نشریه اخبار و تحلیل‌های شنبه، ۲۰ آذر ماه

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز                     

طلب 50 ساله!

50 سال از بدهی ۵۳۵ میلیون دلاری انگلیس به ایران می‌گذرد؛ اما در روزهای اخیر که فشارها به دولت انگلستان افزایش پیدا کرده است، آن‌ها به دنبال راهی برای پرداخت این بدهی هستند.

نکات تحلیلی: بدهی انگلیس به ایران مربوط به سال ۱۳۵۰ است؛ پول‌های بی‌زبانی که به‌جای رفع مشکلات مردم با عنوان خرید تانک چیفتن به شرکت‌های انگلیسی پرداخت شد تا از ورشکستگی نجات یابند؛ اما پس از عبور از بحران هیچ‌گاه حاضر نشدند پول‌ها را حتی در قالب ارسال تجهیزات نظامی به ایران برگردانند؛ اما مسئولین کشور اخیراً رایزنی‌های خود را برای دریافت این مطالبات افزایش داده‌اند. 1- در سال‌های گذشته همواره مسئولین سیاست خارجی که خود را سرآمد دیپلماسی و گفت‌وگو در عرصه بین‌الملل می‌دانستند، هیچ‌گاه به‌صورت جدی پیگیر دریافت پول‌های بلوکه‌شده ایران در لندن نبوده‌اند، شاید رودربایستی یا حضور فرزندان و خانواده‌هایشان در غرب مانع از دریافت اموال ملت ایران شده است. 2- وقتی علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان در وزارت خارجه انگلیس حضور پیدا می‌کند و پایش را در یک کفش کرده که بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی (۵۳۵ میلیون دلاری) کشورمان را سریعاً پرداخت کنید، می‌خواهد به طرف انگلیسی ضرب‌المثلشان را معنی کند که «صدای عمل رساتر از حرف است» و پاشنه درب را تا وصول طلبمان می‌کنیم. 3- به دلیل فشارهای ایران، در روزهای اخیر چندین بار دولت انگلیس تعهد داده که بدهی ایران را می‌پردازد؛ «لیز تراس»، وزیر امور خارجه انگلیس گفته که بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی کشورش به ایران یک «بدهی قانونی» است و دولت لندن می‌خواهد آن را پرداخت کند. همچنین هیئتی از وزارت خارجه انگلیس هفته گذشته برای بررسی مکانیسم پرداخت بدهی این کشور به ایران، به تهران آمد.

نکات راهبردی: 1- پیگیری‌های وزارت خارجه دولت سیزدهم در حد حرف باقی نمانده و ورود گسترده واکسن‌های کرونا، ترانزیت گسترده همسایگان از خاک ایران و بازگشت میلیاردها دلار از اموال کشورمان حکایت از آن دارد که موضوع انگلیس هم به‌سرعت قابل‌حل است. 2- مطالبه حقوق ملت ایران وظیفه همه جناح‌های سیاسی، گروه‌ها، احزاب و رسانه‌ها است و باید این موضوع بخشی از فرهنگ سیاسی کشورمان شود که هنگام وصول طلب‌های ملت ایران از همه دولت‌های خارجی باهم متحد هستیم و وزارت خارجه را تنها نمی‌گذاریم. 3- وزارت خارجه از لبخندهای تصنعی و دست‌های چدنی عبور کرده و مطالبات ملت ایران را به‌صورت واقعی دنبال خواهد کرد و ان‌شاءالله موفق خواهد شد که تحریم‌ها را حتی بدون عکس یادگاری برطرف کند. (نویسنده: فرهاد مهدوی)

▼گزارش روز                        

تلاش برای تغییر محاسبات ایران

ادامه دور جدید مذاکرات هسته‌ای از روز پنجشنبه مجدداً آغاز شد و علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در مذاکره با گروه ۱+۴ مجدداً تأکید کرد که ایران در مذاکرات اراده جدی داشته و در صورت فراهم شدن زمینه‌های لازم، هیچ مانعی برای توافق نمی‌بیند.

