(روزنامه همدلي ـ 1394/07/04 ـ شماره 144 ـ صفحه 2)
** كف صلاحيت براي نامزدهاي انتخابات مجلس خبرگان رهبري، برخورداري از «اجتهاد» است كه بايد به نوعي براي شوراي محترم نگهبان احراز شود. چرا كه مجري اين انتخابات شوراي نگهبان است. يا اجتهاد افراد مشخص است و يا اينكه اجتهاد آنان از سوي شوراي نگهبان احراز نشده و از آنان دعوت به حضور در امتحان مي‌شود. در دوره‌هاي قبل، بعد از ثبت نام از نامزدها در وزارت كشور، آزمون اجتهاد برگزار مي‌شد. برخي از افراد حاضر نبودند كه اينگونه در معرض امتحان قرار بگيرند. چون مشخص مي‌شد كه چه كساني براي ثبت نام به وزارت كشور رجوع كرده‌اند و وقتي اسامي آنها در فهرست نهايي نامزدهاي مورد تاييد شوراي نگهبان نبود، يعني اينكه صلاحيت آنها تاييد نشده است و يا در آزمون رد شده‌اند. اين بار شوراي نگهبان تدبيري انديشيد و از نيمه مردادماه تا پايان آن، زماني را براي ثبت نام اوليه قرار دارد و سپس آزموني با حضور بيش از 220 نفر برگزار شد كه امسال مجري آن دبيرخانه خود مجلس خبرگان بود؟
* ببخشيد من متوجه نشدم «تاييد اجتهاد افراد بنا بر اضطرار» از سوي شوراي نگهبان يعني چه؟
** كساني كه در مرز صلاحيت بودند و گاهي نياز به حضور آنها بوده، از سوي شوراي نگهبان اجازه يافتند كه يك بار تاييد صلاحيت شده و در معرض راي مردم قرار بگيرند. هرچند اين شبهه وجود دارد كه اگر اجتهاد افرادي احراز شده، چه نيازي به آزمون مجدد از آنها است و اگر احراز نشده، اصلا چرا دور قبل اجازه نامزدي به اين افراد داده شده است؟ اما معمولا شوراي نگهبان مي‌گويد كه بنا به ضرورت اين كار را كرده است.
* دقيقا همين شبهه‌اي كه به آن اشاره كرديد در ذهن مردم هم هست كه مگر مي‌شود كسي مجتهد باشد ولي 8 سال بعد اجتهادش تمام شود؟!
** بله. اين اشكال مطرح است و برخي اعضاي شوراي نگهبان هم اين اشكال را قبول دارند و با نظر ديگر اعضا در باب «ضرورت» موافق نيستند.
* پس از شكل‌گيري مجلس خبرگان، كميسيون‌هايي در اين مجلس تشكيل مي‌شوند. اما اطلاعات دقيقي در فضاي رسانه‌اي مطرح نمي‌شود كه در اين كميسيون‌ها چه اقداماتي انجام مي‌شود. گزارشات اين كميسيون‌ها در اجلاسيه‌هاي خبرگان نيز در بخش‌هاي غير علني ارائه مي‌شود. شما هم عضو كميسيون سياسي و اجتماعي مجلس خبرگان هستيد و هم عضو پاسداري از ولايت فقيه. در اين دو كميسيون چه مواردي را بررسي مي‌كنيد؟
** هر كميسيون براساس آيين‌نامه وظايف خاصي دارند و جلساتي را براي انجام اين وظايف تشكيل مي‌دهد. براساس آيين‌نامه مجلس خبرگان هر كميسيون حداقل هر دو هفته يكبار، جلسه‌اي را برگزار مي‌كند. مثلا در كميسيون سياسي و اجتماعي، به بررسي مسائلي در همين حوزه در كشور و منطقه مي‌پردازيم. وظيفه ذاتي اين كميسيون اين است كه دستور كار اجلاسيه‌هاي خبرگان را تعيين كرده و به هيات رئيسه خبرگان اعلام كند. علاوه بر اين مهمانان مدعو براي هر اجلاسيه و افرادي كه لازم است گزارشاتي به اعضاي خبرگان بدهند را به هيات رئيسه پيشنهاد مي‌دهد تا براي ارائه توضيحاتي به اجلاسيه‌ها دعوت شوند. هيات رئيسه مجلس خبرگان هم گاهي با تغييراتي در ليست ارائه شده، مهمانان هر اجلاسيه‌هاي عمومي شهريور و يا اسفند ماه را دعوت مي‌كند.
* در كميسيون پاسداري از ولايت فقيه چه كارهايي صورت مي‌گيرد؟
** در اين كميسيون راه‌هاي نهادينه كردن ولايت فقيه در جامعه مورد بررسي قرار مي‌گيرد. در اين كميسيون نيز ميهماناني همچون نماينده مقام معظم رهبري در آموزش و پرورش يا دانشگاه‌ها و ديگراني كه براي نهادينه كردن اين فرهنگ، بايد نقش‌آفرين باشند دعوت مي‌شوند. اين موضع به عنوان يك فرهنگ بايد با زبان خاص هر سن، آموزش داده شود. گاهي با زبان شعر در سنين پايين‌تر و گاهي با زبان منطق و استدلال در سنين بالاتر تا وقتي يك جوان ايراني به سنين بالاتر در دانشگاه‌ها مي‌رسد، با اين مقوله آشنا باشد و به شبهاتي كه در اين باره ممكن است مطرح باشد، بتواند پاسخ بدهد. چون بناي مجلس خبرگان، رسانه‌اي كردن فعاليت‌هايش نيست و جو حاكم بر آن، معنوي و عقلايي است، به شهروندان عزيزمان حق مي‌دهيم كه اين سوال در ذهنشان باشد كه ما در اين مجلس چه مي‌كنيم.
* در هر دو اين كميسيون‌هايي كه شما عضويت داريد، آقاي روحاني نيز عضو هستند.
** بله ولي اخيرا به دليل كثرت مشغله‌اي كه دارند، نمي‌توانند در جلسات كميسيون‌ها شركت كنند. رفت و آمدهاي ايشان نيز به دليل مسئوليتي كه دارند با تدابير امنيتي‌اي همراه است و از آنجا كه تكبري در كار نيست، ما يكي دو بار جلسات كميسيون را به دفتر ايشان برده‌ايم. حضور ايشان در تبيين مسائل كشور بسيار موثر بوده و هست.
اگر فرد يا افرادي در مقام عمل يا گفتار به نحوي عمل كنند يا حرفي بزنند كه در تضاد و تناقض با جمهوريت نظام باشد، به سليقه شخصي وي برمي‌گردد و ارتباطي با جايگاه وي به عنوان نماينده مجلس خبرگان ندارد. چون او اگر عضو مجلس خبرگان نباشد هم باز چنين افكاري دارد و نمي‌توان آن را به حساب و اعتبار مجلس خبرگان گذاشت.
* با اينكه براي مجلس خبرگان در قانون اساسي، وظايف مشخصي تعريف شده است، اما گاهي برخي اعضاي اين مجلس مواضعي فراتر از آنچه در قانون تعيين شده است را در نطق‌هايشان از تريبون اين مجلس مطرح مي‌كنند. اين موضوع، جايگاه مجلس خبرگان به عنوان يك نهاد بي‌طرف را خدشه‌دار نمي‌كند؟
** مجلس خبرگان شاكله گران قيمتي دارد. اكثر مسئولين قبلي و مسئولين فعلي كه در كسوت روحانيت بوده و شرايط خبرگان را دارند، در اين مجلس عضويت دارند. از روساي قواي پيشين گرفته تا برخي روساي قواي فعلي و نمايندگان رهبري در استان‌ها و نهادها و علماي طراز اول و صاحب نفوذ در كشور كه اعتماد مردم را جلب كرده و به عنوان نماينده مردم در اين مجلس حضور دارند. لذا انتظار از يك مجموعه با بركت و بزرگ اينچنيني، آن است كه در مسائل مختلف ورود پيدا كرده و نصايحي را نسبت به همه كساني كه مسئوليتهايي در كشور دارند، ابراز كند.
* به عنوان يك عضو مجلس خبرگان كه عضو كميسيون پاسداري از ولايت فقيه هم هستيد، روند نظارت مجلس خبرگان بر رهبري را تشريح مي‌فرماييد؟
** ما نمايندگان مجلس خبرگان، در بطن جامعه و متن ملت هستيم. همه آنچه را كه در جامعه از زواياي مختلف در عملكرد رهبري و نهادهاي مرتبط با ايشان مي‌بينند را ما هم مي‌بينيم و در جريانش هستيم. كميسيوني با عنوان كميسيون «تحقيق» كه كميته‌اي در اين زمينه دارد نيز تمام عزمش را براي بررسي كارهاي رهبري و نهادهاي وابسته به ايشان جزم كرده و بررسي‌هاي لازم را انجام مي‌دهد. اعضاي اين كميسيون اگر نياز به تذكر، بحث يا توضيح باشد، آن را در جلساتي با رهبري در ميان مي‌گذارند كه هيچ گاه رسانه‌اي نمي‌شود. اين ديدارها وراي ديدارهاي عمومي پايان هر اجلاسيه برگزار شده و نقطه نظرات اعضاي مجلس خبرگان در آن بيان مي‌شود و اگر توضيحي بخواهند تا اقناع شوند در اين جلسات غير رسمي غيرعه تاكنون چنين سابقه‌اي نبوده اما معمولا هيچ كس حاضر نيست به اين راحتي طرف خطاب مجلس خبرگان باشد و معمولا تلاش مي‌كنند كه كار به تذكرات مجلس خبرگان نرسد.
* درباره نهادهاي زير نظر رهبري، چطور مجلس خبرگان به وظيفه نظارتي خود عمل مي‌كند. مثلا نظارت بر صدا و سيما كه برخي ديگر آن را رسانه ملي نمي‌دانند و آن را «رسانه ميلي» مي‌نامند.
** مثال خوبي زديد. به عنوان يك نمونه عيني و بارز، شهادت مي‌دهم كه در يكي از اجلاسيه‌ها در دوره مسئوليت آقاي ضرغامي در صدا و سيما او به مجلس خبرگان دعوت شد و اشكالات و حرف‌ها آنقدر زياد بود كه در يك جلسه تمام نشد و او مجبور شد دوبار به مجلس خبرگان بيايد. در كميسيون‌هاي مختلف هم رئيس سازمان صدا و سيما و معاونانش و مسئولين بخش‌هاي مختلف اين رسانه دعوت مي‌شوند و انتظارات و انتقادات به آنها منتقل و پيشنهاداتي هم مطرح مي‌شود. تا جايي كه مي‌توانيم مطالباتمان را به آنها منتقل مي‌كنيم. البته برخي بزرگان نظام از جمله شخص مقام معظم رهبري هم نسبت به برخي برنامه‌هاي صدا و سيما و نهادهاي تحت امرشان انتقاداتي دارند. انتخاب يك فرد به معني تاييد كامل وي از سوي ايشان نيست.
ش.د9403024