سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران اسلامی برخلاف معطلماندگان کدخدازده گذشته، راه برونرفت از مشکلات اقتصادی را نه در گرو گردن کج کردن در مقابل غربیها بلکه تعامل با کشورهای همسایه و دیگر بازیگران اقتصاد منطقه و جهان برگزیده است.
یکی از توصیهها و سیاستهای اعلامی رهبر انقلاب که از سالیان گذشته به بهانههای مختلف در محافل گوناگون اعلام شده است بحث جایگزینی پول و ارزهای ملی یا جایگزین به جای دلار در مبادلات اقتصادی بینالمللی است. مسئلهای که در سفر رئيسي به اندونزی مورد توجه طرفین قرار گرفته و رسما اعلام شد. طبق تصمیم مشترک رؤسای جمهور ایران و اندونزی در جاکارتا، مبادلات ارزی دو کشور با ارزهای ملی انجام خواهد شد.
به همین بهانه بازخوانی چند توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی، دلیل ترس آمریکاییها از آیتالله خامنهای را روشن میکند. هادی و راهنمای فرزانه انقلاب که با چند دهه رهبری خویش همواره مانع و سدی مستحکم در مقابل توطئههای استکبار بوده و همیشه به موقع با نور هدایت خویش، راه را بر رهروان خود و عاشقان ایران و اسلام روشن و چاه را نشان آنان داده است.
یکی از مواردی که خبر آن بازخورد رسانهای فراوانی نیز داشت، توصیههای مهم آیتالله خامنهای به رئيسجمهور روسیه بود. بخشی از بیانات رهبر انقلاب اسلامی خطاب به ولادیمیر پوتین مربوط به مسئله حذف دلار از مبادلات بینالمللی بهویژه، مبادلات اقتصادی و تجاری بین دو کشور ایران و روسیه بود.
ایشان در بخشی از فرمایشاتشان با تأیید سیاست جایگزینی پولهای ملی در روابط دو کشور و استفاده از ارزهای دیگر به جای دلار، گفتند: دلار را باید به تدریج از مسیر معاملات جهانی خارج کرد و این کار به صورت تدریجی، ممکن است. سیاستی که خیلی زود جنبه عملی به خود گرفت و راه را برای دیگر کشورهای آزادی خواه جهان نیز باز کرد.
رهبر معظم انقلاب در دیدار نوروزی سال جاری که در حرم مطهر رضوی با مردم ولایتمدار ایران داشتند نیز بر ضرورت حذف دلار از چرخه مبادلات کشور تاکید و اظهار کردند؛ وابستگی اقتصاد کشور به دلار، نقطه ضعف دیگری بود برخی کشورهایی که مورد تحریم غرب قرار گرفتند با قطع وابستگی خود به دلار و کار کردن با پولهای محلی، وضع بهتری پیدا کردند که ما نیز باید همین کار را انجام دهیم.
آیت الله خامنهای در بخشی از سخنانشان با مسئولان نظام نیز با تاکید بر حفظ ارزش ریال بیان کردند؛ بعضی از شرکتهای بزرگ پر درآمد با مواد اولیه داخلی قیمت محصول خود را با دلار تلگرامی جعلی تنظیم میکنند. چرا به دلار حاکمیت میدهید؟ چرا رقیب ریال را تقویت میکنید؟
سیاست اعلامی توسط رهبر انقلاب اسلامی ایران در حالی توسط قوه مجریه و در راس آن سید ابراهیم رئيسي پیگیری میشود که دیگر کشورها نیز بیکار ننشستهاند. طبق گزارشهای منتشر شده در رسانههای معتبر جهان، دلار از مبادلات اقتصادی، بلوک اقتصادی کشورهای در حال توسعه نیز برای ایجاد یک ذخیره ارزی جدید و حذف دلار فعالیت میکنند.
بر اساس اعلام بانک مرکزی اندونزی، در پی اقدام کشورهای بریکس برای حذف دلار از مبادلات اقتصاد و تجاری خود این کشور هم اقدام مشابهی را انجام میدهد. آنگونه که بانک مرکزی این کشور مطرح کرده است جاکارتا ارزی را برای تسویه حساب خارج از مرزهای خود معرفی میکند که این ارز قطعاً دلار نخواهد بود. همچنین این کشور ارزهای مورد استفاده تجاری و اقتصادی خود را متنوعتر خواهد کرد و این همان مسیری است که کشورهای عضو بریکس دنبال میکنند.
اندونزی معمولاً با کشورهایی نظیر چین، مالزی، تایلند، و ژاپن مبادلات غیر دلاری را انجام میداد و حال در نظر دارد که توافق همکاری را با کره جنوبی در اوایل ماه «می» امضا کند. پیش از این کشورهای عضو بریکس متشکل از برزیل، روسیه، اندونزی، چین، و آفریقای جنوبی اعلام کرده بودند که روی شبکه پرداخت مشترک برای حذف دلار و سیستم مالی غرب از مبادلاتشان کار میکنند.
این اعضا استفاده از ارزهای ملی خود را در مبادلات دو جانبه و چند جانبه برای کمرنگ کردن دلار از مبادلات خود افزایش میدهند. کشور هندوستان نیز سیاستهای متنوعی برای کنار گذاشتن دلار از مبادلات و گرایش به سمت روبل و روپیه در مبادلات خود با مسکو انجام داده است. همچنین بررسی آخرین آمارهای بانک مرکزی روسیه نشاندهنده آن است که یوان از جایگاه ویژهای در مبادلات خارجی روسیه محسوب میشود.
در مورد اهمیت دلارزدائی و کاهش مبادلات کشورهای جهان با دلار اشارهای مختصر به بخشی از سخنان رئيسجمهور تروریست و سابق آمریکا زاویه مشخصی از موضوع را روشن میکند. ترامپ در همین زمینه میگوید: چین میخواهد دلار را از جایگاه ارز معیار تغییر دهد و اگر این اتفاق بیفتد، مثل شکست در یک جنگ جهانی است و ما به یک کشور درجه دوم تبدیل خواهیم شد.
همچنین دلار زدائی دو اثر مهم دیگر هم دارد که به صورت کلی میتوان گفت؛ دست آمریکا در اعمال فشار بر کشورهایی که نمیخواهند دنباله رو سیاستهای زورگویانه استکبار جهانی باشند را در اعمال تحریمها بسیار کوتاه خواهد کرد. همچنین ردگیری و پیگیری این مبادلات را برای آمریکاییها بسیار سخت و هزینهبر کرده و آنها را رو در روی بانکهای مرکزی طرفین مبادله قرار خواهد داد.
حرکت جهانی که در راستای دلارزدایی آغاز شده است نشان میدهد چرا آمریکا از کشورهایی مانند ایران، از انقلابهایی مانند انقلاب اسلامی ایران و از رهبرانی مانند آیتالله خامنهای میهراسد. استکبار جهانی گوش به فرمان میخواهد تا در سایه این پیروی منافعش را تامین کند، حال آنکه رهبران واقعی و شجاع همواره با عزت نفسی که بر گرفته از سیره و آموزههای دینی و الهی است برخلاف دنیاطلبیهای مطلق غرب رفتار کرده و سعادت بشر در هر دو عالم را دنبال میکنند.