گزاره‌های تحلیلی: شواهد و قرائن ناظر به مواضع و مصاحبه‌های شخصیت‌های مرتبط با مذاکرات نشان می‌دهد که فضای حاکم بر مذاکرات در حال دگرگون شدن است. در این خصوص انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام در پایان جلسه کمیسیون مشترک برجام گفته است که تمامی طرف‌های مذاکره‌کننده تأکید کردند که تا زمان حصول توافق، به مذاکرات ادامه می‌دهند. در کنار آن میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین نسبت به روند منطقی در حال پیشرفت مذاکرات وین تأکید کرده است. مسئله اساسی در این دور از مذاکرات این است که آمریکایی‌ها با همکاری طرف‌های اروپایی در مواجهه با ابتکار جمهوری اسلامی در ارائه دو سند اقدام، دست به بازی جدیدی زده‌اند تا روند مذاکرات را تغییر داده و هم‌زمان به محاسبات ذهنی طرف ایرانی برای عقب‌نشینی از مواضع خود حمله نمایند. این بازی در محیط رسانه‌ای با روایتگری‌های جعلی و با هدف ادراک‌سازی برای مقصر جلوه دادن ایران به‌عنوان عامل به بن‌بست کشاندن مذاکرات و هم‌زمان ایجاد تحریم‌های جدید علیه اشخاص حقیقی و حقوقی و برخی نهادها و همچنین اثرگذاری روانی بر محیط اقتصادی به‌ویژه در حوزه ارز، طراحی و عملیاتی شده است. در حال حاضر طرف آمریکائی به‌شدت بر روی به نتیجه رسیدن توافقی بر اساس سند مذاکرات ناتمام ژوئن گذشته که طرفین به حداقل اختلافات رسیده بودند، هراس دارد؛ چراکه تمامی مسیر‌ها را برای آغاز سناریوهای بعدی آمریکا خواهد بست. این شرایط اتفاقی به وجود نیامده و حاصل سلسله اقداماتی است؛ ازجمله اینکه ایران با دستان پر وارد مذاکرات شده، همراه با ابتکار عمل بوده، با طرف‌های روسیه و چین کاملاً هماهنگ است و از همه مهم‌تر دست برتر را در تمامی سطوح دارد؛ مضاف بر اینکه آمریکایی‌ها فاقد پلن جایگزین هستند؛ به عبارتی پلن جایگزین آن‌ها فاقد اثر راهبردی است؛ چراکه بخش اقدام نظامی که بر روی آن متمرکز بودند و متکی به عملیات روانی برای برهم زدن محیط اقتصادی ایران بود، اکنون در سطح رسانه هم اعتبار ندارد.

جمع‌بندی: آمریکا به مذاکرات در این مقطع زمانی به‌مثابه فرصتی نگاه می‌کند که در حال از دست رفتن است. از نگاه آنان اگر با ایران در این مقطع کنار نیایند و توافق نکنند، نمی‌توانند در آینده امتیاز کنونی را هم بگیرند. بر همین مبناست که تلاش دارند تا با قرار دادن ایران در یک محیط پرفشار روانی و رسانه‌ای؛ مواضع و خواسته‌های جمهوری اسلامی را تعدیل دهند تا به یک توافق شکننده و قابل‌تعمیم دست یابند؛ اما هیئت مذاکره‌کننده ایرانی با ابتکار عمل آمیخته به حسن نیت و ارائه پیشنهاد منطقی، مستدل و قابل‌انعطاف در وین ظاهرشده و تمامی مسیرها را بر روی طرف‌های مدعی برای جلوگیری از زیاده‌خواهی بسته‌ است. (نویسنده: احمد بنافی)

▼خبر ویژه                      

برخورد قانونی با برهم زنندگان بازار ارز

وزارت اطلاعات در اطلاعیه‌ای خبر از شناسایی و دستگیری ۵ اخلال‌گر شاخص و تأثیرگذار بازار ارز تهران طی روزهای گذشته داد. احمد لواسانی رئیس شورای عالی کانون صرافان نیز خبر داد: «حدود ۸۴۰ حساب اخلالگران بازار ارز، مسدود شده است و این روند برخوردی، تداوم دارد». در روزهای اخیر وزارت اطلاعات با همکاری نیروی انتظامی، تعدادی از سودجویان را که بدون مجوز در بازار ارز فعالیت می‌کردند دستگیر و حساب‌های بانکی این افراد را مسدود کرد. پیش‌بینی می‌شود به دلیل افزایش ذخایر ارزی بانک مرکزی و جدی‌تر شدن برخوردها با سودجویان در این حوزه، بازار ارز به آرامش برسد و قیمت‌ها ریزشی شود.

