▼ حرف روز
نقد توافق با چاشنی جناحی
دومینوی تحولات سیاسی و اقتصادی اخیر در کشور نویدها و امیدهای فراوانی برای ایرانیان و دوستداران جمهوری اسلامی و به موازات آن برای مخالفان و دشمنان ما بیمها و نگرانیهایی را ایجاد کرده است. آب شدن یخ مناسبات تهرانـ ریاض، تمهید گشایشهایی در مذاکرات در پرتو ایستادگی و کاهش وزن تهدیدات و تحریمهای اقتصادی از حیث اثرگذاری بر تصمیمات تهران و عکس شدن منحنی صعودی روزانه قیمت بازارهای مختلف از جمله ارز، طلا و مسکن و خودرو با تصمیمات و سیاستها اعلامی و اعمالی دولت روندی است که این روزها در آستانه سال نو خورشیدی فصل تازهای از امیدواری را ایجاد کرده است.
۱ـ ایران در یک سال و نیم گذشته توسعههای خوبی را در صنعت هستهای ایجاد و غنیسازی را تا ۶۰ درصد افزایش داد. نظارتها را در محدوده پادمان قرار داد، اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد و دوربینهای برجامی را خاموش نمود تا روابط با آژانس را منطقی نماید. به رغم همه پیشبینیها، در آخرین نشست شورای حکام از صدور قطعنامه ضدایرانی خبری نشد و این واقعیت که «زبان اقتدار با زبان التماس متفاوت» است عیان گردید.
2ـ جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی پس از ۷ سال، توافق کردند. ظرف مدت دو ماه روابط دیپلماتیک خود را از سر گیرند. این توافق، فصلی نو در دیپلماسی منطقهای در غرب آسیا و ضربهای کاری به هژمونی آمریکا و رژیم صهیونیستی محسوب میشود. انعقاد این توافق در پکن بر معناداری آن افزود و پیامی از جنس تغییر هندسه قدرت جهانی با محوریت قدرتیابی ائتلاف جدید آسیایی (چین، روسیه و ایران) مخابره کرد.
3ـ اما این تحولات تنها موجب نگرانی و ناراحتی کدخدا نشده بلکه کسانی که در گذشته میگفتند بدون اذن کدخدا نمیشود کاری کرد را به شدت به هم ریخته است. نیروهای منتسب به دو جریان اصلاحطلبی و اعتدالگرایی، اگرچه از موضعی متفاوت به توافق در پکن واکنش نشان داده و ظاهرا ابراز خوشحالی میکنند، اما به تعریض این گزاره را مطرح میکنند که چرا به انعقاد چنین توافقهایی در دولت قبل اجازه داده نمیشد! این در حالی است دولت قبل هشت سال فرصت برجام را داشت و کاری جلو نرفت. علاوه بر تعریض و متلکپرانی سیاسی، مصادره و ادعای چینزدگی تا کمانگاری توافق از دیگر انواع مواجهه اصلاحطلبان و اعتدالگرایان با توافق ایران و عربستان است که این نوع مواجهه با یک اتفاق ملی خود محل تأمل است. البته تجربه نشان میدهد برای اصلاحطلبان مهمتر از نفس و نتایج دیپلماسی، اینکه چه کسی مذاکره کند مهمتر است. اگر اصلاحطلبان عامل مذاکره بودند، قطعا مذاکره، خوب تلقی میشد.
فتحالله پریشان
▼ گزارش روز
فروپاشی صهیونیستها، شاید کمتر از ۲۵ سال
رهبر معظم انقلاب اسلامی در شهریور ۱۳۹۴ فرمودند: «اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید.» حال این سؤال برای بسیاری از افراد ایجاد شده که آیا اتفاقات کنونی مقدمهای برای تحقق این بیان حکیمانه است؟
براساس مفروضهها و مدلولهای ذیل میتوان گفت که اتفاقات کنونی تحقق این فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی است:
1ـ اوجگیری مهاجرت از سرزمینهای اشغالی طی دو سال اخیر شدت بیشتری گرفته است به طوری که شبکه صهیونیستی کان با انتشار یک نظرسنجی گزارش داد که حدود دو میلیون صهیونیست به خاطر وضعیت نابسامان رژیم موقت صهیونیستی قصد دارند از فلسطین اشغالی مهاجرت کنند. این امر نشان میدهد که گزاره مردم که به عنوان یکی از چهار ارکان وجود یک دولت لازم و ضروری است، در این رژیم فاقد کارآیی است. ۲ـ مقامات صهیونیستی به خوبی به این امر پی بردهاند که موجودیت جعلی این رژیم در حال فروپاشی است. گزارههای زیادی در این رابطه وجود دارد که به دو نمونه آنها اشاره میشود. تامیر پاردو رئیس پیشین موساد در گفتوگو با ایلانه دایان در کانال 12 رژیم صهیونیستی به خوبی به این امر اشاره کرده و گفته است که ما به بزرگترین خطر موجودیتی رسیدهایم که از جنگ استقلال تا حالا داشتهایم. برای منهدم کردن کشور، نیازی به ایرانیها نیست. نهادهای اطلاعاتی ایران به مسئولان خود اینگونه میگویند: ما به هیچ بودجهای برای مقابله با اسرائیل نیاز نداریم، اسرائیل تصمیم گرفته مکانسیم خودانهدامی را برای خود به کار بگیرد. همچنین باید به سخنان هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی اشاره کرد که گفته بود ما در آستانه فروپاشی اجتماعی و سیاسی هستیم و اکنون روی بشکه باروت هستیم. این نشان میدهد که این رژیم از درون دچار فرسایش شده و توان غلبه بر این بحران برای آنها وجود ندارد. ۳ـ اعتراضهای کنونی در این رژیم بیسابقه است. به گونهای که تاکنون شنبههای اعتراضی در این رژیم برقرار بود، اما اکنون به روزهای یکشنبه نیز کشیده شده است. همچنین جمعیت معترضان به ۲۵۰ هزار نفر در تلآویو رسیده که این جمعیت نصف جمعیت کنونی این شهر است. این اعتراضها در ظاهر به اصلاحات قضایی نتانیاهو است، اما در نهان سرباز زدن شکافها و چالشهای این رژیم است که اکنون به نقطه اوج رسیده است. ۴ـ صهیونیستها همواره به ارتش خود میبالیدند و آن را نماد قدرت خود میدانستند! اما برای اولین بار ارتش این رژیم نیز به صف معترضان پیوسته است. به طوری که نتانیاهو این اقدام را تهدیدی بنیادی برای این رژیم دانست. این امر نشاندهنده فروپاشی در ارتش این رژیم است که برای اولین بار در آن همراهی با معترضان صورت میگیرد.
نکته پایانی؛ عوامل دیگری از شرایط سیاسی و اقتصادی نیز وجود دارد که تحقق وعده ۲۵ ساله را تثبیت میکند. مجموع این موارد و اتفاقات کنونی این گزاره را اثبات کرده است که موجودیت این رژیم به ده سال آینده نخواهد رسید و تکثر بحرانهای موجود نشاندهنده این وضعیت است.
محمدرضا فرهادی
▼ خبر ویژه
ملت صبور و مقتدر
سردار سلامی فرمانده کل سپاه گفت: «یک تحریم اقتصادی برای شکست قدرتی مثل آمریکا کافی است تا یک نظام قدرتمند را بشکند. یک عملیات روانی کافی است تا یک نظام و یک ملت را بشکند. چه سری در درون امت ایران است که اینگونه مقاومت و ایستادگی کرده و پایدار است. دشمن هرگز ذرهای به ایدهآلها و آرزوهایش نرسید و اعتراف کرد که تحریمها ملت ایران را قویتر کرده است. ما مردمی نیستیم که در برابر مشکلات زانو بزنیم.»
