روزنامه کیهان **
امنیت اقتصادی با اقتدار موشکی
چند گزاره به هم مربوط، این روزها بیش از همه فضای سیاسی رسانه‌ای ایران و دیگر کشورها را به خود مشغول کرده است : 1- تهدیدات اقتصادی ترامپ علیه ایران و جهان 2- شلیک موشک‌های سپاه 3- سقوط قیمت دلار 4- افزایش قیمت نفت و 5- مقاومت ملت ایران.
اولا سقوط دلار و افزایش قیمت نفت نشان داد مقاومت ملت ایران و شلیک موشک‌های سپاه موجب شد تهدیدات آمریکا نتیجه عکس بدهد و مهم‌تر اینکه بار دیگر در عالم واقعیت و در میدان تقابل منطقه‌ای و بین‌المللی نشان داد راه برخورد با تهدیدات، تنها مقاومت است نه مذاکره! نشان داد زمانی که جریان نفوذی از مذاکره با آمریکا و نشان دادن شاخه زیتون سخن می‌گفت، دلار سیر صعودی داشت، اما وقتی نه در سخن بلکه در میدان عمل موشک‌ها بیخ گوش آمریکایی‌ها فرود آمدند، دلار سیر نزولی به‌خود گرفت! لذا این تحولات را باید نشانه‌های اولیه شکست جنگ اقتصادی– سیاسی آمریکا تلقی کرد که رهبر معظم انقلاب با قاطعیت فرمودند «قطعاً و یقیناً شما بدانید آمریکا شکست خواهد خورد... و آمریکا از ملّت ایران با شکست تحریم، یک سیلی دیگر باید بخورد»!
ثانیا این ادعای جریان غربگرا که مقاومت موجب تهدید جنگ و مشکلات اقتصادی می‌شود، آشکارا برای مردم رنگ باخت و نشان داد این مقاومت است که موجب امنیت اقتصادی خواهد شد و ثابت کرد امنیت اقتصادی رابطه مستقیم با قدرت نظامی و توان بازدارندگی دارد. سقوط دلار همزمان با شلیک موشک‌های مزین به شعار «مرگ بر آمریکا»روشن کرد که ادعای کسانی که شعار «مرگ بر اسرائیل» بر روی موشک‌ها را برخلاف اقدامات دیپلماتیک و مانعی در مسیر مذاکره برای حل مشکلات اقتصادی القاء می‌کردند، از بنیان غلط است. به دیگر سخن شلیک موشک‌ها موجب آرامش بازار اقتصادی ایران و آشفتگی بازار نفت و اقتصادی آمریکا و جهان شد، به‌طوری که یک روز بعد از حمله موشکی ایران به سه مایلی آمریکایی‌ها در سوریه، بهای نفت خام سبک و سنگین شاخص نیویورک، وست تگزاس و اینترمدییت به بالاترین میزان خود از ماه نوامبر 2014 تاکنون رسید و نفت خام سبک برنت دریای شمال که مهم‌ترین مرجع قیمت‌گذاری نفت در بازارهای بین‌المللی و پایه‌ای برای قیمت‌گذاری دیگر انواع نفت در بازار اروپاست، برای تحویل در ماه نوامبر یعنی همان ماهی که آمریکا می‌خواهد تحریم‌ها علیه ایران را رسماً اعمال کند، با افزایش دو دلار و 25 سنت، 85 دلار معامله شد. قیمت هر گالن بنزین نیز در آمریکا از حدود دو دلار به سه دلار افزایش یافته و کارشناسان انرژی آمریکا در شبکه سی‌ان‌ان قیمت 4 دلار را در هفته‌های آینده پیش‌بینی کردند. لذا افزایش قیمت نفت و کاهش قیمت دلار که واکنشی به فشارهای اقتصادی آمریکا بود، به همراه شلیک موشک‌ها را باید همتراز تهدید به بستن تنگه هرمز تلقی و ارزیابی کرد و نشان داد هرگونه فشاری بر اقتصاد ایران تاثیر مستقیم و فوری بر اقتصاد و امنیت کشور تحریم‌کننده و کشورهای منطقه و جهان خواهد داشت. فرانسیسکو بلانش کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در شبکه بلومبرگ با اشاره به سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران این سؤال را مطرح می‌کند که « اقتصاد آمریکا تا چه حد می‌تواند نفت بشکه‌ای صد دلار را تحمل کند؟».
ثالثا شلیک موشک‌ها به درستی پیام خود را به کشورهای منطقه هم ارسال کرد و به شیخ نشینان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس فهماند هرگونه همراهی با آمریکا در تحریم ایران، علاوه بر امنیت، اقتصاد کشورهای آنها هم تحت تاثیر و دستخوش تحولات خواهد شد. تا جایی که امیر کویت برای حفظ امنیت و ثبات اقتصادی کشورش گام‌های احتیاطی در مقابل آمریکا و عربستان را برداشت و مجبور شد ولیعهد عربستان را بیرون کند! بن سلمان به دستور ترامپ به کویت رفته بود تا با فشار به این کشور تولید روزانه یک میلیون بشکه نفت در میدان‌های نفتی مشترک الخفجی و الوفره را آغاز کند که با پاسخ منفی شیخ صباح احمد جابر الصباح روبه‌رو شد و سفر دو روزه‌اش به دو ساعت کاهش یافت. البته کویت در یک گام دیگر برای نخستین بار صادرات نفت به آمریکا را نیز قطع کرد و تلاش دارد بخشی از آن را به آسیا صادر کند. در حقیقت امیر کویت واقعیتی که رئیس‌جمهور مخلوع مصر به درستی بدان اشاره کرده بود، را درک کرده است. حسنی مبارک بعد از مایوس شدن از حمایت آمریکا از وی، گفته بود «کسی که بخواهد با آمریکا خود را بپوشاند، عریان می‌شود»! واقعیتی که اکنون در تحقیر عربستان توسط ترامپ مبنی بر اینکه «سران عربستان گاو شیردهی هستند که اگر حمایت آمریکا نباشد، دو هفته هم نمی‌توانند، بمانند»، آشکارتر شده است.
رابعا واکنش منفعلانه آمریکا به حمله موشکی سپاه از نکات مهمی است که نباید در تحلیل‌ها از آن غفلت کرد. تنها سخنگوی ارتش آمریکا گفت «ایران قبل از حمله هیچ‌گونه هشداری نداده بود»! این یعنی اینکه ترامپ که هر روز و در هر تریبونی ایران را تهدید می‌کرد، حتی جرات نکرد به این اقدام سپاه واکنش نشان دهد، و نشان داد آمریکا پیام موشک‌ها را به‌طور جدی دریافت کرد.
