کتاب مایک پمپئو: دو بار پیشنهاد حمله به ایران را به ترامپ دادم

 «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا و مدیر سابق سی‌آی‌ای (هر دو در دولت دونالد ترامپ) یکی از ایران‌ستیزترین سیاستمداران آمریکاست. پمپئو پس از خروج زودهنگام از دولت آمریکا با تک‌دوره‌ای شدن ریاست‌جمهوری ترامپ، اقدام به انتشار کتابی تحت عنوان «هرگز کوتاه نیا: جنگیدن برای آمریکایی که عاشقش هستم [۱]» کرد که به تجربیاتش در دوران خدمت در دولت آمریکا پرداخته است.  آن‌چه در ادامه می‌خوانید قسمت دوازدهم از این مجموعه گزارش است..

جلد کتاب «هرگز کوتاه نیا: جنگیدن برای آمریکایی که عاشقش هستم» نوشته‌ی «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا و مدیر سابق سی‌آی‌ای

فصل ۶: «مماشات نکن؛ حمله کن»

در حالی که آماده می‌شدیم تا در پایگاه هوایی آمریکا در حومه‌ی بغداد فرود بیاییم، چراغ‌های هواپیما خاموش شدند و خدمه به ما دستور دادند روکش پنجره‌هایمان را پایین بیاوریم. به این ترتیب احتمال کم‌تری داشت توجه آن‌هایی را جلب کنیم که بزرگ‌ترین آرزویشان این است که یک موشک دوش‌پرتاب به سمت هواپیمایی شلیک کنند که روی بدنه‌اش نوشته «ایالات متحده‌ی آمریکا». روی زمین که نشستیم، ما را به‌سرعت به اتاقی داخل پایگاه بردند تا برای پرواز با یک هلیکوپتر نظامی به درون منطقه‌ی سبز بغداد آماده شویم؛ رفت‌وآمد با ماشین بیش‌ازحد خطرناک بود. لازم به ذکر است که مقامات آمریکایی باید برای سفرهای کوتاه و نامحسوس به بغداد با دقت برنامه‌ریزی کنند. این در حالی است که مقامات ایرانی هر وقت اراده کنند، آزادانه به عراق رفت‌وآمد می‌کنند. همین مسئله برای این‌که بدانید قدرت در عراق دست کیست، کافی است.

توئیت «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی وقت آمریکا، در اوایل سال ۲۰۲۰، پس از مرخص شدن آیت‌الله «سیستانی» از بیمارستان در عراق بعد از عمل جراحی. این پیام پمپئو تلاشی مذبوحانه برای جلب نظر و حمایت عراقی‌هاست؛ در حالی که وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا به‌خوبی می‌داند با وجود هزینه‌ی نجومی واشینگتن برای جنگ در عراق، مقامات سیاسی و نظامی آمریکا در این کشور، منفور و ناامن هستند، در حالی که همتایان ایرانی آن‌ها آزادانه به عراق رفت‌وآمد دارند.

پس از عملیات تروریستی دولت ترامپ در فرودگاه بغداد و شهادت شهید «سلیمانی» و همرزمانش، از جمله «ابومهدی المهندس» فرمانده‌ی حشدالشعبی، تشییع پیکر این شهدا تبدیل به نمایش حیرت‌انگیزی از وحدت ملت‌های ایران و عراق شد. آیا اگر یکی از فرماندهان نظامی آمریکا در کشته شود، عراقی‌ها برای او اشکی خواهند ریخت؟

جلیقه‌ی ضدگلوله‌ام را تن کردم و یک گزارش خلاصه‌ی اطلاعاتی شنیدم. سپس با هلیکوپتر راهی مرکز بغداد شدیم؛ جایی که با «برهم صالح» رئیس‌جمهور عراق، و «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر این کشور، دیدار کردم. صالح در محافل غربی شناخته‌شده است: رهبری عالی اهل کردستان عراق که اگرچه محتاط بود اما همیشه به‌صراحت می‌گفت چه کاری امکان‌پذیر است و چه کاری بی‌ملاحظگی. در طرف مقابل، عبدالمهدی، دست‌نشانده‌ی ایرانی‌ها بود و به هیچ عنوان علاقه‌ای به به خطر انداختن سرمایه‌ی سیاسی‌اش نداشت. ملاقات‌هایم با او نزدیک‌ترین چیز به یک ملاقات واقعی با خود ایرانی‌ها بودند.

