▼ حرف روز
طوفانالاقصی دوم
طوفانالاقصی در امتداد جنگ نابرابر صهیونیستها و گروههای مقاومت است؛ جنگی که 75 سال است آغاز شده و هیچ روزی آتشبس نداشته است؛ اما این طوفان برکات فراوانی دارد که یکی از جلوههای آن را امروز در کشورهای جهان از قلب آمریکا تا اروپا و از آفریقا تا آسیای شرقی نیز میتوان به وضوح مشاهده کرد.
طوفانالاقصی در حقیقت خط بطلانی بر طرحهای راهبردی صهیونیستها در حوزه رسانه و تأثیرگذاری بر افکار عمومی کشید. طرحهایی که غولهای رسانهای و بنگاههای بزرگ سخنپراکنی غرب آن را حمایت میکردند، با طوفانالاقصی و البته جنایات بعدی صهیونیستها بر هم ریخت و امروز این حضور میلیونی در خیابانهای پاریس تا لندن و نیویورک و سایر شهرها نشانه آن است. این حضور پیامدهای گوناگونی دارد؛ از جمله:
1ـ در آمریکا مردم مانع حرکت کشتی حامل کمکهای آمریکا به اسرائیل میشوند، در استرالیا با قایق باز چنین اتفاقی میافتد؛ در انگلیس، دولت مجبور به برکناری وزیری شد که علیه مردم فلسطین و تظاهرات حمایت از ایشان در انگلیس اقدام کرد. این نکات نشانه آن است که با وجود حمایتهای افکار عمومی در دنیا از فلسطین، فشار بر دولتهای غربی حامی رژیم صهیونیستی از جمله فرانسه، انگلیس و آمریکا در مسیر حمایت بدون هزینه از این رژیم کودککش بیشتر از هر زمان دیگری است.
2ـ این تظاهرات بر ساکنان سرزمینهای اشغالی نیز تأثیرگذار بوده است؛ صهیونیستهایی که هیچگاه تنفر از آنها در جهان به این اندازه نبوده است؛ ساکنانی که تاکنون در سایه لابی صهیونیست در کشورهای گوناگون از جمله آمریکا، خود را نورچشمی و البته سرور ابنا بشر تصور میکردند؛ اما امروز حس حقارت و ترس از ادامه این تنفر موجب معکوس شدن مهاجرتها شده و زین پس باید در هر کشوری قدم میگذارند، هویت صهیونیستی خود را پنهان کنند هرچند که تاریخ جنایات آنها را فراموش نخواهد کرد.
3ـ زمانی آمریکا تصور میکرد که دنیا غرق در مسائل گوناگون است و فلسطین در اولویتهایش قرار ندارد و لذا با طرح به اصطلاح «صلح ابراهیم» قصد داشت اعراب را در مسیر سازش با رژیم صهیونیستی قرار دهد؛ اما طوفانالاقصی و طوفان تظاهرات های مردمی در کشورهای مختلف بار دیگر فلسطین را مسئله اول دنیا قرار داد و این حمایتها نشان داد که آزادی فلسطین امروز بیش از هر زمان دیگری در اوج قرار گرفته است.
مصطفی برزکار
▼ گزارش روز
الگوی مصرف خانوارها و پیامهای مهم آن
بر اساس گزارشی که به تازگی منتشر شده، هزینهها و درآمدهای خانوارهای ایرانی طی سالهای 1396 تا 1401 تجزیه و تحلیل شده است. از آنجا که الگوی مصرفی هر خانوار میل به هموار بودن دارد و کمتر دستخوش تغییر میشود، میتوان تغییرات الگوی مصرف را شاخصی مهم برای تحلیل وضعیت اقتصادی جامعه دانست. بر اساس گزارش منتشره طی سالهای 1396 تا 1401 حدود 10 درصد به مجموع هزینههای خوراک و مسکن خانوارهای شهری و روستایی افزوده شده است و از سهم پوشاک، سلامت و بهداشت، حملونقل و ارتباطات، تفریح و سرگرمی و لوازم خانگی کاسته شده است. این موضوع که نتیجه تورم بالا در کالاهای ضروری خانوارهاست، نشاندهنده فشار بالا بر روی اقشار آسیبپذیر است. البته سهم خوراکیها در سبد خانوار در همه دهکها افزایش یافته و این مهم گویای آن است که سطح رفاه برای تمام جامعه حتی طبقات ثروتمند کاهش یافته است. سهم آموزش در سبد مصرفی خانوار به جز دهک دهم کاهشی بوده و در دهک اول با کاهش 73 درصدی مواجه بوده است که نادیده انگاشتن آن موجب به وجود آمدن فقر بین نسلی میشود. با وجود اینکه درآمد خانوارهای استان تهران بالاتر از متوسط کشور بوده است، اما هزینه خانوارها نیز به همین نسبت بالاتر بوده است؛ به گونهای که تغییرات سبد مصرفی خانوارها بیش از سایر مناطق است.