خامسا دو روز بعد از شلیک موشک‌های سپاه، وال استریت ژورنال اعلام کرد «آمریکا آخرین ناو خود را از خلیج فارس فراخواند و آمریکا در این منطقه فاقد هرگونه ناو نظامی است». جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا هم همزمان از جمع‌آوری چهار سامانه دفاعی موشک‌های پاتریوت از سه کشور کویت و اردن و بحرین خبر داد. این همان سخن رهبرمعظم انقلاب است که قاطعانه فرمودند «به‌علت اقتدار دفاعی ایران جنگ نمی‌شود»! چراکه اگر آمریکایی‌ها جرات چنین اشتباه محاسباتی را داشتند شلیک موشک‌های سپاه را بهانه‌ای قرار می‌دادند برای تقویت حضور نظامی خود در خلیج‌فارس اما برعکس ناوهای خود را نیز از تیررس موشک‌های ایران دور کردند. این اقدام را باید در جهت کوتاه شدن دست آمریکا از منطقه به مدد جریان مقاومت تحلیل کرد که ترامپ قبلا اذعان کرده بود «آمریکا هفت میلیارد دلار در منطقه خرج کرد اما چیزی به‌دست نیاورد و حضور ما در منطقه خاورمیانه از اول اشتباه بود»!.
سادسا اما همزمان با سقوط قیمت دلار در ایران، مقامات قضایی و امنیتی ترکیه شبکه‌ای را در این کشور کشف و 417 اخلالگر اقتصادی عضو این شبکه از جمله 126 ایرانی را که مقادیر زیادی دلار را از ایران به ترکیه و سپس به آمریکا منتقل نمودند، بازداشت کردند. روزنامه حریت چاپ ترکیه نوشت دستگیرشدگان از اواسط سال گذشته تاکنون نیم میلیارد دلار به 28 هزار حساب بیگانه که اکثر دریافت کنندگان این دلارها یهودیان ایرانی‌‌تبار مقیم آمریکا هستند، واریز کردند! کشف این شبکه، ثابت می‌کند توطئه آمریکا علیه اقتصاد ایران و دیگر کشورها یک واقعیت است. یقینا و بدون تردید، چنین شبکه‌هایی مشابه آنچه که در ترکیه کشف شده، در داخل کشورمان مشغول فعالیت هستند. سؤال این است که چه دست‌هایی پشت پرده وجود دارد که اجازه نمی‌دهند این شبکه‌ها در داخل کشف و منهدم شوند!؟ اکنون درک این سخن رهبری راحت‌تر است که فرمودند «آمریکایی‌ها به‌دلیل هراس از درگیری مستقیم نظامی با ایران، تمرکز خود را بر جنگ اقتصادی گذاشته‌اند و اتاق جنگ اقتصادی با نظام جمهوری اسلامی، وزارت خزانه‌داری آمریکا است».
سابعا علی‌رغم ادعاهای پوچ برخی روشنفکران غربگرا و برخی به اصطلاح دیپلمات‌ها، جهان اکنون دارد این سخن رهبر معظم انقلاب را درک می‌کند که:«هزینه تسلیم شدن به مراتب بیشتر از هزینه مقاومت است». در جنگ جهانی دوم پس از اینکه ژاپن تسلیم شد، آمریکا هیروشیما و ناکازاکی را به‌وسیله بمب اتمی با خاک یکسان کرد و صدها هزار انسان را قتل‌عام کرد! پس از اینکه ویتنامی‌ها قرارداد صلح با آمریکا را در پاریس امضا کردند، آمریکا آنها را بمباران و قتل عام کرد! بعد از سال‌ها نوکری آمریکا و اجازه بازرسی به بازرسان هسته‌ای از سوی صدام، عراق مورد حمله آمریکا قرار گرفت و بعد از اینکه قذافی تمام تاسیسات هسته‌ای را بار کشتی کرد و به آمریکا فرستاد، لیبی از سوی آمریکا بمباران و خودش کشته شد و امروز گرفتار جنگ داخلی است! این فقط چهار نمونه از هزینه‌های تسلیم شدن است. نشریه آمریکایی آتلانتیک در آخرین شماره خود می‌نویسد: «مقاومت مقابل راهبرد گستاخانه فشار حداکثری آمریکا موجب فروپاشی این سیاست و سبب جهانی خواهد شد که در آن آمریکا قادر نیست به هیچ وجه از این فشارها استفاده کند و جهان به این باور خواهد رسید که هزینه مذاکره نکردن با آمریکا چندان هم زیاد نیست و مقاومت در مقابل تسلیم شدن، اولویت اول کشورها خواهد شد»! و این همان سخن رهبری است که فرمودند«امروز سیاستمداران بزرگ دنیا و مغزهای سیاسی پخته و سنجیده دنیا ملّت ایران را به‌خاطر مقاومت چهل‌ساله تکریم می‌کنند» لذا به نظر می‌رسد «جنگ جهانی سوم»، جنگ تمام‌عیار تجاری-اقتصادی باشد که بازنده اصلی آن آمریکا خواهد بود! آمیتای نتزیونی مشاور ارشد اسبق کاخ سفید و استاد روابط بین‌الملل دانشگاه جرج واشنگتن که به‌شدت دیدگاه‌های ضدایرانی دارد، در سال 2001 در مقاله‌ای شکست آمریکا در مقابل جمهوری اسلامی را در سال 2018 پیش‌بینی و اذعان کرده بود«اعمال فشار بر ایران سالیان متمادی است که هیچ دستاوردی نداشته است.»
دکتر محمدحسین محترم
***************************************
روزنامه جمهوری اسلامی**
تحلیل سیاسی هفته
بسم‌الله الرحمن الرحیم
در این هفته گرچه ماه محرم به پایان آمد ولی امروز که ماه صفر از راه می‌رسد، همچنان غم‌های جانکاه عالم بر دل‌های بی‌قرار سنگینی می‌کند.
ماه گذشته فرصت مغتنمی بود تا ملت ایران ضمن عرض ارادت به آستان مقدس اهل بیت عصمت و طهارت، در مکتب سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و یاران با وفایش درس احیای حق و صیانت از اسلام را بیاموزد، لکن ماه صفر نیز به واسطه اربعین حسینی و ایام وفات جانگداز خاتم انبیا حضرت محمد مصطفی و شهادت امام حسن مجتبی و امام رضا علیهم‌السلام، فرصت‌هایی را برای تبعیت عملی از بزرگان دین و راهنمایان بشریت فراهم می‌آورد.
در این روزها همچنین پاییز با باران آمد و این نعمت الهی در فصل برگ ریزان، باز هم به غافلگیری تبدیل شد! زیرا که چهره سیلاب به خود گرفت و به این ترتیب مثل همیشه، آن روی نعمتی به نام باران، به نغمتی به نام سیل تبدیل گشت. شهرهای شمالی کشور این هفته رکوردهای بی‌سابقه‌ای را در بارندگی‌های سیل آسا تجربه کرد به طوری که برخی مناطق مثل رودسر، رامسر و تنکابن طی یک روز شاهد بارش 300 میلیمتر باران بود و به همین دلیل خسارتهایی به تاسیسات زیربنایی، پل‌ها، مزارع، جاده‌ها و منازل مسکونی وارد شد که می‌طلبد در فصل همدلی، همه به یاری سیلزدگان بشتابند.
در این هفته شاهد زورآزمایی «تدبیر» و «تهییج» در مجلس بودیم و پس از روزهای سختی که درباره FATF گذشت، سرانجام مجلس به این لایحه رای داد و غوغاسالاریهای بی‌سند به ایستگاه آخر رسید. با رای این هفته نمایندگان، خود تحریمی ناکام ماند و مجلس به شکست حصر مالی رای داد. هر چند مخالفان خارجی تصویب این لایحه و فعالان عرصه پولشویی تا تصویب نهایی آن به مخالفت‌های خود ادامه خواهند داد.
تصویب کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) به عنوان یکی از کنوانسیونهای چهارگانه «گروه ویژه اقدام مالی» (FATF) در مجلس نشانگر باز تولید اقتدار داخلی در عرصه خارجی بود که می‌تواند کاهنده فشار دشمنان انقلاب علیه ایران در زمینه تعاملات اقتصادی و سیاسی باشد.
پیوستن به FATF هر چند می‌تواند مبادلات اقتصادی ایران را تسهیل کند و از وارد آمدن خسارات و صدمات بیشتر به ایران جلوگیری کند، ولی قطعاً معجزه نیست و نمی‌تواند مشکلات عدیده کشور را به تنهایی حل کند امّا با قطعیت می‌توان گفت که درصورت عدم تصویب، دشمنان بهانه‌های مهمی برای افزایش مشکلات و تشدید فشار پیدا می‌کردند.
این لوایح که معروف به لوایح چهارگانه هستند، شامل چهارلایحه «پالرمو» یا همان «لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان یافته»،«لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم»، «لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» و «لایحه قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم» می‌شود.
گروه ویژه اقدام مالی (Financial Action Task Force – FATF) در سال 1368 توسط کشورهای عضو گروه «جی 7» تشکیل شد تا بررسی‌هایی در باره وضعیت قوانین مبارزه با پولشویی در بازارهای مختلف مالی را در سرتاسر جهان انجام دهد، همچنین این سازمان وظیفه بررسی ریسک سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هدف را برعهده دارد.
مقررات مبارزه با پولشویی شامل قوانینی است که اشخاص و شرکت‌ها را موظف می‌کند در مورد نحوه کسب درآمدشان به دولت‌ها توضیح دهند، از این راه، پول‌هایی که از راه‌های نامشروع، مانند قاچاق، رشوه و تخلف‌های مالی به دست آمده است، برای ورود به بازارهای مالی با دشواری بیشتری رو به رو می‌شود و سلامت نظام مالی و اقتصادی قابل تضمین‌تر خواهد بود.
اما پرسش اساسی در این پیچ و بزنگاه مهم تاریخی یعنی دوران بعد از خروج آمریکا از برجام این است که تصویب این لوایح چه تاثیری بر عرصه سیاست خارجی و تعاملات بین‌المللی ایران خواهد گذاشت؟
ورای مباحث فنی و سیاسی مطرح شده درباره این لوایح، پاسخ را می‌توان در اظهارات، رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در مجلس شورای اسلامی دید، آنجایی که ظریف تاکید می‌کند «چین و روسیه به عنوان شرکای راهبردی جمهوری اسلامی ایران اعلام کردهاند که برای ادامه همکاری‌ها، حضور در این کنوانسیون‌ها ضروری است.» ظریف افزود: «زمانی که با چینی‌ها صحبت می‌کنیم که نیات استکباری علیه ایران نداشته و از لحاظ مواضع بین‌المللی با ایران مواضع مشابهی دارند و چین وروسیه شریک راهبردی جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند اما رئیس بانک مرکزی روسیه چند روز گذشته به آقای همتی گفته بدون 'اف.ای.تی.اف' نمی‌توانیم کار شما را انجام دهیم، همچنین چینی‌ها در این رابطه نظر مشابه داشتند.»
برخی ناظران حوزه‌های اقتصادی همچنین براین باورند تصویب این لوایح می‌تواند صرفاً راهی برای استفاده ایران از اقتصاد جهانی و مبادلات بانکی محسوب شود.
موضوعات خارجی را با ماجرای ناپدید شدن قاشقچی، فعال سیاسی و خبرنگار منتقد عربستانی آغاز می‌کنیم که بازتاب گسترده‌ای در سطح بین‌المللی داشت و یک رسوایی بزرگ برای رژیم ریاض به بار آورد.
جمال قاشقچی که به منتقد «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان معروف بوده است هفته گذشته بعد از ورود به کنسولگری عربستان در اسلامبول ناپدید شد. رژیم ریاض مدعی است قاشقچی اندکی پس از ورود به کنسولگری از آن خارج شده، این درحالی است که هم منابع امنیتی ترکیه و هم نامزد قاشقچی که بیرون کنسولگری منتظرش بوده است تاکید می‌کنند وی از ساختمان کنسولگری خارج نشده است. گزارش‌های دیگری به قتل وی توسط عوامل عربستانی اشاره کردهاند از جمله روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در شماره تازه خود نوشت قاشقچی به دستور عالی‌ترین مقامات سعودی کشته شده و جسد وی قطعه قطعه گردیده است.
در این میان، ترکیه نیز که به نوعی خود را در این رسوایی دخیل می‌بیند در تلاش است تا پای خود را از این رسوایی بیرون بکشد. اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرده است مقامات سعودی برای تبرئه خود در ماجرای قاشقچی باید شواهد ارائه دهند. از سوی دیگر رسانه‌های آمریکایی، نقش دولت ترامپ را نیز در این ماجرا به میان می‌کشند. این رسانه‌ها عنوان کردهاند که رژیم ریاض با پشت گرمی دلارهایی که به ترامپ داده، توانسته است اینچنین آشکارا و گستاخانه به حذف مخالفان سیاسی‌اش دست بزند. هر چند هنوز سرنوشت قاشقچی در هاله ابهام قرار دارد ولی این مسئله چیزی از رسوایی بزرگی که دامنگیر رژیم ریاض کرده است نمی‌کاهد.
این روزها عراق دوره‌ای از آرامش نسبی سیاسی را طی می‌کند و پس از تعیین تکلیف مسئولان سه قوه، ثبات نسبی به صحنه سیاسی این کشور بازگشته است. این هفته، عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق در تدارک تشکیل کابینه خود، طرح جدیدی را ارائه کرد که شگفتی ساز بود. عبدالمهدی در رویه‌ای جدید از کسانی که خود را شایسته مسئولیت وزارت می‌بینند خواست تا مشخصات و سابقه خود را از طریق اینترنت به نخست وزیری ارسال کنند تا مورد بررسی قرار گیرد. همزمان با این تحولات سیاسی، عراقی‌ها خود را برای بزرگترین همایش سیاسی – مذهبی آماده می‌کنند. مسئولان عراقی در این باره از آمادگی امنیتی برای برگزاری مراسم اربعین خبر داده‌اند.
استعفای نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل، خبر دیگری بود که این هفته در محافل خبری بازتاب یافت. «نیکی هیلی»، کسی که به شدت حامی مواضع افراطی دونالد ترامپ بوده است روز سه شنبه بدون ارائه دلیلی از سمت خود به عنوان نماینده آمریکا در سازمان ملل کناره‌گیری کرد و چنانچه منابع خبری از قول مقامات آمریکایی اعلام کردهاند ترامپ نیز استعفای وی را پذیرفته است.
هر چند هنوز علت این کناره‌گیری روشن نیست ولی با توجه به سابقه چنین امری، عمده کسانی که در دولت ترامپ کناره‌گیری کردهاند از رفتار و سیاستهای ترامپ ناراضی بوده و مورد غضب ترامپ قرار گرفته‌اند. استعفای ناگهانی نیکی هیلی نیز می‌تواند در این چارچوب قرار داشته باشد. ولی آنچه مسلم بوده است این که هیلی از دشمنان سرسخت جمهوری اسلامی در سازمان ملل و از حامیان سینه چاک رژیم صهیونیستی بود چنانچه وی اخیراً گفته بود که صحبت با نتانیاهو برای وی لذت بخش است!
این هفته برای رژیم صهیونیستی روزهای خوبی نبود. هم نتانیاهو و هم همسرش به اتهام فساد مورد بازجویی قرار گرفتند. از سوی دیگر مجلس اروپا به شدت به سیاستهای جنایتکارانه این رژیم علیه فلسطینی‌ها حمله کرد. چندین نماینده مجلس اروپا نیز به حضور یک مقام صهیونیست در این مجلس اعتراض کرده و وی را جنایتکار جنگی خواندند. از سوی دیگر هزاران فلسطینی‌ها بار دیگر و با وجود سرکوب رژیم صهیونیستی، دو تظاهرات گسترده برگزار کردند و برضد سیاستهای رژیم اشغالگر شعار دادند. فلسطینی‌ها از آغاز سال 1397 هر هفته با تظاهرات گسترده، بر مواضع برحق خود تاکید می‌کنند. در این سلسله تظاهرات تاکنون نزدیک به 200 نفر به شهادت رسیده و بیش از پنج هزار نفر زخمی شده‌اند ولی این وحشی گری صهیونیستها نتوانسته است عزم ملت فلسطین را برای احقاق حقوقش از بین ببرد.
***************************************
روزنامه خراسان**
مرجع های لرزان نرخ ارز
محمد حقگو
نرخ ارز امروز چند است؟ سکه چند شده؟ جست وجو برای پاسخ به این سوال‌ها باعث می‌شود که هر روز حداقل یک بار قیمت‌ها را یا از بقیه بپرسیم یا سریع موبایل مان را روشن کنیم و سری به سایت‌ها و کانال‌های اعلام نرخ بزنیم. بعد از آن، با یک حساب دو دوتا چهارتای ساده تصمیم بگیریم که مثلاً بعد از افزایش نرخ ها، برویم بازار و بیشتر خرید کنیم، سپرده‌های خودمان را تبدیل به ارز و طلا کنیم یا این که در هیچ یک از این حالت ها، صرفاً نگران دارایی‌هایی شویم که با تورم آب می‌شوند. البته عکس آن هم با رویه‌ای معکوس ممکن است اتفاق بیفتد.
این کار را بقیه هم انجام می‌دهند و همین هم هست که فارغ از این که چقدر اقتصاد ملی و منافع جمعی از این رفتارهای ما صدمه می‌بیند، هنگام مشاهده رشد روزافزون قیمت ها، صف‌های خرید در فروشگاه‌ها و بازار طلا و ارز تشکیل می‌شود. طبیعی هم هست. قاعده‌های اقتصادی حکم می‌کند که به هنگام افزایش قیمت ها، مصرف جلو و از سوی دیگر فروش به تعویق بیفتد.
عیارسنجی تصمیم گیری این روزهای ما
اما بگذارید با ذکر چند سوال، به یک نکته ظریف اشاره کنیم. از کجا معلوم آن نرخ ارز و طلایی که منشأ همه تحرکات فوق شد، درست بوده و هست؟ آیا به سوگند ادعایی صاحب یک کانال در خصوص قیمت درست بازار واقعاً اعتماد داریم؟ آیا این نرخ‌ها مطابق با همان بازار دلالی (با فرض پذیرش رسمیت آن) هست؟ و در مرتبه بالاتر، آیا هماهنگی بین این کانال‌های اطلاع رسانی رسمی واقعاً ما را قانع کرده است تا میانگینی از نرخ‌های آنها را ملاک عمل اقدام اقتصادی خود قرار دهیم؟
متاسفانه به نظر می‌رسد، هم اکنون، هیچ تضمینی برای این که پاسخ سوالات فوق مثبت باشد، وجود ندارد. کانال‌های اطلاع رسانی، سایت‌های قیمتی ولو این که بسیار عظیم باشند مانند TGJU هیچ کدام مورد اعتماد نیستند. نشان به آن نشان که هم اینک گفته می‌شود سکاندار یکی از همین سایت‌هایی که مدت زیادی با نام اتحادیه طلا و جواهر تهران فعالیت می‌کرد و بعد از چندی، نام اتحادیه را از عنوان خود برداشت، در خارج از کشور است و از آن جا این سایت را با همه امکانات و تجهیزات نرم افزاری اش راهبری می‌کند. یا این که نرخ‌هایی که در کف بازار غیر رسمی اعلام و کشف می‌شود، حاصل فعل و انفعالاتی است که قطعاً بخشی از آن را می‌توان «بازی دلالان و نرخ‌های صوری» نام نهاد و هم اینک شگردهای آنان افشا می‌شود. اطلاعات بیشتر در این زمینه را می‌توانید در گزارش امروز صفحه 14 در خصوص پشت پرده سایت‌های اعلام نرخ ارز که قریب به اتفاق، منشأ خارجی دارند مطالعه کنید. همین طور گزارش روز شنبه این هفته در خصوص شگردهای دلالی دلالان برای نرخ سازی در بازار ارز که نشان می‌دهد چطور حتی نرخ‌های ارز در صورت معامله واقعی، باز می‌توانند صوری باشند! شاهد دیگری بر این مدعاست.
خلأ جدی اطلاع رسانی موثق در بازار
با این شرایط جهت اصلی انتقاد، متوجه مسئولان است. هم اکنون خلأ جدی که احساس می‌شود، نه تنها نبود یک مرجع قیمتی، بلکه حداقل نبود یک مرجع اطلاع رسانی قیمتی است. به طوری که مردم با استناد به آن، از نرخ واقعی و معامله شده ارز و طلا در بازار (چه رسمی و چه غیر رسمی) مطلع شوند.
هم اکنون به رغم تاکید مسئولان بانک مرکزی بر اطلاع رسانی سریع و شفاف، مراجع قیمتی این بانک اعم از وب سایت بانک مرکزی و سامانه سنا به هیچ عنوان جایی در اطلاع یابی فعالان بازار از نرخ‌های بازار ندارد. باید توجه داشت که در شرایط کنونی، نیاز مردم و فعالان بازار به اطلاعات قیمت در بازار، از مصرفی به تصمیم گیری برای سرمایه گذاری تغییر کرده است. اکنون ابزارهای کنونی رسمی، هیچ یک چنین ظرفیتی ندارند و شاید یکی از دلایل رواج گرفتن برخی سایت‌های قیمتی تاکنون، امکانات آنها در این زمینه بوده است.
از سوی دیگر زمینه سازی برای پوشش قیمت‌های واقعی ولو بازارهای رسمی، از دیگر مواردی است که به نظر می‌رسد تدبیر مسئولان بانک مرکزی برای اطلاع رسانی صحیح قیمتی را می‌طلبد.
نقش مردم در بروز این معضل چیست؟
از سوی دیگر، یک پایه نرخ‌های لرزان بازار، برخی از مردم هم هستند. آنها اولا به هر مرجع اطلاعاتی اعتماد می‌کنند و ثانیاً با اطلاعات کم از شرایط بازار و حداقل‌های دانش سرمایه گذاری، نظیر آن چه در بورس به کار گرفته می‌شود، اقدام به حضور در بازار در نقش یک سرمایه گذار می‌کنند. نتیجه این اقدام هم رونق مراجع اطلاع رسانی غیر رسمی، داغ شدن بازار دلالان و تقویت آن برای علامت دهی غیر واقعی به اقتصاد را رقم می‌زند. یعنی همین وضعیتی که الان شاهد هستیم.
تکلیف بانک مرکزی و مردم
در پایان باید گفت که عبور از شرایط خاص این روزهای بازار که در آن قیمت‌ها بر خلاف متغیرهای واقعی، از این سو به آن سو کشیده می‌شوند، در درجه اول تدبیر مسئولان بانک مرکزی برای اطلاع رسانی بهتر نرخ‌ها و ایجاد مرجع قیمتی را می‌طلبد. در درجه دوم نیز تکلیف مردم برای سرمایه‌های خرد، پرهیز از رفتارهای هیجانی با تکیه بر اطلاعات آنی و زودگذر بازار است. تجربه بازارهای مالی تاکنون در دنیا نشان داده است که صرفاً تکیه بر واقعیت‌ها می‌تواند سود سرمایه گذاران در بازارهای مالی را رقم بزند و رفتارهای هیجانی بدون منطق، عمدتاً راه به زیان خواهند برد.
***************************************
روزنامه ایران**
خاشقجی... و نقابی که از چهره‌ها افتاد
عباس خامه‌یار
کارشناس ارشد غرب آسیا
١) «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار ارشد و مقاله‌نویس برجسته 59 ساله عربستانی را از نزدیک می‌شناختم.
آشنایی ما به دهه 90 قرن گذشته برمی‌گردد، گاهی در همایش‌های بین‌المللی و گفت‌وگوهای فرهنگی، رسانه‌ای و سیاسی و گاهی هم در مناظره‌های تلویزیونی شبکه‌های جهانی. برخوردهای اخلاقی و صمیمانه از ویژگی‌های برجسته او است. خاشقجی از معدود نویسندگان و روشنفکران عربستانی نسل خود بود که خیلی سعی می‌کرد واقع بین، عقل‌گرا، میانه‌رو و مستقل ظاهر شود.
در عین حال او به حکومتش (عربستان سعودی) سخت وفادار بود و در سالیان متمادی یکی از برجسته‌ترین افراد رسانه‌ای نزدیک به کاخ‌های سلطنتی و بلندگوی رژیم به شمار می‌رفت، وابستگی‌های شغلی گوناگون گذشته‌اش به امپراطورى رسانه‌ای آل سعود مبین این امر است.
خاشقجی همچنین مشاور ارشد شاهزاده ترکی الفیصل رئیس سازمان اسبق امنیت و سفیر وقت عربستان در لندن و واشنگتن بود و اهمیت این دو پایتخت در تنظیم روابط خارجی ریاض و بازسازی چهره حاکمیت این کشور بعد از حوادث 11 سپتامبر، گویای میزان نزدیکی وی به دربار و نقش او در این بازسازى است.
٢) پوشش رویدادهای پرتنش و بحران‌های الجزایر، کویت، سودان و افغانستان و مصاحبه‌های متعدد او با بن‌لادن رهبر گروه القاعده قبل از حوادث 11 سپتامبر و ظهور پی در پی در شبکه‌های جهانی الجزیره، دوبی، ام.بی.سی، بی‌بی‌سی و... از وی ستاره‌ای درخشان در فضای رسانه‌ای منطقه به وجود آورده بود.
و علاوه بر آن، جمال صاحب سه اثر مهم به نام‌های:
• روابط بحرانی... عربستان بعد از 11 سپتامبر
• بهار اعراب... زمان اخوان‌المسلمین
• اشغال بازار عربستان
است.
٣) نگاه متفاوت و گاه منتقدانه او به مسائل داخلی و سیاستهای خارجی کشورش به دلیل ارتباطات گسترده و آشنایی‌اش با مسائل بین‌المللی و اخیراً مهاجرت به غرب برایش همواره دردسرساز شد.
او درسال 2004 تنها پس از 52 روز تصدی سردبیری روزنامه پرآوازه الوطن، برکنار شد و پس از بازگشت به کار مجدداً این برکناری به خاطر نشر مقاله‌ای در نقد سلفی‌گری‌ها در سال 2010 تکرار می‌شود.
قبل از تحولات بهار عربی نیز از سردبیری شبکه العرب با مالکیت میلیاردر سعودی شاهزاده ولیدبن طلال و تنها پس از یک روز به خاطر دعوت از یک معارض بحرینی برکنار و این شبکه به طور رسمی تعطیل می‌شود.
خاشقجی به علت مخالفت با محاصره قطر و جانبداری از اخوان‌المسلمین در روزنامه فرامنطقه‌ای و پرآوازه الحیات ممنوع القلم می‌شود. وى مجدداً به دلیل انتقاد از ترامپ از شبکه العرب در سال 2016 کنار گذاشته می‌شود.
اما در سال 2017 به عرصه نویسندگی بازمی‌گردد. در عین حال اواخر سال گذشته به دلیل انتشار بیانیه‌ای در رسانه‌های جهان و انتقاد از اصلاحات بن سلمان برکنار و به عنوان تهدیدی برای امنیت و ثبات عربستان متهم مى‌شود.
شرکت او در همایش «سعودی، اشتباهات گذشته و خطر آینده» که در لندن برگزار شد، مزید بر علت گردید.
٤) خاشقجی، هیچ گاه خود را «معارض» نمی‌پنداشت و همواره خویش را «مستقل اندیش» می‌دانست.
او حتی از دستگیری‌های شاهزادگان، بازرگانان و سعد حریری نخست وزیر لبنان توسط بن سلمان و اقدامات او در آزادی رانندگی زنان بشدت حمایت می‌کرد.
اما در عین حال با دستگیری اقتصاددانان و روحانیون و تغییرات اقتصادی و با سیاستهای خارجی بن سلمان بویژه در رابطه با روابط بحرانی با ترکیه و عقب‌نشینی کشورش در حمایت از معارضان سوری و برقراری روابط با سیسى مخالفت می‌کرد.
٥) خاشقجى همچنین از مخالفان روابط عربستان با رژیم صهیونیستی به شمار مى‌رفت و مخالفت او با هرگونه نزدیکی و رابطه ریاض با رژیم صهیونیستی و نگرانی‌اش از معامله قرن و تأکیدش بر اهمیت مسأله فلسطین بر شکاف او با رژیم سعودی افزود و از این رو محبوبیت نسبى و جایگاهى خاص میان جریان‌هاى جهادى فلسطین و اخوان‌المسلمین پیدا کرده بود. آخرین توئیتر او که در این رابطه است، خواندنى است: «لندن را ترک می‌کنم و فکر و ذهنم پیش فلسطین است. در یک کنفرانس شرکت کردم و با پژوهشگران و فعالانی از سرتاسر جهان آشنا شدم که به عدالت مسأله فلسطین ایمان داشتند.به رغم قدرت لابی اسرائیلی که هرگونه همبستگی با فلسطین را سرکوب می‌کند، اما در اینجا صدای فلسطین همچنان بلند است. در دنیای ما می‌خواهند فلسطین را حذف کنند تا خشم را در ما فرونشانند، اما فلسطین در قلب و وجدان هر شهروندی جای دارد؛ حتی اگر سکوت پیشه کند.»
٦) خاشقجی که اخیراً دفاعیات و حمایت‌های کاسبکارانه و مبتذل ترامپ از زمامداران تازه کار عربستان را برای کشورش پرهزینه و سنگین می‌دانست، شاید تصور نمی‌کرد که خود نیز قربانی این حمایت‌ها شود.
عمل مجرمانه، خام و مفتضحانه «سر به نیست کردن» جمال خاشقجی و نادیده گرفتن خدمات چند دهه او به رژیم حاکم سعودی به هر شکلی که انجام شده باشد، رسوایی دیگری است که نظام سیاسی قبیله‌ای عربستان و دستگاه مذهبی پشتیبان او را بشدت و بیش از گذشته با چالش روبه‌رو کرده است و افکار عمومی جهان را به سمتی پیش برده که تعامل عربستان با جهان وارد مرحله تازه‌ای خواهد شد؛ مرحله‌ای که می‌تواند بیش و پس از خاشقجی نامگذاری شود.
از سویی دیگر، این اقدام وحشیانه بار دیگر معیارهای دوگانه و گزینشی غرب را نمایان‌تر خواهد کرد....
در سالیان گذشته و بویژه در سه سال اخیر، ده‌ها ربایش، ترور و سربه نیست شدن مخالفان آزادی و قطع کردن سرهای پاک با شمشیرهای زهرآگین کینه انجام شده است که شهید مظلوم محمدباقر نمر یکی از آنها است.
اما غرب ریاکار همواره در سکوتی خفت‌بار قرار داشت و هیچ نگفت، مرگ خاشقجی بار دیگر نقاب از معیارهای دوگانه غرب کنار زد.
***************************************
روزنامه وطن امروز**
آیت‌الله نوری همدانی با انتقاد از تصویب لایحه CFT: بارها گفتیم تا در آینده تاریخ قضاوت نکند که ما سکوت کردیم / وضعیت معیشت مردم ناراحت کننده است
اعتراض مراجع
آیت‌الله مکارم‌شیرازی : دولت در نابسامانی بازار ارز دست دارد
گروه سیاسی: مراجع عظام تقلید همواره پرچمدار پیگیری مطالبات اقتصادی مردم بوده‌‌‌اند. انتقاد از وضعیت معیشتی مردم و بیان صریح مشکلات و ارائه راهکار، همواره بخشی از دروس خارج مراجع را به خود اختصاص داده است. همچنین در دیدارهای مختلفی که مسؤولان کشور با مراجع عظام داشته‌‌اند، همواره تاکید بر رفع مشکلات اقتصادی از موضوعات محوری بوده است. طی ماه‌‌های اخیر و با افزایش مشکلات اقتصادی که بعد از وضعیت نابسامان بازار ارز و سکه وارد فاز تازه‌ای شده است، مراجع عظام نیز وضعیت حاکم بر اقتصاد کشور را با ادبیات صریح‌تری تشریح کردهاند. اظهارات روز گذشته آیت‌الله العظمی مکارم‌شیرازی را باید یکی از صریح‌‌‌‌‌ترین واکنش‌ها طی سال‌های اخیر دانست که لازم است مورد توجه ویژه قرار گیرد. آیت‌الله مکارم‌شیرازی معتقد است دولت در بالا و پایین رفتن نرخ ارز نقش دارد و نمی‌خواهد قیمت دلار از 10 هزار تومان کمتر شود. این مرجع تقلید همچنین تاکید کرد مشکل گرانی در جامعه وحشتناک و به تعبیر برخی کمر جامعه را شکسته است. به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی دیروز در جلسه درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم برگزار شد، در سخنانی با اشاره به برخی مشکلات جامعه، اظهار داشت: یکی از مشکلات پیچیده امروز جامعه، گرانی است که به تعبیر برخی کمر مردم را شکسته است. وی گفت: معمولا در جامعه هم مشکلات را گردن یکدیگر انداخته‌اند؛ دولت گردن مردم و مردم گردن دولت می‌اندازند، که باید گفت همه مقصرند و هر شخصی باید از خود شروع کند تا مشکل حل شود. این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: دولت بدون شک در مشکلات گرانی بی‌تقصیر نیست، چراکه ابتدا بازار اولیه، بعد بازار ثانویه و جدیدا هم بازار ثالثه درست کردهاند که مبادا قیمت دلار از 10هزار تومان کمتر شود و معلوم است خودشان دست‌شان در این قضیه است. استاد برجسته حوزه با اشاره به انبارهای محتکران، تصریح کرد: پلمب این انبارها چه فایده‌ای دارد؟ باید به قیمت عادلانه در بازار پخش شود؛ البته چون قوانین قضایی ما ناقص است این کار را انجام نمی‌دهند، چون باید دانه دانه پرونده درست کرده و حکم آن صادر شود. آیت‌الله العظمی مکارم‌شیرازی بیان داشت: حکم شرع درباره احتکار آن است که در انبار را باز کرده و اقلام احتکار شده با قیمت عادلانه در اختیار مردم قرار داده شود. آیت‌الله مکارم‌شیرازی پیش از این نیز از وضعیت اقتصادی کشور و ساعتی بودن قیمت‌ها گله کرده بود. این مرجع تقلید 4 مهرماه در جلسه درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، گفت: الان مردم دادشان از گرانی بلند است، به مسؤولان باید گفت ناراحتیم و نگران هستیم، گوش شنوا گاهی نیست، گاهی نمی‌توانند مشکلی را حل کنند و گاهی می‌دانند و نمی‌خواهند آن را حل کنند. آیت‌الله مکارم‌شیرازی ادامه داد: قیمت‌ها روزبه‌روز و ساعتی شده، گروه‌هایی هستند که از این وضع استفاده می‌کنند، آنهایی که تجارت و صادراتی دارند سود برده‌اند اما آنهایی که حقوق ثابتی دارند گرفتار مشکلات فراوان اقتصادی هستند، باید به مردم بگوییم ما هم همدرد شما هستیم و از تمام گرانی‌ها و قیمت‌های جهنده نگرانیم.
آیت‌الله العظمی نوری‌همدانی: وضعیت معیشت مردم ناراحت‌کننده است
آیت‌الله العظمی نوری همدانی از مراجع عظام تقلید نیز روز گذشته بار دیگر نسبت به وضعیت اقتصادی مردم هشدار داد. این استاد حوزه همچنین با انتقاد مجدد از رای مثبت به CFT تاکید کرد باید در تدوین کنوانسیون مبارزه با تروریسم به‌جای FATF قانون داخلی تصویب می‌کردیم. آیت‌الله حسین نوری‌همدانی روز گذشته در جلسه درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم برگزار شد با اشاره به تصویب بخشی از لایحه FATF در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: متاسفانه با وجود هشدار بزرگان و دلسوزان انقلاب شاهد تصویب این قرارداد عبری، عربی و غربی بودیم که مفاد آن با شاخصه‌‌های انقلاب منافات دارد. وی با اشاره به اینکه این انتظار می‌رفت بررسی بیشتری روی چنین لایحه‌ای صورت گیرد، افزود: ما در این‌باره بارها نظر خود را گفتیم تا در آینده تاریخ قضاوت نکند که ما در برابر چنین مساله‌ای سکوت کردیم. این مرجع تقلید تصریح کرد: چگونه می‌توان قراردادی با موضوع مبارزه با تامین منابع مالی تروریسم را امضا کرد در حالی که مشخص‌کننده مصداق تروریست، آمریکاست. به گزارش فارس، وی بیان کرد: شاهد هستیم که آمریکا از یک‌سو عربستان و رژیم صهیونیستی کودک‌کش را که دائم مشغول کشتار مردم بیگناه هستند تروریست نمی‌داند و از سوی دیگر لبنان را تروریست معرفی می‌کند. آیت‌الله نوری‌همدانی با تاکید بر اینکه نمی‌توان در کنار هم به اسلام و استکبار گرایش داشت، افزود: امیدواریم شورای نگهبان با دقت این قرارداد را بررسی کند تا مخالفت با شرع و قانون اساسی در آن نباشد. وی با اشاره به سخن مقام معظم رهبری درباره کنوانسیون‌ها و معاهدات غربی گفت: ایشان تاکید کردند این کنوانسیون‌ها نباید ملاک عمل نمایندگان قرار گیرد و باید نسبت به تدوین قوانین داخلی اقدام شود اما به فرمایشات ایشان توجه نکردند. این مرجع تقلید با اشاره به مشکلات معیشتی مردم اظهار کرد: وضعیت معیشت مردم ناراحت‌کننده است و باید مسؤولان در این‌باره نظارت‌‌های لازم را داشته باشند و برای حل مشکلات معیشتی اقدامات لازم را انجام دهند. آیت‌الله نوری‌همدانی همچنین 3 تیرماه در دیدار جمعی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم از کتمان مشکلات از سوی مسؤولان انتقاد کرده بود. وی در این‌باره اظهار داشت: باید تمام همت مسؤولان رفع مشکل مردم باشد. مشکلات اقتصادی مردم مایه شرمندگی است و عده‌ای هم به‌جای اینکه مرهم باشند نمک به زخم می‌زنند. مردم وقتی می‌بینند یک مسؤول می‌آید و مشکلات آنها را کتمان می‌کند بر ناراحتی‌شان افزوده می‌شود. این مرجع تقلید شیعیان تأکید کرد: درست است دشمن جنگ اقتصادی را آغاز کرده و بی‌رحمانه هم مشغول است اما باید توجه داشت مدیریت هم ضعیف است، هیچ اشراف و نظارتی بر خدمات و کالا وجود ندارد. وی گفت: مسؤولان نباید از تذکر برآشفته شوند. روزانه افراد زیادی برای ما نامه می‌نویسند یا به دفتر مراجعه می‌کنند و بسیار ناراحت و نگران وضعیت معیشت و اقتصاد هستند و از علما، مراجع و حوزه می‌خواهند نسبت به وضع موجود تذکر دهند. آیت‌الله نوری‌همدانی با بیان اینکه مردم باید بدانند ما هم همدرد آنها هستیم و مشکلات‌شان را بازگو می‌کنیم، خاطرنشان کرد: چند سال کشور معطل برجام شد که نتیجه آن زبان‌دراز بودن دشمن شد و الان هم عده‌ای بحث مذاکره مجدد را مطرح می‌کنند که این تفکر بی‌تردید خیانت است.
آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی: تذکر می‌دهیم گوش نمی‌کنند
آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی نیز اخیرا از شرایط بد اقتصادی انتقاد و بر لزوم حل مشکلات تاکید کرده بود. این مرجع تقلید همچنین گفته بود مدیران به تذکرات اقتصادی علما توجه نمی‌کنند. به گزارش شفقنا، آیت‌الله علوی‌گرگانی استاد حوزه علمیه قم 15 مهر در دیدار فرمانده نیروی انتظامی در سخنانی اظهار کرد: مردم مشکلات خودشان را با مراجع مطرح و مراجع تقلید هم در دیدارهای مدیران این مشکلات را بازگو می‌کنند. او با بیان اینکه دستورات الهی در جامعه باید با جدیت اعمال شود، افزود: اکنون کشور دچار مشکلاتی در حوزه اقتصاد است که اثرات ناگواری در جامعه برجای می‌گذارد. آیت‌الله علوی‌گرگانی ادامه داد: امام علی(ع) در روایتی فرمود مراقب دنیای مردم باشید و اگر به دنیای مردم لطمه بخورد، دین آنها ضربه خواهد خورد. او با اشاره به مساله احتکار در جامعه اظهار کرد: با وجود اینکه در جامعه کمبودی به لحاظ کالاها وجود ندارد، احساس قحطی کاذب موجب می‌شود عده‌ای دست به احتکار بزنند و در جامعه کمبود کالا به وجود بیاید. استاد حوزه علمیه قم با اشاره به لزوم حل مشکلات اقتصادی اظهار کرد: تذکرات زیادی به مدیران در این‌باره توسط مراجع عظام تقلید داده می‌شود که مسؤولان باید همت داشته باشند و مشکلات اقتصادی مردم را حل کنند. او ادامه داد: اکنون شاهد هستیم که مردم در جامعه مضطرب هستند و درباره آینده خود نگرانند، ما به مدیران تذکرات لازم را درباره مسائل اقتصادی می‌دهیم اما آنها گوش نمی‌دهند.
همچنین آیت‌الله‌العظمی صافی‌گلپایگانی نیز مردادماه سال جاری در دیدار جمعی از مردم با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور اظهار داشت: آیا وقت آن نرسیده است که مسؤولان به وضعیت بد اقتصادی مملکت سر و سامان بدهند و قشر ضعیف جامعه را از این مشکلات طاقت‌فرسا نجات دهند. وی در قسمت دیگری از توصیه‌های خود خطاب به مسؤولان افزود: اینجانب بارها در ملاقات‌ها، پیام‌ها و نامه‌های خود درباره این مشکلات و راه‌حل آن تذکر داده‌ام و اکنون هم تذکر می‌دهم که زندگی برای بسیاری از مردم دشوار شده است. مرجع تقلید شیعیان خاطرنشان کرد: عدم ثبات اقتصادی، گرانی، بیکاری، طلاق و مفاسد اخلاقی روزبه‌روز بیشتر می‌شود. ربا و رشوه و منکرات به‌جای احقاق حق و عدالت در بعضی ادارات به طور سرسام‌آوری وارد شده است. چرا نباید بعضی مدیران نالایق را که این همه ضرر و خسارت به مملکت و مردم ضعیف می‌رسانند به سزای اعمال خود رساند؟ آیت‌الله صافی‌گلپایگانی گفت: منابع خبری اعلام کردند در 3-2 ماه اخیر میلیاردها دلار ارز تخصیص داده‌اند. اینکه چه اندازه از آن به کشور برگشته است خدا می‌داند. آیا می‌دانید با این همه پول که سرمایه انبوهی برای مردم است چه خدمت‌ها می‌شد به کشور کرد. میلیاردها دلار را غارت کرده و ارزش پول مملکت را پایین آوردند. وی در پایان بیان کرد: آیا بهتر نبود مسؤولان فقط با مقداری از آن مایحتاج اولیه مردم را تأمین می‌کردند تا اجناس ضروری گران نشود؟ چرا آنها را به مصرف دارو و درمان و تجهیزات پزشکی نرساندند؟ آیا پیش خدا مسؤول نیستند؟
***************************************