«مایک پمپئو» (چپ) وزیر خارجه‌ی آمریکا، طی سفری به عراق در ماه ژانویه‌ی سال ۲۰۱۹ با «برهم صالح» (چپ) رئیس‌جمهور وقت عراق، دیدار می‌کند. پس از آن‌که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور وقت آمریکا، ادعا کرد نیروهای آمریکایی برای پاییدن ایران در عراق هستند، صالح صراحتاً گفته بود: «آن نیروها حق نظارت بر بسیاری از چیزها را ندارند که از جمله‌ی آن‌ها پاییدن ایران است. ما چنان اجازه‌ای نخواهیم داد.» 

به‌صراحت به عراقی‌ها اعلام کردم که اگر حتی یک آمریکایی توسط شبه‌نظامیان ایرانی فقط مجروح بشود، ما آماده‌ی تشدید تنش‌ها هستیم. نه‌تنها ممکن است آمریکا مجبور شود نیروهایش را از عراق خارج کند (چیزی که هیچ‌یک از رهبران عراقی نمی‌خواست)، بلکه مستقیماً ایران را مجازات خواهیم کرد. عبدالمهدی همان حرف‌های پیش‌پاافتاده، درباره‌ی این‌که چگونه حمایت آمریکا از مقابله با تروریسم در عراق ارزشمند است و این چرت‌وپرت‌ها، را بلغور کرد. اما دوباره این واقعیت جغرافیایی را به من یادآور شد که ایران همسایه‌ی آن‌هاست. وقتی جلسه تمام شد، می‌دانستم که پیاممان را مخابره کرده‌ایم.

علاوه بر همسایگی، یکی از عناصر مهم نفوذ ایران در عراق، شهید «سلیمانی» (دوم از چپ) و فرماندهی او بر نیروهای عراقی در مقابله با توطئه‌ی داعش بود. عراقی‌ها در ماجرای داعش به‌خوبی درک کردند که آمریکا به هیچ عنوان به اندازه‌ی همسایه‌ی دیواربه‌دیوارشان، ایران، دل‌سوز آن‌ها نیست.

یک مقطع پرتنش دیگر که باید در آن تصمیم‌گیری می‌کردیم، ژوئن ۲۰۱۹ رقم خورد؛ زمانی که ایران یک پهپاد آمریکایی را که در نزدیکی حریم هوایی این کشور، اما نه داخل آن، فعالیت می‌کرد، سرنگون کرد. این اقدام تجاوزکارانه مجموعه‌ای از بحث‌ها درباره‌ی چگونه نشان دادن واکنش را میان رئیس‌جمهور ترامپ و تیم امنیت ملی‌اش برانگیخت. من معتقد بودم راه‌حل پیشنهادی ما، هم مناسب بود و هم ضروری. رئیس‌جمهور در ابتدا آن عملیات را تأیید کرد، اما بعداً، چنان‌که در حوزه‌ی اختیارش بود، دستور لغو عملیات را داد.

یک فروند پهپاد RQ-4 «گلوبال‌هاوک»، مانند پهپاد آمریکایی‌ای که ایران ماه ژوئن سال ۲۰۱۹ در حریم هوایی خود بر فراز خلیج فارس آن را سرنگون کرد. گلوبال‌هاوک بسیار غول‌پیکرتر از تصوری است که شاید در ذهن برخی افراد از «پهپاد» وجود داشته باشد. 

معلوم شد پس از این‌که رئیس‌جمهور دستورات نظامی را صادر کرده، یکی از وکلای کاخ سفید (ظاهراً به‌تنهایی) وارد دفتر بیضی [دفتر کار رئیس‌جمهور آمریکا] شده و چیزی به رئیس‌جمهور گفته که باعث شده نظرش تغییر کند. این شیوه‌ی انجام کارها، ایده‌آل نبود، اما به هر حال، او رئیس‌جمهور بود [و تصمیم نهایی به عهده‌ی او بود]. من ترامپ را به خاطر پایبندی به کارزار فشار در تمام دوران ریاست‌جمهوری‌اش تحسین می‌کنم. به علاوه، اگرچه در این مورد با نیروی نظامی به ایران پاسخ ندادیم، اما طولی نکشید که ترامپ در خودداری از مماشات با تجاوزگری‌های ایران از خودش صلابت واقعی نشان داد.

