درحالی که کاهش درآمدهای نفتی روسیه یکی از اصول سیاستهای غرب طی ماههای اخیر بوده است عربستان و سایر تولیدکنندگان نفت ائتلاف اوپکپلاس اعلام کردند تولید خود را 1.16 میلیون بشکه در روز پایین میآورند که این اقدام به معنای تقویت قیمت نفت و کمک به افزایش درآمدهای نفتی روسیه است.
به عقیده تحلیلگران، اقدام اوپکپلاس به رهبری عربستان در کاهش تولید نفت شاهد دیگری از فاصله گرفتن عربستان از اردوگاه غرب است. اعلام آشتی ایران و عربستان با واسطهگری چین که چندی پیش سر و صدای زیادی در رسانهها به پا کرد مطلع واضح این تحول بود.
اما اقدام عربستان برای تقویت قیمت نفت بیش از آن که ماهیت سیاسی داشته باشد با برنامههای بلندپروازانه بن سلمان ارتباط دارد که به پول زیادی برای تحقق این برنامهها نیاز دارد.
سقوط قیمت نفت در ماه گذشته پس از ورشکستگی بانک سیلیکونولی آمریکا و تملک اجباری بانک کردیتسوئیس توسط یوبیاس، شوک بزرگی به اقتصادهای نفتی منطقه وارد آورد. فروپاشی این دو بانک ترس از گسترش بحران بانکی در بازارهای مالی جهان را افزایش داد و تقاضا برای نفت را به شدت پایین آورد.
تحلیلگران عقیده دارند ائتلاف اوپکپلاس در اقدامی پیشگیرانه تولید خود را پایین آورده تا از هر گونه ضعف احتمالی تقاضا ناشی از بحران بانکی جلوتر باشد.
البته این کاهش تولید ناگهانی اختلافات بین ریاض و آمریکا را بالا برده است. اختلاف بین عربستان و آمریکا در سال گذشته باعث شد عربستان مجبور شود نفت بیشتری در تلاش برای مهار تورم در بحبوحه افزایش هزینههای انرژی تولید کند.
واشنگتن در ماه اکتبر به دنبال تصمیم اوپکپلاس برای کاهش 2 میلیون بشکهای تولید، عربستان را متهم به طرفداری از روسیه کرد.
فایننشالتایمز در این باره نوشت: به نظر میرسد عربستان هفته گذشته از اقدام دولت بایدن برای خودداری از خرید نفت خام جهت پر کردن ذخایر استراتژیک نفتیاش آزرده شده است.
جنیفر گرانهلم، وزیر انرژی آمریکا طی بیانیهای اعلام کرده بود پر کردن ذخایر استراتژیک سالها طول میکشد. این بیانیه قیمت نفت را پایین آورد. کاخ سفید قبلاً به عربستان اطمینان داده بود در صورت پایین آمدن قیمتها، خرید نفت را انجام میدهد.
مقامات آمریکا با صراحت اقدام متحد دیرین خود در کاهش تولید نفت را مورد انتقاد قرار دادهاند. سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در روز یکشنبه گفت کاهش تولید نفت در این شرایط و با توجه به بیثباتی بازار اقدام عاقلانهای نیست. ولی ما به همکاری با همه تولیدکنندگان جهت اطمینان از حمایت بازارهای انرژی از رشد اقتصاد و پایین آوردن قیمتها برای مصرفکنندگان آمریکایی ادامه میدهیم.
هلیما کرافت، سرپرست استراتژی کالا در آربیسی کپیتال مارکت گفت عربستان یک استراتژی اقتصادی مستقل از آمریکا در پیش گرفته و این تصمیم به دنبال تیره شدن روابط بین ریاض و واشنگتن طی دولت بایدن اتخاذ شده است.
کرافت با اشاره به قرارداد دیپلماتیک جدید عربستان و ایران گفت: «این سیاست اول عربستان است. آنها دوستان جدیدی پیدا میکنند». به نظر میرسد عربستان این پیغام را به آمریکا میرساند که دیگر تنها قدرت دنیا نیست.
کاهش تولید داوطلبانه اعضای اوپکپلاس از ماه مه آغاز میشود و تا پایان 2023 ادامه خواهد داشت. عراق 211 هزار بشکه، امارات 144 هزار بشکه، کویت 128 هزار بشکه، قزاقستان 78 هزار بشکه، الجزایر 48 هزار بشکه و عمان 40 هزار بشکه در روز از تولید خود را کاهش خواهند داد.
قیمت نفت خام برنت در ماه گذشته تا حدود 70 دلار در هر بشکه کاهش یافت، اما دوباره به 80 دلار رسید. نفت خام برنت در بیشتر روزهای 6 ماه گذشته بین 75 تا 90 دلار در هر بشکه معامله شده است.
اکثر تحلیلگران علیرغم کاهش قیمت نفت در ماه گذشته، افزایش قیمت نفت را در سال جاری میلادی به خاطر کمبود عرضه و افزایش تقاضا در چین به دنبال بازگشایی اقتصاد این کشور پیشبینی میکنند.
عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان عقیده دارد دنیا با کمبود سرمایهگذاری در عرضه نفت مواجه است. اقتصاد عربستان برای تأمین مالی برنامه اصلاح اقتصادی محمد بن سلمان وابسته به درآمد نفت است.
منبع: تسنيم