به گزارش بصیرت، براساس آمارهای منتشر شده از مرکز آمار نرخ بیکاری در سال 99 کاهش یافته و به 8.9 درصد رسیده است. این آمار درحالی منتشر شده که سال گذشته علاوه بر چالشهای همیشگی اقتصاد و سوء تدبیرهای مدیریتی با چالش بیماری کرونا نیز درگیر بودیم، موضوعی که خود به خود دامنه بیکاری ها را افزایش داد، حتی بخش زیادی از شاغلان بخش های تولیدی و خدماتی را از کار بیکار کرد.
در چنین شرایطی باورپذیری آمارهای دولتی مبنی بر کاهش نرخ بیکاری با تردیدهای جدی رو به رو می شود. بصیرت در گفت و گو با رحمان سعادت اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان به این موضوع پرداخته و کاهش نرخ بیکاری را براساس واقعیت های موجود اقتصاد کشور مورد بررسی قرار داده است.
رحمان سعادت اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان در گفت و گو با بصیرت با اشاره به آمارهای مرکز آمار مبنی بر کاهش نرخ بیکاری گفت: چالش های اقتصادی ایران و اعتراضاتی که به مساله بی تدبیری های دولت در حوزه های مختلف وارد است نشان می دهد نه تنها به هیچ وجه نمی توان به آمار کاهش نرخ بیکاری اعتماد کرد، بلکه بر جمعیت بیکار و نیازمند به یافتن شغل و نیازمند به حمایت های اقتصادی و اجتماعی افزوده شده است.
وی در این باره خاطر نشان کرد: آمارهایی که مردم از بیکاری جوانان خود و بیکاری های گروه های مختلفی از افراد جامعه عنوان می کنند از جمله مواردی است که به استناد آن نمی توان به آمارسازی های دولت درباره کاهش نرخ بیکاری اعتماد کرد.
استاد اقتصاد درباره چرایی انتشار چنین آمارهایی توسط دولت خاطر نشان کرد: اصولا دولت ها در آخرین روزهای کاری خود با آمارسازی ها و ارائه آمارهای نسبتا خوبی تلاش می کنند تا به نوعی کارنامه مثبتی از خود به جا بگذارند، اما کاهش نرخ بیکاری به دلیل واکنش های مردم به این موضوع قابل قبول نیست.
کارشناس مسائل اقتصادی دراین باره خاطر نشان کرد: مسئله دیگری که وجود دارد این است که مردم آنقدر درگیر تورم شدید هستند که عملاً در واقع به بیکاری خیلی فکر نمی‌کنند، به این دلیل که حتی اگر جوانی شغلی پیدا کند با حقوق های 4 تا 5 میلیون تومانی نمی تواند بخش کوچکی از هزینه های زندگی خود و خانواده را تامین کند.
رحمان سعادت عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان درباره ورود به بازارهای مالی و اثر گذاری این موضوع در کاهش نرخ بیکاری گفت: به نظر می‌رسد بخشی از جوانان وارد بازارهای مالی مثل بیت کوین شده اند. این مساله موجب شده بخشی از جوان ها کمتر به بازار کار مراجعه کنند. این موضوع می تواند یک دلیل باشد، ضمن اینکه بخشی از جوانان نسبت به داشتن شغل ناامید شده اند و چون کاری پیدا نمی کنند به دنبال کار نمی روند. از سوی دیگر چون فعالیت در بازارهای مالی بخش زیادی از وقت جوانان را می گیرد، درگیر این بازارها شده اند بنابراین برای ورود پیدا کردن شغلی که سرانجامی هم ندارد به جست و جو نمی پردازند و مراجعه به اداره کار کمتر شده است.
وی در این باره تصریح کرد: وارد شدن به بازار کار وعدم جست وجو برای یافتن شغل شبیه ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر مثل کارشناسی ارشد و دکتراست. زمانی که جوانان وارد این حوزه ها می شوند زمانی برای پیدا کردن شغل ندارند، لذا آمار بیکاری کاهش می یابد، بنابراین ورود جوانان به بازار کار مانند ادامه تحصیل است که منجر به کاهش آمار بیکاری شده است.
استاد اقتصاد درباره تعریف ارائه شده از شغل و واقعیت هایی که در ایران نسبت به این تعریف وجود دارد گفت: مسئله‌ای که وجود دارد این است که تعریف ما از شغل چیست؟ با توجه به تعاریفی که از آمارهای شغل در دنیا می شود که برخی شغل ها در هفته چند ساعت است اما کفاف زندگی یک فرد را می دهد، این تعریف با تورم و چالش های اقتصادی ایران سر سازگاری ندارد. ضمن اینکه برخی از جوانان معتقدند در صورت پیدا کردن شغل، درآمد حاصله کفاف زندگی آنها را نمی دهد بنابراین تلاش می کنند تا با سرمایه های هر چند کم وارد بازارهای مالی شوند و اینگونه کسب درآمد کنند.
کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی دراین باره خاطر نشان کرد: در واقع جوانان به این مساله اذعان دارند که شغل های دولتی تامین کننده ی نیازهای زندگی نیست. با تورم موجود همه اعضای خانواده باید کار کند تا بتوانند بخشی از نیازهای خانواده را تامین کنند. وضعیت تورمی سبب شده بازار کار با چالشهای مختلفی مواجه شود.
رحمان سعادت در پایان به بصیرت گفت: هر چند دولت در یکی دوسال گذشته سعی کرده استخدام های دولتی داشته باشد اما این موضوع برای همه نبوده و امکان یافتن شغل را برای همه نیازمندان به شغل ایجاد نکرده است. از این رو نمی توان آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار را باور کرد و براین موضوع تاکید داشت که نرخ بیکاری کاهش یافته است.
ساحل عباسی