حرف روز/ منطق آمریکایی

پایگاه بصیرت / عزیز غضنفری

یادداشت: شکست مذاکرات ترامپ و اون پس از گذشت چند روز همچنان در معرض قضاوت و تحلیل کارشناسان سیاسی قرار دارد. در حالی که ترامپ دلیل شکست مذاکرات را درخواست پیونگ‌یانگ برای رفع همه تحریم‌های آمریکا عنوان کرده بود، اما کره شمالی روایت ترامپ از دلیل شکست مذاکرات ویتنام را به چالش کشید و وزیر خارجه کره شمالی گفت کشورش به دنبال رفع بخشی از تحریم‌ها بوده است. واقعیت آن است که بحران شبه‌جزیره کره سال‌هاست که ادامه دارد و از نظر موضوع از پیچیده‌ترین مسائل بین‌المللی است و انتظار حل و فصل آن در مدتی کوتاه منطقی نیست؛ اما از دیگر سو تحلیل علل شکست مذاکرات اخیر چندان دشوار به نظر نمی‌رسد.
ایالات متحده آمریکا امتیاز می‌گیرد اما امتیاز نمی‌دهد؛ این خصلت فراگیر سیاستمداران آمریکایی است؛ اما این وضعیت در زمان  ریاست‌جمهوری نویسنده کتاب «هنر معامله»‌، یعنی دونالد ترامپ‌، برجسته‌تر خودنمایی می‌کند. ترامپ که تا پیش از تکیه زدن بر کرسی ریاست‌جمهوری آمریکا در کار تجارت و اقتصاد بوده است، بارها گفته بود: «در هر معامله‌ای، هر طرف که بیشتر تحت فشار باشد، باید بیشتر امتیاز دهد.» حالا نیز وی و تیم سیاسی همراه او منطق رفتاری‌شان این است که کره شمالی پس از سپری شدن چند دهه محدودیت و تحریم، در موقعیتی هستند که به هر گونه توافقی تن خواهند داد.
در قاعده و رفتار سیاستمداران آمریکایی، کره شمالی باید همه خواسته‌های آمریکا را مو به مو اجرا کند، همه ذخایر اتمی و موشکی خود را نابود کند، دانشمندان اتمی و موشکی خود را به آمریکایی‌ها تسلیم کند و آنگاه «شاید» و «بعداً» اندکی از تحریم‌ها را بردارند. با این حال، برجام هم اکنون مایه عبرت کره شمالی شده است؛ آنها به چشم خویش می‌بینند که ایران پس از توقف و از بین بردن بخش زیادی از توانمندی‌های هسته‌ای در انتظار عمل آمریکا به تعهدات خود بود که ناگهان با پیدا شدن فردی به نام ترامپ و امضای یک متن کوتاه، کل توافق هسته‌ای را زیر پا گذاشت و آن مختصر تحریم‌هایی که برداشته شده بود، بار دیگر برگردانده شد. با این تصویری که کره‌ای‌ها از رفتار آمریکایی‌ها پیش روی خود می‌بینند، بعید است بحران شبه‌جزیره به این زودی حل و فصل شود. اما نکته جالب توجه اینکه اگرچه هزاران کیلومتر آن طرف‌تر رهبران کره شمالی از برجام درس گرفته‌اند، اما هنوز در کشور ما جریان‌هایی هستند که برجام را موفق دانسته و به تکرار آن در موضوعات دیگر اصرار دارند.