سعید ترکاشوند – خبرنگار /یک کارشناس حوزه هوافضا : پیشرفت و گسترش صنعت پهباد سازی اقدامی مهم و راهبردی است که منجر به گسترش قدرت یک در قلمرو هوا فضا به دنبال آن استقلال یک کشور نظام بین المللی می شود.
« میثم محمدی امین» عضو پژوهشگاه هوافضا و کارشناس مهندسی هوافضا در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی بصیرت به جایگاه ویژه قلمرو هوا فضا در کسب قدرت و تثبیت استقلال و بازدارندگی یک کشور اشاره کرد و گفت: بعد از جنگ جهانی دوم و ایجاد نظام دوقطبی شرق و غرب و به راه افتادن جنگ سرد ، بعد از گسترش قلمرو نفوذ بر روی کشور ها ، دو ابر قدرت شوروی و آمریکا در صدد اعمال قدر در قلمرو هوا و فضا بر آمدنند و در این راستا به تقویت سلاح های موشکی و هوایی خود پرداختند در جهت این هدف دست به گسترش تکنولوژی در همه زمینه ها اعم از مخابراتی و ارتباطی و دفاعی زدند.
عضو پژوهشگاه هوافضا تاکید کرد: بعد از اتمام دوره جنگ سرد این نیاز هنوز ادامه دارد و بعضی از کشور ها که به دنبال کسب قدرت و استقلال سیاسی و بازدارندگی هستند و بر اساس این اهداف به دنبال تقویت قدرت هوایی خود هستند.
وی ادامه داد: وسایل هوایی ، 2 دسته بندی کلی دارند که بر حسب این امر، وسایل هوایی به دو بخش وسایل بدون سرنشین و با سرنشین تقسیم بندی می شود؛ با این تقسیم بندی هواپیما های جنگنده در زمره وسایل با سرنشین و پهباد ها و موشک ها جزو وسایل بدون سر نشین محسوب می شوند.
محمدی امین در ادامه اضهار داشت: در طول سال های اخیر دانش تولید پهپاد پیشرفت های بسیاری داشته اما اگر به گذشته نگاه کنیم تاریخ فعالیت در این حوزه بیش از یک قرن است و نخستین پرنده بدون سرنشین در سال ۱۹۱۳ میلادی ( ۱۲۹۱ هجری شمسی) به پرواز درآمد که موفقیت های زیادی به همراه نداشت.
این کارشناس حوزه هوا فضا افزود:در طول جنگ جهانی دوم یعنی از ابتدای سپتامبر ۱۹۳۹ میلادی (نه شهریور ۱۳۱۸) تا دوم سپتامبر ۱۹۴۵میلادی (یازده شهریور ۱۳۲۴) اولین پرنده بدون سرنشین با استفاده از یک رادیو کنترل هدایت شد. نوع بعدی پهپاد که در طول جنگ جهانی دوم ساخته شد، هواپیمای V-۱ موسوم به بمب پرنده بود. آلمان‌ها با این پرنده موفق به درهم شکستن دژ مستحکم لندن و بمباران این شهر شدند.
گام بلند ایران در پیشرفت صنعت پهباد
وی در پاسخ به این سوال که تاریخچه ورود و کسب قدرت جمهوری اسلامی ایران به صنعت پهباد سازی در چه مقطع زمانی بوده گفت: ساخت پهپاد در کشورمان به پیش از انقلاب بازمی‌گردد، در آن زمان برنامه‌ای ده ساله ای برای تولید پهپاد در نظر گرفته شده و قرار بود صنایع پهپادسازی ایران در سال ۱۳۶۰ شروع به کار کند؛ پس از انقلاب این طرح دچار وقفه شد، اما در نهایت منجر به تأسیس صنایع هوایی قدس شد.
این شرکت یکی از مجموعه شرکت های فعلی سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع است که در اواسط جنگ تحمیلی یعنی در سال ۱۳۶۴، به منظور طراحی و ساخت انواع پرنده های هدایت پذیر از دور (پهپادها) تاسیس شد.
محمدی امین اضافه کرد :صنایع هوایی قدس با توجه به اهمیت موضوع وارد صنعت پهپادها شد و با طراحی و تولید چند نمونه هواپیمای شناسایی و مراقب و بکار گیری آن توسط رزمندگان در عملیات هایی مثل کربلای ۵ و والفجر ۸ اطلاعات ارزشمندی از دشمن بدست آورد.
عضو پژوهشگاه هوافضا در ادامه افزود :طراحی و تولید هواپیمای بدون سرنشین در این شرکت بعد از جنگ تحمیلی نیز ادامه پیدا کرد. مهمترین این پهپادها همان پهپاد «مهاجر» است که نمونه های اولیه آن در سال های پایانی جنگ تحمیلی طراحی شد و درسال های بعد نمونه های پیشرفته تر آن معرفی شد.
وی تاکید کرد :صنایع هوایی قدس در اوایل دهه ۱۳۸۰ اقدام به طراحی و ساخت پهپادهای «مهاجر ۴» و «ابابیل ۳» کرد که تبدیل به موفق‌ترین پهپادهای شناسایی ایران شد؛ این پهپادها به‌طور گسترده در تمامی یگان‌های نیروهای مسلح ایران به خدمت گرفته شد و حتی تعدادی هم به برخی کشورها صادر شد و به جرئت می تواند گفت که در این 40 سال اخیر همگام با ایالات متحده آمریکا در حال پیشرفت در صنعت پهباد سازی هستیم.
مزایا و گستردگی صنعت پهبادسازی قدرت هوایی
محمدی امین در خصوص پتانسیل ها و ویژگی های صنعت پهباد سازی در قدرت کشور گفت: پهباد و هواپیما های بدون سرنشین این پتانسیل و ویژگی را دارد که در خصوص برخی از عملیات ها، دامنه و گستردگی کاربرد زیادی دارند و به واسطه همین امر بسیاری از هزینه های جنگی را کاهش داده است.
این پژوهشگر حوزه هوا فضا خاطر نشان کرد:به واسطه همین تنوع کاربردی، پهباد ها توانایی عملیات های مختلفی از قبیل شناسایی، جنگی و حتی انتحاری را دارند که باعث رونق استفاده کشور ها از پهباد برای گسترش قدرت خود است.
وی تاکید: کرد با وجود پیشرفت های اخیر کشور در حوزه پهباد بازم هم کشورمان در مراحلی عقب هستیم که تا حدودی این امر جبران شده؛ به عنوان مثال ساقط کردن پهباد «گولبال هاوکینگ» نمونه از همین امر است که وقوع این امر باعث حیرت آمریکایی ها شد ولی اگر کمی بیشتر در این زمینه اطلاعات و قدرت داشتیم می توانستیم این پهباد را شکار کرد.
محمدی امین عنوان کرد: پیشرفت در صنعت پهباد مستلزم تقویت متغییر هایی است که راه پیشرفت در این صنعت را هموار می سازد؛ تقویت سیستم مخابراتی، تقویت صنعت آی تی و هوش مصنوعی از متغییر هایی است که باعث پیشرفت این موضوع می شود.
وی در آخر تاکید کرد: در حال حاضر کشور هایی نظیر ایالات متحده آمریکا،در 50 سال گذشته توجه ویژه ای در صنعت پهباد سازی داشته و بر این اساس دپارتمان های مخصوصی در این زمینه تشکیل داده است.