زمان عبور از ترامپ فرا رسیده است؟

اتفاقی که با توجه به تاثیر آن بر انتخابات ریاست جمهوری 2024 و به تبع آن  بر سیاست جهانی  برای بسیاری از صاحب نظران بین المللی  مهم  است . در انتخابات روز سه‌شنبه برخی از نامزدهای مورد علاقه او پیروز شدند اما اکثر جمهوری خواهان ترامپیست شکست سختی  خوردند. این فاجعه ای برای ترامپ محسوب می شود و البته فرصتی را برای حزب جمهوری خواه فراهم آورده تا از پدیده ترامپیسم عبور کند. فردی که از شورش 6 ژانویه حمایت کرده، با گذشت دو سال همچنان فرضیه تقلب را مطرح می کند، اسناد ریاست جمهوری را در ملک شخصی اش در مار آ لاگو نگهداری می کرده و حالا باعث شده جمهوری خواهان از نتیجه مطلوب باز بمانند. هرچند، سناتور مارکو روبیو بر رقیب خود وال دمینگز پیروز شد، ران دسانتیس فرمانداری فلوریدا را فتح کرد و سارا هاکبی سندرز، یکی از قدیمی‌ترین متحدان ترامپ بر فرمانداری آرکانزاس چیره شد، اما این همه نتایج نبود. دو نامزد جمهوری‌‌خواه برای فرمانداری، داگ ماستریانو در پنسیلوانیا و تیم میشلز در ویسکانسین که رابطه نزدیکی با ایده ترامپیسم دارند، در ایالتشان شکست خوردند. در سنا نیز با پیروزی مجدد سناتور «مارک کِلی» در ایالت آریزونا، تعداد کرسی دموکرات ها و جمهوری خواهان 49 به 49 برابر شد. تحلیل گران معتقدند اگر جمهوری خواهان نامزد تحت حمایت ترامپ را در انتخابات مقدماتی بر نمی‌گزیدند، در کسب کرسی های سنا در پنسیلوانیا، آریزونا، نوادا، نیوهمپشایر و جاهای دیگر کار بسیار آسان تری را در پیش داشتند.  اکنون، در حالی که جمهوری‌خواهان باید دو صندلی باقی‌مانده در ایالت نوادا را کسب کنند، دموکرات‌ها برای به دست آوردن یک صندلی می جنگند تا با کرسی معاون ریاست جمهوری در جایگاه رئیس مجلس سنا به برتری دست یابند. حالا، هرچند که تعدادی از ترامپیست ها کرسی های مجلس نمایندگان، سنا و فرمانداری را فتح کرده اند، اما به نظر می‌رسد زمان عبور از ترامپ برای حزب جمهوری خواه فرا  رسیده است. از نگاه بسیاری از اعضای بلندپایه حزب، مواضع دونالدترامپ نقش پررنگی در این مسئله داشته و اکنون زمزمه‌هایی برای یافتن جایگزینی برای او در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری به گوش می‌ رسد. ران دسانتیس فرماندار فلوریدا از جمله این گزینه هاست. شاید همین زمزمه درباره نامزدی وی در انتخابات 2024 ترامپ را به واکنش بازداشته تا او را «چهره با توانمندی متوسط» خطاب کند. «یووال لوین» در اندیشکده «امریکن اینترپرایز» در این باره نوشت: الگوی برد و باخت جمهوری خواهان در روز سه شنبه تصادفی نبود و درک پیام آن هم سخت نیست. 

این خود را به عنوان یک نشانه فریادگونه، کوتاه اما قابل فهم نمایان می کند که حکایت از آن دارد: «آهای جمهوری خواهان: ترامپ مشکل شماست.» اما جمهوری خواهان حتی اگر دور این مشکل را خط بکشند پدیده ترامپیسم همچنان وجود دارد؛ هرچند از قدرت و نفوذ نیروهای رادیکال حزب جمهوری خواه کم شده باشد. 

در خارج از مرزهای آمریکا بسیاری تماشاگرند که آیا با پدیده ترامپیسم مقابله خواهد شد یا نه. در برزیل طی هفته های گذشته شهروندان این کشور لولا داسیلوا را برای ریاست جمهوری برگزیدند و از ژائیر بولساناروی راست گرا دوری جستند. در ایتالیا نیز، هرچند در انتخابات اخیر جورجیا ملونی توانست با تکیه بر کرسی نخست وزیری راست‌گراترین دولت ایتالیا پس از جنگ جهانی را تشکیل دهد، اما آیا تا انتخابات بعدی آمریکا از شور امواج راست گرا در اروپا کم خواهد شد؟ هنوز هیچ چیز مشخص نیست. هرچند دموکرات ها  در دوره جنگ روسیه علیه اوکراین امید دارند که تنش ها در اروپا در کمترین حالت خود باشد. به رغم شکست ترامپ، او هنوز هواداران خودش را در خارج از مرزها دارد. در خاورمیانه اما، به دلیل آن که دولت عربستان تحت فشار برچسب های حقوق بشری دولت بایدن  -که آن هم البته با منافع سیاسی  این حزب عجین شده - قرار گرفته، سعی کرده  است رابطه نزدیکی با روسیه تشکیل دهد. رابطه ای که علاوه بر سیاست به اتحاد و همکاری در زمینه سوخت های فسیلی نیز انجامیده است. افزایش بهای سوخت از جمله مواردی بود که بایدن در هفته های منتهی به انتخابات با آن دست و پنجه نرم می کرد. حالا نتایج  انتخابات میان دوره ای کنگره که می تواند چشم انداز  دولت آینده آمریکا را مشخص کند حداقل در شرایط فعلی نشانی از ظهور دوباره ترامپیسم و مشکلات  مبتلابه آن برای جهان  ندارد هرچند تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هنوز زمان زیادی باقی مانده و باید دید سکان‌دار آینده کاخ سفید از کجا خواهد آمد.

منبع: روزنامه خراسان / نبی شریفی