تاریخ انتشار : ۲۰ آبان ۱۴۰۴ - ۰۰:۵۷  ، 
کد خبر : ۳۸۳۹۰۵
نگاهی به ابعاد استبداد در دوران سیاه پهلوی

اطاعت می‌شود!

بی‌تردید، در میان رجال عصر پهلوی «اسدالله علم» یکی از قدرتمندترین و با نفوذترین چهره‌هاست. وی فرزند «شوکت الملک» از خوانین منطقه سیستان و از قدیمی‌ترین خانواده‌های وابسته به انگلستان بود. علم مانند دیگر عناصر وابسته به انگلستان مراحل صعود در سلسله مراتب قدرت در رژیم پهلوی را به سرعت طی کرد. 
اسدالله علم در اوایل دهه چهل به نخست‌وزیری منصوب شد و در این سمت فاجعه خونین قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ را به وجود آورد. وی پس از نخست‌وزیری به ریاست دربار شاهنشاهی منصوب و در این سمت در همه عزل و نصب‌ها اعمال نفوذ می‌کرد. یکی از عرصه‌های تجلی قدرت و نفوذ اسدالله علم انتخابات مجالس فرمایشی عصر پهلوی بود. در خاطرات «فردوست» نقش اسدالله علم در انتخاب نمایندگان مجلس به خوبی روشن شده است. وی درباره کمیسیون سه نفره‌ای که برای انتخاب نمایندگان مجلس شورای ملی از سوی شاه تعیین شده بود، می‌نویسد:
«در دوران قدرت علم، که در واقع مهم‌ترین سال‌های سلطنت محمدرضاست، نماینده‌های مجلس با نظر او تعیین می‌شدند. در زمان نخست‌وزیری اسدالله علم، محمدرضا دستور داد که با علم و منصور یک کمیسیون ۳ نفره برای انتخاب نمایندگان مجلس تشکیل دهم. کمیسیون در منزل علم تشکیل می‌شد. هر روز منصور با یک کیف پر از اسامی به آنجا می‌آمد. علم در رأس میز می‌نشست. من در سمت راست و منصور در سمت چپ او، منصور اسامی مورد نظر را می‌خواند و علم هر که را می‌خواست تأیید می‌کرد و هر که را نمی‌خواست دستور حذف می‌داد. منصور با جمله «اطاعت می‌شود» با احترام حذف می‌کرد. سپس، علم افراد مورد نظر خود را می‌داد و همه بدون استثنا وارد لیست می‌شد. سپس من درباره صلاحیت سیاسی و امنیتی افراد اظهار نظر می‌کردم و لیست را با خودم می‌بردم و برای استخراج سوابق به ساواک می‌دادم. پس از پایان کار و تصویب علم ترتیب انتخاب این افراد داده می‌شد. فقط افرادی که در این کمیسیون تصویب شده بودند از صندوق آرا سر در آوردند و لاغیر. در تمام دوران قدرت علم وضع انتخابات مجلس همین بود و در زمان هویدا نیز حرف آخر را همیشه علم می‌زد.»

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات