عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان: فرارمالیاتی پدیده مذمومی به شمار می رود که عملا سبب از دست رفتن منابع دولتی می شود. از سوی دیگر وقتی مردم عادی و فعالان اقتصادی فرار مالیاتی را مشاهده می کنند و شاهد عدم نظارت و برخورد دولت با فراریان مالیاتی هستند هر گونه رغبت پرداخت مالیات از آنها سلب می شود و جامعه تمایلی به پرداخت مالیات از خود نشان نمی دهد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بصیرت، یکی از مهمترین دلایل عدم کسری بودجه در کشورهایی که درآمدهای نفتی و حاصل از صادرات انرژی ندارند و به تبع آن عدم وجود تورم های بزرگ، پرداخت مالیات وشفافیت در مالیات دهی و مالیات ستانی است در حالی که در اقتصادهای وابسته به درآمدهای نفتی و توسعه نیافته همچنان مقوله پرداخت مالیات در جامعه نهادینه نشده است. بصیرت در گفت وگو با عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان به این مقوله پرداخته که چرا اخذ مالیات در توسعه اقتصاد کشور حائز اهمیت است.
رحمان سعادت اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان در گفت و گو با بصیرت در خصوص اهمیت پرداخت مالیات و وابستگی توسعه اقتصاد کشور به پرداخت مالیات توضیحاتی داد و در این باره گفت: یکی از متغیرهای مهم در اقتصادهای پیشرفته پرداخت مالیات به دولت است. بخش زیادی از توسعه یافتگی قدرتمندترین کشورهای اقتصادی دنیا وابسته به شفافیت مالیاتی و مقابله شدید با فرارهای مالیاتی است، لذا در این خصوص شکی وجود ندارد که همه مردم و افراد دارای درآمد باید به دولت مالیات بدهند.
وی در این باره افزود: به بیان دیگر، افراد بنا به درآمدهای خود باید مالیات بدهند یعنی سهم مالیاتی ثروتمندان از طبقه متوسط و ضعیف جامعه به مراتب بیشتر است. از سوی دیگر هر چه قدر میزان درآمد مالیاتی دولتی بیشتر باشد خدمت رسانی در بخش های مختلف اجتماعی و فرهنگی به آحاد مختلف جامعه بیشتر می شود و چرخ های اقتصادی بنحو مطلوب تری حرکت می کند.
استاد اقتصاد در خصوص آسیب هایی که فرارهای مالیاتی به توسعه کشور وارد می کند، گفت: فرار مالیاتی در عمل و اجرا و حتی در بحث های تئوری نیز نشان داده و ثابت کرده چالش ها و مشکلات فراوانی برای اقتصاد و جامعه ایجاد می کند. طبیعتا فرار مالیاتی در همه کشورها به ویژه کشورهای جهان سوم وجود دارد و گزارش می شود اما این موضوع در کشورهای توسعه نیافته به دلیل عدم شفافیت و نظارت در اقتصاد به مراتب بیشتر از کشورهای قدرتمند اقتصادی است.
وی تصریح کرد: فرار مالیاتی پدیده مذمومی به شمار می رود که عملا سبب از دست رفتن منابع دولتی می شود. از سوی دیگر وقتی مردم عادی و فعالان اقتصادی فرار مالیاتی را مشاهده می کنند و شاهد عدم نظارت و برخورد دولت با فراریان مالیاتی هستند هر گونه رغبت پرداخت مالیات از آنها سلب می شود و جامعه تمایلی به پرداخت مالیات از خود نشان نمی دهد، از اینجا آسیب های مختلف بر سیستم مالیاتی کشور و به تبع آن بر بخش های مختلف اقتصاد و خدمات رسانی به جامعه آغاز می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان و استاد اقتصاد اهمیت پرداخت مالیات را مربوط به تحقق چند مولفه دانست و در این باره گفت: یکی از مولفه های مهمی که در پرداخت مالیات دیده می شود رشد اقتصادی است. در صورتی که مالیات پرداخت شود اقتصاد رشد می کند اما این موضوع در شرایطی محقق می شود که اقتصاد از رکود تورمی رنج نبرد. در شرایط کنونی اقتصاد ایران که مردم از فشار تورمی بالایی رنج می برند اگر قرار باشد مالیات از طبقات متوسط به پایین گرفته شود آنها را بیش از پیش در تامین معیشت خود تحت فشار قرارمی دهد، چرا که به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی، تورم مالیات پنهانی به شمار می رود که همه مردم حتی ضعیف ترین اقشار جامعه نیز آن را ناخواسته پرداخت می کنند.
رحمان سعادت در این باره خاطر نشان کرد: مالیات پنهان به دلیل وجود کسری بودجه از مردم گرفته می شود در صورتی که مردم در شرایط تورمی بالا درآمد و قدرت خرید خود را از دست داده اند. در چنین شرایطی اخذ مالیات از دهک هایی که درآمد بسیار بالایی ندارند منجر به فشار مضاعفی بر آنها می شود که منجر به ایجاد نارضایتی هایی در جامعه می شود.
رحمان سعادت با تاکید بر اینکه عزم دولت برای اخذ مالیات ستودنی است، گفت: دولت عزم خوبی در حوزه اخذ مالیات در پیش گرفته است اما چون اجرای این سیاست درست با تورم شدید مقارن شده به نارضایتی در جامعه دامن زده در حالی که اگر دولت بتواند نرخ تورم را کاهش دهد اخذ مالیات بسیار ضروری است و می تواند مبنایی برای درآمد زایی و عدم وابستگی به درآمدهای نفتی دولت در سال های آینده شود تا کسری بودجه با سیستم مالیاتی جبران شود.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: اگرامروز برخی از مردم که توان مالی بالایی ندارند در برابر پرداخت مالیات مقاومت می کنند به دلیل گیر افتادن در منگنه تورم به عنوان مالیات پنهان و مالیات دولت هستند چرا که تامین معاش روزانه برای آنها سخت شده است لذا به نوعی دربرابر اخذ مالیات ها مقاومت می کنند که البته برای دستگاه مالیاتی کشور نیز مشکلاتی ایجاد می شود.
رحمان سعادت استاد اقتصاد با اشاره به راهکارهایی برای اخذ مالیات گفت: بهتر است دولت با شناسایی صحیح متمولان و افرادی که از پرداخت مالیات فرار می کنند و تا کنون نیز مالیات حقه خود را به دولت نپرداخته اند، اخذ مالیات را کلید بزند. اگر اخذ مالیات در مرحله عملیاتی کردن این موضوع از فراریان مالیاتی و دهک های ثروتمند شروع شود در جامعه فرهنگ سازی می شود و دولت با کنترل نرخ تورم به تدریج می تواند در بلندمدت موفق به اخذ مالیات از همه مردم جامعه شود.