دیپلماسی برجامی!

پایگاه بصیرت / مرتضی وحدتی

یادداشت: مجلس نمایندگان آمریکا سه‌شنبه ۸ دسامبر ۲۰۱۵ (۱۷ آذر ۹۴) به بهانه مقابله با تهدید تروریسم، طرحی را تصویب کرد که براساس آن سفر افرادی را که به‌تازگی در یکی از چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان حضور داشته‌اند به آمریکا، محدود می‌کند.
روز گذشته باراک اوباما این مصوبه را امضا و برای اجرا ابلاغ کرد. پیش از این، روزنامه «لس‌آنجلس‌تایمز» گزارش داده بود که طرح مجلس نمایندگان پس از گفت‌وگوهای مخفیانه میان مقامات کاخ سفید و رهبران کنگره تهیه شده است. در بند ۲۹ برجام به صراحت اعلام شده است، کشورهای ۱+۵ نباید از سیاست‌ها و قوانینی حمایت کنند یا قوانینی وضع کنند که در حوزه اقتصادی و تجاری در کشور ایران اختلال ایجاد کند. با تصویب این قانون، بسیاری از اتباع کشورهای اروپایی که برای تجارت یا گردشگری قصد سفر به ایران پس از برجام را داشتند، حال باید بین سفر به ایران و سخت شدن ورود به آمریکا، یکی را انتخاب کنند. این کار به منزله بازگشت و اجرای غیرمستقیم تحریم‌ها علیه ایران و در حکم «نقض برجام» است. در این طرح در حالی نام ایران به عنوان یکی از چهار کشور تهدیدآمیز مطرح شده است که براساس آمارهای مؤسسات غربی، اتباع این کشور در میان اعضای داعش یا در میان هواداران آن در فضای مجازی، جایگاهی ندارند.
از آنجایی که یکی از امیدها برای اجرایی شدن برجام این بود که پس از آن روند رفت‌وآمد گردشگران و بازرگانان به ایران تسهیل شود، هدف از تصویب این مصوبه، جلوگیری از رونق گردشگری کشورمان است. نگاهی به بند دوم نامه رهبر معظم انقلاب درباره الزامات برجام هم نشان می‌دهد که ایشان تصریح کرده‌اند، اگر به هر دلیلی تحریم جدیدی تصویب شود، خلاف برجام است و اجرای برجام باید متوقف شود.
البته پس از این رویـداد سیـدعـباس عراقـچی، معاون حقوقی وزارت امور خارجه و عضـو ارشد تیم مذاکـره‌کننده هسـته‌ای گفـته بود که اگـر این محدودیت‌ها اعمال شود و مغایر برجام باشد، ایران اقدام خواهد کرد. وزیر امور خارجه کشورمان نیز از ضرورت پیگیری آن سخن گفته بود، اما با گذشت بیش از یک هفته از این مصوبه هنوز برخورد جدی از طرف دستگاه دیپلماسی صورت نگرفته است. به نظر می‌رسد، همین عدم برخوردها سبب شده است که بحث‌های جدیدی درباره قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در میان گروه‌های تروریستی فعال در سوریه مطرح شود.