▼ اخبار

توصیه‌های مراجع عظام تقلید به مسئولان دستگاه دیپلماسی

روز پنجشنبه‌(18 آذرماه) وزیر امور خارجه با سفر به شهر مقدس قم، طی دیدار با چند تن از مراجع عظام تقلید، آنان را در جریان آخرین مواضع جمهوری اسلامی در مذاکرات با طرف‌های برجامی قرار داد. در دیدار امیر عبدالهیان با آیت‌الله جوادی آملی، ایشان خطاب به وزیر خارجه گفتند: «مذاکره با جهان، یک فهم و سواد بالغ سیاسی بین‌المللی می‌خواهد. باید طوری توافقات را نوشت که کسی نتواند زیر آن بزند و از آن خارج شود و از تعهد خود شانه خالی کند؛ اگر کشوری توانست یک‌طرفه و یک‌جانبه از توافق و قرارداد صورت گرفته خارج شود، این یعنی این قرارداد عوامانه نوشته شده است. این یعنی آن تکیه‌گاهی که محل سوءاستفاده دشمن قرار گرفته تا بر اساس آن از توافق خارج شود مورد غفلت قرار گرفته است، این یعنی در قرارداد دیده نشده که اگر یکی از طرفین به‌صورت یک‌جانبه از توافق خارج شود و آن را فسخ کند، چه عواقبی دارد؟ این یعنی همه جوانب کار دیده نشده است». آیت‌الله نوری همدانی نیز در دیدار وزیر امور خارجه تأکید کردند: «کار تیم‌های مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی باید در محور اقتدار و عظمت اسلام و مسلمین دنبال شود. فعالیت‌های موشکی، خط قرمز‌ نظام است که نباید به دشمن در این زمینه باج داد. حوادثی که در کشور‌های یمن، افغانستان، سوریه و فلسطین و سایر کشور‌های اسلامی صورت می‌گیرد زیر سر دشمنان است که از یک‌سو به دنبال فروش تسلیحات به کشور‌های اسلامی هستند و از سوی دیگر از مذاکره با جمهوری اسلامی ایران دم می‌زنند».

باهنر: مخفی بودن آرا در دنیا و در دموکراسی پذیرفته شده است

«محمدرضا باهنر» که سابقه حضور چندین دوره حضور در مجلس شورای اسلامی را دارد، تصویب «طرح شفافیت آرا» در مجلس را ناصحیح می‌داند. وی می‌گوید: «در دنیا و در دموکراسی این حرف پذیرفته شده است که آرای افراد مخفی باشد. این جزو حقوق هر فرد است و اگر خودش بخواهد می‌تواند رأی خود را افشا کند اما هیچ مقامی نمی‌تواند کسی را وادار کند که رأی خود را علنی و افشا کند. انسان وقتی مخفیانه رأی می‌دهد واقعاً رأی دلش را می‌دهد، اما در شرایط عکس ممکن است علنی بودن رأی ایجاد چالش کند، بنابراین از نگرانی قضاوت سایرین ممکن است رأی واقعی خود را ندهد. نماینده مجلس می‌خواهد به یک لایحه رأی موافق یا مخالف بدهد. طبیعتاً هر لایحه موافقان و مخالفانی دارد که هرکدام از آن‌ها ممکن است دیگر نمایندگان را تحت‌فشار بگذارند که رأی خود را افشا کند، در چنین شرایطی نماینده علی‌رغم اینکه ممکن است با موضوعی مخالفت داشته باشد، اما برای ملاحظات افراد دیگری که رأی او را خواهند فهمید، رأی موافق به طرح یا لایحه می‌دهد و برعکس آن هم وجود دارد».

تحریف صحبت‌های وزیر کشور درباره زنان

اخیراً وزیر کشور در نشستی مطالبی را درباره مسائل زنان مطرح کرده بود که برخی رسانه‌های اصلاح‌طلب با تیتر جهت‌دار «وزیر کشور: اگر انقلاب بخواهد ضربه ببیند، از ناحیه زنان است»، به موضوع سخنان وزیر کشور پرداختند. این موضوع مورد سوءاستفاده رسانه‌های معاند هم قرار گرفت؛ اما وحیدی در این نشست گفته بود: «اینکه غربی‌ها با معیار‌های خودشان به ما بگویند زن مهم است، هیچ نیازی نداریم که از فکر ناقص، ضعیف و مادی غرب بهره بگیریم و نشان دهیم که زن جایگاه مهمی دارد. افکار فمینیستی به‌جز تحقیر و تضعیف موقعیت زن آثار دیگری ندارد. اعتقاد دارم اگر انقلاب بخواهد ضربه ببیند از ناحیه زنان است و اگر موفق هم بشود باز هم از ناحیه بانوان خواهد بود. شناخت فرصت‌ها و تهدید‌ها در حوزه زنان بسیار مهم است و کارکرد دشمن بر اندیشه، اخلاق و عملکرد بانوان خیلی مهم است».

