اروپا، قاره یخ‌زده آمریکا چگونه اروپا را در جنگ اوکراین فریب داد؟

جنگ وارد دهمین ماه خود شده و کمتر از یک ماه تا زمستان فاصله دارد. بر اساس گزارش‌ها همچنان هیچ چشم انداز روشی از پایان جنگ دیده نمی‌شود و با تداوم جنگ آثار و تبعات اقتصادی آن نیز روز به روز بیشتر خود را نشان می‌دهد. بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی تحت تاثیر این جنگ هر روز بدتر می‌شود و به گفته کارشناسان طی سال آینده نیز تورم و رکود اقتصادی همراه کشورهای اروپایی خواهد بود. گزارش‌های زیادی منتشر شده که نشان می‌دهد در برخی کشورهای اروپایی والدین برای تامین مخارج کودکان خود اقدام به حذف وعده غذایی خود می‌کنند و شمار افراد مراجعه‌کننده به بانک‌های غذا نیز افزایش بی‌سابقه‌ای پیدا کرده است. یکی از وعده‌هایی که آمریکا پیش از این به اروپایی‌ها داده بود، تنها نگذاشتن آنها در زمستان سرد است اما با این وجود گزارش‌ها نشان می‌دهد که آمریکا از فرصت جنگ اوکراین استفاده و با افزایش چند برابری قیمت گاز ارسالی به اروپا پول هنگفتی را به جیب زده است. گزارش جدید «فایننشال تایمز» در همین زمینه نوشته شده است: «سود خالص شرکت‌های نفت و گاز آمریکایی پس از جنگ اوکراین (که باعث افزایش قیمت‌ها شد) بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار است.» از آن طرف برخی رهبران کشورهای اروپایی می‌گویند به کمک آمریکا و بقیه کشورها ذخایر گازی خود را پر کرده و برای زمستان امسال کاملاً آماده هستند اما «اکونومیست» چیز دیگری نوشته آنجا که خطاب به مردم این قاره می‌گوید گول این وعده‌ها را نخورند. تیتر روی جلد مجله اکونومیست در شماره این هفته در کنار تصویری از قاره اروپای یخ زده این است: «‏قاره یخ زده، دنیا اروپا را تنها رها کرد!» در ادامه گزارش مجله اکونومیست آمده: «هزینه‌ها و پیامدهای بحران انرژی اروپا در حال افزایش است بدترین‌ها هنوز در راه است. اروپا با بحران پایدار انرژی و ژئوپلیتیک مواجه است این باعث تضعیف آن و تهدید موقعیت جهانی آن خواهد شد...اگر از دوستان اروپایی در سراسر جهان بپرسید که در مورد چشم‌انداز قاره کهن چه فکر می‌کنند، اغلب با دو احساس پاسخ می‌دهند. یکی تحسین است. در مبارزه برای کمک به اوکراین و مقاومت در برابر تجاوز روسیه، اروپا اتحاد و قدرت خود را نشان داده است. اما دومی زنگ خطر است. فشار بی‌رحمانه اقتصادی آزمونی برای انعطاف پذیری اروپا در سال 2023 و پس از آن خواهد بود. ترس فزاینده‌ای وجود دارد که تغییر ساختار سیستم انرژی جهانی، پوپولیسم اقتصادی آمریکا و شکاف‌های ژئوپلیتیکی رقابت پذیری بلندمدت اتحادیه اروپا و کشورهای غیرعضو از جمله انگلیس را تهدید کند.»

در ادامه گزارش اکونومیست می‌خوانیم: «فریب اخبار خوش چند هفته گذشته در اروپا را نخورید؛ اینکه قیمت گاز از تابستان پایین‌تر آمده، اینکه زمستان معتدلی در پیش خواهیم داشت و اینکه مخازن گاز اروپا پر است! چرا که تهدیدهای بحران انرژی همچنان پابرجاست. قیمت گاز ۶برابر بیشتر از میانگین بلندمدت آن است. اگر روسیه فعالیت آخرین خط لوله عملیاتی انتقال گاز به اروپا را متوقف کند، برای پر کردن ذخایر گاز اروپا در سال ۲۰۲۳ باید به فکر چاره بود.» مدل ‌سازی مجله اکونومیست نشان می‌دهد در یک زمستان معمولی، افزایش ۱۰درصدی قیمت واقعی انرژی باعث خواهد شد که مرگ ومیر در اروپا 6 دهم درصد افزایش پیدا کند؛ از این رو بحران انرژی در سال جاری می‌تواند باعث شود که بیش از ۱۰۰هزار فرد مسن در سراسر اروپا جان خود را از دست بدهند. اگر چنین باشد، سلاح انرژی پوتین می‌تواند جان افراد بیشتری را در خارج از اوکراین بگیرد تا توپخانه، موشک‌ها و پهپادهای او که مستقیماً در داخل اوکراین هستند...جنگ همچنین آسیب‌پذیری‌های مالی ایجاد می‌کند. تورم انرژی به بقیه اقتصاد اروپا سرایت می‌کند و یک معضل حاد برای بانک مرکزی اروپا ایجاد می‌کند. بانک مرکزی برای کنترل قیمت‌ها باید نرخ بهره را افزایش دهد اما اگر بیش از حد پیش رود، می‌تواند اعضای ضعیف‌تر منطقه یورو، به‌ویژه ایتالیای بدهکار را بی‌ثبات کند. با شدت گرفتن بحران انرژی، جنگ، آسیب‌پذیری را در مدل تجاری اروپا آشکار کرده است.بسیاری از شرکت‌های صنعتی اروپا، به‌ویژه شرکت‌های آلمانی، به انرژی فراوان از روسیه متکی هستند. بسیاری از شرکت‌ها نیز به یک حکومت استبدادی دیگر‌،چین، به ‌عنوان یک بازار نهایی وابسته‌تر شده‌اند.این ترس با ناسیونالیسم اقتصادی آمریکا که در طوفان یارانه‌ها و حمایت گرایی است، تشدید شده است.» 