«ایران مرتکب اشتباه بسیار بزرگی شد!» اولین واکنش توئیتری «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به سرنگونی پهپاد «گلوبال‌هاوک» متعلق به ارتش این کشور توسط پدافند ایران. «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی وقت آمریکا، در کتابش می‌نویسد پس از این حمله، پیشنهاد حمله‌ی مستقیم به اهدافی در خاک ایران را به ترامپ داده و رئیس‌جمهور وقت آمریکا نیز ابتدا با این پیشنهاد موافقت کرده، اما بعداً تصمیم عوض شده و دستور لغو عملیات را صادر کرده است. 

پیامدهای امتناع ما از مماشات با ایران در قالب عقب‌نشینی از وضع تحریم، ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹، دوباره آشکار شد. تنها سه ماه پس از سرنگونی پهپاد آمریکا توسط ایران، موشک‌های کروز شلیک‌شده از این کشور به عربستان اصابت کردند. هدف این موشک‌ها تأسیسات نفتی بزرگی متعلق به شرکت نفتی «آرامکوی سعودی» بود؛ بنابراین این حمله، منابع انرژی جهان را تهدید کرده بود. علاوه بر این، اتباع آمریکایی در محدوده‌ی این حمله کار می‌کردند. سعودی‌ها بلافاصله به من زنگ زدند و برای کمک به بازگرداندن تأسیسات به وضعیت عادی با هم همکاری کردیم. آرامکو کارش را شگفت‌انگیز انجام داد. قیمت محصولاتشان برای مدت کوتاهی افزایش یافت، اما به طرز باورپذیری اعلام کردند که می‌توانند صدمات واردشده را کاهش دهند و به عرضه‌ی نفت‌شان به جهان ادامه دهند. و همین کار را هم انجام دادند.

حمله‌ی شگفت‌آور و غافلگیرکننده‌ی «انصارالله» یمن به نیروگاه «آرامکوی سعودی» در سال ۲۰۱۹ یکی از مصادیق توانایی مقاومت در یمن بود که آمریکایی‌ها تقصیر آن را به گردن ایران انداختند. نقاط اصابت پهپادها و موشک‌های انصارالله به تأسیسات نفتی آرامکو (حدود ۱۷ نقطه از زیرساخت‌های مهم) در تصویر علامت‌گذاری شده‌اند و در تصویر بزرگ‌تر به‌خوبی قابل‌مشاهده هستند. 

سعودی‌ها همچنین می‌خواستند بدانند که ما در این مقطع خطرناک، حاضریم چه کاری بکنیم. من به رئیس‌جمهور توصیه کردم که سامانه‌ی پدافند هوایی به عربستان بفرستیم. ترامپ با ارائه‌ی تسلیحات دفاعی به سعودی‌ها موافق بود، اما بخش دوم توصیه‌ی من را رد کرد: این‌که آمریکا دست به حمله بزند و اقدام مستقیمی انجام بدهد که به ایران هزینه تحمیل کند. دوران سیالی در دولت بود: «جان بولتون» [مشاور امنیت ملی وقت ترامپ]، تازه دولت را ترک کرده بود  و «رابرت اوبراین» جانشین او، هنوز جای پایش را محکم نکرده بود. اگر برای کمک به عربستان و امارات بیش‌تر تلاش می‌کردیم، امنیت بیش‌تری را برای آمریکا به ارمغان می‌آوردیم. متأسفم که نتوانستم پاسخ قوی‌تری به این حملات رقم بزنم، اما تحت محدودیت‌هایمان بهترین کاری را که می‌توانستیم، انجام دادیم. من احساس می‌کردم داریم قدرت بازدارندگی‌مان مقابل ایران را از دست می‌دهیم. این را به رئیس‌جمهور هم گفتم. این‌طور پاسخم را داد: «صبر، مایک من!»

«جان بولتون» (چپ) مشاور امنیت ملی وقت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، در کتابی که پس از خروج از دولت منتشر کرد، اذعان کرده است که او و «مایک پمپئو» (راست)، وزیر خارجه‌ی وقت آمریکا، تمام تلاش خود را کرده‌اند تا مسیر دیپلماسی با ایران به طور کامل بسته شود. بولتون متحد مهم پمپئو و مانند او یکی از ایران‌ستیزترین سیاستمداران آمریکاست.