‌اخبار کوتاه

◄ توان واقعی آمریکا و رژیم صهیونیستی برای جنگ با ایران!/ «رابرت اینکلاش» کارشناس شبکه راشاتودی در مورد حمله رژیم صهیونیستی به ایران گفت: «در صورت دخالت آمریکا در این جنگ، هزاران نفر از سربازان آمریکایی در این جنگ کشته خواهند شد؛ آن‌ها نمی‌توانند حمله بزرگ زمینی علیه ایران ترتیب دهند، آن‌ها که فکر می‌کنند این کار ممکن است، به وسعت، جمعیت و قدرت ایران نگاهی بیندازند!». وی در مورد سرنوشت رژیم صهیونیستی در صورت حمله به ایران نیز گفت: «آن‌ها با خاک یکسان و از روی نقشه محو خواهند شد!».

◄ چرا گرانی‌ها کنترل نمی‌شود؟/ «سید صولت مرتضوی» معاون اجرایی رئیس‌جمهور در برنامه دستخط صداوسیما گفت: «تمام تلاش دولت این است که گرانی‌ها را کنترل کند، ولی قطعاً شیپورهایی که در گذشته نواخته شده است الآن صدای آن درآمده است. همه اراده دولت بر کنترل و مهار گرانی و تورم است. برخی از برنامه‌ها زودتر به نتیجه می‌رسند و برخی از برنامه‌ها ضرورت دارد زمان بگذرد تا به منصه ظهور برسند. معاون اول‌ و همه دولت‌مردان ما کف خیابان هستند و قیمت‌ها را به‌صورت ناشناس پیگیری می‌کنند».

◄ مسکو: آمریکا بابت تمام تخلفات برجامی جبران خسارت کند/ سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت: «مسکو از تهران و واشنگتن می‌خواهد در جریان مذاکرات وین برای احیای برجام، گام‌های خود را هماهنگ کنند. دولت قبلی آمریکا بود که به‌صورت یک‌جانبه از این توافق خارج شد. برای تمام تخلفات ایالات‌متحده باید جبران خسارت صورت گیرد».

◄ واکنش ایران به بایکوت دیپلماتیک المپیک زمستانی پکن/ سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در واکنش به اقدام آمریکا و چند کشور بلوک غرب برای تحریم المپیک زمستانی پکن گفت: «چه «بایکوت دیپلماتیک» المپیک زمستانی پکن ۲۰۲۲ باشد و چه محروم کردن تیم‌های ایرانی از دسترسی به منابع مالی، همه باید سیاسی کردن ورزش را نکوهش کنند. مشتاق مشارکت در این مسابقات هستیم و همبستگی خود را با چین که هدف کارزار تخریبی قرار گرفته، ابراز می‌داریم».

◄ «حضور مستشاری»؛ عنوانی جدید برای بقا در عراق!/ روز پنجشنبه (18 آذرماه) دبیر شورای عالی امنیت ملی عراق اعلام کرد: «ما به‌صورت رسمی اعلام می‌کنیم، مأموریت عملیاتی ائتلاف بین‌المللی تحت فرماندهی آمریکا در عراق پایان‌یافته و آن‌ها خاک کشورمان را ترک خواهند کرد. همکاری ما با ائتلاف بین‌المللی در زمینه آموزش و مشورت ادامه خواهد یافت». بااین‌حال مک‌کنزی، رئیس سازمان تروریستی سنتکام گفته است: «ایالات‌متحده ۲۵۰۰ نظامی فعلی را برای مدتی معلوم در عراق نگه می‌دارد. ایران همچنان چشم‌انداز بیرون راندن ما را دنبال می‌کند و آن‌ها نبردگاه اصلی را در عراق می‌دانند. ما نگران توسعه موشک‌های بالستیک و کروز و همچنین پهپادهای مسلح ایران هستیم».