همزمان با هشدار اکونومیست درباره روزهای بحرانی آینده «اولاف شولتس » صدراعظم آلمان اما می‌گوید که دولت وی برای جلوگیری از افزایش قیمت انرژی تدابیری اتخاذ می‌کند. به گزارش تسنیم صدراعظم آلمان روز جمعه گفت که این کشور بسته‌ای از اقدامات را برای جلوگیری از افزایش قیمت انرژی، کمک به خانوارها و مشاغل کوچک و متوسط ​​اتخاذ کرده است.شولتز در این باره و در نشست مطبوعاتی مشترک با «الیزابت بورن»، نخست‌وزیر فرانسه در برلین گفت: «هیئت وزیران در بخشنامه‌ای اقدام مهمی را اتخاذ کرده است: اقداماتی برای کاهش قیمت گاز، برق و گرمایش وجود خواهد داشت. ما قیمت‌های محدودی را برای انرژی معرفی خواهیم کرد تا شهروندان ما بتوانند بر چالش‌های جدید غلبه کنند.»گفته شده که این اقدامات از ژانویه 2023،(دی ماه) اجرایی خواهد شد.در ماه اکتبر(مهر)، پارلمان آلمان یک طرح اضطراری 200 میلیارد یورویی (207 میلیارد دلاری) را به‌دلیل تشدید بحران انرژی تصویب کرد و قرار بود که این وجوه برای حمایت از اقتصاد ملی تا سال 2024 استفاده شود. موارد مصرف  این وجوه از جمله پیش پرداخت قبوض گاز برای خانوارهای خصوصی اعلام شده بود.

«اورسولا فون در لاین»، رئیس‌کمیسیون اروپا نیز روز جمعه پس از گفت‌و‌گو با «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین، اعلام کرد: «اتحادیه اروپا یک مرکز در لهستان برای تامین تجهیزات انرژی به کیف تاسیس می‌کند. » به گزارش ایرنا، «فون در لاین» گفت: «کمیسیون اروپا همچنین در تلاش است تا یک مرکز انرژی در لهستان ایجاد کند تا از جمع‌آوری کمک‌های مالی از طرف‌های ثالث، به‌ویژه از شرکای کشورهای گروه هفت از ارسال هماهنگ کمک‌ها به اوکراین اطمینان حاصل کند.» 

فون در لاین گفت که کمیسیون اروپا «به شرکت‌های انرژی در کشورهای مختلف نزدیک شده است تا تجهیزات ولتاژ بالا از جمله ترانسفورماتورهای خودکار بیشتری را ارائه کنند و در حال هماهنگی با شرکای خود هستند تا آنها را در اسرع وقت به اوکراین بیاورند»به گفته وزارت نیروی اوکراین، به دلیل آسیب به زیرساخت‌های انرژی، اکثریت قریب به اتفاق مصرف کنندگان بدون برق مانده‌اند.

خبر دیگر از جنگ اوکراین این که یکی از مقام‌های کمیسیون بین‌المللی مفقودشدگان اعلام کرده، در خلال جنگ اوکراین بیش از ۱۵ هزار نفر مفقود شده‌اند. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، این نهاد مستقر در لاهه که در پی جنگ‌های بالکان در دهه ۹۰ میلادی تاسیس شده، دفتری را چندی پیش در کیف اوکراین ایجاد کرد تا به این کشور در مستند‌سازی و رهگیری افراد مفقود ناشی از جنگ در اوکراین کمک کند.«متیو‌هالیدی»، مدیر اروپایی این نهاد گفته، هنوز مشخص نیست که چه تعدادی از افراد در اوکراین به اجبار جابه‌جا شده‌اند، در روسیه در بازداشت هستند، زنده هستند یا از اعضای خانواده‌هایشان دور افتاده‌اند یا حتی مرده‌اند و در گورهای دسته‌جمعی دفن هستند.... روند تحقیقات درباره مفقودین در اوکراین پس از پایان جنگ سال‌ها به طول می‌انجامد. آمار ۱۵ هزار نفری خیلی خوشبینانه است چون در شهر بندری ماریوپل مقام‌ها تخمین می‌زنند ۲۵ هزار نفر یا مرده‌اند یا مفقود شده‌اند... این آمار خیلی زیاد است و چالش‌هایی که اوکراین با آنها رو‌به‌روست، گسترده هستند. در کنار اینها، نبرد همچنان ادامه دارد.