در تحلیل این گزارش بیتردید باید سیاستهای غلط اقتصادی طی سالهای 1396 تا 1401 را عاملی مهم در به وجود آمدن این وضعیت دانست و به این مسئله توجه کرد که نارضایتی عمومی در جامعه نسبت به معیشت محصول سیاستگذاریهای اقتصادی کشور بوده است. تغییرات الگوی مصرف خانوارها به تدریج اتفاق میافتد و دولت سیزدهم باید با تمام توان برای ترمیم قدرت خرید مردم، به ویژه اقشار آسیبپذیر اقدام کند. اگرچه برخی تصمیمات دولت مانند تغییر یارانه نقدی به کالابرگ الکترونیک و افزایش یارانه در قالب استفاده از آن سبب تقویت سبد خوراکی در خانوارها میشود؛ اما برای حل سفره و معیشت مردم باید بزرگترین هزینه خانوارها تا حد زیادی کاهش یابد. طی این گزارش سهم مسکن، سوخت و روشنایی در هزینه خانوارها در تهران بیش از 50 درصد هزینه خانوار و در کل کشور بیش از 38 درصد از آن است. با توجه به اینکه این آمار نشاندهنده وضعیت متوسط در جامعه است و تعداد قابل توجهی از جامعه هدف، مالک مسکن بودهاند و هزینه آنها در سبد خانوار کمتر از این میزان بوده است، میتوان نتیجه گرفت که در بخشهایی از جامعه سهم مسکن به مراتب بیشتر است و افزایش قیمت مسکن سهم بسیاری در کوچک شدن سفره مردم داشته است؛ لذا سرعت گرفتن طرح جهش ساخت مسکن میتواند مستقیماً بر سفره و معیشت مردم تأثیر مثبت بگذارد.
علی کارگر
▼ خبر ویژه
دریای سرخ جهنم صهیونیستها میشود؟
«سیدعبدالملک بدرالدین الحوثی» رهبر جنبش انصارالله با اشاره به حمایتهای نظامی آمریکا از رژیم صهیونیستی، خاطر نشان کرد: «آمریکاییها با میلیاردها دلار به اسرائیل کمک کردند. انگلیس، فرانسه، آلمان و سایر کشورهای غربی نیز همین اقدام را انجام دادند، ولی چرا امت اسلام، حامی مظلومان خود نیست؟ ما به عنون ملت یمن، از روز نخست حمایت خود را از ملت و مقاومت فلسطین اعلام کردیم.» رهبر انصارالله با بیان اینکه کشتیهای صهیونیستها در دریای سرخ جرئت ندارند از پرچمهای این رژیم استفاده کنند، گفت: «ما در پی کشتیهای اسرائیلی هستیم و در هدف قرار دادن آن کوتاهی نخواهیم داد.» الحوثی در پایان تأکید کرد: «از زمان آغاز رخدادهای فلسطین، آمریکا پیامهایی برای تهدید و تطمیع ما فرستاد، ولی هیچ اهمیتی به آن ندادیم.» گفتنی است پس از این سخنان، انصارالله یمن تصاویر رصد و هشدار به یک کشتی آمریکایی را منتشر کرد.
