اسوه امامان معصوم(ع)

ائمه ما با اینکه خودشان امام هستند و عجیب هم هست، وقتی می‌خواهیم برای امامت اهل بیت (ع) به آیه قرآن کریم استدلال کنیم، می‌فرماید که باید امام به کسی پشت‌گرم نباشد، امام معلم لازم ندارد. «أَفَمَنْ یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ»؛ خودش نیاز به معلم نداشته باشد. «أَمَّنْ لَا یَهِدِّی إِلَّا أَنْ یُهْدَى»؛ در استدلال امامت ائمه ما این است که این بزرگواران شاگرد نیستند. با وجود این استدلال، امامان ما به این موضوع تصریح کرده‌اند که ما دنباله‌رو مادرمان هستیم. این حرف خیلی بزرگ است... ائمه (ع) روی عبارات خیلی حساس بودند که شائبه‌ای پیش نیاید؛ ولی اینطور فرموده‌اند. از امام زمان (عج) شروع می‌کنم، حضرت می‌فرمایند: «فِی اِبْنَةِ رَسُولِ اَللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛ مادر ما اسوه ماست. این تعبیر خیلی عجیب است، اگر بروید و روایت را ملاحظه بفرمایید، امام زمان (عج) در موضوع «بیعت نکردن با ظالمان» فرمود که مادرم اسوه من است. یعنی همان‌طور که مادرم زهرای اطهر (س) در ماجرای سقیفه قیام کرد، الگوی من است. امامی که همه بزرگان و اولیای طول تاریخ گریه کردند تا دست‌شان به دامان او برسد؛ یعنی فقط در دوره اسلام این‌طور نبوده است. حضرت حجّت (ع) موعود امم هستند، بعد می‌فرمایند: «مادرم اسوه من است.» این یعنی اینکه این مادر چنان در کمال است که بتواند اسوه باشد، وگرنه معنا ندارد که امامی که در اوج کمال است بازگشت به عقب کند، انقلاب علی‎الاعقاب قبیح است، «مَنِ اِسْتَوَى یَوْمَاهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ» کسی‌که دو روز او مانند هم باشد مغبون است، امام زمان (عج) که جلو رفته است، برمی‌گردد؟ زمانی کسی به من گفت باید زیارت جامعه کبیره را برای ائمه (ع) خواند و نمی‌شود این زیارت را برای حضرت فاطمه زهرا (س) خواند، چون ایشان امام نیست. گفتم: بله! امام نیست، ولی امّ ائمه است، اسوه ائمه است، بلکه پناهگاه ائمه است، بلکه مشکات ولایت است، یعنی آن ظرفی‌که اینها را دور هم جمع کرده است، بلکه مُهیمن است؛ همه اینها روایت است. یکی از روایات این روایت است که شیخ طوسی (ره) برای ما نقل کرده است، «فِی اِبْنَةِ رَسُولِ اَللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ». در عبارت امام رضا (ع) حکمت وجود دارد، حضرت (ع) فرمودند: «کَانَتْ لَنَا أُمٌّ صَالِحَةٌ» مادر صالحه‌ای داشتیم، «مَاتَت وَ هِیَ عَلَیْهِمَا سَاخِطَةٌ» وقتی شهید شد خیلی از دستِ آنها خشمگین بود. این حرف یعنی چه؟ اگر من فرزند خلف آن مادر باشم، من هم باید همینطور باشم. جایگاه امامت جایگاهی نیست که کسی بگوید من دنباله‌رو مادر خود هستم. قرآن کریم چقدر نهی کرده و به بت‌پرست‌ها فرموده است که نگویید «چون پدر و مادرم بت می‌پرستیدند، من هم بت می‌پرستم»؛ اگر من کار خطایی کنم که فرزندم نباید به من استناد کند. راوی از امام در چه جایگاهی سؤال کرد؟ عرض کرد: شما حجّت خدا هستید. امام رضا (ع) فرمودند: ما دنباله‌رو مادرمان هستیم، «کَانَتْ لَنَا أُمٌّ صَالِحَةٌ مَاتَتْ وَ هِیَ عَلَیْهِمَا سَاخِطَةٌ».