طی چند روز قبل اخباری مبنی بر توافق اولیه انصار الله یمن با رژیم عربستان جهت آتش بس صورت گرفته است. این در حالی است که عربستان همچنان به جنایات خود ادامه می دهد تا جایی که سازمان ملل در واکنشی بسیار دیر هنگام و خنثی، حمله عربستان به بازاری در یمن را محکوم کرد.
درباره توافقات انصار الله با عربستان، چشم انداز آتش بس و نقش آمریکا و سازمان ملل در این زمینه، گفتگویی را با جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل منطقه انجام دادیم که در ادامه می آید:
بصیرت: رئیس شورای سیاسی أنصارالله یمن از تفاهمات اولیه این جنبش با رژیم سعودی خبر داده است. درباره محتوای این مذاکرات توضیح بفرمائید؟
قنادباشی: محتوای این مذاکرات، در سطح ابتدایی، جزئی و تنها یک بهانه ای برای یک مذاکره مقدماتی می باشد. ظاهرا مذاکراتی که صورت گرفته در مورد یک اسیر یمنی بوده که به دلیل بیماری تحویل دهند. در کنار تحویل اسیر یمنی مذاکرات بسیار جزئی هم صورت گرفته است. می شود گفت این موضوع پایه ای برای یک مذاکره مقدماتی است. یمنی ها این مذاکره را خیلی جدی تلقی نکردند و لیکن معتقد هستند که در این بحث مذاکره ای صورت گرفته که که خیلی کوتاه و جزئی بوده است. درباره مذاکرات می توان گفت نشانه هایی از نگرانی عربستان از تلفات و تمایل شدید به پایان جنگ وجود دارد.
عربستان با توجه به ضرباتی که از یمنی ها دریافت کرده و با توجه به این که در سطوح زمینی در برابر نیروهای یمنی با مشکلات زیادی روبرو است، خواستار این است که به گونه ای آبرومندانه زمینه های پایان جنگ را فراهم کنند. البته انصارالله تاکید کرده است که ما خواستار این هستیم که ملت ما بعد از حدود یک سال تحمل جنگ در آسایش قرار بگیرند و جنگ پایان یابد. منتهی باز مقامات یمنی تاکید می کنند که عربستان می خواهد در اینجا هم وارد یک بلوف و فریب سیاسی شود. آنچه که به عنوان مذاکره بر آن تاکید می کنند جدی نیست. اگر عربستان می خواهد مذاکره ای صورت بگیرد این مذاکره باید شرایط و ویژگی هایی داشته باشد و همچنین تدوین شود.
بصیرت: آیا عربستان واقعا خواهان آتش بس در یمن است و تمایل دارد هرچه زودتر جنگ پایان یابد؟ چه دلایلی برای این موضوع وجود دارد؟
قنادباشی: الان عربستان دلایل مختلفی بر آتش بس و پایان جنگ دارد. دلیل اول اظهاراتی است که مقامات آنها در یک سری صحنه های مختلف ابراز می کنند. دلیل دوم آنها سعی کردند مذاکرات جزئی و بسیار مقدماتی با یمنی ها داشته باشند. در این زمینه عربستان خواستار آتش بس می باشد. البته از همان روزهای اول جنگ عربستان به دنبال پایان جنگ یمن بود. ولی هیچگاه شرایط مساعدی برای این که آبرومندانه از این جنگ خارج شوند را پیدا نکرد.
الان عربستان خواستار پایان جنگ است. دلایل آن بر می گردد به مشکلات شدید اقتصادی که عربستان در این خصوص 90 میلیارد دلار کسری بودجه دارد. طبق آخرین اطلاعاتی که از داخل عربستان وجود دارد مردم عربستان به شدت ناراضی هستند. یکی از دلایل عمده ی آن هم جنگ پر هزینه ای است که خود آغازگر آن بودند. مردم الان در عربستان با گرانی شدیدی روبرو هستند. طبیعی است که همه این ها نشانه هایی است که ثابت می کند دولت عربستان نمی تواند با ادامه جنگ موافق باشد، چون نارضایتی بیشتر می شود و کسری بودجه آن به خاطر هزینه های سنگین جنگ در سطوح منطقه ای و بین المللی بیشتر می شود. حتی در این زمینه برای اولین بار در سه هفته اخیر سازمان ملل ناگزیر شد که عربستان را در قضیه حقوق بشری و در قضیه کشتار مردم یمن محکوم کند. البته این موضوع خیلی دیر انجام شد. و لیکن فضای بین المللی و منطقه ای به قدری علیه عربستان هست که حتی سازمان ملل هم به نفع مردم یمن رای داد. آنها علاقه مند نیستند بیش از این موقعیت خود را در منطقه و جهان خدشه دار کنند. حتی متحدین غربی آنها مانند آمریکایی ها و فرانسوی ها چون سرنوشت حضورشان در منطقه به عربستان بسته است، علاقه مند نیستند که عربستان بیش از این زیان کند. چون زیان عربستان، زیان قدرت های غربی خواهد بود.
بصیرت: طی ماه های قبل آتش بس در یمن برقرار شد، اما خیلی زود سعودی ها آن را نقض کردند. شما روند فعلی برای برقراری آتش بس را تا چه اندازه نتیجه بخش می دانید؟
قنادباشی: بیش از هر زمان دیگری عربستان از ادامه جنگ سود نمی برد و نگران است تا برای جلوگیری از نارضایتی نظامیان عربستان باید به جنگ پایان دهد. آنها به دلیل مشکلات مالی زیادی که دارند نمی توانند سلاح های لازم و محموله های سنگینی که قبلا خریداری کرده اند را باز هم خریداری کنند. همچنین نمی توانند حقوق سنگین را که مستشارات خارجی آمریکایی و انگلیسی از آنها دریافت می کنند را پرداخت کنند. یا بخشی از هزینه های جنگ حقوق سربازان اجاره ای عربستان است، یعنی این ها به خلبان های مصری، سودانی و یا حتی گفته شده است اسرائیلی ها مبالغی سنگین را می دهند تا این بمباران ها را صورت دهند. طبیعتا بمباران ها هزینه های زیادی دارد. در حال حاضر عربستان نمی تواند این هزینه ها را تحمل کند. به خاطر تلفات انسانی که بسیار برای مردم این کشور سنگین است. تلفاتی که طی یک سال گذشته به آنها وارد شده است، با وجود این ها این آتش بس هم اگر شکل گیرد، شکسته خواهد شد دلیل آن بر می گرد به روزهای اولیه جنگ که می بینیم آنها در یک مرحله دیگر بعد از حدود 10 الی 15 روز بعد از جنگ صحبت از پایان عملیات طوفان قاطع کردند، اما مجددا جنگ را آغاز کردند. در این زمینه مراحل مختلفی از آتش بس آنها را دیدیم که آتش بس را به هر نوعی شکستند. منتهی خواستار این هم هستند که این جنگ مایه بی آبرویی آنها، خفت و سرشکستگی آنها نشود. از طرف دیگر نگران پایان جنگی هستند که باعث قیام مردم علیه آنها شود. چون برخی از کشورها از جمله عراق زمانی که جنگ تجاوزکارانه‌ی خود را پایان دادند با کشورهای همسایه و با ملتی روبرو شدند که از آنها ناراضی بودند و نسبت به ضررها و زیان هایی که به کشورشان وارد شده است مطالبه می کرد. عربستان از این نظر هم ناراحت است که پایان جنگ به معنی آغاز قیام مردم علیه رژیم سعودی باشد لذا اگر مانعی الان در سر راه جنگ است یکی نگرانی عربستان از پایان جنگ به معنی شکست آنها تلقی شود و دیگر پایان جنگ به معنی آغاز قیام مردم باشد.
بصیرت: کشورهای غربی و آمریکا آیا از آتش بس یمن حمایت می کند و یا سازمان ملل چه نقشی را در این زمینه ایفا می کند؟
قنادباشی: کشورهای آمریکا و کشورهای غربی در صورتی با آتش بس یمن موافقت می کنند که منجر به تشکیل یک دولت مردمی در یمن نشود. آنها پیوسته درصدد هستند پایان جنگ مساوی باشد با روی کارآمدن نظامی که مبتنی بر آراء مردم و مبتنی بر خواست مردم و فرهنگ مردم یمن نباشد و گرنه آنها در یکسال گذشته زمینه هایی فراهم می کردند که جنگ پایان پیدا کند. روند دولت سازی و نظام سازی که قبل از جنگ آغاز شده بود به سمت یک مردم سالاری دینی پیش می رفت. اگر این روند مجددا احیا شود و احیاء دولت سازی یمن مبتنی بر خواست مردم یعنی دولتی در یمن روی کار بیاید که مخالف با آمریکا، رژیم صهیونیستی و سران مرتجع عرب باشد و این می تواند مخلّ منافع آمریکا و متحدین آنها باشد.
