▼ حرف روز
استیصال در برابر طوفان
اگر تحولات فلسطین به پیش و پس از عملیات تاریخی و مهم «طوفان‌الاقصی» تقسیم شود، سخنی به گزاف گفته نشده است. بدون تردید، تحولاتی با این اهمیت و پیچیدگی آثار و پیامدهای گوناگونی به همراه خواهد داشت و این رویداد مبدأیی برای تحولات آینده فلسطین خواهد بود. اولین پیامد آن این است که تصور شکست‌ناپذیری رژیم صهیونیستی و ارتش آن فرو ریخت. ناگفته پیداست که به خاک و خون کشیدن کودکان و زنان، شکست سنگین در نبرد طوفان‌الاقصی را جبران نخواهد کرد. در آخرین اخبار از رویدادهای مربوط به جنگ اعلام شده است، ارتش رژیم صهیونیستی به ساکنان غزه هشدار داده است که مناطق شمالی غزه را به سمت جنوب ترک کنند. گویا در ذهن مقامات رژیم موقت صهیونیستی کوچاندن و در نهایت تخلیه نوار غزه و اسکان فلسطینی‌ها در صحرای سینا می‌گذرد. حملات پی‌درپی و بی‌سابقه ارتش این رژیم علیه مردم بی‌دفاع غزه و تخریب مدارس، مساجد و سایر اماکن نیز به این دلیل است که پروژه تخلیه غزه آغاز و تسریع شود. این از حماقت و جهالت صهیونیست‌هاست؛ مردم غزه سال‌هاست تحت شدیدترین حملات نظامی و فشارهای اقتصادی قرار دارند، اما همه این جنایت‌ها سبب نشده است تا سرزمین خود را ترک کنند. حال که خود را در موقعیت پیروزی می‌دانند و ثمره مقاومت را به چشم خویش می‌بینند، تقریباً محال است. در این زمینه سازمان ملل متحد اعلام کرد: «چنین دستوری، در صورت تأیید باید لغو شود تا از آنچه می‌تواند این تراژدی را به یک وضعیت فاجعه‌بار تبدیل کند، اجتناب شود.» در عین حال، مقامات مصر اعلام کردند گذرگاه رفح برای اجرای چنین سیاستی گشوده نخواهد شد. حتی اگر چنین مواضعی هم از سوی سازمان ملل و سایر کشورها اتخاذ نشود، باز در واقعیت‌های جریان مقاومت در فلسطین تغییری ایجاد نخواهد کرد؛ چرا که ملت فلسطین و گروههای مبارز آن امروز بیش از هر زمانی پیروزی نهایی را در دسترس می‌بینند. ملتی که در یک عملیات این‌گونه رژیم جعلی صهیونیستی را زمین‌گیر کرده و به استیصال کشانده است، چرا نتواند این روند را به اشکال و روش‌های دیگر تداوم بخشد و خانه عنکبوتی را نابود کند؟! البته نباید اسیر عملیات روانی صهیونیست‌ها و رسانه‌های آنان شد؛ همه رسانه‌های مستقل منطقه و به ویژه رسانه‌های منسوب به جبهه مقاومت باید ابتکار عمل را به دست گیرند و هشدار دهند افرادی که با وعده‌های گوناگون از سراسر دنیا به فلسطین آورده شده و در سرزمین‌های اشغالی ساکن شده‌اند، باید هر چه سریع‌تر سرزمین فلسطین را ترک کنند تا قربانی سیاست‌های سران شرورشان نشوند.