▼ اخبار
1ـ آزادسازی 10 میلیارد دلار دیگر
پایگاه خبری «واشنگتن فری بیکن» طی گزارشی نوشت، احتمال دارد دولت آمریکا با دسترسی ایران به حداقل 10 میلیارد دلار منابع مالی خود در عراق موافقت کند. به این ترتیب، معافیتی که در ماه جولای برای نخستین بار برای دسترسی ایران به منابع مالیاش در عراق صادر شده بود و فردا منقضی میشود، تمدید خواهد شد. به نوشته این گزارش، این معافیت به دولت عراق اجازه میدهد تا پول برق صادراتی ایران را به حسابهای بانکی ایران در اروپا و عمان واریز کند. دولت ترامپ برای نخستین بار به عراق اجازه داد تا برق و گاز از ایران وارد کند؛ اما تنها در شرایطی که پرداختها در یک حساب سپرده در بغداد نگهداری شود. دولت بایدن به تمدید این معافیت ادامه داد و از ماه جولای این امکان را فراهم کرد تا عراق بتواند بیش از 10 میلیارد دلار از این مبالغ را به خارج از کشورش انتقال دهد تا تهران بتواند از آن استفاده کند. گفته میشود، رئیس بانک مرکزی ایران در اواخر ماه اکتبر با همتای عمانی خود بر سر تسریع در دسترسی ایران به این مبالغ گفتوگو کرده است.
2ـ تغییر ادبیات اصلاحطلبان درباره انتخابات
روزنامه «آرمان» با تأکید بر اینکه در انتخابات مجلس چهارم با توجه به اینکه ردصلاحیتها خیلی شدت پیدا کرده بود، باز هم دیدیم که مشارکت حداکثری رخ داد؛ ولی در مجلس هفتم موضوع برعکس شد و شورای نگهبان تعداد کاندیداهای زیادی را تأیید صلاحیت کرد؛ ولی میزان مشارکت کاهش چشمگیری داشت، نوشت: «باید به جای نظارت استصوابی شورای نگهبان بین شرکتکنندگان و آنهایی که اجازه حضور نخواهند داشت «تفکیک» قائل شوند؛ زیرا ردصلاحیتی که شورای نگهبان انجام میدهد، میزان مشارکت را بالا و پایین نمیبرد و تنها به «نشاط» و «فضای اجتماعی» جامعه آسیب میزند. بهنظر بحث اعتماد عمومی و نشاط جامعه حتی از بحث مشارکت هم مهمتر است. روزنامه «اعتماد» نیز با ادبیاتی مشابه نوشت، حتی اگر احتمال پیروزی در برابر انحصارطلبان نزدیک صفر باشد، باید برای پیروزی یا لااقل جلوگیری از شکست جنگید.
3ـ اخراج رژیم صهیونیستی از المپیک
دبیر شورای عالی روابط خارجی با بیان اینکه ورزش به ویژه ورزش قهرمانی و بینالمللی امر کاملاً سیاسی است و تأثیرپذیری از تحولات سیاسی دارد، گفت: «غربیها خیلی خوب از این ابزارها استفاده میکنند. اکنون مخالفت با حضور رژیم صهیونیستی در میادین ورزشی بینالمللی یک مخالفت کاملاً مشروع است.» «عباس عراقچی» افزود: «پیشنهاد من این است که برای المپیک 2024 پاریس باید کمپینی آغاز شود و حضور رژیم صهیونیستی را به خاطر جنایتهایی که در غزه مرتکب شدهـ که به لحاظ حقوق بینالملل در حد نسلکشی استـ تحریم کرد. اقدامهای حقوقی و سیاسی بسیاری به خاطر این جنایتهای رژیم صهیونیستی باید علیه این کشور صورت بگیرد؛ اما در حوزه ورزشی باید کمپینی را برای تحریم رژیم صهیونیستی در المپیک 2024 آغاز کرد. این کمپین خاص ایران نیست و باید جنبه بینالمللی پیدا کند.»
