‌ای می‌نامند، متوقف کند. در واقع سه کشور اروپایی مسئول در برجام با انتشار بیانیه‌ای تهدید کردند که در صورت ادامه روند کاهش تعهدات برجامی ایران تحریم‌های سازمان ملل بازگشت‌پذیر خواهد بود. برای اروپا که برجام را نماد چندجانبه‌گرایی خود تفسیر می‌کند، دفن تابوت توافق‌نامه هسته‌ای به معنای ناتوانی و بی‌اراده بودن اروپا در بین اذهان عمومی جهان خواهد بود. همچنین جمهوری اسلامی با تغییر دکترین هسته‌ای خود، دیگر محدودیتی را در صنعت هسته‌ای خود نخواهد پذیرفت. موضوعی که به شدت سه کشور اروپایی را نگران کرده است. بنابراین واکنش جدی نشان ندادن دولت به ناتوانی اروپا در انجام تعهدات خود ذیل برجام در دو سال گذشته، سبب شده است اروپا به فکر تکرار اشتباه آمریکا در خروج از برجام باشد. اتفاقی که امروز آمریکا را در موضع ضعف در قبال جمهوری اسلامی ایران قرار داده است. از سوی دیگر، ضروری است دولت به جای دل بستن و وابسته نشان دادن کشور به غرب، با تکیه بر داخل به موضوع رفع تحریم‌ها بیندیشد. سیاستی که در حوزه بنزین(خودکفایی) اتفاق افتاد و عملاً تحریم آن را در سال‌های 1390 و 1391 بی‌اثر کرد و در وضعیت فعلی نیز اتخاذ تصمیم‌گیری‌هایی از این دست ضروری است.
تأکیدات مکرر دولت بر موفق بودن برجام سبب شد وزارت امور خارجه توان اعمال سیاست صحیح در برابر رفتارهای استکبارگونه غرب را نداشته باشد. بنابراین صحبت مجدد از مذاکره، موجب به خطر افتادن بیشتر منافع ملی خواهد شد. خوب است دولت به افکار عمومی در داخل مراجعه کند و نظر آنها را نسبت به مذاکره جویا شود.
طبق نظرسنجی‌ها اقبال مردم به مذاکره به کمترین میزان خود از زمان روی کار آمدن دولت روحانی رسیده است. ناگفته نماند دشمنان با مشغول‌سازی ایران به برجام به دنبال تحرکاتی در منطقه هستند که نتیجه آن ناآرام‌سازی و به خطر انداختن منافع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشورمان در غرب آسیاست.
▼ گزارش روز
آقای روحانی اشتباه می‌کنید
هاشم‌زاده هریسی: «آنقدر که ما آقای رئیسی را می‌شناسیم و چندین سال با ایشان مرتبط بوده‌ایم، به این نتیجه رسیدیم که ایشان در مسئله فساد و مبارزه با آن نه سیاسی عمل کرده و نه عمل خواهد کرد. باید انصاف به خرج دهیم.»
محمود دعایی: «رئیس‌جمهور نباید مرتکب اشتباه شود و نباید سد راه کسانی شود که در حال حاضر با قدرت و قوت خدمات ارزشمندی را ارائه می‌دهند. این صحبت‌ها قطعاً از اشتباهات آقای روحانی است.»
محمود صادقی: «آقای روحانی! فساد فساد است، چه میلیونی چه میلیاردی؛ به جای فرافکنی با غده‌های فساد در دستگاه‌های زیرمجموعه خودتان مقابله کنید. بعضی از همکاران شما در هیئت دولت دست‌کمی از همتایان‌شان در دولت سَلَف ندارند.»
عباس عبدی: «آقای روحانی فکر می‌کند این شیوه می‌تواند به او کمک کند؛ اما به اعتقاد بنده این راه نمی‌تواند به او کمک کند. مبارزه با فساد را باید در قالب قانون درآورد تا طرف مقابل اگر نمی‌خواهد در قالب این قانون عمل کند بازنده شود، بنابراین این سخنان به باخت آقای روحانی منجر خواهد شد. من فکر نمی‌کنم این شیوه سخنرانی دستاوردی داشته باشد، دستاوردی هم داشته باشد موقت و تاکتیکی است.»
صادق زیباکلام: «همه حرف من این است که آقای روحانی چرا الآن دارید این مطالب را مطرح می‌کنید که برادر شما متهم است و به زندان رفته است، این ابهام به وجود آورده است و این سؤال مطرح است که چرا الآن؟ اگر برای نزدیکان شما این اتفاق‌ها نیفتاده بود باز هم این سخنان را می‌گفتید؟»
این جملات تنها بخشی از واکنش جریان همسو و حامی آقای روحانی به اظهارات وی در جمع مردم یزد و درباره مبارزه با فساد است! اگرچه بی‌تردید جریان اصلاحطلب با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی و پیامدهای حمایت از حسن روحانی در انتخابات‌های گذشته به دنبال آن هستند که با این موضع‌گیری‌ها با دولت روحانی فاصله‌گذاری کنند! اما نمی‌توان از این واقعیت چشم پوشید که با توجه به هوشیاری و آگاهی جامعه و همراهی عمومی با جریان مبارزه با فساد که از سوی قوه قضائیه در حال انجام است، حتی چهره‌های مطرح اصلاح‌طلبی هم درک کرده‌اند که دو‌قطبی‌سازی‌هایی از این دست و تخریب جریان مبارزه با فساد تنها به سقوط بیشتر جایگاه اجتماعی و از دست رفتن ته مانده سبد رأی این جریان منجر خواهد شد!
