جواز آتش به اختیار در دست پیاده‌نظام و افراد عادی که از صلاحیت کمتری برخوردارند قرار نمی‌گیرد بلکه در اختیار افسرانی قرار می‌گیرد که از مجموعه‌ای از صفات و صلاحیت‌های هم چون متدین، انقلابی، مصمّم، هوشیار، پُرکار، صاحب اندیشه، شجاع و فداکار برخوردارند
آتش به اختیار عبارتی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) برای اولین بار در دیدار با دانشجویان آن را این‌گونه به کاربردند: "همۀ هسته‌های فرهنگی، علمی و جهادی هر کدام کار کنند، مستقل، آتش به اختیار باشند. البته قرارگاه مرکزی دستور می‌دهد اما چنان که قرارگاه مرکزی اختلال دارد شما افسران جنگ نرم، آن جا آتش به اختیارید." بعد از بیان فرمایشات رهبر معظم انقلاب عده‌ای از دگراندیشان و غرض‌ورزان سیاسی استفاده از این اصطلاح نظامی را مجوزی برای هرج‌ومرج و یا به تعبیر آنان بگیر و ببند از سوی جناح انقلابی قلمداد نمودند و در رسانه‌ها شروع به جنجال افکنی پیرامون این عبارت نمودند. در این بازخوانی بر آنیم در جستجوی علت این کج فهمی‌ها و همچنین چرایی و تحلیل استفادۀ معظم له از این استعاره و تعبیر اینکه اساساً به کار بردن لفظ آتش به اختیار مترتب بر چیست نکاتی را بیان نماییم.
نکتۀ اوّل؛ وجود یک پیش‌فرض اصلی در رابطۀ با این موضوع است و آن این است که استفادۀ حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) از یک واژه و اصطلاح نظامی نشان‌دهندۀ تصور یک فضای جنگ تمام‌عیار در حوزۀ فرهنگ از سوی معظم له است. یک جنگ نرم؛ که هدف اصلی آن نابودی فرهنگ و هویت ملّی جوامع به ویژه مقابله با ایمان انسان‌هایی است که مصرند از هویت ملّی و دینی خود شرافتمندانه دفاع کنند. بر همین اساس ایشان با تأکید بر اینکه جنگ نرم به مراتب خطرناک تر از جنگ سخت است، تهدیدات فرهنگی را در چند مرحله و با تعبیرات مختلف در قالب "تهاجم فرهنگی"، "شبیخون فرهنگی" و "ناتوی فرهنگی" و نیز پس از مذاکرات ایران و غرب و در رأس آن آمریکا، "نفوذ فرهنگی" بیان داشته‌اند. خلأ احساس این پیش فرض در ذهن برخی از افراد باعث می‌شود که مابقی مفروضات و ادله قابل‌فهم نباشد. به زبان ساده از منظر برخی افراد در حوزۀ فرهنگ بین ما و جبهه استکبار نه تنها جنگی وجود ندارد بلکه گفتگوی تمدن‌ها و تساهل و تسامح فرهنگی برقرار است بنابراین باوری برای استفاده از اصطلاح نظامی و تصور جنگ تمام‌عیار را در حوزۀ فرهنگ ندارند و همین عدم باور درک مطلب را برایشان دشوار ساخته است.
نکتۀ دوم؛ فرض وجود و نیاز به افسران جنگ نرم است. از منظر حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) و با این پیش‌فرض که اکنون یک جنگ نرم زیرپوستی و فراگیر میان جمهوری اسلامی ایران از یک طرف و آمریکا و صهیونیست‌ها و دنباله‌روهای آن‌ها در طرف دیگر، در جریان است بنابراین جوانان دانش‌آموز و دانشجوی متدین، انقلابی، مصمّم، هوشیار، پُرکار، صاحب اندیشه، شجاع و فداکار افسران این جنگ هستند و باید مجاهدانه در این سنگر مقاومت و ایستادگی نمایند. اما همان‌گونه که پیش تر اشاره شد با توجه به اینکه برخی افراد قائل به فضای جنگی و منازعۀ جدی در حوزۀ فرهنگ نیستند لذا برای وجود افسر در این صحنه محلی از اِعراب نمی‌بینند و بیش تر ترجیح می‌دهند عناصر فرهنگی را با القابی هم چون سفیران صلح و دوستی و... بشناسند.
نکتۀ سوم؛ صلاحیت استفاده از این مجوز است. یعنی مجوز آتش به اختیار از سوی حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در اختیار افرادی قرارگرفته که در میدان جنگ فرهنگی از یک سطح بالایی از توانایی، مهارت و صلاحیت برخوردارند. بنابراین جواز آتش به اختیار در دست پیاده‌نظام و افراد عادی که از صلاحیت کمتری برخوردارند قرار نمی‌گیرد بلکه در اختیار افسرانی قرار می‌گیرد که از مجموعه‌ای از صفات و صلاحیت‌های هم چون متدین، انقلابی، مصمّم، هوشیار، پُرکار، صاحب اندیشه، شجاع و فداکار برخوردارند و لذا شایستگی و صلاحیت دریافت این اختیار را دارا هستند و در طول عمر انقلاب همواره در آزمون‌های سخت پیروز بیرون آمده‌اند پس جای هیچ نگرانی وجود ندارد.