«غدیر» روزی است که در آن آخرین فرمان الهی به کامل ترین شکل ممکن به مسلمانان ابلاغ شد. در تاکید این امر الهی نیز خداوند در قرآن کریم فرمود: «الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ؛ امروز دینتان را برای شما کامل کردم.» از این رو می توان گفت رویداد مهم غدیر که در سال دهم هجرت رخ داد؛ عالی ترین اتفاق در حوزه حکومت و سیاست بود که به معنای کامل «ولایت» را در خود پرورانده بود.
به تعبیر حضرت امام (ره) مقام ولایت مقام تولیت امور مسلمین است مقام حکومت بر مسلمین است و «غدیر» ادامه نبوت و ادامه حکومت الهی است. همچنین از منظر امام خمینی (ره) ولایتی که در غدیر است به معنای حکومت است نه معنای مقام معنوی، مساله، مساله حکومت است. مساله سیاست است خدای تبارک و تعالی این حکومت و این سیاست را امر کرد که پیغمبر به حضرت امیر واگذار کند. صحیفه ج 20 ص 113-115
مقام معظم رهبری نیز در این باره تصریح کرده اند: «عید غدیر را فرمودند «عیدالله الاکبر» از همه اعیاد در تقویم اسلامی این عید بالاتر است، پر مغزتر است، تاثیر این عید از همه اعیاد بیش‌تر است. چرا؟ چون تکلیف امت اسلامی در زمینه‌ی هدایت در زمینه حکومت در این حادثه غدیر معین شده است. حرفی نیست که بر طبق توصیه پیامبر اعظم در غدیر عمل نشد، پیغمبر هم طبق بعضی روایات خبر داده بود که عمل نخواهد شد اما مساله غدیر، مساله ایجاد یک شاخص است. یک معیار و میزان است تا آخر دنیا مسلمانان می‌توانند این شاخص را این معیار را جلوی خودشان قرار بدهند و تکلیف مسیر عمومی امت را معین کنند.» 15/09/1388
مهم ترین پیام غدیر
از این رو می توان گفت؛ اسلام دین کامل و جامعی است که برنامه‌ای مدون برای اداره زندگی بشر در تمام عرصه‌های فردی و اجتماعی دارد و لذا «دین از سیاست جداناپذیر است» و این به عنوان مهم ترین پیام جاودانه غدیر به شمار می رود. در این باره نیز حجت الاسلام معینیان نماینده مجمع جهانی اهل بیت (ع) معتقد است که خلافت و جانشینی و رهبری امت اسلامی از مهم ترین پیام های غدیر است که از ناحیه خداوند صورت گرفت. ابلاغ حق، صفات رهبری، مرجعیت دینی اهل بیت (ع)، اکمال دین و اتمام حجت با مردم و رضایت خداوند از پیام های واقعه غدیر خم است.
بنابراین باید به این نکته اذعان کرد که راهبرد پیوسته دین در عرصه روابط اجتماعی ملت‌ها به‌ویژه ملت‌های مسلمان دعوت به اصول و مبانی مشترک است. اگر پیام غدیر در صدر اسلام عملی شده بود؛ امامت امام معصوم و حاکمیت آن باعث ایجاد وحدت در امت پیامبر می‌شد و ثمره این وحدت به آرمان‌شهری می رسید که خداوند متعال با حاکمیت دین وعده آن را داده بود.
چگونه صحابه پیامبر کوتاهی کردند
از همین منظر حجت‌الاسلام والمسلمین رمضان محمدی مدیر گروه تاریخ اسلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم بر این باور است که جامعه امروز نسبت به واقعه غدیر نیازمند جهاد تبیین است. او معتقد است: «در فضای غبارآلود بعد از پیامبر، قرائت جدیدی از دین ارائه شد و برخی‌ها حقایق غدیر را در چشم مردم تحریف کردند و با اینکه سند حدیث غدیر متواتر است و در آن هیچ شک و شبهه‌ای وجود ندارد اما در واژه‌های آن دخل و تصرف کردند. صحابی رسول خدا هم در مقابل این انحراف، تبیین لازم را انجام ندادند. آنها باید هدفی که پیامبر(ص) داشت و ضرورتی که در انتخاب امام علی(ع) بود را برای جامعه بیان می‌کردند و به تعهدی که دربرابر پیامبر(ص) داشتند و در مقاطع مختلف برای آنها ایجاد مسئولیت می‌کرد عمل می‌نمودند ولی کوتاهی کردند.»
