اخیرا شاهد تحولات سریعی در سیاستهای منطقه ای امارات بوده ایم، که یکی از مهمترین انها، رابطه این کشور عربی با ایران است، که در چارچوب بازی استراتژیک ابوظبی، طبق تاکتیک های مناسبی جای می گیرد که در ضمن آن، ابوظبی هم پیمان اصلی خود، و دشمن مستقیم تهران را نادیده گرفته است.
به طور کلی، گامهایی که ابوظبی طی ماههای گذشته برداشته است، به شکل واضحی در پیامهای ارسالی بین دو طرف تهران و ابوظبی، نمود یافته و هدف از آن، عمق بخشیدن به ائتلاف ایران و امارات است.
هنوز زود است در این باره اظهار نظر کنیم که آیا نزدیکی دو طرفه بین ایران و امارات، یک پیچ تاکتیکی، با هدف جلوگیری از ورود به جنگی بزرگ است، یا اینکه آغازی برای قانع شدن طرفین در این باره است که جنگ، هیچ یک از طرفها را به خواسته شان نمی رساند و فایده ای ندارد؟
در 10نوامبر 2019، ایران روابط خود با دولت امارات را خوب توصیف کرد، که علت آن، نزدیکی سیاسی و تجاری ابوظبی و تهران و استفاده از گزینه راه حل دیپلماتیک، برای حل اختلافات بود. در مقابل، وزیر خارجه امارات، انور قرقاش، تصریح کرد که حوثی ها باید در آینده یمن نقشی داشته باشند. ضمن اینکه روابط با ایران، نیازمند یک دیپلماسی قدرتمند است، تا به توافقی ختم شود که به نفع منافع منطقه باشد.
این اظهار نظرهای مسئولان ایران و امارات، مکمل تحرکات گذشته آنهاست؛ همانطور که در 26 ژوئن، امارات، با متهم کردن ایران در مورد ایستادن پشت حمله به 4 نفت کش در سواحل این کشور عربی را رد کرده و خواستار کاهش تنش ها شد.
با اینکه ایالات متحده و عربستان علنا مسئولیت این حملات را متوجه ایران کردند، اما امارات با حمایت از روایت تهران در این باره، مسئولیت حملات را از ایران سلب کرد. در آغاز آگوست 2019، ایران و امارات تفاهم نامه ای در راستای افزایش همکاری ها در راستای امنیت مرزهای دریایی امضا کردند و تحلیلگران، این اقدام را ضربه امارات به پشت عربستان، توصیف کردند. علاوه بر اینکه امارات به ناگاه نیروهای خود از یمن را خارج کرد. این در حالی است که در 14 اکتوبر 2019، رسانه ها از سفر بی سابقه مشاور امنیت ملی امارات، طحنون بن زاید آل نهیان، به تهران خبر دادند.
دور کردن امارات از جنگ
محمود علوش، تحلیلگر سیاسی لبنانی تاکید می کند که دلایل زیادی اماراتی ها را به سمت اتخاذ استراتژی صلح با ایران سوق می دهد؛ که مهمترین آنها، نگرانی از پیامدهای وقوع جنگ در خلیج فارس است.
وی در گفتگو با الخلیج آنلاین تصریح کرد که اقدامات متقابلی بین دو کشور انجام شده است، تا حسن نیت طرفین ثابت شود و در همین رابطه، امارات عملا از ائتلاف عربی در یمن خارج شده و حوثی ها نیز از هدف گرفتن امارات، خودداری می کنند.
اما علوش معتقد است که نمی توان گفت اختلافات بین ایران و امارات کاملا برطرف شده است؛ چرا که ابوظبی جزئی از ائتلاف خلیج فارس و آمریکا در مقابله با تهران است، با این حال، تردید آمریکا در مقابله با تهران، انگیزه خوبی به اماراتی ها داده است تا برخی اقدامات فردی را برای کاهش تنش با ایران بردارند؛ که البته این اقدامات، با تایید امریکا صورت می گیرد.
وی تاکید کرد که رابطه ایران و امارات، در نهایت، می تواند به یک توافق، برای دور کردن امارات از آتش تنش ها در خلیج فارس، در مقابل دور شدن بیشتر ابوظبی از عربستان در جنگ یمن، منجر شود؛ که این مهم، دستاورد خوبی برای هر دو طرف خواهد بود.
علوش در مورد اینکه آیا سیاستهای ابوظبی مستقل از ریاض است، گفت: بله، این سیاست کاملا مستقل است، اما تهدیدی برای ائتلاف بین ریاض و ابوظبی نیست و نمی توان گفت امارات به طور کلی سیاستی مخالف با ریاض اتخاذ کرده است.
وی افزود: عربستان هم تمایلی برای مقابله با ایران ندارد و علت آن، موضع مبهم آمریکاست. علاوه بر اینکه سعودیها در حال حاضر روی فرصت صلح با حوثی ها حساب کرده اند و نقش کنونی امارات، به نفع گرایش های ولی عهد سعودی است، که به دنبال پایان دادن به جنگ است.
از سوی دیگر، عدنان هاشم، رئیس مرکز مطالعات و بررسی سیاستهای«ساس» معتقد است که این دوستی و روابط خوب بین ایران و امارات، در ادامه نگرانی امارات از نزاع منطقه ای است، که در صورت وقوع، امارات بیشترین ضرر را از ان می کند؛ بنابراین، این نزدیکی مولود یک لحظه نیست.
وی در گفتگو با الخلیج الجدید به تبادل پیامهای مثبت بین دو کشور اشاره کرد؛ که براساس آن، امارات محدودیتهای تاجران ایرانی را لغو کرد. گذشته از اینکه در دسامبر گذشته، امارات سفارت خود در دمشق را بازگشایی کرد، تا به شکست طرح براندازی نظام سوریه اعتراف کرده باشد.
هاشم، با نظر علوش در مورد اختلافات بین عربستان و امارات، مخالف است و می گوید: اختلافات سعودی افزایش می یابد و امارات هر روز، بیشتر و بیشتر به دیدگاه ایران در مورد یمن نزدیک می شود. به عقیده هاشم، امارات عملا به عملیات نظامی خود علیه حوثی ها پایان داده است.
وی معتقد است که دبی از آشکار شدن نشانه های بحران اقتصادی رنج می برد؛ از این رو، تلاش می کند سرمایه های ایرانی را در این شهر حفظ کند. این در حالی است که در ماجرای تحریمهای آمریکا علیه ایران، امارات، چاره ای جز تسلیم ندارد.
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین: