نشریه اخبار و تحلیل‌ها یک‌شنبه 11 شهریور

پایگاه بصیرت

دولتِ در وسط میدان
هفته گذشته هیئت دولت دیداری را با امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) داشتند. در حالی که بعضی از افراد و جریان‌ها به دنبال طرح این موضوع هستند که مجموعه دولت را در اجرای امور ناتوان معرفی کنند یا نوعی تقابل «رهبری‌ـ دولت» را دامن بزنند؛ اما سیره رهبری در برخورد با دولت‌ها نشان می‌دهد، ایشان ضمن انتقاد (و اشاره سربسته به برخی انتقادات در جمع‌های خصوصی) به برخی روندهای نادرست، کم‌کاری‌ها و حتی کژکاری‌ها، توصیه‌های راهبردی به دولت داشته‌اند. در این زمینه «سیدعلیرضا مرندی» وزیر بهداشت و درمان در دولت‌های موسوی و هاشمی‌رفسنجانی با نقل خاطراتی از نحوه برخورد رهبری با دولت‌ها می‌گوید: «وقتی آقای خاتمی هم انتخاب شد، برخی از بزرگان خدمت مقام معظم رهبری رفتند و گفتند ما از حضور آقای خاتمی در این جایگاه احساس خطر می‌کنیم؛ ما از شما درخواست داریم که رأی مردم را تنفیذ نکنید و ایشان در ملاقاتی خصوصی به آنها گفتند: من به آنها که برخی از بزرگان نیز بودند، به شیوه‌ای پاسخ دادم که آن بزرگان از آن سخن من رنجیده شدند. من نمی‌توانم رأی مردم را زیر پا بگذارم.» در مراحل بعدی هم این‌گونه بود؛ رهبر معظم انقلاب از آقای احمدی‌نژاد هم حمایت کردند؛ این در حالی بود که بسیاری از افراد دو جریان، ریاست‌جمهوری ایشان را به رسمیت نمی‌شناختند اما رهبری از وی حمایت کرد. در دیدار اخیر هم رهبر معظم انقلاب با مجموعه دولت با حمایت از دولت اعتدال بیش از 50 انتقاد به همراه راهکارها به شیوه نقد منصفانه و کارشناسی را طرح کردند که عبارت بودند از: 1ـ باز کردن میدان برای فعالان سالمِ اقتصادی و بهبود فضای کسب‌وکار؛ 2ـ ورود مجاهدانه در وسط میدان و بستن منافذ فساد؛ 3‌ـ استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی فراوان و برجسته‌ کشور؛ 4ـ قطع صادرات مواد خام و نفت به خارج؛ 5‌ـ مهار و مدیریت نقدینگی؛ 6‌ـ مدیریت قوی بانک‌ها؛ 7‌ـ منتفی بودن هرگونه مذاکره با آمریکایی‌ها و... .
نگاه رهبر معظم انقلاب به عرصه کشور با جریان‌های سیاسی فاصله دارد و در حالی که این دولت و دولت‌های پیشین از سوی جریان‌های سیاسی مورد هجمه بودند، رهبر معظم انقلاب بر «دولت در وسط میدان» تأکید دارند و خواهان حمایت همه از دولت برای عبور از این وضعیت هستند.

▼ گزارش روز

التهاب ساختگی
اپیزود اول: التهابات بازار ارز و طلا و همزمان آغاز بخش اول تحریم‌های آمریکا که در مرداد ماه در کنار ممنوعیت واردات خودرو، قیمت خودرو روند افزایشی به خود می‌گیرد و سبب می‌شود نقدینگی به سمت بازار خودرو سرازیر شود. طبیعی است که در این وضعیت شرکت‌های خودروساز باید با عرضه محصولات خود به بازار و افزایش عرضه بر تقاضا وضعیت بازار را مدیریت کنند و مانع برهم خوردن ثبات بازار و رشد غیر طبیعی آن شوند! اما شرکت‌های خودروساز با وجود اینکه ابتدا اعلام می‌کنند فروشی اینترنتی خواهند داشت؛ ولی به ناگاه پایگاه‌های آنها از دسترس خارج و فروش خودرو نیز به بهانه نداشتن محصول متوقف می‌شود و به دنبال آن قیمت‌ها در بازار به شکل تصاعدی و باور نکردنی افزایش می‌یابد تا آنجا که قیمت خودروی پراید در مدت کوتاهی از 40 میلیون، یعنی دو برابر قیمتش در ابتدای سال جاری نیز فراتر می‌رود!
اپیزود دوم: در حالی که شرکت‌های خودروساز اعلام کرده بودند خودرویی برای عرضه به بازار ندارند و با همین بهانه فرایند فروش را متوقف کرده بودند، تصاویری از هزاران خودرو در آذربایجان شرقی منتشر می‌شود! تصاویری که تنها آغازگر رونمایی از انبار محصولات از سوی شرکت‌های سازنده بود و با فاصله کوتاه تصاویری از انبار این شرکت‌ها در دیگر شهرها، به ویژه پایتخت نیز منتشر می‌شود تا مشخص شود هزاران خودرو آماده عرضه به بازار وجود دارد، خودروهایی که ماه‌ها و حتی چند سال پیش تولید  شده‌اند.
در این میان، این سؤال مطرح می‌شود که دستگاه‌های نظارتی چه نقشی دارند؟ چطور شرکت‌های خودروساز می‌توانند با احتکار خودرو بازار این محصول را برهم بزنند؟ مگر جز این است که شرکت‌های خودروساز دولتی هستند؟ پس چرا برخلاف مصالح دولت و اظهارات مقامات دولتی که تنظیم بازار و جلوگیری از احتکار است، عمل می‌کنند؟! با این شرایط و وقتی شرکت‌های دولتی به سوداگری فکر می‌کنند،‌ چگونه می‌توان انتظار داشت بخش خصوصی تمام‌قد به میدان بیاید و محصولات خود را روانه بازار کند؟

هر جا که منافع ما تأمین نشود، از آن خارج می‌شویم
نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل با اشاره به خروج آمریکا از یونسکو، توافق پاریس، توافق هسته‌ای با ایران و شورای حقوق بشر، به صراحت گفت: هر جایی که برای ما مفید نباشد و در راستای منافع ما نباشد، هیچ هزینه‌ای برای آن انجام نمی‌دهیم؛ به همین دلیل آمریکا در حال کاهش هزینه نهادهای بین‌المللی و کاهش کمک به کشورهایی است که «مرگ بر آمریکا» می‌گویند. نیکی هیلی گفت: ما کمک‌های مالی به حکومت خودگردان فلسطین را به نصف کاهش دادیم و به آنها گفتیم «باید کارهایی را که می‌کنند، اصلاح کنند؛ زیرا آنها مطالب ضداسرائیلی و ضدآمریکایی را در کتاب‌های درسی‌شان آموزش می‌دهند»! معنای این حرف هیلی آن است که تا وقتی حماس با رژیم صهیونیستی سازش نکند و آنچه ما می‌خواهیم در کتاب‌های درسی‌شان ننویسند، هیچ کمکی به فلسطین در کار نیست.

◄ مدیر عامل شرکت «مدیریت منابع آب ایران» گفته است: از ۱۷۲ سدی که در مدار بهره‌برداری است، ۱۵ سد در وضعیت قرمز قرار دارد. محمد حاج‌رسولی‌ها همچنین گفته است: مخازن سدها باید به گونه‌ای باشد که بتواند تا ۱۸ ماه آب شرب منطقه را تأمین کند و چنانچه سدی این شرط را نداشته باشد، در وضعیت قرمز قرار دارد. به گفته وی، سدهای درودزن، زاینده‌رود، کوثر، دوستی و همچنین سدهای حوضه‌های کارون و مارون و همچنین چاه نیمه‌ها در وضعیت قرمز قرار دارد.

▼ اخبار
1ـ ستاره خلیج‌‌فارس و بی‌تأثیری تحریم آمریکا
سردار عبادالله عبداللهی، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) در حاشیه مراسم اتمام ساخت و عملیات انتقال سکوی 14c  پارس جنوبی در جزیره صدرای بوشهر گفت: پالایشگاه ستاره خلیج‌ فارس در زمینی به وسعت 700 هکتار احداث شده که خوراک مورد نیاز آن نیز در داخل تأمین می‌شود. سردار عبداللهی یادآور شد: پیش از راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که تاکنون دو فاز آن اجرایی شده، بخش قابل توجهی از میعانات گازی کشور را به فروش می‌رساندیم که با راه‌اندازی این پالایشگاه معضل خام‌فروشی برطرف شده است. وی افزود: با اجرای دو فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس روزانه 28 میلیون لیتر بنزین تولید می‌شود و با افتتاح فاز سوم آن ظرفیت تولید بنزین آن به 40 میلیون لیتر در روز افزایش می‌یابد که با این توانایی یکی از تحریم‌های اولیه آمریکا علیه ایران،‌ یعنی موضوع تأمین بنزین برطرف شد.

2ـ سیاه‌نمایی برای دفاع از دولت!
مسعود پزشکیان، فعال اصلاح‌طلب، وزیر دولت اصلاحات و نایب‌رئیس مجلس دهم، درباره وضعیت کشور گفته است: «ما باید بپذیریم مشکلاتی که در شرایط کنونی در جامعه ما وجود دارد، به ‌تازگی به وجود نیامده و نمی‌توان در کوتاه‌مدت برای آنها راه ‌حل صحیح و اصولی پیدا کرد. مشکلات اقتصادی تنها به وزیر اقتصاد ارتباط پیدا نمی‌کند. ما از ابتدا با آمریکا مشکل داشته‌ایم و این مشکلات تا به امروز نیز وجود داشته است... در شرایط کنونی ما با یک جنگ اقتصادی تمام‌عیار مواجه شده‌ایم که اتفاقاً بمب‌های بزرگ‌تر و قوی‌تری نیز به سمت ما پرتاب شده است. با وجود این، ما هنوز اهمیت این بمب‌های اقتصادی را درک نکرده‌ایم!» پزشکیان در حالی این اظهارات را با پوسته حمایت از دولت بیان کرده است که رئیس دولت، هفته گذشته در مجلس در مذمت «سیاه‌نمایی» صحبت و تأکید کرد، سیاه‌نمایی زندگی مردم را سیاه می‌کند.

3ـ حذف دلار از مبادلات تجاری ایران و عراق
رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق درباره چگونگی مبادله پول بین ایران و عراق گفت: معاملات دلاری بین ایران و عراق حذف شده و بیشتر مبادلات با ارزهای یورو، ریال و دینار عراق انجام می‌شود. وی خاطرنشان کرد: بخش دیگری از مبادلات بین صادرکنندگان ایرانی با تجار عراقی به شکل تهاتر کالا یا توافقی است. عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در پاسخ به این پرسش که چه میزان از مبادلات تجاری ایران و عراق از طریق نظام بانکی انجام می‌شود، اظهار داشت: با وجود حجم ۸ میلیارد دلاری تجارت بین ایران و عراق، انتقال پول بین دو کشور از طریق بانک‌ها بسیار کم است. آل‌اسحاق موانع هر دو طرف برای تأسیس بانک مشترک را بیان کرد و گفت: حل مسائل بانکی باید جزء اولویت‌های اصلی اقتصاد ایران باشد؛ زیرا در بدترین شرایط ۸ میلیارد دلار صادرات به عراق داریم.

4ـ قدرت در خاورمیانه حرف اول را می‌زند
دیوید فریدمن، سفیر آمریکا در فلسطین اشغالی اعلام کرد: تل‌آویو باید قدرت خود را حفظ کند؛ زیرا عرب‌ها فقط زبان زور را می‌فهمند. وی در تماس با تعدادی از نمایندگان یهودی کنگره آمریکا گفته است: در خاورمیانه حقیقتی واضح وجود دارد، طولی نمی‌کشد که ضعیف‌ها از بین می‌روند، سر بریده می‌شوند و یاد آنها از تاریخ ریشه‌کن می‌شود و فقط قوی‌ها باقی می‌مانند. وی تأکید کرد: «در خاورمیانه، «قوی»‌ ارج نهاده می‌شود و برای ایجاد ائتلاف و نیز امضای توافق صلح با او می‌شتابند. خاورمیانه این است، با ایالات متحده تفاوت دارد، تفاوتی بسیار در شیوه تفکر وجود دارد، تو اینجا باید قوی باشی، اگر قوی نباشی هیچ کسی به تو احترام نمی‌گذارد، از تو خواسته نمی‌شود که موضعت را تشریح کنی، تو فقط باید قدرتمند باشی.»

▼ اخبار کوتاه
◄ ابوالفضل قناعتی، عضو سابق شورای شهر تهران با اشاره به علل تخریب قالیباف از سوی برخی اعضای مدیریت شهری فعلی و ارائه ندادن گزارش یک ‌ساله گفت: وقتی گزارش یک ‌ساله شورا از عملکردش ارائه شد، رئیس شورای شهر تهران اعلام کرد «ما شرمنده‌ مردم هستیم که هیچ کاری انجام ندادیم»! شورا طی این مدت عملکردی نداشته است. برنامه پنج ساله سوم که شورای شهر تصویب کرده و در جریان تصویب آن هم آقایان مسجدجامعی و سالاری، اعضای شورای شهر کنونی حضور داشتند، سال‌های 96 و 97 را هم دربرمی‌گیرد.
◄ عبدالناصر همتی در بیست‌ونهمین همایش بانکداری اسلامی با اشاره به وضعیت موجود ارز گفت: این فضا محصول ناترازی عمیق شبکه بانکی و رشد نقدینگی و اصرار برای ادامه آن است. اگر این روند به بی‌برنامه‌گی‌های نظام ارزی اضافه شود، عامل اثرگذار شرایط موجود است. وی با بیان اینکه با فشاری که آمریکا در حوزه ارزی و نقل و انتقال برای ما داشت، درست نبود خود را در تله سیاست این کشور قرار  دهیم، گفت: در این شرایط ارز تک نرخی نمی‌توانست کارایی داشته و موفق باشد؛ از این رو سیاست ارزی تغییر کرد.
◄ «انوشیروان محسنی بندپی» سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: خانوارهایی که یک کودک معلول دارند، برای فرزند دوم می‌توانند از آزمایش‌های تست‌های ژنتیکی به صورت رایگان بهره‌مند شوند و چنانچه نیاز باشد نسبت به سقط جنین اقدام کنند. این مقام مسئول گفت: سال گذشته براساس موازین شرعی، قانونی و مستندات پزشکی اجازه 1480 مورد سقط برای خانواده‌ها صادر شد تا به این ترتیب مانع تولد افراد معلول شویم.
◄ وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد: 300 میلیون دلار دیگر از کمک‌های مالی به پاکستان را قطع کرده و به این ترتیب مبلغ کل حمایت‌های مالی قطع شده از پاکستان به 800 میلیون دلار رسید. سخنگوی وزارت دفاع آمریکا در این‌باره گفت: «به خاطر عدم اقدامات قاطع پاکستان در حمایت از استراتژی جنوب آسیا، برنامه اعطای 300 میلیون دلار باقی‌مانده (به این کشور) تغییر کرد.»
◄ حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتشار کلیپی حاوی واکنش تند علی مطهری، نایب‌رئیس مجلس به یک منتقد، با تأکید بر ورود این هیئت به این مسئله  اظهار داشت: نماینده باید در هر صورت با سعه‌صدر و شرح صدر بیشتری با مردم برخورد داشته باشد.