عزیز غضنفری
▼ گزارش روز
چرایی وابستگی شدید اقتصاد ایران به سیاست
اوایل هفته قبل بود که همزمان با عملیات موفق طوفان‌الاقصی از سوی گروههای مقاومت در سرزمین‌های اشغالی، قیمت دلار در ایران ده درصد افزایش یافت و به تناسب بازارهای دیگر، از جمله بورس تهران تأثیر منفی پذیرفت. تأثیرپذیری بازارهای مالی و اقتصاد از وقایع سیاسی‌ـ امنیتی در همه دنیا امری رایج و طبیعی است؛ چرا که اقتصاد، در میان علوم انسانی بیشترین همبستگی و هم‌گرایی را با حوزه سیاست دارد. اما به نظر می‌رسد این شدت از وابستگی و هم‌گرایی در اقتصاد ایران غیر طبیعی باشد؛ چرا که اقتصاد ایران و به ویژه نظام ارزی و نرخ دلار در آن با امواج روابط بین‌المللی، تلاطم‌های بیشتری را متحمل می‌شود و با کوچک‌ترین تحولات خارجی، اثر منفی می‌پذیرد. سؤال اساسی این است که مختصات اقتصاد در ایران چگونه است که دوز اثرپذیری آن از سیاست بسیار بالاست؟
اقتصاد در ایران همچون نوزاد کوچکی است که با کوچک‌ترین ویروس‌ها تب می‌کند. منظور این است که اقتصاد ایران با وجود ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بالقوه، کوچک و ضعیف است و رشد لازم را ندارد که بتواند در برابر چالش‌ها، «مقاوم» باشد. البته منظور این نیست که پیشرفت اقتصادی نداشته‌ایم؛ چه اینکه اقتصاد در ایران با توجه به امکانات و موانع، دستاوردهای بزرگ داشته است؛ اما حجم چالش‌های بیرونی و داخلی سبب شده است تا ظرفیت‌ها بالفعل نشوند و به اصطلاح مقاوم‌سازی اقتصاد صورت نگرفته است. اقتصاد ایران همچنان تک محصولی است و به نفت و مشتقات آن وابستگی دارد. هرچند در رفع وابستگی به نفت، اقدامات خوبی انجام شده، اما به هر حال نتوانسته‌ایم در تجارت خارجی خود، تنوع لازم را ایجاد کنیم. نظام ارزی و ساختار تسویه کشور به شدت از نفت و مسائل پیرامون آن متأثر است. تجارت خارجه ایران نه تنها متنوع و متکثر نیست و عمده تجارت خارجی ما به چند کشور خاص محدود است. تنوع تجارت از این رو اهمیت دارد که ما قادر به تأمین باثبات و پایدار ارز و نهاده‌های اولیه تولید کشور نیستیم.
نکته بعدی فوران انتظارات سیاسی است. از ابتدای دهه هفتاد شمسی، محیط اقتصادی و سیاسی کشور با مذاکرات هسته‌ای و تحریم‌ها، به شدت درهم‌تنیده شده و ریسک‌های اقتصادی فزونی یافته‌اند و در نتیجه فضای ورود سرمایه به کشور مناسب نیست و همزمان حکمرانی اقتصادی نیز نتوانسته است آرامش نسبی را با اهرم‌هایی، مانند بیمه و مواضع صحیح وارد اقتصاد کند.
بخش دیگر موضوع، دلاریزه بودن اقتصاد در ایران و نداشتن تنوع در ساختار پرداخت رسمی کشور است. ما ظرفیت پیمان‌های پولی و ساختار پرداخت‌های مشابه را در دو دهه اخیر جدی نگرفته‌ایم و در حالی که وابستگی محض به دلار درست جلوی چشمان ما بوده، اما برای رهایی از آن فکری نکرده‌ایم.
علی محمدی
▼ خبر ویژه
عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو لغو شد؟
به گزارش منابع مطلع، عربستان سعودی برنامه‌های تحت رهبری آمریکا برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را به تأخیر انداخته است. این منبع نزدیک به پادشاهی عربستان اضافه می‌کند، واشنگتن در هفته جاری عربستان سعودی را برای محکوم کردن حماس به دلیل عملیات طوفان‌الاقصی تحت فشار گذاشت، اما «فیصل‌بن‌فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی این درخواست را رد کرد؛ ریاض معتقد است گفت‌وگوها فعلاً نمی‌توانند ادامه پیدا کنند و مسئله امتیاز اسرائیل به فلسطین یک اولویت بزرگ‌تر است. در همین زمینه «عزیز القاشیان» تحلیلگر سعودی نیز اعلام کرده است: «عادی‌سازی روابط از ابتدا تابو در نظر گرفته می‌شد. این جنگ تنها آن را تشدید می‌کند.» گفتنی است، تحلیلگران غربی معتقدند، حمله اخیر حماس موجب نزدیکی بیش از پیش ایران و عربستان می شود. چنانکه موجب شده است محمدبن‌سلمان و ابراهیم رئیسی برای اولین بار پس از توافق عادی‌سازی روابط میان دو کشور با یکدیگر گفت‌وگو کنند.
