داستان کتاب «رویای نیمه شب» چیست؟
«رویای نیمه شب» یک رمان عاشقانه است اما تشرف به محضر امام عصر(عج) موضوعی است که این رمان را از دیگر عاشقانه‌های موجود متمایز کرده و خواننده را در موقعیتی متفاوت از رمان‌های عاشقانه قرار داده است. داستان این کتاب در قرون اولیه تاریخ اسلام و در شهر حله و در عراق روایت می‌شود. ماجرای کتاب از یک جواهر سازی در شهر حله شروع می‌شود. نوه جواهرساز معروف حله، هاشم، که از خاندان اهل تسنن محسوب می‌شود، دل به عشق دختر یکی از دوستان پدربزرگ خود می‌بندد که ابوراجح حمامی نام دارد. ابوراجح، صاحب حمام حله از شیعیان این شهر بود و به‌خاطر وضعیت اجتماعی آن روزهای این شهر، اصولا جزو طبقه پایین جامعه، چه از لحاظ اجتماعی و چه از لحاظ ثروت و دارایی، محسوب می‌شدند. تمام داستان در بستر عشق هاشم و ریحانه دختر ابوراجح و رابطه ابوراجح با حاکم شهر شکل می‌گیرد. درواقع رویکرد اصلی این کتاب، بیان یکی از مهم‌ترین مسائل میان مسلمانان، یعنی اختلاف میان شیعه و سنی است. از طرفی، رابطه میان ابوراجح به‌عنوان یکی از شیعیان شهر حله و حاکم شهر که از اهل تسنن بود و با شیعیان سر عناد داشت، از دیگر اضلاع کتاب محسوب می‌شود. این ضلع یکی دیگر از اصلی‌ترین مسیرهای داستان را شکل می‌دهد. این رمان را کتابستان در ۲۸۶صفحه و با قیمت ۶۰هزار تومان روانه بازار نشر کرده است. در شرایطی که کتاب ها با تیراژهای پایین و به سختی منتشر می‌شوند تجدید چاپ‌های این کتاب نشان از توفیق دارد. در مطلب امروز در گفتگو با نویسنده، به دلایل محبوبیت «رویای نیمه شب» پرداخته‌ایم.
تبلیغات مردمی
مظفر سالاری، نویسنده این اثر تبلیغات مردمی را مهم‌ترین دلیل توفیق رمان «رویای نیمه شب» می داند و می‌گوید: مردم مبلغ «رویای نیمه شب» هستند. کسی که آن را خوانده به بقیه هم پیشنهاد می دهد و همین اقبال مردمی، باعث توجه به کتاب شده است. بعید می‌دانم رمانی این همه مورد اقبال قرار گرفته باشد. تا کنون اخبار زیادی مبنی بر چاپ های مجدد یک اثر خوانده ایم اما گذشت زمان نشان داد این کتاب ها در فضای نشر فقط موج ایجاد کرده اند و خاموش شده اند اما «رویای نیمه شب» هر دو ماه منتشر می شود.
بجای 15 درصد ، 1 درصد حق تالیف می گرفتم تا تیزر کتاب ساخته شود
سالاری در پاسخ به اینکه رانت های دولتی چقدر در تبلیغ کتاب موثر بوده‌اند، می‌گوید: خیلی ها فکر می کنند ما از رانت استفاده کرده‌ایم و همین رانت‌ها باعث فروش کتاب ها شده است در حالی که اینطور نیست، حتی تیزر تبلیغاتی هم که برای این کتاب تهیه شد از محل فروش خود کتاب بوده است . در آن مقطع بجای اینکه 15 درصد حق تالیف بگیرم، 1 درصد حق تالیف می گرفتم تا این مبلغ با سهمی که ناشر گذاشته بود صرف ساخت تیزر و تبلیغات شود، بنابراین کتاب «رویای نیمه شب» جزء کتاب هایی است که بدون پشتیبانی دولتی توانست در عرصه فروش به موفقیت برسد.
توجه رهبر معظم به «رویای نیمه شب»
سالاری با بیان خاطره ای از حضورش در محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص توجه ایشان به این کتاب چنین می گوید: در 16 دی ماه سال 1395 با جمعی از نویسندگان و شعرا به خدمت رهبر معظم انقلاب رسیدیم . نویسنده ای گلایه کرد که مردم با کتاب قهر هستند و کتاب نمی خوانند. رهبر معظم از این گفته ناراحت شدند. نوبت به من که رسید و صحبت رویای نیمه شب که شد، آقا جملاتی در تعریف و استقبال از کتاب جملاتی فرمودند و من در همان جلسه گفتم اگر کتاب از حیث فرم و محتوا جذابیت داشته باشد حتما در نگاه مخاطب می نشیند و کتاب دیده می شود .نویسنده «دعبل و زلفا» معتقد است سه ضلع جذابیت صورت و محتوا، توزیع و تبلیغ خوب و احترام به مخاطب باعث پرفروش شدن یک اثر ادبی می شود و کتاب «رویای نیمه شب» با این سه ضلع توانست موفق شود.
او در توضیح بیشتر می گوید: وقتی محتوا درخور باشد، حس زیبایی شناختی مخاطب و نیازهای عاطفی و روانی او را پاسخ دهد و در عین حال داستان جذاب و دلکشی داشته باشد و نویسنده در نوشتن اثرش از چاشنی‌هایی مثل انتظارآفرینی و تعلیق استفاده کند حتما باعث موفقیت اثر می‌شود. سالاری به صفحه‌آرایی جذاب «رویای نیمه‌شب» و قیمت منصفانه آن هم اشاره می‌کند و آن را یکی دیگر از عوامل دیده شدن کتاب می‌داند. به گفته این نویسنده توزیع و تبلیغ مناسب هم در اقبال مردم به یک کتاب اهمیت دارند چون ممکن است کتاب خوبی نوشته و منتشر شود اما به دلیل توزیع و تبلیغ مناسب کتابی معرفی نشود و یا به دست مخاطب شهرهای دور از پایتخت نرسد، اتفاقی که برای «رویای نیمه شب» رخ داد.
برای دل خودم نمی نویسم
سالاری که کتاب «دعبل و زلفا» یش هم به بیش از 50 چاپ رسیده است، معتقد است در همه آثارش به مخاطب احترام گذاشته است. او توضیح می‌دهد: من در نوشتن یک کتاب به فکر این نیستم که برای دل خودم بنویسم همیشه مخاطب ویژه‌ای مد نظرم هست این مخاطب ممکن است بزرگسال باشد یا کودک و نوجوان اما به آن ها احترام می گذارم یعنی از بازی های سبکی و فرمی که بعضی نویسندگان در آثارشان استفاده می کنند تا سواد داستانی شان را به رخ مخاطب بکشند در آثارم ندارم چون این فنون فقط مخاطب را گیج می‌کند .
او می افزاید: من مخاطبم را فریب نمی دهم و به دنبال این هستم تا کتابی بنویسم تا مخاطب احساس خوبی از خواندن داشته باشد. در تمام طول تحقیق و نگارش، مخاطب برایم اهمیت دارد و دایم به او فکر می‌کنم حتی اگر حس کنم جمله‌ای برای خواننده مبهم است و احساس کنم مخاطب مجبور است دو بار آن را بخواند، حذفش می‌کنم.
ماه چهره خلیلی گفت: با خواندن این کتاب به امام زمانم نزدیک شده‌ام
سالاری در خصوص تاثیر ساخت تیزر بر دیده شدن و فروش اثر می‌گوید: یک فیلم 7 دقیقه ای به کارگردانی آقای اصغر عباسی ساخته شد و در آن هنرپیشه‌هایی مثل عباس غزالی، ثریا قاسمی و زنده یاد ماه چهره خلیلی نقش آفرینی کردند. ساخت و پخش این تیزر و مسابقه سراسری کتابخوانی همزمان با این تیزر در معرفی اثر تاثیر بسیاری داشت .اتفاقا همان زمان خانم خلیلی به من گفت که رمان را خوانده و خیلی لذت برده چون با خواندن این رمان به امام زمان (عج) نزدیک شده اند.
این تیزر در فضای مجازی و در سینماها در زمان آنونس تبلیغات پخش شد . اگرچه همان زمان کتاب به چاپ های متعددی رسیده بود اما این اتفاقات باعث شد موفقیت اثر تداوم داشته باشد. به اعتقاد این نویسنده پروسه تولید و پخش کتاب «رویای نیمه شب» الگو و نمونه خوبی است برای ناشرانی که می‌خواهند کتاب های فاخرشان مورد اقبال قرار بگیرد.