▼ خبر ویژه
تعادل نیروی مؤثر در خاورمیانه به نفع ایران
مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک مستقر در لندن (IISS) طی گزارش 217 صفحه‌ای با نام «شبکه‌های نفوذ ایران در خاورمیانه» جزئیات بی‌سابقه‌ای درباره میزان و حد دسترسی عملکردی ایران در منطقه ارائه می‌دهد. بر اساس تحقیقات میدانی اصیل، اطلاعات منبع باز و مصاحبه با طیف وسیعی از منابع، این گزارش ممیزی از فعالیت‌های ایران در صحنه‌های اصلی منطقه‌ای عراق، لبنان، سوریه و یمن و دسترسی ایران به بحرین، عربستان سعودی و کویت ارائه داده است. در این گزارش آمده است: «جمهوری اسلامی ایران، تعادل نیروی مؤثر در خاورمیانه را به نفع خود تعیین کرده است. این مهم از طریق مقابله با قوای متعارف برتر با استفاده از عملیات نفوذ و استفاده از نیروهای ثالث به دست آمده است.» عناصر اصلی در این امر سپاه قدس، جبهه عملیات بیرونی سپاه پاسداران و فرمانده آن «سرلشکر قاسم سلیمانی» است.
▼ اخبار
1ـ مبارزه با فساد به مذاق برخی‌ها خوش نیامده است!
رئیس ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایده جدیدی را مطرح کرد، گفت: امام بزرگوار این پرچم را بلند کردند که بر مبنای اوامر دین اسلام می‌توان حکومتی بر مبنای اصول و اوامر الهی برقرار کرد. «سرلشکر محمد باقری» با بیان اینکه آنچه به عنوان الگو وجود داشته، دوره کوتاه حکومت پیامبر اکرم(ص) و دوره کوتاه‌تر حکومت حضرت علی(ع) است، تصریح کرد: بر اساس دیدگاه حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه شاخص‌های حکمرانی اسلامی را می‌توان قانون‌مداری، پاسخگو بودن، شفافیت، کارایی و اثربخشی، مبارزه با فساد و سوءاستفاده از قدرت است. مبارزه با فساد بحمدالله در این ایام اخیر مورد توجه قرار گرفته، هرچند به مذاق برخی‌ها خوش نیامده است! وی در ادامه با تشریح علل موفقیت نیروهای مسلح گفت: تبعیت از ولایت و امامین انقلاب، تلاش برای طراحی مدل بومی برای مقابله با تهدید خارجی، دل بریدن از بیگانگان، حرکت جهادی و انقلابی، دوری از یاس و ناامیدی، درس‌گرفتن از شکست‌ها، توسعه بازوان انقلاب برای مشغول کردن دشمن و تبدیل تجربیات ذهنی به عینی از عوامل توفیقات نیروهای مسلح است.
2ـ آقای روحانی! بیشتر از این ناامیدمان نکنید
پایگاه اصلاحطلب «انتخاب» در واکنش به سخنان رئیس جمهور در یزد با عنوان «آقای روحانی! بیشتر از این ناامیدمان نکنید/ دست کم ابتدا از رویه جدید قوه قضائیه تشکر می‌کردید، بعد انتقاد» با مثبت دانستن عملکرد قوه قضائیه در دوره جدید و اشاره به آغاز مبارزه با فساد از سوی دستگاه قضا از درون قوه قضائیه خطاب به رئیس‌جمهور نوشت: «برخلاف آنکه روحانی بر جناحی نشدن مبارزه با فساد تأکید دارد، اظهارات اخیرش خود می‌تواند جناحی کردن مبارزه با فساد تعبیر شود. از سویی این اظهارات حتی با ادعای شفاف بودن مبارزه با فساد هم در تضاد است؛ مثلاً روحانی از حدود هزار میلیون دلاری صحبت کرده که به گفته او «یک نهاد» گرفته و حسابی هم پس نمی‌دهد. آیا این ابهام‌آفرینی و عدم شفافیت در بیان اخبار، خود اقدامی در تضاد با شفافیت نیست؟ اگر چنین فسادی رخ داده، در چه سالی و در چه دوره‌ای و توسط کدام نهاد اتفاق افتاده و مهم‌تر اینکه چرا خود روحانی پیشتر آن را پیگیری نکرده بود؟»
3ـ مدیریت درازدستانه جلوی اجرای برجام را گرفته است
«فو چونگ» مدیرکل کنترل تسلیحات وزارت خارجه چین با بیان اینکه تحریم آمریکا علیه ایران جنگ اقتصادی است و تنها راه حل تنش‌های کنونی این است که آمریکا در این جنگ اقتصادی اعلام آتش‌بس کند، گفت: تنش‌های حال حاضر پیرامون مسئله هسته‌ای ایران در نهایت ناشی از اعمال فشار حداکثری آمریکاست. مسئله هسته‌ای ایران مسئله بزرگی نیست؛ اما بازگشت تحریم یکجانبه آمریکا علیه ایران و مدیریت درازدستانه که جلوی اجرای برجام از سوی کشورهای دیگر را گرفته، موجب شده است ایران نتواند از سود اقتصادی قید شده در برجام بهره‌مند شود و به اجبار وظایف خود را کاهش می‌دهد؛ این منطق بحران هسته‌ای ایران است.