▼ اخبار
1ـ ظهور اژدهای بزرگ در غرب آسیا
آمارهای تجارت خارجی دو کشور آمریکا و چین نشان میدهد در سال 2000 در حالی مجموع تجارت آمریکا با 8 کشور منطقه خلیجفارس شامل بحرین، عراق، اردن، کویت، عمان، قطر، عربستانسعودی و اماراتمتحده حدود 36 میلیارد بوده که این میزان برای چینیها 3/11 میلیارد دلار بوده است. تجارت چینیها با 8 کشور مذکور در سال 2022 به 375 میلیارد و 625 میلیون دلار برسد که 4 برابر تجارت 96 میلیارد و 400 میلیون دلاری آمریکا با 8 کشور منطقه خلیجفارس است. براساس این آمارها، در 2022 از مجموع تجارت 376 میلیارد دلاری چینیها با منطقه خلیجفارس، حدود 126 میلیارد و 500 میلیون دلار آن صادرات چینیها به منطقه و بیش از 249 میلیارد دلار آن مربوط به واردات چینیها از خلیجفارس است. بررسی آمار تجارت خارجی آمریکا با منطقه خلیجفارس نشان میدهد در سال گذشته از مجموع تجارت 96 میلیارد و 400 میلیون دلاری با 8 کشور منطقه، حدود 42 میلیارد و 632 میلیون دلار آن مربوط به صادرات آمریکا به منطقه و نزدیک به 58 میلیارد دلار نیز مربوط به واردات آمریکاییها از خلیجفارس است. این آمار نشان از قدرت نوظهور اژدهای چینی در غرب آسیاست.
2ـ دعوای توئیتری بر دو موضعگیری
مصطفی فقیهی، صاحب امتياز سایت: اصلاحطلب انتخاب در توئیتی نوشت «رییسی ۱۴ دی 1394ـ فردای حمله به سفارت عربستان: نیازی به ارتباط با عربستان نداریم. چرا کسانیکه خود از عوامل قطع روابط با عربستان بوده و از قطع ارتباط با این کشور استقبال کردهاند، حالا بهجای عذرخواهی، سر مردم منت گذاشته و عملکرد دیگران را بهنام خود فاکتور و دستاوردسازی میکنند؟» اما علی نادری، مدیر عامل ایرنا در واکنش به توئیت فقیهی نوشت: «جهانگیری ۱۴ دی 1394ـ فردای حمله به سفارت عربستان: ایران از قطع رابطه عربستان ضرر نمیکند! چنین اظهاراتی حداقل انتظار از مسئولان در شرایط آن روزها بود. بهتر است به جای عصبانیت از توفیق دولت در احیای این روابط، از اتفاقات مثبت استقبال کنیم. ناراحتی از شکست پروژه دشمن کمی عجیب نیست؟»
3ـ فروپاشی توهمات نتانیاهو
روزنامه صهیونیستی هاآرتص نوشت: «آشتی میان ایران و عربستان تا حدی ناشی از تغییر رهبری قدرتهای جهانی و نه اسرائیل بوده است. سالهاست که آمریکا قصد خود را برای محدود کردن مشارکت خود در منطقه نشان داده و این در حالی که چین میزان مشارکت خود را در خاورمیانه افزایش داده است. هماکنون عربستان به این درک رسیده که آمریکا برای این کشور مبارزه نمیکند و چین آماده میانجیگری برای برقراری صلح میان ریاض و تهران است. ایران هم در حال تقویت جایگاه استراتژیک خود است و وقایع ماههای اخیر صحبتهای پوچ نتانیاهو را در مورد ایران آشکار کرده است. خیالات او در مورد اتحاد اسرائیل و کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس برای متوقف کردن ایران در حال نابودی است.»
