هفته گذشته موسسه تانکر ترکرز (تصویر 1) در توئیتی عنوان کرد که صادرات نفت ایران به چین در ماه جاری میلادی از عربستان پیشی گرفته است. تا قبل از جنگ اوکراین، عربستان بزرگترین صادرکننده نفت به چین بود ولی حال روسیه جای این کشور را گرفته و صادرات نفت ایران نیز از این کشور بیشتر شده است.
تصویر 1
پیش‌تر نیز موسسه ردیابی نفتکش‌ها کپلر، از جهش صادرات نفت ایران به چین خبر داده بود. طبق آمار کپلر (تصویر 2)، صادرات نفت ایران به چین بعد از دو سال روند نزولی در سال 2019 و 2021 تحت تاثیر تحریم آمریکا و رویکرد شرق‌ستیزی دولت روحانی، از سال 2021 و با امضای سند همکاری 25 ساله در ماه مارس این سال صعودی شد.
تصویر 2
طبق آمار سالانه موسسه کپلر (تصویر 3) صادرات نفت به چین در ماه جاری 2023 به 1.5 میلیون بشکه در روز افزایش یافت و میانگین امسال را به مرز یک میلیون بشکه (991 هزار بشکه در روز) رساند که بیش از 3 برابر فروش نفت در سال 2020 و پیش از امضا شدن سند همکاری 25 ساله بین ایران و چین است.
تصویر 3
افزایش رقم صادرات به همراه افزایش قیمت نفت منجر شده که ایران در سال 2022 معادل 25.4 میلیارد دلار ارزآوری نفتی از فروش نفت به چین داشته باشد که نسبت به قبل از امضای سند همکاری 25 ساله در سال 2020 که درآمد ایران معادل 3.7 میلیارد دلار بود، جهش چشمگیری یافته است.
با فرض تخفیف 10 دلاری هر بشکه نفت ایران در بازار چین، پیش‌بینی می‌شود ایران در ماه جاری بابت فروش نفت به این کشور حدود 3.5 میلیارد دلار درآمد خواهد داشت که 11 برابر درآمد ماهانه فروش نفت به چین در سال 2020 است. همچنین حدود 450 میلیون دلار نیز هزینه دور زدن تحریم‌ها در قالب تخفیف ارائه شده است که معادل 11 درصد بهای نفت ایران است.
به اعتقاد کارشناسان، افزایش بیش از 10 برابری درآمد نفتی ماهانه فروش نفت ایران به چین این فرصت را فراهم کرده که ایران از فشار تحریمی آمریکا خارج شود و قدرت خود را افزایش دهد. بلومبرگ نوشت ایران امسال صادرات نفت خود را افزایش داده زیرا از نظر ژئوپلیتیکی قوی‌تر شده است و بیشتر محموله‌ها به چین می‌روند.