4ـ بازگشت ایران به جمع سه تولیدکننده بزرگ اوپک
جدیدترین آمار تولید نفت ایران به نقل از منابع ثانویه در گزارش ماهانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام نشان میدهد، تولید نفت ایران در ماه اکتبر 2023 برابر با مهر 1402 به 3/115 میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به ماه پیش از آن 46 هزار بشکه در روز افزایش یافته است .ایران در ماه سپتامبر (شهریور ماه 1402) 3 میلیون و 69 هزار بشکه نفت در روز تولید کرده بود. ایران از ماه آگوست یا همان مرداد 1402 جایگاه سوم تولید نفت اوپک را از آن خود کرده و همچنان این جایگاه را حفظ کرده است. گفتنی است، جدیدترین گزارش اوپک نشان میدهد نفت سنگین ایران در مهر 91/55 دلار در هر بشکه معامله شده است.
▼ اخبار کوتاه
◄ نخستوزیر رژیم اشغالگر به سرزنش انتقادات بینالمللی پرداخت. به گزارش روزنامه «تایمز اسرائیل»، نتانیاهو همراه گالانت و بنی گانتس اعلام کردند حمله نظامی را با قدرت ادامه دهند و مقابل فشار بینالمللی برای کاهش شتاب یا توقف جنگ میایستند و اگر لازم باشد، قاطعانه در مقابل جهانیان میایستند. تایمز اسرائیل نوشت: «بنیامین نتانیاهو نخستوزیر، یوآو گالانت وزیر دفاع، بنی گانتس وزیر کابینه اسرائيل، در مقابل انتقادات روزافزون بینالمللی بر سر تلفات غیرنظامی جنگ ایستادگی کردند، و از رهبران غربی خواستند حمایت خود را شامل کشور یهود کنند.»
◄ منابع وابسته به پنتاگون گفتهاند، 2000 نیروی آمریکایی در سرزمینهای اشغالی حضور دارند، با این حال این رسانه گفته است، منابع پنتاگون ادعا کردهاند که بیشتر این نیروها مستشاران نظامی هستند. هدف از اعزام این نیروها حمایت از دو مرکز هستهای در اراضی اشغالی، یعنی دیمونا و منطقه صحرایی «تبنه» است. پیشتر اخبار درباره حضور میدانی ارتش آمریکا در جنگ غزه منتشر شده بود.
◄ «حمیدرضا ترقی» از چهرههای سیاسی اصولگرا با ردّ ادعاهای برخی اصلاحطلبان درباره ردصلاحیت شدنشان اظهار کرد: «این اظهارات درست نیست و به اندازه قابل توجهی اصلاحطلبان نامزد در سطح کشور دارند. در مجموع با توجه به آنکه 240 کرسی مجلس مربوط به حوزههای انتخابیه تک نماینده یا دو نماینده میشود، به نظرم انتخاباتی با مشارکت بالای 55 درصد را شاهد خواهیم بود.»
◄ یکی از اعضای ارشد راست افراطی حاضر در دولت بنیامین نتانیاهو گفت، غزه دیگر مثل قبل نخواهد شد و بهتر است فلسطینیها از آنجا به کشورهای دیگر بروند. «اسموتریچ» در بیانیهای گفت: «من از ابتکار مهاجرت داوطلبانه اعراب غزه به کشورهای سراسر جهان استقبال میکنم. این راه حل مناسب بشردوستانه برای ساکنان غزه و کل منطقه پس از 75 سال پناهندگی، فقر و خطر است.»
◄ «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا با اعلام سومین دور تحریمهای وزارت خزانهداری این کشور علیه رهبران حماس از زمان عملیات طوفانالاقصی گفت: «حمایت ایران از جمله از طریق انتقال بودجه و ارائه تسلیحات و آموزش عملیاتی که عمدتاً از طریق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام میشوند، به فعالیتهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین کمک میکند.»
◄ سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه گفت: «مجلس شورای اسلامی در لایحه برنامه هفتم توسعه دولت را مکلف به ایجاد تنوع در سبد سوختی کشور کرده و بحث افزایش قیمت بنزین مطرح نیست. مجلس شورای اسلامی به هیچ وجه اجازه نمیدهد که بنزین در این اوضاع گران شود؛ بلکه بحث مدیریت سوخت و مدیریت ناترازی بنزین مطرح است.»