4ـ دیپلماسی تبادل زندانی ایران و آمریکا
عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگویی خبر از دستیابی ایران و ایالات متحده به یک توافق برای تبادل زندانیان خبر داد و گفت: تبادل پیامها همچنان در گفتوگوهای لغو تحریمها در جریان است و در موضوع تبادل زندانیان به یک توافق در روزهای اخیر دست یافتیم و اگر همه چیز از طرف آمریکا خوب پیش برود در روزهای آینده انجام خواهد شد. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز روز یکشنبه در سخنانی گفت: این کشور بیوقفه در تلاش برای آزادی سه شهروند آمریکایی است که در ایران در بازداشت قرار دارند. از طرفی شبکه العربیه مدعی شد قرار است در ازای آزادی سه شهروند آمریکایی توسط ایران، عراق، ژاپن و کره جنوبی داراییهای مسدود شده ایران را آزاد کنند.
▼ اخبار کوتاه
◄ میدان در خدمت دیپلماسی/ کارشناس بیبیسی به توافق ایران و عربستان اشاره کرده و معتقد است: «شما ایرانی را دارید که ابَر زرادخانه موشکهای بالستیک ساخته است و سپتامبر سال ۲۰۱۹، یک زنگ بیدار باش برای عربستان بود. در آن روز دستهای از موشکها و پهپادها زیرساختهای نفتی عربستان را در هم کوبیدند و نیمی از صادرات نفت این کشور را تنها در عرض چند دقیقه از چرخه خارج کردند. این حمله یک آژیر بیدار باش برای عربستان بود که نمیتواند در جنگ از پس ایران بر بیاید و بنا به همین دلیل تلاش کرد تا با ایران به یک آشتی و سازش برسد.»
◄ آمریکا محو تماشای اژدها/ بولتون مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا گفت: «ما ساکت نشستهایم و چینیها، روسها، ایران و کره شمالی در حال تحرک هستند تا روابط خود را تقویت کنند و ما را در مکانهای مختلف تهدید کنند. چینیها یک راهبرد دارند که از آن پیروی میکنند، اما ما مرتباً از این شاخه به آن شاخه میپریم. یکی از بزرگترین برندگان جنگ بین روسیه و اوکراین، چین است. اگر روسیه پیروز شود این یک پیروزی برای متحد چین خواهد بود که آن را نیز تقویت میکند.»
◄ بانکها نیازمند یک جراحی/ در حالی نسبت تسهیلات مسکن به کل تسهیلات شبکه بانکی در برخی از سالها به 8/3 درصد میرسد که این عدد در سوییس 8/48 و در هلند 9/18 درصد است. البته با حذف سهم بانک مسکن که عمده تسهیلات مسکن را اعطا میکند، این نسبت حتی به 4/0 درصد نیز میرسد. معنای این جمله به طور خلاصه این است که بانکها به بخش مسکن تسهیلات اعطا نمیکنند. در این باره به نظر میرسد باید یک جراحی در نقشه تسهیلات بانکی صورت گیرد.
◄ خودانهدامی به سبک صهیونیستها/ رئیس پیشین موساد گفت: «ما به بزرگترین خطر موجودیتی رسیدهایم که از جنگ استقلال تا حالا داشتهایم برای نابود کردن کشور، برای منهدم کردن کشور نیازی به ایرانیها نیست! میشود این کار را به شکل خیلی حرفهای انجام داد! نهادهای اطلاعاتی ایران به مسئولان خود اینگونه میگویند: ما به هیچ بودجهای برای مقابله با اسرائیل نیاز نداریم، اسرائیل تصمیم گرفته مکانسیم خودانهدامی را برای خود به کار بگیرد.»
◄ دست رد سعودیها به سینه صهیونیستها/ عربستان سعودی برای یک هیئت رژیم صهیونیستی که قرار بود به این کشور سفر کند، روادید صادر نکرد. در عربستان مراسم گردشگری توسط سازمان ملل در حال اجراست، ولی صهیونیستها از حضور در آن منع شدند.