عربستان بر نمی تابد و تحمل نمی کند در کنار مرزهایش یک مردم سالاری دینی بر پا شود و بسیار نگران است چون بر پایی هر مردم سالاری در کنار مرزهای عربستان طبیعتا به معنی شیوع آن و سرایت آن به عربستان است و این آمریکایی ها خواهان آن نیستند.
البته سازمان ملل هم در قضیه‌ی یمن امتحان خوبی پس نداد. کارنامه‌ی سازمان ملل از ابتدای سال 1394 تا کنون یک کارنامه‌ی بسیار ننگینی است .در بسیاری از موارد سازمان ملل به نفع عربستان که یک کشور متجاوز است رای داده است. یا در اهمال قوانین بین المللی به نفع عربستان گام برداشته است و کوشش کرده است تا خواسته های کشورهای عربی و آمریکایی ها تحقق پیدا کند. به طوری که حتی گفته شده است که مقامات سازمان ملل در قضیه‌ی یمن مبالغی هنگفتی را از عربستان برای این که سمت و سوی تصمیمات سازمان ملل را همسو با سیاست های عربستانی تنظیم کنند، دریافت کرده اند. و این به عنوان سنگین ترین رشوه هایی است که سازمان ملل از ابتدای تاسیس خود تاکنون گرفته است. متاسفانه سازمان ملل هر جا که سخن می گوید یا موضع گیری می کند تحت تاثیر سیاست دسته چک و مالی کشور عربستان است و همسو با مقامات عربستان می باشد.
بصیرت: در مجموع وضعیت نیروهای انقلابی و مردم یمن را بعد از یک سال دفاع در مقابل تجاوزات عربستان چگونه ارزیابی می کنید؟
قنادباشی: مردم یمن امتحان بسیار بزرگی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند. یک سال جنگ آن هم با این شدّتی که همه شهرهای یمن مورد بمباران قرار گرفته و همه نقاط یمن زیر جنگ بود، شاید برای هیچ ملتی و حتی در جنگ جهانی هم اتفاق نیفتاد. در بسیاری از جنگ ها حتی جنگ هشت ساله ما بخشی از کشور مشغول جنگ بود. جنگ ها همواره به صورت موسمی بوده است. هرگاه عملیاتی اتفاق می افتاد جنگ شدت پیدا کرده و بعد ساکت بود. اما در یمن همه ی کشور درگیر جنگ بود و همه شهرها مورد حملات قرار می گرفت. اما مردم یمن در این مدت با تسلیم نشدن در برابر خواسته های عربستان و با جلوگیری از برپایی دولت دست نشانده در شهر عدن یا در صنعا و جلوگیری از ورود نیروهای متجاوز به بخش های حساس یمن یک قدرتمندی خوبی از خودشان نشان دادند.
طی این مدت تجارب بسیار خوبی هم اندوختند. تجارب مردم یمن در مقابله با بمباران های هوایی و حفظ سیستم مخابراتی در شرایط امروزی واقعا یک اعجاز و یک تجربه استثنایی است. چون در حال حاضر دستگاه ها و ابزارهایی وجود دارد که می تواند ارتباطات تلفنی را مختل کند. حتی می تواند با ردیابی و پیگیری گروه هایی که در حال جنگ هستند آنها را نابود کند. می بینیم به رغم این که انواع تدسیسات راداری و ماهواره ایی حتی امکانات پهبادی و هوایی... در اختیار عربستان است و لیکن مردم یمن با امکانات ابتدایی توانستند صحنه های جنگ را حفظ کنند. حتی با پرتاپ موشک به مناطق حساس عربستان توانستند این کشور را نگران کنند و آنها را در موقعیت بسیار نگران کننده ای قرار بدهند. این تجربه بسیار خوبی است. یعنی الان نیروهایی که در یمن در حال جنگ می باشند واقعا نیروهای ارزنده ی هستند که می شود گفت حتی تجارب آنها از مردم غزه، مردم سوریه در عرصه ی جنگ بیشتر است. آنها با 27 میلیون نفر، به خوبی از عهده ی جنگ بر آمدند به خصوص این که در این زمینه شیعه و سنی در کنار هم قرار داشتند. این وحدت سیاسی و اداره امور اجتماعی در جنگ واقعا می شود گفت که یک سازماندهی جالب اقتصادی در روابط بین افراد بدون این که مورد حمله قرار بگیرند یا درگیر شوند ایجاد کردند. روابط و شبکه ارتباطی آن ها در شرایط کنونی بسیار ارزنده است و می تواند در یمن آینده مفید و کارگشا باشد.
با تشکر از جناب اقای قنادباشی که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند./