ترامپ در بسیاری از حوزه ها طبق علایق خود عمل می کند/اقدامات وی روند افول قدرت آمریکا را شدّت بخشیده است!

پایگاه بصیرت / گروه بین الملل

بصیرت: این روزها از کاهش محبوبیت ترامپ در داخل آمریکا زیاد سخن گفته می شود، ابعاد این کاهش محبوبیت در افکار عمومی آمریکا را بیشتر توضیح دهید؟
در مقام مقایسه محبوبیت ترامپ به نسبت سایر روسای جمهور آمریکا کمتر بوده و در ماه‌های گذشته در حدود 40 درصد و کمتر از آنان قرار دارد. در این مسئله که ترامپ رئیس‌جمهور محبوبی در آمریکا نیست، تردیدی وجود ندارد. به‌ عنوان‌ مثال کسب آرای الکترال در سه ایالت میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین نقش مهمی در پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری داشت؛ اما در آخرین نظر سنجی "ان بی سی نیوز" که پس از ماجرای شارلوتسویل انجام ‌شده، محبوبیت ترامپ در این سه ایالت کاهش قابل ‌ملاحظه ی داشته و به حدود 35 درصد رسیده است. این میزان در انتخابات نوامبرگذشته برای میشیگان48 درصد، پنسیلوانیا 49 درصد و ویسکانسین 48 درصد بود. معنای این امر آن است که در صورت برگزاری انتخابات در مقطع فعلی، احتمال پیروزی ترامپ با توجه به اقدامات و سابقه وی بسیار دشوارتر از قبل است، اما نکته مهم دیگر آن است که علیرغم این که روند کاهش عمومی محبوبیت ترامپ قابل ‌ملاحظه است، اما هم چنان افرادی که در جریان انتخابات از ترامپ حمایت زیادی داشتند و به وی رأی دادند، هنوز هم با درصد بالا از وی حمایت می‌کنند و حزب جمهوری‌ خواه در مقطع کنونی و قبل از انتخابات میان‌ دوره‌ای کنگره، راهی جز حمایت از ترامپ ندارند.
در تحلیل نهایی، بر اساس نظرسنجی‌ها، محبوبیت ترامپ در میان مخالفانش به‌ شدّت کاهش‌ یافته و حتی افراد مستقل نیز از وی مأیوس شده و منتقد ترامپ هستند، اما افرادی که به وی در انتخابات ریاست جمهوری رأی دادند، هنوز به میزان 90 درصد به وی اعتماد دارند. نکته قابل‌ توجه آنکه میزان محبوبیت رؤسای جمهور در آمریکا در مقاطع مختلف به عوامل متعددی بستگی دارد. وقوع یک حادثه مثلاً بروز یک جنگ می‌تواند در کوتاه‌مدت این محبوبیت را تحت تأثیر جدّی قرار دهد. از این ‌رو هر چند توجه به میزان محبوبیت ترامپ جهت تحلیل امور مهم است، اما نباید باعث انحراف تحلیل شود. در مقطع فعلی و در یک یا دو سال آینده و حداقل قبل از انتخابات نوامبر 2018 احتمال استیضاح و حتی استعفای ترامپ بسیار نامحتمل است. ترامپ عصاره بخشی از ارزش‌های جامعه آمریکاست و تحلیل رفتار وی باید در این چارچوب انجام شود.

بصیرت: رابطه ارتش آمریکا با ترامپ را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ برخی‌ معتقدند ارتش آمریکا با ترامپ اختلاف دارد و احتمال تبعیت آن‌ها از ترامپ در یک جنگ نظامی بسیار کم است؟ نظر شما در این باره چیست؟
به عنوان یک قاعده کلی در دنیا و نیز آمریکا، ارتش تابعی از تصمیمات سیاستمداران است و ارتش‌ها موظف‌اند به‌عنوان سرباز از تصمیمات روسای سیاسی خود تبعیت کنند. در آمریکا نیز هرچند مقامات نظامی ممکن است رویکردهای ترامپ را قبول نداشته باشند، اما احتمال تمرّد بسیار اندک است، اما مقامات ارشد نظامی از جمله جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، و تیم امنیت ملی آمریکا تلاش می‌کنند تصمیمات ترامپ را در چارچوب خواسته‌های خود اصلاح و تغییر دهند. در حال حاضر ژنرال جان کلی به‌ عنوان رئیس کارکنان کاخ سفید، بسیاری از امور داخلی کاخ سفید را تحت کنترل خود درآورده و متیس و مک مستر به‌عنوان دو نظامی توانسته ‌اند در مواردی نظرات ترامپ را در حوزه نظامی تعدیل کنند که نمونه بارز آن استراتژی آمریکا در افغانستان بود که بر این اساس، رویکرد سابق ترامپ مبنی بر خروج از افغانستان در نهایت تغییر کرد. لذا در تحلیل نهایی حضور نظامیان ارشد در کاخ سفید مانع از رفتارهای خلاف عرف ترامپ خواهد شد.

بصیرت: در روزهای گذشته وزیران انتخابی ترامپ از اختلاف ‌نظر در مسائل گوناگون با ترامپ گفتند؟ ابعاد این اختلاف‌ نظر را در چه مسائلی می ‌بینید؟
اظهارنظرهای شخصی و بدون لحاظ الزامات سیاست‌گذاری ترامپ در حوزه‌های مختلف باعث شده تیم‌های کارشناسی و بدنه دولت از این مسائل نگران و ناراحت باشند. نمونه بارز اخیر مواضع ترامپ در مورد آشوب‌های نژادی شارلوتسویل و عدم مواضع محکم ترامپ در محکومیت این اقدامات بود. ترامپ در بسیاری از حوزه‌ها بر اساس تشخیص شخصی و غریزی خود عمل می‌کند و این امر باعث می‌شود مسائل کارشناسی و تصمیمات جمعی نادیده گرفته شود. بعید است این موارد در کوتاه و میان ‌مدت حل شود و اساساً دولت ترامپ باید به رفتار خلاف قاعده ترامپ عادت  کند.

بصیرت: مخالفت‌ها با ترامپ در داخل آمریکا چه آثاری برای ابر قدرتی آمریکا خواهدگذاشت؟
روند افول قدرت آمریکا مدت‌هاست آغاز شده و این روند مورد اعتراف مقامات، کارشناسان و صاحب‌نظران آمریکایی است. بسیاری معتقدند اقدامات ترامپ و رویکرد ناسیونالیستی و نگاه به درون وی، روند را تسریع خواهد کرد و باعث می‌شود آمریکا بسیاری از تعهدات گذشته خود را در نظام بین‌الملل کنار گذارد. بخشی از این افول ناشی از ضعف مؤلفه‌های قدرت آمریکاست و بخشی نیز به تمایلات شخصی ترامپ در این جهت باز می‌گردد. بسیاری معتقدند زیرساخت‌های ضعیف آمریکا در داخل و افزایش هزینه‌های مختلف نظامی و بی‌اعتمادی روزافزون مردم به دولت آمریکا منابع درونی قدرت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ایالات متحده را تحت تأثیر قرار داده و جایگاه آن در دنیا را تضعیف خواهد کرد. از سوی دیگر اقدامات ترامپ قدرت نرم آمریکا و جذابیت سنتی این کشور را تحت تأثیر جدی قرار داده است و جایگاه ذهنی این کشور تنزل یافته است. نوع مدیریت آمریکا و اقدامات ترامپ حداقل در مقطع فعلی، روند گذشته افول قدرت آمریکا را شدّت بخشیده است.

بصیرت: یکی از دلایل مهم افزایش مخالفت ها با ترامپ در داخل آمریکا، رویکرد باز این کشور نسبت به روسیه است و اخیرا درباره توافق پنهانی ترامپ و پوتین سخنانی مطرح می شود. پشت پرده این توافق چیست؟
روابط آمریکا و روسیه از زمان انتخابات ریاست جمهوری تاکنون همواره چالشی بوده است. ادعای مداخله روسیه در انتخابات آمریکا باعث شد اوباما دستور اخراج 35 مأمور امنیتی روسی و بستن دو محل متعلق به سفارتخانه آن کشور مستقر در «لانگ آیلند» نیویورک و «سواحل شرقی» مریلند را صادر کند؛ دو مکانی که عملاً برای روسیه ایستگاه جمع‌آوری اطلاعات محسوب می‌شدند. همچنین دستور اوباما شامل تحریم سرویس امنیت فدرال روسیه (اف‌اس‌بی) و سازمان اطلاعات ارتش روسیه (جی آر یو)، نیز بود. بسته شدن این دو ایستگاه باعث حرکت و استقرار کشتی جاسوسی روسیه به سمت سواحل کنکتیکات جهت جبران نقص ایجاد شده در جمع‌آوری اطلاعات گردید.
علاوه بر این، با تصویب قانون ضدروسی در کنگره آمریکا، پوتین دستور اخراج 755 دیپلمات آمریکایی را از روسیه صادر کرد و اخیراً ترامپ نیز در واکنش به این اقدام، کنسولگری روسیه در سانفرانسیسکو و دو مکان متعلق به آن در نیویورک و واشینگتن را تعطیل کرد.
در عین حال، در هیاهوی جنجال‌های ظاهری لفظی دیپلماتیک و رسانه‌ای میان دو کشور ظاهراً قرار است ترامپ دو مکان تعطیل‌شده فوق‌الذکر توسط اوباما را به روسیه تحویل دهد. مسلماً پوتین در اختیار گرفتن ایستگاه‌های اطلاعاتی خود را در مقایسه با کنسولگری ترجیح خواهد داد. در صورت تحقق این امر، همچنان روابط پشت پرده و معاملات مخفی میان پوتین و ترامپ بر پیچیدگی روابط دو کشور خواهد افزود. ترامپ امیدوار است بتواند علیرغم همه محدودیت‌های دولت پنهان در آمریکا، به روسیه نزدیک شود و معامله احتمالی اخیر نشان از عزم جزم وی جهت تحقق ایده خود دارد./

با تشکر از جناب آقای گوهری مقدم که به سؤالات بصیرت پاسخ دادند.

مصاحبه از: وحید قاسمی