تبیین غدیر واجب دینی است
این پژوهشگر دین می‌گوید: « افراد بزرگ مثل رهبر معظم انقلاب کاملاً حساب شده و با توجه به شرایط و اقتضائات امت اسلامی حرف می‌زنند. وقتی ایشان می‌گویند جهاد تبیین شود وظیفه ما این است ببینیم تبیین چیست؟ چطور باید تبیین شود و چه کسی باید تبیین کند؟ غدیر یک مسئله عادی نیست. اهمیت غدیر به حدی است که درباره آن آیه نازل شد. غدیر آن‌قدر مهم است که خداوند به پیامبرش فرمود: اگر این واقعه را به مردم نرسانی رسالتت را کامل نکرده‌ای؛ یعنی ۲۳ سال رسالتت ناتمام است. بنابراین غدیر یک مسئله دینی است و وقتی رهبر انقلاب می‌فرمایند: تبیین غدیر واجب است یعنی واجب دینی است. غدیر یک رخداد تاریخی صرف، در یک گذرگاه جغرافیایی نیست. بلکه سرفصلی اعتقادی است که درونمایه همه طاعت‌ها و همه رشدها و تعالی‌ها از همین جا سرچشمه می‌گیرد. از این رو تبیین غدیر یک ضرورت بنیادین و اصلی است.»
ضرورت بزرگداشت «عیدالله الاکبر»
در روز غدیر و امامت همان اندازه اهمیت دارد که بعثت و رسالت اهمیت دارد. خداوند متعال نیز در قرآن کریم به این نکته اشاره کرده و فرموده است که: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْكَافِرِینَ؛ ای پیامبر! آنچه را از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شد، ابلاغ کن و اگر چنین نکنی، پیامش را نرسانده‌ای و خدا تو را از گزند مردم نگاه می‌دارد.
خداوند کافران را هدایت نمی‌کند.»
از همین منظر حجت الاسلام والمسلمین اسماعیل دست افکن دبیر اجرایی بنیاد بین المللی غدیر استان اصفهان در گفتگویی اذعان کرده بود: «بزرگداشت غدیر، بزرگداشت تجدید میثاق الهی و بیعت با ولی برگزیده خدا و دفاع از حق و شمشیر کشیدن به روی غاصبان ولایت است و یاری کردن حضرت علی علیه السلام در تنهایی است و رساندن پیام حیات‌بخش محمدی به لب‌تشنگان حقیقت است.
بزرگداشت غدیر یعنی خط بطلان کشیدن بر همه داعیان ولایت و اعلام انحصاری بودن ولایت حضرت صاحب‌الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف. بزرگداشت غدیر یعنی با وجود حجت برگزیده خدا، مسلمانان امروز نیازی به پیشوایان گمراه، عارفان خدانشناس، زاهدان دنیاپرست، مرشدان دل‌بسته به مرید و عالم‌نماهای غرق در جهل مرکب و فقیهان حاشیه‌نشین در بند ندارد.»
کلام آخر
درباره اهمیت بزرگداشت روز عید غدیر، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب‌الله فرحزاد استاد حوزه علمیه قم تاکید کرده است: «امام صادق(ع) سه بار قسم جلاله خوردند که خداوند روزی مهم‌تر از غدیر خم خلق نکرده است. غدیر مقدمه آمدن امام زمان و جا افتادن امامت و ولایت است. پیشینیان ما زحمت‌های فراوان کشیدند که عاشورا را احیا کردند و با تبلیغ باید جایگاه غدیر نیز به درستی در جامعه تبیین شود لذا همانطور که به استقبال محرم می‌رویم غدیر را نیز باید بزرگ داریم و به استقبال آن برویم و در طول سال از این روز مهم یاد شود.»
از این رو می توان گفت عيد سعيد «غدیر» روز کامل شدن دین به واسطه انتصاب الهی حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) به جانشینی رسول خدا است؛ به همین دلیل باید به پاس قدردانی از این نعمت عظیم و عرض ادب به ساحت مقدس حضرت امیرالمؤمنین علی، در هر کوچه و خیابان و در هر خانه و محله و در هر منبر و تریبونی برای افزایش معرفت مردم قدمی برداشته شود و آدابی را که بزرگان به منظور گرامیداشت آن تعلیم نموده اند بیان کرد تا از برکات معنوی این روز عزیز بهره مند باشیم.