4ـ آخرین نظرسنجی‌ها درباره محبوبیت دولت چه می‌گویند؟
نظرسنجی یک نهاد معتبر دانشگاهی‌ـ که از 1388 تاکنون دقت بالایی داشته و اعتبار آن ثابت شده‌ـ در مرداد 1398 می‌گوید درصد کسانی که به روحانی بسیار علاقه‌مند هستند، حدود 10 درصد و درصد کسانی که به او بی‌علاقه یا بسیار بی‌علاقه هستند، حدود 45 درصد است. داده‌ها نشان می‌دهد، چهار عامل «تورم»، «بیکاری»، «فساد» و «سوءمدیریت» عوامل اصلی نارضایتی مردم از روحانی است. مردم روحانی را به عنوان مقصر مشکلات شناسایی کرده‌اند و او با همه تلاشی که کرده، موفق نشده است مشکلات را فرافکنی کند.
▼ اخبار کوتاه
◄ در هفته‌های اخیر، سازمان برنامه و بودجه بسته‌ای پیشنهادی شامل تلفیق یا حذف برخی دستگاه‌ها را که کارکرد مشابهی دارند، به سازمان اداری و استخدامی ارائه کرده است. پس از تکمیل بررسی‌ها و همچنین تعیین دستگاه‌هایی که در مسیر حذف یا تلفیق قرار خواهند گرفت، بسته نهایی اجرایی تلفیق به شورای هماهنگی سران قوا ارسال خواهد شد. گفتنی است، برنامه اصلاح ساختار بودجه زوایای گوناگونی دارد که اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، اصلاح پایه‌ها و معافیت‌های مالیاتی و اصلاح ساختار اداری را شامل می‌شود.
◄ «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر عراق با بیان اینکه «این ملت عراق است که سرنوشت خود را تعیین می‌کند»، گفت: آمریکای اشغالگر فاسدان را بر ملت عراق مسلط کرده است. وی خطاب به آمریکا اظهار داشت: دخالت در امور عراق کافی است. عراق بزرگانی دارد که از آن حمایت می‌کنند و ما به دخالت‌های شما و دیگران نیاز نداریم. صدر در ادامه گفت: ما به آمریکا اجازه موج‌سواری در اعتراضات را نخواهیم داد و نمی‌گذاریم آمریکا با این کار عراق را به سوریه و به میدانی برای درگیری‌های دیگر تبدیل کند.
◄ «سیدمصطفی میرسلیم» رئیس شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی درباره انتشار فهرست انتخاباتی قم و حذف نام لاریجانی از این فهرست تصریح کرد: با توجه به ماجرا‌هایی که در دو سال گذشته در قم رخ داده است، اگر آقای لاریجانی قصد شرکت در انتخابات مجلس را داشته باشد، مناسب‌تر است از حوزه دیگری نامزد شود. البته فهرست‌هایی که این روز‌ها منتشر می‌شود، رسمیت ندارد و فقط نشان‌دهنده برخی تمایلات سیاسی است.
◄ «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: اقدام جدید ایران در زمینه تأسیسات فردو یک نگرانی اصلی است. وی افزود: منتظر گزارش آژانس بین‌المللی هسته‌ای درباره ایران هستیم و پس از آن اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی حاضر در برجام به آن واکنش نشان خواهند داد. موگرینی همچنین اظهار داشت: ممکن است جلسه کمیسیون مشترک برجام به زودی برگزار شود.
◄ دبیر کل جنبش «عصائب اهل‌الحق» عراق ضمن انتقاد از موضع کاخ سفید برای برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق، تأکید کرد: مرجعیت دینی در این کشور، حرف آخر را می‌زند. «قیس الخزعلی» گفت: پیشنهاد انتخابات زودهنگام، اساساً یک طرح آمریکایی است.
◄ «اوو مورالس» رئیس‌جمهور مستعفی بولیوی پس از دریافت پناهندگی از مکزیک کشورش را ترک کرد. او در توئیتی نوشت: در حال ترک کشور به مقصد مکزیک است؛ اما وعده داد به زودی با قدرت و انرژی بیشتری به بولیوی باز گردد.