▼ اخبار
۱ـ حذف غزه از روی نقشه
خبری در برخی رسانه‌های منطقه منتشر شده که مدعی است، آمریکا و رژیم صهیونیستی بر سر طرحی مبنی بر انتقال یک میلیون ساکن نوار غزه به کشورهای عربی به توافق رسیده و در تدارک اجرایی‌سازی آن هستند. این رسانه‌ها به نقل از برخی منابع که نام‌شان فاش نشده، مدعی شده‌اند، این طرح با هدف «با خاک یکسان کردن غزه» ارائه شده و «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا در تماس‌های گسترده و مذاکرات فشرده با مقامات امنیتی و سیاسی منطقه تلاش داشته تا آنان را به پذیرش ساکنان غزه متقاعد کند. او تهدید کرده است در صورت مخالفت کشورهای عربی، مسئولیت خسارت‌های انسانی متوجه آنها خواهد بود! چنانکه این رسانه‌ها اعلام کرده‌اند، «با خاک یکسان کردن»، تعبیری است که بلینکن عیناً به کار برده و آمریکا در این طرح قرار است یک میلیون شهروند ساکن نوار غزه را ابتدا به مصر منتقل کرده و پس از آن میان عربستان، اردن، قطر و امارات توزیع کند. این منابع بی‌نام تأکید کرده‌اند صهیونیست‌ها حاضر به بررسی هیچ طرحی جز تخلیه کامل غزه نیستند.
۲ـ کودتا در جریان اصلاح‌طلبی رخ داده است
«محمدعلی وکیلی» گفت: «جریان اصلاح‌طلبی همزاد جمهوری اسلامی بود و به عبارتی جمهوری اسلامی معلول یک گفتمان اصلاح‌طلبی بود؛ اما جریان اصلاح‌طلبی که امروز ما شاهد هستیم، در طول چهار دهه گذشته دچار فرازوفرود‌های فکری و معرفتی بسیاری شده است. کف اصلاح‌طلبی همچنان خود را در منظومه جمهوری اسلامی تعریف می‌کند و به اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی باور دارد، اما سقف اصلاح‌طلبی خود را «بر» جمهوری اسلامی می‌داند. از نظر من اطلاق عنوان اصلاح‌طلبی بر این بخش از اصلاح‌طلبان از روی تسامح است و اطلاق دقیقی نیست.» نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم با بیان اینکه ریاست آذر منصوری بر جبهه اصلاحات کودتاگونه بود، افزود: «آقای خاتمی اصرار داشت یک خانم انتخاب شود. تأکید آقای خاتمی بر خانم مولاوردی بود، ولی حزب اتحاد به دلیل تأثیر‌گذاری روی تعدادی از احزاب و ۱۵ نفر حقیقی عضو جبهه این کودتا را هدایت کرد.»
۳ـ کاهش رشد نقدینگی مطابق برنامه دولت
رشد نقدینگی در ۱۲ ماه منتهی به شهریور امسال به ۲۶/۹ درصد رسیده است. این در حالی است که در شهریور ۱۴۰۰ که دولت سیزدهم تازه شروع به کار کرده بود، رشد نقدینگی از مرز ۴۰ درصد عبور کرده و به ۴۰/۵ درصد رسیده است. به این ترتیب، در دو سال اخیر در دولت سیزدهم میزان رشد نقدینگی ۱۳/۶ واحد درصد کمتر شده است. رشد ۲۶/۹ درصدی نقدینگی، کمترین سطح این شاخص در چهار سال اخیر از شهریور ۱۳۹۸ تاکنون است.بانک مرکزی در توصیف علل کاهش کم‌سابقه رشد نقدینگی آورده است: «مدیریت و کنترل رشد نقدینگی یکی دیگر از محورهای اساسی سیاست تثبیت بود.» گفتنی است، این میزان رضد نقدینگی در شهریور ماه دقیقاً منطبق با مسیر رشد نقدینگی هدف‌گذاری شده برای سال ۱۴۰۲ است. پیش‌بینی می‌شود، هدف تعیین شده برای رشد نقدینگی در پایان سال (۲۵ درصد) حاصل شود.
۴ـ بزرگ‌ترین شکست اشغالگران
فرمانده کل سپاه پاسداران با اشاره به عملیات طوفان‌الاقصی، گفت: «بزرگ‌ترین شکست رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۴۸ به این سو و بزرگ‌ترین پیروزی برای نهضت فلسطین در عملیات طوفان‌الاقصی رقم خورد. این عملیات محصول انباشته شدن و جمع شدن بغض ملتی است که به واسطه غاصبان از سرزمین خود آواره شده‌اند.» سرلشکر حسین سلامی تأکید کرد: «این شکست برای اسرائیل از آن جهت سنگین است که فلسطین بدون مشارکت هیچ قدرتی توانست ضربه هولناکی را به دستگاه اطلاعاتی و ارتش رژیم وارد کند و افسانه ساخته شده شکست‌ناپذیری رژیم صهیونیستی را باطل کند. عملیات اخیر نشان داد صهیونست‌ها فاقد مردان جنگی هستند و نمی‌توانند از نزدیک چشم در چشم رزمندگان فلسطینی با آنها مواجه شوند.»
▼ اخبار کوتاه
◄ پس از آنکه «واشنگتن‌پست» مدعی شد، آمریکا و قطر با توجه به عملیات حماس علیه رژیم صهیونیستی به توافقی برای انسداد مجدد ۶ میلیارد دلار دارایی‌های ایران دست پیدا کرده‌اند، نخست‌وزیر قطر اعلام کرد، دوحه به اجرای توافق میان ایران و آمریکا در زمینه ۶ میلیارد دلار از وجوه آزادشده ایران پایبند است. «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا هم گزارش‌ها درباره توافق آمریکا و قطر برای انسداد مجدد ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در یک بانک قطری را تأیید نکرده بود.
◄ اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد، ذخایر جهانی نفت ۲۰۰ هزار بشکه در روز در نیمه دوم سال جاری میلادی به دلیل کاهش تولید اوپک پلاس پایین می‌آید. به گفته این اداره، پیش‌بینی می‌شود قیمت نفت خام برنت در ۲۰۲۴ به ۹۴ دلار و ۹۱ سنت برسد، در حالی که قبلاً ۸۸ دلار و ۲۲ سنت پیش‌بینی شده بود. احتمالاً کشورهای عضو اوپک و متحدانش در ائتلاف اوپک پلاس تولید خود را ۳۰۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال جاری پایین می‌آورند.
◄ «سارا سیدنر» خبرنگار و مجری «سی‌ان‌ان» پس از برملا شدن این دروغ بزرگ و ساختگی سر بریدن کودکان در حساب کاربری خود در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «روز گذشته دفتر نخست‌وزیر اسرائیل در برنامه زنده سی‌ان‌ان سر بریدن نوزادان و کودکان به دست حماس را تأیید کرد. امروز دولت اسرائیل می‌گوید نمی‌تواند سر بریدن نوزادان را تأیید کند. باید بیشتر مراقب اظهاراتم می‌بودم و عذرخواهی می‌کنم.»
◄ نخست‌وزیر مالزی اعلام کرده است، برای کاهش وابستگی به دلار حجم مبادلات با شرکای اصلی تجاری خود را افزایش می‌دهد. بر اساس گزارش منتشر شده، فرآیند دلارزدایی در جنوب شرق آسیا روبه افزایش است؛ به گونه‌ای که نخست‌وزیر مالزی اعلام کرده است این کشور توافقاتی را با اندونزی، تایلند و چین برای افزایش مبادلات تجاری با ارزهای ملی بیشتر می‌کند.
◄ در حالی که انزجار از جنایات رژیم نامشروع صهیونیستی در جهان اسلام به اوج رسیده است، «عبدالحمید اسماعیل زهی» امام جماعت مسجد مکی زاهدان در مقام جانبداری از رژیم‌اشغالگر برآمده و خواستار به رسمیت شناختن این رژیم شده است! وی گفته است: «نابودی اسرائیل، شدنی نیست و بحران کنونی، نیازمند راه‌حل عادلانه است.»
◄ «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه درباره حملات صهیونیست‌ها به نوار غزه اظهار داشت: «سناریوهای شرورانه‌ای در حال پدیدار شدن هستند. اقدامات نظامی و غیرنظامی اتخاذشده علیه غزه با محاصره لنینگراد در دوران جنگ جهانی دوم قابل مقایسه هستند.»