با توجه به سیاست توسعه روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه بر اساس منافع مشترک، با وجود بحران کرونا و توقف فعالیت تجاری در اکثر مرزهای کشور در سال 99 صادرات کشورمان به آذربایجان و روسیه افزایش پیدا کرد.
سید روح اله لطیفی، سخنگوی گمرک در این خصوص اظهار داشت: در سال 99 بیش از یک میلیون و 51 هزار تن کالا به ارزش 504میلیون و 575هزار دلار به روسیه صادر شد که 604هزار و 587تن کالا که 57درصد کل صادراتمان به روسیه بود از خاک آذربایجان به این کشور صادر شده است.
34درصد به وزن 360هزار و 53تن از طریق مسیر جاده ای از مرزهای آستارا و بیله سوار با عبور از جمهوری آذربایجان از طریق مرز سامور وارد روسیه شدند ، 23درصد به وزن 244هزار و 534تن از طریق راه آهن جمهوری آذربایجان از مرز آستارا به سمت روسیه منتقل شد و 446هزار تن که 42درصد صادرات کشورمان به روسیه بود از طریق بنادر امیرآباد، فریدون کنار، نوشهر، انزلی و آستارا منتقل شد.
با وجود بحران کرونا و محدودیتهای ناشی از آن در سال 99 نسبت به سال 98 بیش از 14 درصد در وزن و حدود 10 درصد در ارزش کالاهای صادراتی ایران به روسیه رشد داشته است که بدون تعامل سازمان های مرتبط با تجارت خارجی و همکاری دستگاه دیپلماسی به ویژه اقدامات سازنده سفارت کشورمان در باکو امکان پذیر نبود.
لطیفی در خصوص افزایش صادرات ایران به آذربایجان نیز توضیح داد: درسال 99 یک میلیون و سه هزار و 87تن کالا به ارزش 510میلیون و 987هزار دلار به آذربایجان صادر شد که نسبت به سال 98از لحاظ وزنی 11درصد و از لحاظ ارزش 18 درصد افزایش صادرات داشتیم. 396هزار تن کالااز مسیر زمینی و مابقی از مسیر ریلی و دریایی به جمهوری آذربایجان صادرات کالای ایرانی صورت گرفته است.
تهران - باکو با پیگیری سفارت کشورمان و تمام دستگاههای مرتبط با تجارت به سمت توسعه روابط اقتصادی و افزایش همکاری های اقتصادی پیش می روند که در راستای منافع متقابل نه تنها بر دو کشور تاثیر مثبت گذاشته است بلکه بر روابط تجاری و ترانزیتی کشورمان با روسیه و سایر کشورهای حوزه قفقاز و دریای مازندران نیز موثر بوده است.
سخنگوی گمرک در خصوص مسیر ترانزیتی آذربایجان به روسیه ضمن رد ادعای خروج روزانه 30 کامیون از آستارا گفت: در سال گذشته حدود صدهزار کامیون کالای ایرانی را به کشور آذربایجان و یا از طریق این کشور به روسیه و سایر کشورها از مرزهای آستارا و بیله سوار منتقل کردند که سهم گمرک آستارا 80هزار کامیون بود که روزانه به طور متوسط 219 کامیون از این مرز در رویه های ورود موقت (77کامیون)، صادرات (121کامیون)، ترانزیت خارجی (17کامیون) و خروج موقت (5کامیون) کالا خارج شد و این میزان خروج در سه ماهه نخست امسال با عبور 21هزار و 753 کامیون به متوسط 233 کامیون در روز رسید که به طور متوسط 90 کامیون در رویه ورود موقت، 115کامیون رویه صادرات، 25 کامیون کامیون در رویه ترانزیت خارجی و چهار کامیون در رویه خروج موقت از گمرک مرزی آستارا بوده است.
از آنجا که روسیه و آذربایجان تنها یک گذرگاه مرزی فعال دارند بنابراین در اندک روزهایی با محدودیت هایی برای عبور کامیون ها از این مسیر کوهستانی مواجه بودند که باشدت گرفتن کرونا و همزمانی ساخت و ساز در گذرگاه سامور روسیه، بعضا تراکم کامیون ها پشت این مرز افزایش می یافت که به صورت غیر مستقیم بر ورودی مرز آستارا نیز اثر می گذاشت تا کامیونها در کشور مقابل و تا باز شدن مرز مشترک روسیه و آذربایجان سرگردان نشوند، البته همزمان توسعه مسیر ریلی توسط کشور آذربایجان در جبران این محدودیت نقش به سزایی ایفا کرد.لطیفی افزود : صادرات کشورمان در سه ماهه نخست سال 1400 با روسیه 300هزار و 941تن به ارزش 135میلیون و 392هزار دلار و به کشور آذربایجان 194هزار و 807هزار تن به ارزش 86میلیون و 395هزار دلار بوده است.
روسیه و آذربایجان در سال 98 رتبه 11و 13مقاصد صادراتی کالاهای ایرانی را داشتند که در سال 99 این رتبه به ترتیب به دهم و نهم رسید.