سران اتحادیه اروپا در اقدامی، یکی از قدرتمندترین قوانین موجود در جهان برای کنترل قدرت غول های تکنولوژی رو ارائه کردند که می تواند اثار بزرگی بر نحوه کار این غول ها داشته باشد.
این قوانین جدید Digital Markets Act یا DMA نام دارند که به طور خاص غول های تکنولوژی نظیر اپل، گوگل، متا، مایکروسافت و امازون رو هدف گرفتن و هدف اونها جلوگیری از رفتارهای انحصارطلبانه این شرکتها و رقابتی کردن بازار به خصوص برای شرکتهای کوچک است.
این قوانین در واقع راه حل مجموعه ای از مشکلاتی است که اتحادیه اروپا طی یک دهه گذشته در جدال های قضایی با رفتارهای غیررقابتی غولهای تکنولوژی با اونها دسته و پنجه نرم کرده و این اتحادیه حالا میخواهد آنها را به صورت سیستماتیک حل کند.
گستره این قوانین بخش های مختلفی رو در برمیگیره و به اونها قدرت قابل ملاحظه ای میدهد که مهمترین آنها شامل موارد زیر هستن:
یکی از مهم ترین موارد این قوانین جدید امکان تعامل پیامرسان ها با هم هست و پیامرسان های بزرگ باید به بقیه پیامرسان ها امکان تعامل با خودشون رو فراهم کنند.
به طور خیلی ساده طبق این قوانین تلگرام یا سینگال میتواند از واتساپ بخواهد که قابلیتی فراهم کنه تا کاربران تلگرام یا سیگنال بدون نیاز به نصب واتساپ بتوانند با کاربران واتساپ پیام رد و بدل کنند!
چنین امکانی از گیر افتادن کاربران در یک پیامرسان بزرگ جلوگیری میکنه و کاربران بدون اینکه نگران این باشن که فامیلها و دوستانشون پیامرسان جدید رو دارن یا خیر، میتونن پیامرسان مدنظرشون رو استفاده کنن و بتونن به کاربران بقیه پیامرسان ها هم پیام رد و بدل کنن.
مورد مهم بعدی محدود کردن قدرت اپ استورها یا فروشگاه های دانلود اپ به خصوص در سیستم عامل های موبایل هست که به طور خاص اپل و گوگل رو هدف گرفتن. تاثیر این قوانین رو اونها شامل دو جنبه هست:
1- این قوانین ظاهرا این امکان رو به قانون گذاران اتحادیه اروپا میدن که اپل رو مجبور کنن که سیستم عاملش رو بازتر کنه و به کاربران این حق انتخاب رو بده که بتونن اپ هاشون به انتخاب خودشون رو از مکانی به غیر از اپ استور اپل دانلود کنن.
2- علاوه بر این گوگل و اپل دیگه نمیتونن سیستم پرداخت درون برنامه ای خودشون رو به سازندگان اپها اجبار کنن و باید به اونها اجازه بدن که از سیستم های پرداخت غیر از این شرکتها برای اپهاشون استفاده کنن.
همچنین طبق این قوانین کاربران باید این حق رو داشته باشن تا بتونن هر اپی که روی گوشیشون نصب شده رو پاک کنن.
این غول ها نباید سرویسهای خودشون در دید کاربران رو بالاتر از سرویسهای دیگر شرکتها قرار بدن. مثلا گوگل نتونه سرویس خرید انلاین خودش رو در نتایج سرچ بالاتر از بقیه شرکتها قرار بده.
این قوانین فقط شامل غول های تکنولوژی میشوند که به اونها Gatekeeper گفته میشود. از نظر اتحادیه اروپا هر شرکتی که حداقل ارزش بازارش 75 میلیارد یورو، درامد سالانه اون در اروپا 7.5 میلیارد یورو، تعداد کاربران اون حداقل 45 میلیون کاربر یا 10 هزار مشتری در اروپا باشد، یک Gatekeeper تلقی میشود و ملزم به اجرای این قوانین هست.
اما بدون جریمه های سنگین، شرکتها ابایی از زیرپا گذاشتن قوانین ندارند، بنابراین اتحادیه اروپا جریمه های هنگفتی برای سرپیچی از این قوانین در نظر گرفته است. این غول ها اگر یک بار این قوانین رو زیر پا بزارن و این سرپیچی اثبات بشود، میتونن تا 10 درصد درامد سالانه جهانیشون جریمه بشوند. اگر باز هم قوانین رو نقض کنند این جریمه به 20 درصد درامد سالانه اشون افزایش پیدا میکند. اگر باز هم تکرار کنند، اتحادیه اروپا میتونه تغییرات رفتاری یا ساختاری رو برای انها اجبار کند. مثلا ان شرکت نتواند شرکت دیگه ای را بخرد یا در بدترین حالت شرکتهای که خریداری کرده رو ازشون جدا کند!
این قوانین هنوز تصویب نشدند ولی بخش مهمی از پروسه تبدیل شدن آنها به قانون طی شده و حالا فقط باید توسط شورای اتحادیه اروپا و پارلمان اتحادیه اروپا تایید بشوند و بعد از تایید، کشورهای عضو اتحادیه اروپا 6 ماه وقت دارند تا انها را در هر کشور پیاده سازی کنند. احتمالا تمام این پروسه ها تا ماه اکتبر سال جاری به اتمام برسند و این قوانین بعد از اون به قانون لازم الاجرا تبدیل بشوند.
برخی موارد این قوانین به دلیل پیچیدگی ها به شرکتها وقت بیشتری برای پیاده سازی میدهند. مثلا پیام رسان ها برای پیاده کردن قابلیت چت گروهی یا تماس تصویری با بقیه پیامرسان ها احتمالا تا 4 سال مهلت داشته باشند.