دولت سیزدهم در ادامه روند افزایش ارتباطات و تعاملات بین المللی و منطقه ای این بار به چین سفر کرد؛ سفری که دستاوردهای اقنصادی، فرهنگی و سیاسی بسیاری در بر داشته و خواهد داشت و کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران سیاسی کشور نسبت به آن نگاه ویژه ای دارند و سوغات آن را در شرایط فعلی دنیا قابل تامل دانستند. چنانچه عنوان می شود سفر به چین در راستای ایفای نقش مؤثر ایران در حوزه مسائل اقتصادی و تجارت منطقه‌ای و جهانی بسیار مهم است، چرا که این کشور به عنوان یکی از اقتصادهای بزرگ جهان، در زمینه های اقتصادی و تجاری در آسیا و عرصه بین‌الملل نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارد و از طرفی ایران نیز با موقعیت ژئوپلتیک خاص و نفوذ روزافزون در منطقه و یکی از تامین کنندگان مطرح انرژی اهمیت خاصی برای چین دارد لذا این سفر از جنبه های مختلف در شرایط کنونی حائز اهمیت می باشد.
سهم ایران از بازار چین
اگر بخواهیم به واکاوی دستاوردهای سفر رئیس جمهور و هیئت همراه به چین بپردازیم نخست باید عنوان کرد که بازار چین بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار واردات دارد اما سهم ایران از این بازار علی رغم تعاملات نزدیک سیاسی و بحث های بین المللی تنها حدود ۱۴یا ۱۳ میلیارد دلار است لذا اهمیت گسترش این روابط با دیدارهای مستقیم مسئولان دو کشور بیش از پیش مطرح است.
آقای رئیس جمهور در بازگشت از چین، این سفر را بسیار پر بار دانسته و گفته است: در جریان این سفر ۲۰ تفاهم نامه در حضور روسای جمهور دو کشور به امضا رسید و بعد از انعقاد این توافق نامه ها بر اراده جدی دو طرف برای همکاری و توسعه همکاری در حوزه های تجاری، اقتصادی، انرژی، علم و فناوری تاکید شد و وزرای حاضر در این سفر از جمله در حوزه انرژی، صنعت و تجارت، راه و شهرسازی بحث های خوبی را دنبال کردند و تصمیم هایی که گرفته شد، بر این مبنا بود که همه این ارتباطات همراه با انتقال تکنولوژی باشد.
۳۹ سند ۳.۵ میلیارد دلاری
باید اذعان داشت غلی رغم پروپاگاندای رسانه ای برخی معاندان و بدخواهان در حوزه صنعت، معدن و تجارت ۱۹ سند، قرارداد و موافقت‌نامه غیر از ۲۰ سند اصلی امضا شده که برخی از آن ها قرارداد و برخی موافقت‌نامه است و رقم قراردادها ۳.۵ میلیارد دلار است. یکی از دستاوردهای این سفرامضای چندین قرارداد نهایی در راستای قرارداد 25 ساله میان دو کشور در زمینه های اقتصادی است و برگزاری نشست های مختلف با حضور مسئولان کشور و استقبال بازرگانان و فعالان اقتصادی چین نشان دهنده آمادگی دو کشور برای توسعه روابط در تمام سطوح بوده است.
با توجه به مستندات و گفته های مقامات حاضر در این سفر مهم، در حوزه معدن مذاکرات جدی و دستاوردهای قابل قبولی به دست آمده همچنین در حوزه صنعت، مشارکت های صنعتی، بحث انتقال تکنولوژی و بحث همکاری های مشترک هم در حوزه چین و هم در حوزه ایران توافقات بسیاری حاصل شده است.
تجارت الکترونیک و احیای تعرفه ترجیحی و توافقات ترجیحی و مسائل مربوط به برگزاری نمایشگاه ها با حضور جدی شرکت های ایرانی و چینی در بازار ایران و چین اگر دیگر توافقات مهم و راه گشایی است که در این سفر مهم و حائز اهمیت مطرح و توافقات در راستای آن صورت گرفته است.
از انرژی تا مارکتینگ
مطابق با اظهار نظرات و تحلیل کارشناسان از این سفر، سفر به چین در چند حوزه مختلف دستاوردهای بسیار مهمی در بر داشته، حوزه هایی که امروز از مباحث بسیار مهم و چالشی در به ویژه میان ابرقدرت های مطرح جهان مانند حوزه انرژی و روابط تجاری و اقتصادی است.
عنوان میشود در حوزه مربوط به بحث های مارکتینگ و موضوع بازاریابی ها و ارتباط پلتفرم های بزرگی که در چین 50تا80 میلیارد دلار گردش مالی دارند، تعاملات خوبی صورت گرفته تا ایران بتواند با استفاده از ظرفیتی که وجود دارد، بهره لازم در حوزه های مطروحه را ببرد.
در تعاملات و مذاکرات صورت گرفته تجاری و اقتصادی با چین حتی حوزه خشکبار ، لبنیات ، محصولات مختلف کشاورزی و محصولات خام و نیمه خام، هم به صورت جدی پیگیری شد تا ارزش افزوده حاصله این بخش در توزیع مویرگی در چین به رقم قابل توجهی برسد. افزایش صادرات به چین از دیگر دستاوردهای تجاری حوزه تولید بود هر چند ایران پیش ازاین هم سهم قابل توجهی در صادرات محصولات خصوصا شیلات و ماهی به چین داشته ولی این سفر و توافقات صورت گرفته سبب افزایش سهم ایران در این صادرات خواهد بود.
یکی دیگر از دستاوردهای مهم سفر به چین امضا ۲۲ سند در حوزه های گردشگری، میراث فرهنگی و حمل و نقل و انتقال تکنولوژی بین دو کشور و همچین مطرح شدن مسئله جاده ابریشم و حمایت از صلح جهانی بوده است.
باید این مهم را نیز در نظر گرفت که سفر آقای رئيسي فرصتي براي تقويت موقعيت و مشارکت چین در منطقه خاورميانه با تمرکز ويژه بر پروژه هاي انرژي و زيرساخت ها فراهم می آورد و به همین خاطر چين با تقويت روابط همه جانبه خویش با ايران ميتواند به منبع قابل اعتماد نفت دست یافته و نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد. سفر رئيس جمهور به چين در زمينه رقابت گسترده ژئوپليتيک بين ايالات متحده و چين نيز قابل توجه است. سفر آقاي رئيسي به چين يک اقدام مهم در این راستا بوده که ميتواند پيامدهاي مثبتي براي هر دو کشور و کل منطقه داشته و با تقويت روابط اقتصادي و سياسي دو کشور نفوذ در منطقه را گسترش داده و سلطه آمريکا را در این حوزه به چالش بکشند.